[00:00:00]Γεια σου. Θα μου πεις πώς σε λένε; 

Καλησπέρα. Ονομάζομαι Σταυριάνα Αστραδενή.

Είναι Σάββατο, 12 Σεπτεμβρίου 2020. Είμαι με τη Σταυριάνα, βρισκόμαστε στο Παγκράτι. Εγώ ονομάζομαι Μαίρη Καλαμπαλίκη, είμαι ερευνήτρια στο Istorima και ξεκινάμε. Σταυριάνα, πόσο χρονών είσαι; 

Είμαι 25 χρονών.

Και με τι ασχολείσαι;

Ασχολούμαι και εργάζομαι ως μοντέλο στη βιομηχανία της μόδας στην Ελλάδα και επίσης είμαι απόφοιτος της Ιστορίας της Τέχνης στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών.

Πολύ ενδιαφέρον. Πώς είναι ο χώρος του μόντελινγκ; Επειδή δεν μας είναι πολύ γνωστός χώρος.

Ο χώρος του μόντελινγκ είναι ένας αρκετά απαιτητικός χώρος. Διέπεται από διάφορες δυσκολίες, γιατί όσον αφορά τον τρόπο... Είναι αρκετά δύσκολο για ένα μοντέλο, διότι εμπορεύεται την ψυχή του και το σώμα του. Και πρέπει να είναι ο ατζέντης του εαυτού του, ο φροντιστής του εαυτού του και τα πάντα αφορούν την προσωπικότητα και το σώμα του στην ολότητά του. Οπότε είναι αρκετά σκληρός.

Πώς και αποφάσισες να ασχοληθείς με αυτόν το χώρο;

Ξεκίνησα να ασχολούμαι με αυτόν το χώρο γύρω στα 16-17 μου. Για μένα ήρθε κάπως πιο φυσικά, γιατί βρισκόμουν στο Καλλιτεχνικό Σχολείο Γέρακα, ασχολούμουνα με το χορό και πολλοί καλλιτέχνες ερχόντουσαν και έκαναν διάφορα project, από ταινίες μικρού μήκους ή φωτογραφίσεις με τα παιδιά του σχολείου. Οπότε για μένα αυτό προέκυψε κάπως οργανικά και έτσι μπήκα και στη βιομηχανία της μόδας της Ελλάδας. Σιγά σιγά, μέσα από καλλιτέχνες ουσιαστικά πρώτα, μετά μπήκα και στους σχεδιαστές μόδας, σε καταλόγους και τα σχετικά. Αλλά δεν μπορώ να θεωρηθώ σίγουρα εμπορική.

Τι σημαίνει δηλαδή εμπορικό μοντέλο;

Εγώ με τον τρόπο τον οποίο δουλεύω, δουλεύω με τα τραύματα τα οποία μου έχουν προξενηθεί από την κοινωνία ουσιαστικά. Και προσπαθώ να φτιάξω, εν μέρει, πολιτικές προσεγγίσεις ή επιτελέσεις με βάση το τραύμα μου. Οπότε δεν είμαι μοντέλο μόνο καταλόγων ή δεν είμαι μοντέλο μόνο για τσάντες, για ρούχα, για εμπορικούς λόγους.

Είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον αυτό που λες. Πώς προέκυψε... Πώς προέκυψε αυτό το project, αυτή η σκέψη και ουσιαστικά τι σημαίνει; Τι κάνεις;

Έχω συνεργαστεί με πολλούς καλλιτέχνες από την Ελλάδα και από το εξωτερικό. Κυρίως προσεγγίζω τα θέματα της ψυχικής υγείας και έχω δουλέψει για τον Στέφανο Χρυσάφη. Κάναμε τη συλλογή «Delirium και Phreno» που έχει να κάνει με την... Που πραγματεύεται ζητήματα της ψυχικής υγείας, εν πάση περιπτώσει.

Άρα εσύ τι καλείσαι να κάνεις σε αυτό; Είναι οι πόζες που είναι διαφορετικές; Είναι... Πώς γίνεται; Είναι πιο καλλιτεχνικά project ίσως;

Ναι, μπορούμε να το βάλουμε κάτω από τη γενική ομπρέλα της τέχνης, αλλά ο σκοπός είναι απλά η απεικόνιση των συναισθημάτων και του τραύματος μέσα σε όμορφες εικόνες. Δηλαδή, να αγκαλιάσουμε τα τραύματα και τις πληγές του εαυτού μας.

Εσύ τι προετοιμασία χρειάζεται να κάνεις για να απεικονίσεις ένα τραύμα, ένα συναίσθημα; Τι ποιότητες πρέπει να έχει ο καλλιτέχνης, το μοντέλο που κάνει μια τόσο έτσι ιδιαίτερη δουλειά; 

Νομίζω ότι πρέπει να υπάρξει μια έρευνα αναλογικά με το ζήτημα το οποίο θέλουν να προσεγγίσουν και οι δύο. Και ενίοτε πρέπει να υπάρχει μια ευαισθητοποίηση απέναντι στο ζήτημα αυτό, να μη γίνει δηλαδή απλά για να απεικονίσουμε κάτι. Πρέπει να σκεφτούμε, να μην... να προσπαθήσουμε η δουλειά μας να μην προξενήσει κάποιο τραύμα ή την αναβίωση ενός τραύματος ενός ανθρώπου, ο οποίος έχει περάσει από τραυματικές εμπειρίες. Πρέπει δηλαδή η απεικόνιση της δουλειάς σου να απεικονίζει το συναίσθημα, να υπάρχει ενδεχομένως κάποια κάθαρση σε αυτό και να δείχνεις πώς ουσιαστικά όλοι μπορούμε να συμμετέχουμε, και τον πόνο που μας έχει προξενηθεί, να τον... να δημιουργήσουμε[00:05:00] με αυτό όμορφα πράγματα, με σκοπό την αποδοχή του, και μετέπειτα το να το ξεπεράσουμε. Να περάσουμε ουσιαστικά σε ένα άλλο στάδιο.

Σταυριάνα, υπάρχει πολύς κόσμος στην Ελλάδα που ασχολείται με κάτι τέτοιο; Μου φαίνεται πολύ ειδικό.

Ναι! Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που ασχολούνται με αυτού του είδους τα πράγματα, κυρίως στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Τα queer άτομα παράγουν πολύ αξιόλογο έργο ενάντια στα φυλετικά στερεότυπα, στις ταξικές διακρίσεις, ενάντια στις διακρίσεις της ψυχικής υγείας που γίνονται, και ενάντια στα στερεότυπα των φύλων. Παράγουνε πολύ αξιόλογο έργο στις performance που κάνουνε, είτε στις φωτογραφίες που γίνονται για το περιοδικό, ας πούμε, Antivirus, που είναι ένα περιοδικό κατεξοχήν για την LGBT community. 

Εσύ έχεις ιδέα... πώς σε επέλεξαν για αυτές τις δουλειές και γιατί σε επιλέγουν; Τι πιστεύεις ότι είναι αυτό που σε κάνει ελκυστική στο φακό;

Νομίζω ότι, επειδή γενικά είμαι ένας άνθρωπος που μιλάει πολύ για τα πράγματα τα οποία έχει βιώσει, ακόμα και αν είναι... έχουν αρνητική χροιά ή πρόσημο και δίνω έμφαση στην εξέλιξη ουσιαστικά, από πού έχουμε ξεκινήσει και πού θέλουμε να καταλήξουμε… Νομίζω ότι όλο αυτό, μέσα από τις συζητήσεις και τους ανθρώπους που έχω γνωρίσει, φαίνεται. Οπότε συνήθως με επιλέγουν για πιο τολμηρούς ρόλους, για ρόλους που δεν φοβάται κάποιος να τσαλακωθεί, να χρησιμοποιήσει πλευρές του εαυτού του που δεν είναι μόνο... Δεν υπάρχει αυτή η ωραιοπάθεια, ας πούμε. Υπάρχει το πιο... Ταυτοχρόνως εξωπραγματικό, αλλά αληθινό βίωμα. 

Άρα είναι η προσωπικότητά σου κιόλας και η ευαισθητοποίηση που έχεις σαν άτομο σε τέτοιου είδους θέματα που σε κάνει ελκυστική στη δουλειά σου και στα project αυτά.

Θεωρώ ότι παίζει μεγάλο ρόλο η προσωπικότητά μου. Νομίζω ότι αυτό μου το λένε αρκετοί άνθρωποι, γιατί διαρκώς μεταμορφώνομαι μέσα σε αυτό το ταξίδι της ζωής μου, ουσιαστικά. Και εξελίσσομαι, επειδή έχω υπάρξει και εγώ σε αρκετά επίπονες καταστάσεις ως παιδί και μετέπειτα ως έφηβος και τέλος ως ενήλικας. Και αυτό.

Θέλεις να μας μιλήσεις λίγο περισσότερο για αυτά; 

Μου είναι λίγο δύσκολο, ειδικά όταν γίνεται μα... όταν μιλάω. Μου είναι πιο εύκολο να τα γράφω, είναι η αλήθεια. Γιατί «χαώνομαι» λίγο στον τρόπο σκέψης τον οποίο έχω. Ναι. Σαν παιδί μπορώ να πω ότι δεν είχα ανασφάλεια με την εμφάνισή μου λόγω της αλωπεκίας. Ήμουνα πολύ χαρούμενη με αυτό γενικά, δεν είχα κάποιο πρόβλημα. Συνέβη κυρίως κατά βάση στους γύρω μου και μετά σε μένα. Δηλαδή εγώ εισέπραξα τις αντιδράσεις τους, και έτσι το μετέφρασα αυτό ως αρνητικό βίωμα. Και μου πήρε αρκετά χρόνια να το ξεπεράσω και να κάνω διαλογή στους ανθρώπους που έχω δίπλα μου και ότι οι άνθρωποι που λένε ότι με αγαπάνε δεν είναι πάντα... ακόμα και πιο στενοί μου άνθρωποι δεν μπορούν να το εκφράσουν με σωστό τρόπο, γιατί δεν έχουν την ενημέρωση για αυτά τα ζητήματα. Πολλές φορές όταν προσπαθούμε να φανούμε ότι είμαστε πολύ κουλ και πολύ οk με κάτι, αλλά δεν το έχουμε λύσει, προκαλούμε, προξενούμε μεγάλο τραύμα στους ανθρώπους που πάσχουν από αυτό. Εγώ να πω ότι την αλωπεκία δεν την θεωρώ βέβαια, ασθένεια. Τη θεωρώ μια κατάσταση στην οποία βρίσκομαι και εγώ και άλλοι άνθρωποι. Και το χρησιμοποίησα αυτό για την τέχνη μου χωρίς να το εργαλειοποιήσω. Έδινα περισσότερο βάση στην κίνησή μου, στα χέρια μου για παράδειγμα, στην έκφρασή μου, στην έκφραση του πόνου ή του συναισθήματος και λιγότερο στην εμφάνισή μου, ό,τι μπορεί να θεωρηθεί, ας πούμε, για παράδειγμα, εκκεντρική ή οτιδήποτε άλλο. Μέσω των φωτογραφίσεων ήθελα να δώσω θάρρος και σε άλλες γυναίκες, αλλά και σε άντρες, γιατί παίρνω πολλά μηνύματα και από αγόρια, ότι μπορούν να αγκαλιάσουν τους εαυτούς τους, μπορεί να υπάρξουν με απόλυτη ελευθερία στην καθημερινότητα. Και δεν υπάρχει τίποτα το οποίο κάποιος άνθρωπος πρέπει να ντρέπεται για αυτό. Ότι ο καθένας μας είναι μοναδικός και τυχ[00:10:00]αίνει να έχουμε μια ιδιαιτερότητα, η οποία επειδή είμαστε λίγοι σε σχέση με το κοινωνικό σύνολο θεωρείται διαφορετικότητα. Αλλά δεν ισχύει αυτό το πράγμα, γιατί όλοι είμαστε μοναδικοί, απλά κάποιοι έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Αυτό.

Που βέβαια να πούμε ότι είσαι μια κούκλα. Σε ποια ηλικία συνέβη η αλωπεκία;

Εγώ διαγνώστηκα με γυροειδή αλωπεκίαση γύρω στα 6-7 χρονών, κάπου εκεί βασικά. Δεν ξέραμε... δεν είχαμε ενημέρωση για το τι είναι και, στην πορεία της ζωής μου βέβαια, αντιμετώπισα, σε εισαγωγικά να το πω, «ρατσιστικές» συμπεριφορές, διότι πολλοί άνθρωποι δεν ξέρανε ότι αυτό το ζήτημα το οποίο έχω δεν κολλάει, δεν κινδυνεύουν οι ίδιοι από αυτό, είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα… όπως πολλά άλλα. Απλά αυτό φαίνεται. Έχω την επιλογή να το κρύβω, αλλά δεν θέλω να το κρύβω επειδή η κοινωνία μου το επιβάλλει, επειδή φοβάμαι. Θέλω να χρησιμοποιώ, ας πούμε, τις περούκες για παράδειγμα, τα μαντήλια, επειδή θέλω σήμερα να τη φορέσω, θέλω να μεταμορφωθώ, θέλω να έχω το τάδε μαλλί. Δεν θέλω... Πρέπει να είναι... Πρέπει να είναι επιλογή. Να μην είναι ουσιαστικά ο φόβος που σε κάνει να το φορέσεις. Να είναι επειδή θέλεις να δημιουργήσεις ένα άλλο look, ένα styling ουσιαστικά.

Ή επειδή μπορεί να αισθάνεσαι υποχρεωμένη, εννοώ από την κοινωνία ότι σε υποχρεώνει. Έχεις αισθανθεί ποτέ έτσι; Ότι πρέπει να είσαι κάτι άλλο από αυτό που είσαι;

Ναι, πάρα πολλές φορές έχω αισθανθεί έτσι. Αλλά θεωρώ ότι είναι... ήμουν αρκετά δυνατή ως παιδί, στο να το ξεπεράσω. Με χτύπησε λίγο πιο πολύ, ας πούμε, μετεφηβικά θα έλεγα, ήταν αυτό που μου δημιουργήθηκε. Γιατί, δεν ξέρω το... ίσως αντιμετώπισα πιο συχνές συμπεριφορές και στο χώρο της μόδας δεν ήταν πάντα εύκολα. Δηλαδή το διαφορετικό δεν είναι πάντα αποδεκτό. Είναι ελκυστικό, αλλά δεν θα το χρησιμοποιήσουν πολλοί, γιατί φοβούνται, γιατί τους περνάει μόνο ιδιαίτερα μηνύματα. Δηλαδή δεν το βλέπουνε σαν κάτι το οποίο είναι φυσιολογικό, ότι πρέπει να υπάρχει και αυτή η εκπροσώπηση. Το βλέπουν ως ότι εγώ θα το πάρω αυτό για να κάνω ένα statement, για να είναι πιο έντονη ουσιαστικά η συλλογή μου, να φανεί πιο έντονο το ρούχο μου, να παραξενευτούν όλοι, να κοιτάξουν, να πουν τι είναι αυτό. Δεν πρέπει να παραξενευόμαστε, πρέπει να είναι ένα φυσιολογικό μοντέλο. Όπως παίρνεις ένα μοντέλο το οποίο έχει ένα ξανθό μαλλί, ένα καστανό μαλλί, παίρνεις και ένα μοντέλο το οποίο δεν έχει μαλλί. Παίρνεις ένα μοντέλο το οποίο έχει.... είναι Plus Size, παίρνεις ένα μοντέλο οποιουδήποτε τύπου. Δεν θα έπρεπε να επιλέγονται με βάση... να γίνονται μόνο statement ουσιαστικά αυτοί οι άνθρωποι. Θα έπρεπε να είναι κανονικό πρότυπο, ούτε role models απαραίτητα. Θα έπρεπε να εκπροσωπείται αυτό το πρότυπο.

Εσύ έχεις αντιμετωπίσει... Είπες έχεις αντιμετωπίσει ρατσιστικές συμπεριφορές. Έχεις αντιμετωπίσει δυσκολίες επαγγελματικές και προσωπικές εξαιτίας αυτού του θέματος; 

Ναι, γιατί... ναι... πώς να το αναλύσω τώρα αυτό; Στο χώρο μου ήμουν πάντα η πιο ιδιαίτερη ουσιαστικά, γιατί στον ελλαδικό χώρο τώρα πλέον, εν έτει 2020, αρχίζουμε και βλέπουμε πιο πολλά μοντέλα, και αντρικά και γυναικεία, τα οποία έχουν το χαρακτηριστικό της αλωπεκίας. Αλλά από το 2013 που το έκανα εγώ ουσιαστικά δεν είχα βρει κάποια άλλη κοπέλα. Ήμουνα μόνη μου. Οπότε μου καλλιεργήθηκε μια ιδέα συστηματικά θα έλεγα, στο ότι: «Είσαι μοναδική, πρέπει να παραμείνεις μοναδική, αυτό είναι το μόνο πράγμα που σε κάνει ξεχωριστή». Και ενώ προσπαθούσα να την αποβάλω αυτή τη σκέψη από πάνω μου, δυστυχώς την... μου έγινε τόσο έμμονη ιδέα, που την ενσωμάτωσα στη ζωή μου και μεταμορφώθηκα σε κάτι άλλο από αυτό που ήμουνα. Δηλαδή έγινα πιο ανταγωνιστική, έγινα πιο... έγινα κάτι άλλο που δεν είμαι εγώ. Ενσωμάτωσα τις ιδέες των άλλων πάνω μου. Και ενώ έλεγα ότι δε θα επηρεαστώ και ενώ το πάλευα πάρα πολύ, τελικά επηρεάστηκα.

Πώς αισθανόσουν μέσα σε…

Αισθανόμουν ότι απειλούμουν διαρκώς ουσιαστικά, ότι δεν... ότι το μόνο που με ξεχωρίζει είναι ουσιαστικά το γεγονός ότι δεν έχω μαλλιά, ενώ δεν ισχύει. Είμαι ιδιαίτερη για την κίνησή μου, για τον τρόπο σκέψης μου, για τον τρόπο ομιλίας μου, για τις εικόνες τις οποίες δημιουργώ. Δεν είμαι ιδιαίτερη, ξεχωριστή ή μοναδική επειδή δεν έχω μαλλιά. Γιατί υπάρχουν άλλοι τόσοι άνθρωποι, που είναι ξεχωριστοί και μοναδικοί και επίσης δεν έχουν μαλλιά. Δεν πρέπει να γίνεται αυτή η ταύτιση ουσιαστικά. Ότι διαφέρουμε [00:15:00]μονάχα με αυτό το χαρακτηριστικό. Αυτό μου στοίχισε πάρα πολύ εμένα προσωπικά. Με πλήγωσε πάρα πολύ βαθιά και με έκανε να συμπεριφέρομαι... Ουσιαστικά… να έχω προβλήματα μέσα στο επάγγελμα, το οποίο αγάπησα τόσο πολύ και το οποίο μου έδωσε δύναμη να πω τις ιστορίες που ήθελα να πω και να επικοινωνήσω με τον κόσμο και ο κόσμος να είναι πιο ανοιχτός και απέναντί μου, πιο δεκτικός. Αυτό.

Όταν λες πληγώθηκες, πληγώθηκες γιατί «Είμαι τόσο μοναδική», ας πούμε, «που αισθάνομαι μόνη» ή «Θεέ μου, έχω τόσο πολλή αγωνία να διατηρήσω αυτή τη μοναδικότητα, που τι θα κάνω; Θέλω να είμαι όλο και πιο μοναδική;»

Ναι, το δεύτερο περισσότερο.

«Θέλω να είμαι όλο και πιο μοναδική».

Ναι, που αυτό δεν γίνεται. Αλλά νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι που ασχολούνται με τη βιομηχανία της μόδας, και όχι μόνο, ή με τη βιομηχανία γενικά του θεάματος, είτε είναι αυτό θέατρο είτε είναι κινηματογράφος, προσπαθούν να διατηρήσουν αυτή την... το ξεχωριστό πράγμα που έχουν ουσιαστικά και προβαίνουν καμιά φορά σε ακραίες πράξεις. 

Άρα εκπροσωπείται με έναν τρόπο ή θέλουμε να υπάρχει το diversity σε αυτούς τους χώρους στη μόδα, στο σινεμά, αλλά τελικά εκ των έσω φαίνεται σαν κατ' επίφαση, ας πούμε, ανοικτότητα απέναντι σε αυτά. 

Ναι, καταρχάς δεν δίνεται χώρος για... σε όλα τα άτομα. Δηλαδή υπάρχουν πάρα πολύ στερεοτυπικές αντιλήψεις ότι τα μοντέλα πρέπει να είναι ένα τάδε ύψος, ότι τα μοντέλα πρέπει να έχουν τάδε βάρος, πρέπει να έχουν όμορφα χαρακτηριστικά. Ακόμα στην Ελλάδα υπάρχει αυτό του τύπου με τα όμορφα χαρακτηριστικά, θέλουμε ένα diversity μοντέλο ουσιαστικά, που να είναι πάρα πολύ όμορφο. Ενώ diversity μοντέλα έχουνε και χαρακτηριστικά τα οποία είναι πιο έντονα, πιο άγρια, δεν είναι μόνο το beauty. Άρα βλέπουμε ότι πάλι αποδεχόμαστε συγκεκριμένα πρότυπα. Και αυτά τα ορίζουμε ως κανονικότητα, και δεν δίνεται χώρος λοιπόν σε λιγότερο ορατά υποκείμενα να εκφραστούν. Αυτό θα έλεγα.

Πολύ ενδιαφέρον. Έχεις αισθανθεί ποτέ, είτε μέσα στη δουλειά είτε όσον αφορά τον προσωπικό σου χώρο, κάποιο βλέμμα που να έχει πέσει πάνω σου περισσότερο αδιάκριτα ή ακόμη και βίαια;

Ναι, πάρα πολλές φορές. Απλά, εγώ, ο τρόπος αντιμετώπισης που είχα είναι ή το ότι ήμουν πολύ έντονη και επιθετική, το οποίο αυτό δεν είναι τρόπος αντιμετώπισης να πω εδώ πέρα. Επειδή το κάνω χρόνια συστηματικά και δεν αισθανόμουνα και τόσο τύψεις απέναντι στους ανθρώπους που το έκανα, δεν πρέπει να προβαίνουμε σε τέτοιου είδους συμπεριφορές επειδή ο άλλος μας έχει εξωθήσει στα όριά μας. Και ο άλλος τρόπος αντιμετώπισης που είχα είναι ότι απλά... κατά κάποιο τρόπο κλεινόμουν στον εαυτό μου, αλλά όχι ότι θα έπεφτα ψυχολογικά. Θα έκανα σαν να μη συνέβαινε. Θα ζούσα δηλαδή, κατά κάποιον τρόπο μια άλλη πραγματικότητα. Είχα γενικώς λίγο περίεργους μηχανισμούς άμυνας τους οποίους τώρα τους φτιάχνω.

Και έχεις κάποια εμπειρία, που να θυμάσαι και να αφορά στο κομμάτι της δουλειάς, σε σχέση με την εμφάνισή σου; 

Ναι.

Η οποία μπορεί να είναι θετική ή αρνητική, αλλά που να... κάπως να σε έχει επηρεάσει, να το θυμάσαι.

Γενικά είχα αρκετά θετικές στιγμές στην πορεία αυτή που έχω ακολουθήσει μέχρι στιγμής. Δηλαδή υπήρχε ο κόσμος που χειροκροτούσε, όταν είχαμε κάνει κάποιες performances, όπως στο «Hair Awards» για παράδειγμα, που είχα εμφανιστεί σε ένα σόου κομμωτικής με περούκα και μετά αυτή αφαιρέθηκε, και ο κόσμος χειροκροτούσε πάρα πολύ και τα σχετικά. Και αυτό ήταν θετικό. Αλλά κάτι τέτοιες στιγμές με κάνουν να αναρωτιέμαι, ότι «Εντάξει, εμένα με χειροκρότησαν, ας πούμε, γιατί είμαι μοντέλο, είμαι στη σκηνή, έκανα αυτό το performance». Αλλά στην καθημερινότητα θα αντιδρούσαν παρομοίως ουσιαστικά τόσο θετικά στα αντίστοιχα άτομα που υπάρχουν στην καθημερινότητά τους; Ή ουσιαστικά εκεί θα υπήρχαν διακρίσεις; Όπως και υπάρχουν. 

Θες να μου μ[00:20:00]ιλήσεις λίγο περισσότερο για τις διακρίσεις που έχεις παρατηρήσει;

Πιστεύω ότι υπάρχουν double standards ουσιαστικά. Δηλαδή αποδεχόμαστε αυτό, ξαναλέω, τόσο όσο ή αποδεχόμαστε αυτόν γιατί είναι ηθοποιός, είναι μοντέλο, είναι κάτι. Όμως πάρα πολλοί άνθρωποι, είτε που έχουν αλωπεκία είτε κάποιο άλλο νόσημα είτε κάποια «ιδιαιτερότητα» σε εισαγωγικά, που εγώ δεν το βλέπω έτσι, καθημερινά στα σχολεία τους, ας πούμε, ή στις δουλειές τους, βιώνουν διακρίσεις. Εγώ όταν πολλές φορές έπρεπε να εργαστώ ή να πάω να βρω κάποια δουλειά για τα προς το ζην, εάν ήταν, ας πούμε, σε κάποια καφετέρια θα έπρεπε να φορέσω περούκα. Υπήρχε...

Θα έπρεπε επειδή έτσι αισθανόσουν ή επειδή σ’ το ζητούσαν;

Επειδή μου το ζητούσαν. Και το έχουν ζητήσει και σε άλλους ανθρώπους, φυσικά. Υπάρχει πλήθος μαρτυριών, ας το πούμε έτσι, στο διαδίκτυο, που, ναι, υφίσταται. Υπάρχουν άνθρωποι που δουλεύουν στις εταιρείες τους, είτε πάσχουν από αλωπεκία είτε από κάποιο άλλο νόσημα, όπως είναι ο καρκίνος ας πούμε και έχουν χάσει τα μαλλιά τους ή [Δ.Α.] και δουλεύουν στις εταιρείες ανάλογα, τις πολυεθνικές ή μη, φορώντας την περούκα τους και βγαίνοντας από το κτίριο τη βγάζουν. Αναλογικά ο καθένας με το πώς... Έχω τέτοια παραδείγματα στον κύκλο μου. 

Έχεις αισθανθεί ποτέ ότι χρειάζεται να πάρεις πιο έντονη θέση απέναντι σε αυτά τα πράγματα; Δηλαδή, επειδή είναι το επάγγελμά σου αυτό, είσαι ένας άνθρωπος που είσαι στα φώτα και στην προβολή, ότι έχεις και την «υποχρέωση» εντός εισαγωγικών να εκπροσωπήσεις ή να υπερασπιστείς τους ανθρώπους, που όπως λες, μπορεί να είναι ταμίας στο σούπερ μάρκετ και να πρέπει κάθε μέρα να φοράει την περούκα του και δεν χρειάζεται να φοράει.

Δεν μπορώ να εκπροσωπήσω κανέναν άλλον παρά μόνο τον εαυτό μου, βασικά. Μπορώ να εκπροσωπήσω μόνο εμένα και για αυτό το οποίο βιώνω εγώ, τη δική μου πραγματικότητα. Και το κάθε υποκείμενο πρέπει να βρει το θάρρος της γνώμης του, να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Δηλαδή μονάχα... μπορώ εγώ και χιλιάδες άλλες ιστορίες από ανθρώπους που είχαν βγει να μιλήσουν... Δηλαδή, μονάχα μπορώ εγώ και άλλοι άνθρωποι, που έχουμε βγει είτε στα social media είτε έχουμε κάποιο βήμα, να δείχνουμε ουσιαστικά ότι υπάρχει και εκπροσώπηση στο επάγγελμα που εσύ θέλεις να κάνεις, και αυτό είναι πολύ θετικό. Και με αυτόν τον τρόπο ίσως να δοθεί κάποια δύναμη στο... στο να βρει κάποιος τη δική του θέληση να κάνει κάτι παρόμοιο, να βρει τη δύναμη μέσα του ουσιαστικά. Μονάχα αυτό μπορούμε να κάνουμε. Δεν μπορώ να εκπροσωπήσω κανέναν άλλον. Όλες οι απόψεις δεν είναι οι ίδιες. Ο κάθε άνθρωπος μιλάει για τον εαυτό του και εκπροσωπεί τον εαυτό του και τις δυνατότητές του. Όμως δεν μπορώ να βγω εγώ και να πω ότι εκπροσωπώ μια κοινότητα, παρότι... που φαινομενικά ανήκω σε αυτήν, γιατί ο καθένας έχει τις απόψεις του, έχει τους δικούς του μηχανισμούς άμυνας, έχει το δικό του τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων, έχει να περάσει από το δικό του ταξίδι για να δημιουργήσει την προσωπικότητά του. Αυτά.

Τα σχέδιά σου για το μέλλον ποια είναι; Θέλω να πω, θέλεις να συνεχίσεις να εργάζεσαι ως μοντέλο; Πώς σκοπεύεις να χειριστείς την καριέρα σου;

Νομίζω ότι δεν θέλω να... Θα συνεχίσω να δημιουργώ εικόνες με γνωστούς μου καλλιτέχνες, αλλά νομίζω μέχρι εκεί. Δεν θέλω δηλαδή να συνεχίσω να εργάζομαι στη βιομηχανία της μόδας ως μοντέλο. Θα συνεχίσω να κάνω δηλαδή αυτό που έκανα και πριν. Να δημιουργώ απλά εικόνες που άπτονται κοινωνικών ζητημάτων και θέλω να συνεχίσω την πορεία μου αν είναι… πιο πολύ σε εθνογραφικές μελέτες. Ίσως να καταφέρω -τώρα επειδή δεν το εκφράζω προφορικά καθόλου καλά- ίσως να καταφέρω να γράψω ένα δικό μου κείμενο που θα έχει ίσως κάποια πολιτική χροιά, για το τι έχω βιώσει και τι έχω περάσει. Νομίζω ότι αυτός είναι ο επόμενος στόχος. Δηλαδή τώρα θα ξεκινήσω ουσιαστικά, από τη συλλογή εμπειριών που βίωσα, το να γράφω. Αυτό.

Θέλεις να μοιραστείς μια εμπειρία από αυτές που σκέφτεσαι να συμπεριλάβεις στη συλλογή σου; Να μας κάνει spoil.

Ναι. Νομίζω ότι αυτό είναι… το πρώτο θέμα είναι η επιλογή προτύπων. Δηλ[00:25:00]αδή έχω επηρεαστεί πολύ και από ένα βιβλίο, το οποίο είναι... ονομάζεται ουσιαστικά Οι επιλεγόμενοι σχιζοφρενείς, κατά κάποιον τρόπο. Οπότε κατά κάποιον τρόπο, θέλω να γράψω και εγώ ένα -δεν ξέρω πώς θα πάει, θα δείξει- που να είναι ουσιαστικά επιλεγόμενες μορφές αντιπροσώπευσης στη μόδα, κατά κάποιον τρόπο, ουσιαστικά. Δηλαδή μέχρι πού αντέχουμε να δούμε ή τι αντέχουμε να δούμε και ποια πρότυπα επιλέγονται από διαφορετικότητα, ουσιαστικά, να μας παρουσιάζονται και ποια άλλα αποσιωπώνται, ουσιαστικά. Δηλαδή το βαθμό ορατότητας που έχουνε τα υποκείμενα. Κάπως έτσι θα ήθελα να το προσεγγίσω. Είναι ακόμα σε πολύ αρχαϊκό στάδιο, πρέπει να βρω τις λέξεις μου. Αυτά. 

Έχει χρειαστεί να κάνεις δουλειά για να αποδεχτείς τον εαυτό σου; Αισθάνθηκες ποτέ να θες να είσαι κάτι άλλο από αυτό που είσαι; Να είναι δύσκολο να σε αποδεχτείς;

Εγώ πραγματικά το λέω, και το έχω ξαναπεί αυτό σε συνεντεύξεις μου, με είχα αποδεχτεί από πολύ μικρή ηλικία, είτε αυτό είχε να κάνει με την εξωτερική μου εμφάνιση είτε με τον ψυχισμό μου είτε με την έκφραση, ουσιαστικά, του εαυτού μου. Το ντύσιμο, που είναι το πιο απλό, ουσιαστικά, με είχα αποδεχτεί. Οι άλλοι δεν με αποδεχόντουσαν και αυτό καμιά φορά δημιουργούσε προβλήματα σε μένα. Θεωρώ ότι είναι ένα ταξίδι το οποίο ακόμα συνεχίζω. Και θα συνεχίζω, γιατί σε κάθε στάδιο της ζωής μας βρισκόμαστε με διαφορετικές προκλήσεις και με διαφορετικούς ανθρώπους και πρέπει να μας αγαπήσουμε εκ νέου. Αυτό πιστεύω. Δηλαδή άλλες μάχες έπρεπε να δώσω όταν ήμουν 6-7 χρονών, άλλες μάχες έδωσα όταν ήμουν 15-16, άλλες μάχες έδωσα τώρα που είμαι 24-25. Και θα συνεχίσω να δίνω. Κάθε στάδιο που περνάμε απαιτεί ένα διαφορετικό εαυτό, που θα μας αγαπάει ξανά από την αρχή, κατά κάποιον τρόπο. Τώρα πώς να αγαπήσει κάποιος τον εαυτό του… νομίζω ότι δεν υπάρχει μία ακέραιη συνταγή για αυτό. Συνέχεια ακούω ουσιαστικά, ότι «Αγαπήστε τον εαυτό σας, αγαπήστε τον. Και εγώ αγαπάω τον εαυτό μου και πρέπει να το κάνεις και εσύ». Αλλά κανείς δεν μας λέει πώς να τον αγαπήσουμε. Νομίζω ότι θα πρέπει να βρούμε δύναμη μέσα μας, να καταλάβουμε ότι πρέπει να υπάρχουν όλα τα πρότυπα, όλες οι εκφάνσεις ποιότητας στη ζωή μας γενικά, και έκφρασης, και ότι αυτή ακριβώς είναι η δύναμή μας, το να είμαστε μοναδικοί ο καθένας. Και δεν πρέπει να γίνουμε ταυτόσημοι. Αυτό. Υπάρχει μεγάλη δουλειά που κάνω με τον εαυτό μου και στον καθρέφτη, ουσιαστικά. Και όταν είμαι μόνη μου στο σπίτι, κάνω αρκετή δουλειά. Βλέπω πού έκανα λάθος, πού έπραξα σωστά, διορθώνομαι κατά κάποιον τρόπο. Και προφανώς, δεν ξεχνάω να μου λέω ότι με αγαπώ. Δεν θα μου πει κανένας πώς να είμαι ή τι να είμαι, πότε να είμαι. Και πρέπει να έχω το θάρρος της γνώμης μου. Αυτό.

Τι είναι το πιο ενοχλητικό πράγμα στην ελληνική κοινωνία; 

Νομίζω ότι αυτό που εμένα με ενοχλούσε σε μεγάλο βαθμό, είναι ότι... για παράδειγμα, όταν ήμουν ας πούμε είτε στη σχολή μου, είτε γενικά έξω στο δρόμο, με μπερδεύουν με άλλους ανθρώπους οι οποίοι έχουν το ίδιο χαρακτηριστικό. Έχω πάρα πολλούς ανθρώπους που έρχονται σε μένα, μου λένε: «Είσαι αυτή, κάναμε και μαζί χορό, κάναμε το ένα, κάναμε το άλλο». Και στην αρχή, τα πρώτα στάδια της ζωής μου, δηλαδή μέχρι και την εφηβεία μου, απλά κατά κάποιον τρόπο έπαιζα ένα θέατρο, γιατί δεν είχα... Ο άνθρωπος που είχα απέναντί μου δεν καταλάβαινε ότι δεν είμαι εγώ η κοπέλα που περιγράφει, για παράδειγμα. Δεν καταλάβαινε... ακόμα και από τον τρόπο ομιλίας μου ότι δεν είμαι αυτή ή αυτός... Καλά, αυτή κυρίως. Νομίζω... και απλά εγώ συνέχιζα την κουβέντα σαν να είμαι αυτή, χωρίς να είμαι, έτσι; Το οποίο είναι και κακό, εντάξει, αλλά ήταν ένας τρόπος αντιμετώπισης. Νομίζω ότι αυτό μου στοίχισε πάρα πολύ, γιατί αυτό το χαρα[00:30:00]κτηριστικό μου είναι σαν αναιρεί όλη την υπόλοιπη προσωπικότητα ή ταυτότητά μου. Νομίζω ότι αυτό δηλαδή το βίωσα σε ακραίο βαθμό. Μου δημιούργησε... Για να το αντιμετωπίσω... Τώρα! Κατάφερα να το ξεπεράσω τον τελευταίο χρόνο. 

Συγνώμη, δηλαδή αν έχω καταλάβει σωστά,

Ναι, ναι.

Θεωρούσαν ότι είσαι η κοπέλα χωρίς μαλλιά που κάνατε χορό και ότι οπωσδήποτε είσαι αυτή η κοπέλα, γιατί μάλλον στο μυαλό τους είναι η μόνη κοπέλα χωρίς μαλλιά; 

Ναι, ναι. Ναι. Ή στη γραμματεία της σχολής μου, επειδή είχαμε διάφορες κοπέλες, που είχανε παρόμοιο νόσημα ουσιαστικά, αν μπορούμε να το πούμε έτσι, βρίσκονταν σε αυτήν την κατάσταση για διάφορους λόγους, έχουν μπερδέψει το φάκελό μου. Μου έχουν πει: «Δεν σε στείλαμε για πρακτική άσκηση», ουσιαστικά. Και εγώ είμαι σε φάση: «Είναι άλλη κοπέλα αυτή». Και είναι σε φάση: «Α, ok». Τώρα τα λέω πάρα πολύ πρόχειρα, αλλά τι να κάνω... Οπότε ναι, είναι αστείο, αλλά ταυτοχρόνως δεν είναι κιόλας. Δημιουργεί πάρα πολλά προβλήματα. Και δεν λέω ότι συμβαίνει μόνο σε μένα. Συμβαίνει και σε πολλές άλλες ομάδες. Συμβαίνει στους ανθρώπους, τους οποίους έχουν αλφισμό. Συμβαίνει σε πολλούς ανθρώπους. Και θα μου πεις: «Γιατί στο δρόμο δεν μας μπερδεύουν εμάς, ας πούμε, κάθε μέρα που μας λένε ότι μοιάζουμε με κάποιον, ας πούμε, πάρα πολύ;» Ναι, δεν είναι το ίδιο όμως να σου λέει κάποιος ότι μοιάζεις από ένα εξωτερικό χαρακτηριστικό τέτοιου είδους. 

Πώς σε κάνει δηλαδή να αισθάνεσαι αυτό; Θέλω να πω πώς ήταν;

Λες και δεν έχω προσωπικότητα, λες και δεν μετράει τίποτα άλλο ουσιαστικά πάνω μου εκτός από αυτό, γιατί αυτό με διαχωρίζει, αυτό με ξεχωρίζει, αυτό είμαι εγώ. Δεν είμαστε μόνο η ασθένειά μας ή η πάθησή μας ή κάποιο εξωτερικό χαρακτηριστικό το οποίο έχουμε. Δεν είμαστε αυτό.

Είναι ρατσιστικό αυτό;

Νομίζω ναι. Θα το... Σίγουρα, σίγουρα. Νομίζω εκεί θα το κατέτασσα. 

Πού... σε ποιο χώρο ή σε έκφανση της ζωής σου έχεις αντιμετωπίσει την περισσότερο σκληρή ή ρατσιστική συμπεριφορά; Ήταν στο σχολείο, ήτανε στη δουλειά; Τα παιδιά λένε ότι είναι πολύ σκληρά.

Στο σχολείο, όπως έχω ξαναπεί, επειδή έχω αλλάξει πολλά σπίτια, λόγω κάποιων οικογενειακών συνθηκών, επομένως έχω αλλάξει και πολλά σχολεία, και κυρίως ήταν στην επαρχία ή στα βόρεια προάστια ας πούμε και τα σχετικά, έχω αντιμετωπίσει πολύ καλές συμπεριφορές από τα παιδιά. Δεν αισθάνθηκα ποτέ στοχοποιημένη, δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι με κάνουνε παρέα γιατί τους το έχουν πει, ας πούμε, αυτό οι καθηγητές ή οτιδήποτε άλλο. Ήμουνα πάντα ενεργή, δεν είχα αυτό το ζήτημα. Και μετά, επειδή ήμουν στο Καλλιτεχνικό Σχολείο Γέρακα ουσιαστικά, και στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, ήμουν σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, όπου αυτά θεωρούντουσαν, κατά κάποιον τρόπο, αυτονόητα. Δεν υπήρχαν συμπεριφορές οι οποίες ήταν κακοποιητικές. Ή τουλάχιστον προς το πρόσωπό μου δεν βίωσα ποτέ κάτι τέτοιο. Νομίζω στο χώρο της μόδας. Και βέβαια στην καθημερινότητα καμιά φορά ή αυτό, στον τρόπο ανεύρεσης εργασίας, που δεν το έχω βιώσει μόνο εγώ αυτό, έτσι; Το βιώνουν πάρα πολλοί άνθρωποι για διάφορους λόγους. Ναι, αυτό.

Έχεις αισθανθεί ποτέ περιορισμένη εξαιτίας... Στο βαθμό που ο κάθε άνθρωπος, που είναι διαφορετικός, εντοπίζει κάτι πάνω του, μπορεί να αισθάνεται περιορισμένος. Έχεις αισθανθεί ποτέ περιορισμένη σε περίπτωση που θέλεις να κάνεις κάτι ή οτιδήποτε εξαιτίας της εμφάνισής σου; 

Ναι. Για παράδειγμα, μέχρι και όταν ήμουνα 16-17, απέφευγα να περνάω από πλατείες ή από πάρκα, διότι υπήρχαν πάρα πολλά μικρά παιδιά ουσιαστικά, τα οποία προφανώς δεν ήταν... Επειδή οι γονείς δεν ενημερώνουν γενικά, είχανε πολύ ακραίες συμπεριφορές απέναντί μου. Και... είτε φόβου είτε με κυνηγούσαν όλα μαζί από πίσω. Και για αυτό πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει ενημέρωση γενικά. Οπότε συνήθως ναι, αισθανόμουν περιορισμένη. Δεν θα περνούσα από μια πλατεία, θα έκανα μεγαλύτερο δρόμο, για να μην το... Όχι κυρίως για να μην το βιώσω εγώ τόσο, αλλά γιατί θα ήμουνα μαζί με έναν άνθρωπο, ο οποίος θα αισθανόταν πάρα πολύ άσχημα και δεν θα μπορούσε να το αντέξει. Δεν θα μπορούσε να αντέξει πώς μου φέρονταν οι άλλοι. Και έχει συμβεί πάρα πολλές φορές αυτό στους φίλους μου, να έχουν πολύ έντονη δυσφορία. Οπότε, για να μην τους φέρω σε αυτή τη θέση, θα προσπαθούσα να αποφύγω αυτού του είδους τα μέρη. Ή από την άλλη έχω αισθανθεί περιορισμό στη δουλειά μου, καθότι προσφέρονται συγκεκριμένοι ρόλοι. Δηλαδή θα προσφερθώ για συγκεκριμένους ρόλους. Δεν μπορώ να κάνω έναν οποιονδήποτε ρόλο, ακριβώς. Είναι χαρακτηριστικοί, θα πρέπει να κάνω ένα ρόλο ενός ασθενούς ίσως. Μου είχαν προταθεί πάρα[00:35:00] πολλά σενάρια στο οποίο είμαι ασθενής ή πάρα πολλά σενάρια τα οποία είναι φετιχιστικά, ας πούμε, ή πάρα πολλά σενάρια τα οποία δείχνουν την evil, την κακιά πλευρά ας πούμε, ότι είσαι ένα υποχθόνιο πλάσμα ή κάτι τέτοιο. Πάρα πολλά τέτοια σενάρια. Οι περισσότεροι ρόλοι σε βίντεο κλιπ που έχω είναι κυρίως τύπου… ότι είσαι το παιδί της νύχτας για παράδειγμα, που παρτάρεις, ξέρεις… έχεις όλο αυτό το στυλ. Ενώ μπορείς να κάνεις τα πάντα και θα έπρεπε να μπορείς να κάνεις τα πάντα. Δεν θα έπρεπε ακριβώς να ταχτοποιείσαι ότι μπορεί να είσαι, ας πούμε, μόνο το παιδί της νύχτας ή ότι είσαι ένας άνθρωπος ο οποίος νοσεί από κάτι. Θα έπρεπε να μπορείς να κάνεις τα πάντα κυριολεκτικά, να μην υπάρχει πρόβλημα να είμαι η κόρη σου, να είμαι η μητέρα σου, να είμαι οτιδήποτε.

Εσένα πώς σε κάνει να αισθάνεσαι αυτός ο περιορισμός; Δηλαδή όταν έρχεται το 69ο σενάριο και είναι πάλι ένας από τους ρόλους που ανέφερες, πώς είσαι; Δηλαδή δυσφορείς, θυμώνεις, στεναχωριέσαι; 

Όχι, πλέον δεν θυμώνω ούτε στεναχωριέμαι. Είναι μια δουλειά την οποία πρέπει να κάνω, είναι κάποιος τρόπος ο οποίος πρέπει να βγάλω τα χρήματά μου από αυτό, θα κάνω... για να ζήσω. Θα κάνω -αναγκαστικά εφόσον δεν έχω την επιλογή- θα κάνω όποια δουλειά μου παρουσιαστεί, τέτοιου είδους ουσιαστικά. Από τη στιγμή που δεν έχω μια μεγάλη οικονομική ευχέρεια. Αυτό. Αλλά θα έπρεπε γενικά να μην υπάρχει. Επίσης, με κάτι άλλο που θυμώνω, και το έχω πει πολλές φορές, είναι ότι θέλω να χρησιμοποιούνται άνθρωποι οι οποίοι είτε έχουν αλωπεκία είτε έχουν κάποιο άλλο ζήτημα, να χρησιμοποιούνται στις ταινίες. Να μη χρησιμοποιείται δηλαδή η τεχνική του Bald Cap είτε στις φωτογραφίες είστε στις ταινίες, ουσιαστικά να κάνουν έναν άνθρωπο φαλακρό. Θα ήθελα να χρησιμοποιείται ένας άνθρωπος ο οποίος έχει όντως αυτήν την ιδιότητα.

Είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό που λες. Υπάρχει κάτι που θέλεις να μοιραστείς μαζί μας ακόμα; 

Νομίζω ότι είπα πάρα πολλά. Δεν ξέρω. Και... αυτό.

Σε ευχαριστώ πάρα πολύ που μοιράστηκες την ιστορία σου μαζί μου και με το Istorima.

Ωραία, ευχαριστώ πάρα πολύ εγώ. 

Να είσαι καλά.