[00:00:00]Η ημερομηνία είναι 18 Ιανουαρίου το 2022. Εγώ είμαι ο Γιώργος ο Γκουνέζος, ερευνητής στο Istorima, βρίσκομαι στο Χαλάνδρι μαζί με την Εύα, που θα μας διηγηθεί την ιστορία της. Δεν σποϊλάρω καθόλου. Ωραία, Εύα, άμα θες, πες κι εσύ ολόκληρο το ονοματεπώνυμό σου για να καταγραφεί και για αρχή, μίλησέ μου λίγο για σένα. Δηλαδή, πες μου με τι ασχολείσαι, πού γεννήθηκες, πού μεγάλωσες, αυτά. 

Χαίρετε, Γιώργο. Εγώ είμαι η Εύα η Παταπατίου, γεννήθηκα στην Αθήνα το 1984, όπου και μεγάλωσα, και ασχολούμαι με τη χιονοδρομία από τα δεκαοχτώ μου. Δουλεύω σε –αυτό δεν πρέπει να πω; Ωραία. Δουλεύω σε διαφημιστική εταιρεία εδώ και δεκατέσσερα χρόνια, έχω σπουδάσει Μάρκετινγκ και Επικοινωνία στην ΑΣΟΕΕ. Τι άλλο πρέπει να πω;

Όχι, όχι, να μου πεις λίγο, έτσι, για τα παιδικά χρόνια, πώς ήτανε και ποια ήταν η επαφή σου, ίσως, με τη φύση και το βουνό. 

Σωστά, ναι. Ουσιαστικά, έκανα αρκετή ορειβασία μικρή, την οποία την απέκτησα πιο πολύ, άρχισα να ασχολούμαι με την ορειβασία στους Προσκόπους. Πήγαινα στους Προσκόπους στου Παπάγου, στο Πρώτο Σύστημα, από πάρα πολύ μικρή. Και επειδή και οι γονείς μου είχανε πολύ καλή επαφή με τη φύση, γενικά, δηλαδή το camping και τα λοιπά, ήτανε πάρα πολύ μεγάλο κομμάτι και της χειμερινής και της καλοκαιρινής τους διασκέδασης και ενασχόλησης. Οπότε, με πήγανε στους Προσκόπους για να είμαι σε μεγάλη επαφή με τη φύση. Είχα μια πολύ καλή ομάδα τότε. Ταξιδέψαμε σε όλη την Ελλάδα, πατήσαμε άπειρες κορυφαίες, και σε νησιά και στη Στερεά Ελλάδα, χειμώνα και καλοκαίρι, και με χιόνια, δηλαδή, και το καλοκαίρι. Οπότε, ουσιαστικά, εκεί ξεκίνησε όλη η αγάπη μου για τη φύση. Κατασκηνώσεις, επιβίωση και τα λοιπά. Μεγαλώνοντας και μπαίνοντας στο πανεπιστήμιο, ένας φίλος μας είπε ότι πηγαίνει για snowboard στον Παρνασσό και μας κάλεσε μία φορά να πάμε και όλοι μαζί. Ήταν η πρώτη φορά που ανέβηκα για σκι στο βουνό. Ψέματα, είχα πάει και με τους γονείς μου στο Μπόροβιτς, πολύ παλιά, που νομίζω δεν κάναμε καν σκι, δηλαδή έλκηθρο και τέτοια, ήμασταν μικρά. Αλλά, ναι, δεν είχα καμία επαφή με τη χιονοδρομία γενικότερα πριν από τα δεκαοχτώ μου. Αλλά με το που ξεκίνησα, μου άρεσε τόσο πολύ, που δεν μπορούσα να το βγάλω απ’ το μυαλό μου. Αργότερα, πήγα erasmus και στην Αυστρία για αυτό τον λόγο, για να μπορώ να είμαι πιο κοντά στις Άλπεις και να γίνω όσο καλύτερη μπορώ σε αυτό το άθλημα.

Άρα, ξεκίνησες με σκι;-

Όχι, όχι κατευθείαν snowboard, ναι. 

Α, ωραία.

Ναι, ναι.

Θες να πεις κάποιες εμπειρίες, έτσι, που είχες, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό; Ξέρεις, κάποιες εκδρομές, κάτι που είδες και σου ’χει μείνει.

Ναι. Γενικά, αυτό ήταν το πάρα πολύ ωραίο κομμάτι του snowboard για μένα, γιατί από κει που απλά –μου αρέσουν πάρα πολύ τα ταξίδια, οκέι, ειδικά στο εξωτερικό– αλλά εκεί που απλά ταξίδευα για να γνωρίσω μία άλλη κουλτούρα, πλέον ταξίδευα πάρα πολύ και για αυτό τον λόγο, δηλαδή να κάνω snowboard. Οπότε, έκανα πάρα πολλά ταξίδια λόγω αυτού, κυρίως στις Άλπεις, Βουλγαρίες, Αυστρία, Ιταλία πολύ. Και μετά, έκανα και ένα μεγάλο μεγάλο ταξίδι, που πήγα στη Νέα Ζηλανδία. Πήγα για έξι μήνες και τους δύο, ουσιαστικά, μήνες, από αυτούς που είναι, ουσιαστικά, κι η σεζόν τους εκεί, καλοκαίρι, δούλευα στο βουνό ως εθελόντρια, σε διάφορα events εκεί πέρα, μεγάλα events, παγκόσμια events, οπότε είδα πάρα πολλά πράγματα και φυσικά έκανα και πάρα πολύ snowboard. Γνώρισα πάρα πολλούς pro-riders –professional riders. Ήταν μία πάρα πολύ διαφορετική εμπειρία. Και φυσικά, έκανα και σε βουνά τα οποία δεν έχουν καμία σχέση σε [00:05:00]μέγεθος με αυτά που έχουμε εδώ και γι’ αυτό τον λόγο, συνήθως, ήθελα τόσο πολύ να βγω έξω, λόγω των εγκαταστάσεων και των μεγεθών των βουνών. 

Θες να μου πεις κι άλλα για τη Νέα Ζηλανδία; Γιατί με ενδιαφέρει.

Ναι.-

Δηλαδή, πήγες εκεί, νοίκιασες σπίτι, δηλαδή το αποφάσισες, έτσι; 

Πήγα, νοίκιασα αμάξι –αγόρασα αμάξι– το οποίο ήτανε, έτσι, και… είχε μία συρόμενη πόρτα, ήταν, έτσι, του ’χα βάλει ένα στρώμα, οπότε κοιμόμουνα πάρα πολύ στο αμάξι. Έμενα κυρίως σε χόστελ. Ναι, κάποιους μήνες νοίκιαζα και μαζί με κάποιους άλλους locals κάποια δωμάτια, ας πούμε, σε σπίτια. Αλλά, γενικά, είναι πάρα πολύ ακριβά, και η ζωή και τα λιφτ στη Νέα Ζηλανδία. Δεν μοιάζουν με τις Άλπεις, καθόλου. Μοιάζουν πιο πολύ με τα ελληνικά βουνά, από την άποψη ότι περιβάλλονται από θάλασσα, όπως και στην Ελλάδα, φυσικά, και δεν είναι ότι έχεις τα λιφτ τα οποία ξεκινάνε από το χωριό, όπως είναι, ας πούμε, στις Άλπεις. Πρέπει να οδηγήσεις για να ανέβεις πάνω στο Χιονοδρομικό. Έπαιξε πολύ οτοστόπ, που εκεί είναι και… εννοώ ότι είναι πολύ πιο εύκολο, σε σχέση με την Ελλάδα, ας πούμε. Και για αυτό τον λόγο δούλευα και εθελοντικά. Πέραν του ότι δεν μπορείς να δουλέψεις ως Έλληνας στη Νέα Ζηλανδία –πρέπει να βγάλεις βίζα, που δεν χορηγείται εύκολα–, κατέφυγα στο να κάνω πολλά εθελοντικά, κυρίως σε μεγάλα events τους εκεί, γιατί έτσι πληρωνόμουνα την κάρτα μου για όλη την εβδομάδα και το φαγητό μου και τα λοιπά και τα λοιπά. Οπότε, κάπως έτσι τα κατάφερνα. Και λόγω του ότι ήθελα να γυρίσω λίγο και τα βουνά, δεν ήθελα να είμαι σταθερή, οπότε κάποιες μέρες κοιμόμουνα στ’ αμάξι, κάποιες μέρες νοίκιαζα, ήτανε λίγο υβριδικό το μοντέλο. 

Μια χαρά.

Ναι.

Τέλεια, τέλεια. Και από τα φεστιβάλ εκεί πέρα, θα είδες, ας πούμε, άλματα τεράστια;-

Ναι, πολύ. Και το halfpipe και τότε υπήρχε και το Snow park, το οποίο ήτανε, ουσιαστικά, ένα βουνό ολόκληρο το οποίο ήταν ένα snowpark, δεν είχε, δηλαδή, πίστα, ουσιαστικά. Όπου, ναι, εκεί μαζεύονταν αθλητές, λόγω του ότι είναι και αντίθετη σεζόν, είναι καλοκαίρι, μαζεύονταν πάρα πολλοί αθλητές, και για να προπονηθούν και για να πάρουν μέρος σε μεγάλα events. Οπότε, είχε κόσμο από όλο τον κόσμο, είχε πάρα πολλά παιδιά από Ιαπωνία που γνώρισα πολύ και έκανα πολλή παρέα, που ήταν για μένα ένα cultural difference, ας πούμε, και πολύ ενδιαφέρον. Αυτά. Αλλά, ναι, είναι μια ακριβή εμπειρία, θα το έλεγα. Μάζευα λεφτά πολλά χρόνια για να καταφέρω να τη ζήσω και αρκετή εθελοντική εργασία. Δηλαδή, και σε αγροτουρισμό δούλεψα και σε ταινίες, στο Χόμπιτ. Οπότε, ναι, ναι, κάπως έτσι την έβγαλα και κατάφερα να κάτσω έξι μήνες και αφού τελείωσε ο χειμώνας, μετά συνέχισα να… με το αυτοκινητάκι μου, πλέον καλοκαίρι ήταν πιο εύκολο να μείνεις και στο αμάξι, οπότε, ναι. 

Θυμάσαι εκεί πέρα κάτι από το βουνό ή απ’ το riding που σου ’χει μείνει; Κάποιες καταβάσεις ή κάτι που…

Ήταν φοβερό, γιατί το κάθε βουνό είχε πολύ διαφορετικό χαρακτήρα. Άλλα βουνά ήτανε μόνο για free ride, είχανε τα δικά τους, ας πούμε, local events να τα πω. Φορούσαν φορεσιές, ντύνονταν κάνανε κατεβασιές όλοι μαζί, βραδινές, με φακούς και με πυρσούς και με τέτοια πράγματα, που δεν τα βλέπουμε εδώ, στην Ελλάδα. Αλλά, ναι, είχε πολύ χαβαλέ. Δηλαδή, κάθε μέρα ήτανε μια διαφορετική μέρα και κάθε βουνό είχε και διαφορετικό χαρακτήρα, είναι αυτό, δηλαδή, σε άλλα βουνά ήξερες ότι θα πας γιατί είναι πάρα πολύ safe για να κάνεις free ride και ουσιαστικά, σχεδόν δεν είχανε πίστες. Άλλα βουνά είχανε τόσο primitive εγκαταστάσεις –σκέψου ότι τα λιφτ, ας πούμε, τα κινούσε τροχαλία από τρακτέρ. Οπότε, σε κάθε βουνό, ήτανε λίγο μία τόσο διαφορετική εμπειρία. Το άλλο το βουνό, όπως σου ’πα, ήτανε όλο ένα πάρκο. Γυμνά βουνά τα πιο πολλά, χωρίς δέντρα, γιατί ήταν σε υψηλό υψόμετρο. Αυτά. Αλλά, ναι, πολύ, πολύ διαφορετική κουλτούρα, καμία σχέση με την Ευρώπη. 

[00:10:00]Ναι, ναι, ναι. Ωραία, ωραία, για να κάνουμε την επιστροφή, τώρα, εδώ στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, θες να θυμηθείς εμπειρίες εδώ πέρα που είχες, έτσι, κάτι σπέσιαλ πάλι;

Εντάξει, στην Ελλάδα, προφανώς, είναι πολύ διαφορετικό, γιατί είναι οι φίλοι μου εδώ. Όταν κάνεις snowboard με τους φίλους σου είναι μια εντελώς διαφορετική εμπειρία απ’ το να κάνεις με ανθρώπους που μόλις γνώρισες ή μόνος σου σε ένα βουνό. Νομίζω ότι η παρέα είναι το number one, το πρώτο πράγμα, ας πούμε, που έχει σημασία για το αν θα περάσεις καλά και αν θα εξελιχθείς στο άθλημα. Γιατί, ουσιαστικά, πέρα του ότι βλέπεις τι κάνει ο άλλος, το αναλύεις, το συζητάς. Δηλαδή, συνήθως, όταν ανεβαίνουμε βουνό, είναι μες στη συζήτησή μας όλη μέρα: «Τι έκανες;» «Τι έβγαλες;» «Τι προσπάθησες;» και είναι όλο αυτό, ότι ο ένας μαθαίνει από τον άλλον και ο ένας εξελίσσεται από τον άλλον.  Στην Βασιλίτσα έχω περάσει πάρα πολύ καλά. Έχω μείνει κάποια… Γιατί εκεί είχα πάρα πολύ καλούς φίλους από τη Βόρεια Ελλάδα, που σπάνια έρχονταν στα βουνά νότια. Και φυσικά, και το κλίμα και μετά το snowboard, στις ταβέρνες, σ’ όλα αυτά, είναι πολύ διαφορετικό απ’ ό,τι είναι εδώ, νότια. Έχω μείνει σεζόν στον Παρνασσό τρία χρόνια, ως φοιτήτρια κυρίως, και έχω δουλέψει και ως instructor στη Φτερόλακκα μία σεζόν και αργότερα, μετά τον Παρνασσό, αποφασίσαμε λίγο, έτσι, σαν παρέα, να μετακινηθούμε στα Καλάβρυτα, που δεν είχαμε ιδιαίτερη επαφή μέχρι τότε. Και έτσι, ας πούμε… Νοικιάζουμε σπίτια, ας πούμε, τον χειμώνα, συνήθως, ώστε να ζούμε τα σαββατοκύριακά μας στο βουνό. Ιδανικά, να φεύγουμε από τη δουλειά την Παρασκευή το απόγευμα και να γυρνάμε στη δουλειά κατευθείαν τη Δευτέρα το πρωί απ’ το βουνό, ώστε να επεκτείνεται το σαββατοκύριακο και από δύο μέρες να το νιώθεις τέσσερις. Αυτά, νομίζω. Φυσικά, στο βουνό δεν είναι μόνο η ώρα που είσαι στο βουνό και κάνεις snowboard, είναι και όλο το γύρω γύρω. Είναι μια εκδρομή, είναι το φαγητό, είναι το τζάκι, είναι οι φίλοι. Είναι όλο μια φανταστική εμπειρία.

Επειδή μ’ αρέσει και με ενδιαφέρει κι εμένα, έτσι, σαν… για να καταλάβω το riding και αυτά που κάνετε και μοιράζεστε μεταξύ σας, δηλαδή κάνετε άλματα, κάνετε κόλπα, κάνετε freeriding; 

Εμένα μου αρέσουνε απ’ όλα, η αλήθεια είναι, κάνω απ’ όλα. Ναι, και σαν παρέα, γενικά… εντάξει, άλλοι είναι λίγο πιο φαν του πάρκου, άλλοι είναι πιο φαν της πίστας, άλλοι είναι πιο φαν του free ride. Αλλά είμαι της άποψης ότι πρέπει να το ευχαριστιέσαι όλο το βουνό. Άλλες μέρες έχει πάρα πολλή ομίχλη, θα πρέπει να πας πιο κοντά στα δέντρα, γιατί δεν βλέπεις κάπου αλλού, άλλες μέρες μπορεί να μην έχει καλή ποιότητα χιονιού, οπότε θα πας στο πάρκο. Είναι καλό να είσαι έτοιμος να κάνεις παντού, γιατί δεν ξέρεις ποτέ τι συνθήκες θα βρεις στο βουνό. 

Ωραία, ωραία. Και ήτανε μια φορά-

Ναι, ήτανε μια φορά. Ναι. Παρόλο που βγαίναμε εκτός πίστας με τους φίλους μου πάρα πολύ συχνά, φυσικά γύρω από το Χιονοδρομικό, αλλά και σε λίγο πιο μακρινές αποστάσεις, δηλαδή να περπατήσεις, ας πούμε, δέκα λεπτά, είκοσι λεπτά, μισή ώρα, να πέσεις από την πίσω μεριά του βουνού ή να πέσεις από μια άλλη μεριά του βουνού. Αλλά, γενικά, γύρω απ’ το Χιονοδρομικό κινούμασταν. Είναι μια πάρα πολύ γνωστή διαδρομή στα Καλάβρυτα, η οποία βρίσκεται, ας πούμε, έχει ένα περπάτημα, τόσο, ένα τέταρτο-είκοσι λεπτά, στην κορυφογραμμή των Καλαβρύτων –το Αυγό, το γνωστό, η κορυφή του Αυγού. Λέγεται έτσι γιατί φαίνεται σαν αυγό, το πάνω του κομμάτι, ας πούμε, που είναι γυμνό απ’ τα δέντρα, είναι σαν ξεφλουδισμένο αυγό. Είναι μία φανταστική διαδρομή, που ξεκινάει απ’ την κορυφή και, ουσιαστικά, πέφτει στον δρόμο, στη διασταύρωση του Χιονοδρομικού, προς Λουσούς ή Χιονοδρομικό, τέλος πάντων-

Προς; Προς;

Λουσούς και Χιονοδρομικό, εκεί σταματάει η διαδρομή, ας πούμε. Είναι, η πρώτη διαδρομή είναι μέσα σε ένα λούκι.

Που λούκι, ουσιαστικά, είναι μία χαράδρα.

[00:15:00]Μία χαράδρα, μπράβο. Όπου ξεκινάει από το γυμνό βουνό ψηλά και μπαίνει μέσα στα δέντρα σιγά σιγά. Κοιτάει βορειοδυτικά η συγκεκριμένη διαδρομή, φαίνεται, δηλαδή, και από τον δρόμο ανεβαίνοντας στο βουνό, και είναι μία πολύ χαρακτηριστική διαδρομή. Για τους local, δηλαδή, είναι από τις πιο ωραίες κατεβασιές. Την είχα ήδη κάνει τρεις-τέσσερις φορές στη ζωή μου και ενώ ήμασταν πάνω στο βουνό, είχαμε ανέβει για σεζόν, μόλις είχα γυρίσει κι εγώ από Νέα Ζηλανδία, ήμουνα στα καλύτερά μου-

Σε τι ηλικία; 

Ήταν πριν δέκα χρόνια, άρα ήμουνα είκοσι εφτά. 1η Φεβρουαρίου του ’12. Και χιόνιζε πάρα πολλές μέρες σερί, δεν είχαμε ανέβει στο βουνό καθόλου, ήτανε κλειστό το βουνό, είχε πολύ αέρα, είχε πολύ χιόνι, είχε πολλή ομίχλη, οπότε δεν είχαμε ανέβει στο βουνό καθόλου για δυο-τρεις μέρες. Και εκείνη την ημέρα, πάρα πολύ κρύο, ξαφνικά ανοίγει κάπως η ατμόσφαιρα. Οπότε, αποφασίζουμε να ανέβουμε στο βουνό. Ήμασταν –ναι–, ήμασταν για σεζόν πάνω, εγώ δούλευα σε μία καφετέρια τότε. Και ουσιαστικά, ανεβαίνουμε στο βουνό, οι συνθήκες είναι και δεν είναι, δεν έχει καθόλου κόσμο, δεν έχει ανέβει κανείς πάνω και αρχίζουμε και συζητάμε να πάμε αυτή τη διαδρομή. Προσπαθώ να θυμηθώ λίγο. Θυμάμαι ότι ενώ το συζητούσαμε πέντε-έξι άτομα, τελικά καταλήξαμε να είμαστε τρεις, εγώ, ο Άκης και ο Κώστας. Ο Κώστας τότε δούλευε στο Χιονοδρομικό, ήταν πιστέρ και αποφασίζουμε να πάρουμε την άγκυρα, να ανέβουμε στην κορυφή και να περπατήσουμε, να πάμε στη διαδρομή αυτή. Δεν μας είχε περάσει ποτέ απ’ το μυαλό ότι υπάρχει κάποια περίπτωση χιονοστιβάδας. Δεν το είχαμε ακούσει ποτέ, δεν είχε συμβεί ποτέ σε κανέναν, όποτε ήμασταν κι εμείς εντελώς… και άμυαλοι και ανέμελοι και τα λοιπά και τα λοιπά. Ήτανε μια μέρα περίεργη, γιατί εγώ είχα, την προηγούμενη μέρα ακριβώς –ή μια-δυο μέρες πριν– είχε μαλώσει ο σκύλος μου με ένα άλλο σκυλάκι και πήγα να τους χωρίσω και μου δάγκωσε το χέρι το άλλο το σκυλάκι, παραλίγο να μου βγάλει το δάχτυλο. Οπότε, ήμουνα –ναι, φαίνεται ακόμα– οπότε, ήμουνα με μπανταρισμένο το χέρι μου, με πόναγε αρκετά, του ’χα βάλει –δεν μπορούσα να το κουνήσω και πολύ, οπότε πάγωνε– και του είχα βάλει ένα σκουφάκι, εκεί, φωσφοριζέ και από πάνω το γάντι μου. Το οποίο, τελικά, με έσωσε, γι’ αυτό το λέω τώρα. Και παρόλο που δεν ένιωθα άνετα, προφανώς, γιατί είχα αυτό το σοβαρό χτύπημα στο χέρι μου, ήθελα, σώνει και ντε, να πάω να κάνω τη διαδρομή. Είχε ορατότητα, απλά ήτανε ψηλά τα σύννεφα, δεν ήτανε λιακάδα, ήταν, έτσι, ένα περίεργο σχήμα. Έρχονταν-φεύγανε τα σύννεφα, και είχε ψιλή συννεφιά, θα έλεγα. Περίεργο, γιατί δεν… με το χιόνι είναι λίγο περίεργο, γιατί όταν έχει περίεργες αντανακλάσεις, δεν βλέπεις καλά το τερέν, δεν βλέπεις ακριβώς, λίγο χάνεσαι, λίγο ζαλίζεσαι, λίγο δεν καταλαβαίνεις πού έχει υψώματα, πού έχει πάγο, πού δεν έχει, ήτανε μια τέτοια μέρα. Ανεβαίνουμε, λοιπόν, περπατάμε πάνω στην κορυφή, φτάνουμε στο Αυγό. Είναι όλο παγωμένο το βουνό ψηλά. Είχε πολύ αέρα τις προηγούμενες μέρες και το είχε παγώσει ψηλά ψηλά. Δένουμε, λοιπόν, και ξεκινάει πρώτος ο Άκης και πάει κατευθείαν μέσα στη χαράδρα, στο κέντρο του λουκίου. Εγώ, φυσικά, δεν περιμένω. Περίμενα –δεν ξέρω, δύο δευτερόλεπτα, ας πούμε. Και ευτυχώς που ο Κώστας, ως και πιο έμπειρος στην παρέα, έμεινε πάνω και δεν έφυγε κατευθείαν μαζί μας. Εγώ ανοίχτηκα από τη δεξιά μεριά της χαράδρας, έκανα μία μεγάλη στροφή και μπήκα μετά μέσα στο λούκι. Θυμάμαι ότι το έδαφος, το χιόνι δηλαδή, ήταν πολύ παγωμένο και ξαφνικά έκανε μια εναλλαγή σε πούδρα, δηλαδή σε αφράτο χιόνι. Και απ’ ό,τι κατάλαβα και μετά κι απ’ τις συζητήσεις και τα λοιπά, ο Άκης, εκείνη τη στιγμή που πήγαινε, κάπως σαν να έκοψε, γιατί [00:20:00]άλλαξε το τερέν και δεν το έβλεπε, οπότε σαν να ξαφνιάστηκε, και σ’ εκείνο το σημείο ακριβώς κόπηκε η χιονοστιβάδα, ενώ εγώ ήδη έμπαινα μέσα στο λούκι. Ο Άκης κατάφερε να τον πάρει λίγο ξώφαλτσα και τελικά τον έθαψε μέχρι τη μέση του, ας πούμε, στα δέντρα, λίγο πιο αριστερά –στην άκρη της χαράδρας, αριστερά. Εγώ ήμουνα ήδη μέσα, οπότε με πήρε κατευθείαν και με έριξε πάνω σε ένα δέντρο. Έχει ένα δέντρο εκεί, στο κέντρο της χαράδρας. Νιώθεις ότι είσαι σε έναν καταρράκτη, έχει πάρα πολύ θόρυβο, δηλαδή έναν εκκωφαντικό θόρυβο που, ξέρεις… Δηλαδή, είναι ένα πράγμα το οποίο δεν μπορώ να το εξηγήσω, είναι πάρα πολύ δυνατός αυτός ο θόρυβος. Δεν έχεις κανέναν έλεγχο. Με χτύπησε πάρα πολύ δυνατά στο δέντρο. Όταν έπεσα στο δέντρο, νόμιζα ότι έχω σπάσει ήδη τα πάντα, δηλαδή νόμιζα ότι δεν… ήξερα ήδη ότι δεν θα επιβιώσω, ξέρεις, είχα όλες αυτές τις εικόνες που λένε ότι, ξέρεις, λίγο πριν πεθάνεις, που σου σκάνε όλα. Δεν ξέρω καν πόσο κράτησε αυτό, αλλά εμένα μου φάνηκε αιωνιότητα. Η χιονοστιβάδα, όταν σπάει, σπάνε, ουσιαστικά, μεγάλα κομμάτια πάγου κι όταν αυτά αρχίζουν και πέφτουν, συμπιέζονται και γίνονται πάγος, δεν είναι πια πούδρα. Το θέμα είναι ότι πέρα από το πρώτο κομμάτι που έκοψε ο Άκης, μετά, όλος αυτός ο πάγος που ήτανε ψηλά στο βουνό, κόπηκε και αυτό το κομμάτι, οπότε ήτανε ατελείωτο. Εγώ ήμουνα στο δέντρο καρφωμένη και με το ένα πόδι, ας πούμε, με το δεξί μου πόδι –το αριστερό μου ήταν κάπως στον αέρα– και ένιωθα τεράστια κομμάτια πάγου να με βαράνε παντού, στους ώμους μου, στο κεφάλι μου, στο πόδι μου. Δεν μπορούσα να αναπνεύσω, δεν ήξερα τι να κάνω. Κάπως μου μπήκε η ιδέα ότι πρέπει οπωσδήποτε να βγω από αυτό το δέντρο που είμαι καρφωμένη, γιατί θα με στουμπώσει εκεί πέρα και δεν θα μπορώ να αναπνεύσω, δεν θα μπορώ να βγω από αυτό το πράγμα. Οι πάγοι αυτοί, τέλος πάντων, κάπως με χτύπαγαν στο αριστερό μου πόδι πιο δυνατά και ουσιαστικά, με βγάλανε από αυτό το… απ’ το δέντρο, με παρασύρανε και άρχισα να φέρνω κουτρουβάλες, χωρίς να καταλαβαίνω τι ακριβώς συμβαίνει, και με έθαψε γύρω στα διακόσια μέτρα πιο κάτω –κάπου τόσο το υπολογίζουμε. Είμαι, λοιπόν, θαμμένη, σε μία πάρα πολύ περίεργη στάση, νομίζω ότι τα έχω σπάσει όλα, έχω αίματα παντού, καταλαβαίνω πάνω-κάτω που είναι το πάνω και πού είναι το κάτω, γιατί είναι τα μαλλιά μου μες στα αίματα και στάζουνε. Και το τυχερό κομμάτι που έλεγα και πριν για το χέρι, είναι ότι τελικά, το χέρι μου έμεινε απ’ έξω, γιατί το είχα συνέχεια ψηλά, χωρίς να το κουνάω και ήταν το μόνο πράγμα που έμεινε απ’ έξω και ήτανε κι αυτό που με έσωσε, γιατί και αναπνοή είχα –είχα δίοδο αέρα μέσα απ’ το χέρι μου– και είχε πάνω το φωσφοριζέ σκουφάκι, που φαινόταν από μακριά. Δεν θυμάμαι ούτε… Νομίζω ότι πρέπει να έμεινα θαμμένη γύρω στο ένα εικοσάλεπτο μέχρι να με βρει ο Κώστας.

Ο Κώστας, λέει, φώναζε, πάρα πολύ δυνατά συνέχεια, δεν ακουγόταν τίποτα. Φαντάζομαι ότι λόγω του ότι υπάρχουν αυτά τα τεράστια κομμάτια πάγου, αντανακλάται ο ήχος ίσως περίεργα και δεν… δεν ακούγεται τίποτα; Δεν ξέρω. Πάντως, όσο και να φωνάζεις σε αυτό το πεδίο, δεν ακούς τίποτα. Ο Άκης ήταν θαμμένος μέχρι τη μέση, οπότε κάπως κατάφερε και ξεθάφτηκε. Και τώρα, εντάξει, εγώ είμαι εκεί μέσα, τρέμω, και από το κρύο και από το σοκ, φυσικά. Δεν καταλαβαίνω τι γίνεται, ακούω, όμως, τις φωνές τους κάπως και… Προφανώς, δεν είχαμε κανέναν εξοπλισμό, ούτε φτυάρια ούτε μπίπερ ούτε τίποτα. Με εντοπίζει, όμως, ο Κώστας απ’ το χέρι μου και προσπαθούν να με ξεθάψουνε. Φυσικά, χωρίς εξαρτήματα και εξοπλισμό, τους πήρε πάρα πολλή ώρα να με ξεθάψουν. Είχα από πάνω μου τεράστια κομμάτια πάγου, που δεν είχανε με τι να τα σπάσουνε, δηλαδή δεν υπήρχε κάποιος τρόπος, ας πούμε, να με βγάλουνε. Ειδοποιούν, φυσικά, κατευθείαν το Χιονοδρομικό και έχουν ξεκινήσει και έρχονται οι διασώστες. Θυμάμαι ότι, λογικά, με τα [00:25:00]σανίδια τους προσπαθούσαν να σπάσουν τον πάγο από πάνω μου και θυμάμαι το «γκουπ» αυτό. Δηλαδή, ένιωθα σαν να με χτυπάνε κι εμένα εκεί μέσα. Αλλά, φυσικά, δεν με ένοιαζε, ήμουνα σε μία στάση που νόμιζα ότι τα ’χω σπάσει όλα, δεν είχα ακριβώς τις αισθήσεις μου να το πω. Καταλάβαινα τι γίνεται, αλλά δεν με ένοιαζε κιόλας, anyway. Τέλος πάντων, καταφέρνουν και με βγάζουν, δεν ξέρω πόση ώρα τους πήρε, πρέπει να σκάβανε, να χτυπάνε τουλάχιστον ένα δεκάλεπτο, τέταρτο, εικοσάλεπτο; Και τη στιγμή που τελικά με βγάζουνε, σκάνε και οι διασώστες απ’ το Χιονοδρομικό και τώρα ξεκινάει ένα δεύτερο μαρτύριο, πώς θα φύγουμε από αυτό το σημείο, γιατί είναι ένα πεδίο μάχης εκεί πέρα. Είναι τεράστια κομμάτια πάγου, που δεν μπορείς να περάσεις, ούτε να περπατήσεις ούτε να τσουλήσεις ούτε τίποτα. Εγώ, φυσικά, δεν μπορούσα να κουνήσω τα πόδια μου. Το σανίδι μου είχε καταστραφεί, οπότε με βάλανε πάνω σε ένα σανίδι και με δέσανε μ’ ένα σχοινί και αρχίσανε να περπατάνε και να είμαι εγώ επάνω να με τσουλάνε με το σανίδι, ώστε να βγούμε μέσα από τα δέντρα, από το κομμάτι που έχει πέσει η χιονοστιβάδα, για να μπορέσουμε να κατεβούμε πιο κάτω. Γιατί πιο κάτω έχει αγροτικό δρόμο, που μπορεί να έρθει το ratrack να με μαζέψει. Ήταν όλο μία τεράστια ταλαιπωρία. Ευτυχώς, καταφέρνουμε, κατεβαίνουμε στον αγροτικό δρόμο, έρχεται το ratrack, εγώ είμαι σε κατάσταση σοκ, φυσικά τρέμω ολόκληρη, κλαίω, ξέρεις, δεν… Είμαι τρελή, εντελώς. Φτάνουμε στο ιατρείο του Χιονοδρομικού, προσπαθούν να με συνεφέρουν λίγο στη θερμοκρασία μου, να σταματήσω να τρέμω, να δούνε λίγο που έχω χτυπήσει και τα λοιπά, για να έρθει το ασθενοφόρο να με κατεβάσει κάτω στο Ρίο. Πέρασα τη νύχτα στο νοσοκομείο, χωρίς ακριβώς να ξέρω τι έχω, προσπαθούσα, δηλαδή, να συνέλθω. Από το σοκ, με πήρε πολύ καιρό να συνέλθω, η αλήθεια είναι. Ήμουνα κάνα μήνα κλεισμένη στο σπίτι, δυσκολευόμουνα να βγω να δω ανθρώπους, ήμουνα λίγο σε μια πολύ περίεργη κατάσταση. Έχω ένα άσχημο χτύπημα στο κουντεπιέ μου, που μου το θυμίζει συνέχεια. Φυσικά, μετά από αυτό, έμαθα τι σημαίνει να βγαίνεις εκτός πίστας, έμαθα τι σημαίνει… τι προετοιμασία χρειάζεται για να βγεις και να είσαι ασφαλής εκτός της πίστας. Προφανώς, θα ήθελα σε όλους να πω ότι δεν είναι αστείο και ότι το να βγεις στα απάτητα, ναι, έχει χαβαλέ, είναι πάρα πολύ ωραία εμπειρία, αλλά ενέχει κινδύνους και αυτό πρέπει όλοι να το ξέρουμε πριν βγούμε από το ασφαλές περιβάλλον του Χιονοδρομικού. Και καλό είναι, όταν θέλουμε, όταν και αποφασίσουμε και δούμε ότι είμαστε έτοιμοι να βγούμε εκτός πίστας, να κάνουμε κάποια σεμινάρια, να έχουμε τον εξοπλισμό που χρειάζεται και να πάμε με ανθρώπους που ξέρουνε, γιατί δεν θα ήθελα κανείς άλλος να τύχει της δικιάς μου εμπειρίας.

Ωραία. Είναι σε αυτή την ιστορία κάποια λάθη που κάνατε που έχεις εντοπίσει; Δηλαδή, συγκεκριμένα, ότι ας πούμε, η στροφή που έκανες ή κάτι-

Τα λάθη είναι πιο πολύ προετοιμασίας. Δηλαδή, και το να μπορείς να διαβάζεις αν το βουνό ενέχει κινδύνους, δηλαδή να ξέρεις τις καιρικές συνθήκες τις προηγούμενες μέρες, να ρωτήσεις ανθρώπους που ξέρουν τι έχει γίνει, ώστε να καταλάβεις αν υπάρχει κίνδυνος χιονοστιβάδας. Γιατί είναι πολύ πιο πιθανό να υπάρξει χιονοστιβάδα όταν, για παράδειγμα, έχει χιονίσει πάρα πολύ και ακόμα το χιόνι δεν έχει κάτσει ή έχει βρέξει και μετά είχε χιονίσει. Δηλαδή, είναι κάποιες συγκεκριμένες συνθήκες που είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα γίνει χιονοστιβάδα, όπως και στη συγκεκριμένη περίπτωση, και στη δικιά μου περίπτωση. Οπότε, καλό είναι να συμβουλευόμαστε και το Χιονοδρομικό, γιατί πάντα βγαίνουνε από το Χιονοδρομικό –ίσως όχι τόσο στην Ελλάδα, αλλά γενικά, στα [00:30:00]περισσότερα βουνά, και ξέρω ότι σίγουρα στα Καλάβρυτα, μετά απ’ το δικό μου το συμβάν, βγάζουν report για το πόσο επικίνδυνο είναι το βουνό σήμερα για χιονοστιβάδες. Οπότε, είναι οι καιρικές συνθήκες, είναι ο εξοπλισμός και το πώς τον χρησιμοποιείς εκτός πίστας, το μπίπερ, το φτυάρι και το… Το στικ.-

Που είναι ένα πτυσσόμενο στικ.-

Ναι, μπράβο. Έχει ένα όνομα, δεν θυμάμαι πώς το λένε. Και φυσικά, αυτό που λες, το πώς φεύγουμε. Δηλαδή, περιμένουμε να κατέβει ο άλλος, να πάει σε ένα σημείο το οποίο είναι ασφαλές, ώστε να φύγει ο επόμενος, για να έχουμε συνέχεια επαφή οπτική με τον μπροστά μας και να ξέρουμε ότι είναι ασφαλές να κατέβει κι ο επόμενος κι ο μεθεπόμενος, δεν κατεβαίνουμε όλοι μαζί, τσούρμο. Ναι. Ειδοποιούμε επίσης. Εντάξει, αυτό είναι ίσως το μόνο που είχαμε κάνει, ότι: «Θα πάμε εκεί, οπότε έχετε τον νου σας» και λοιπά. Είναι κάποια πράγματα τα οποία, πλέον, μπορείς να τα μάθεις σε ένα διήμερο, σε ένα ορειβατικό… σε ένα σκι –σε ένα διήμερο ορειβατικού σκι. Υπάρχουν, πλέον, αρκετά σεμινάρια χιονοστιβάδων που μπορεί ο κόσμος να παρακολουθήσει. Και γενικότερα, πρώτων βοηθειών, safety στο βουνό. Είναι και κάτι που συστήνω σε οποιονδήποτε ασχολείται με αυτό το άθλημα. 

Κι εγώ, να σου πω την αλήθεια, από τότε που άκουσα για την ιστορία σου…

Έχω έναν πολύ καλό φίλο που, μερικά χρόνια μετά, σκοτώθηκε τελικά από χιονοστιβάδα, στη Βασιλίτσα. Ήταν συγκάτοικός μου σε αυτό το σπίτι. Πάλι σε μία συνθήκη που δεν μπορούσαμε να το πιστέψουμε ότι μπορεί να γίνει αυτό το πράγμα. Οπότε, δεν είναι απίθανο, έχει συμβεί σε στενό οικογενειακό κύκλο, δεν είναι κάτι απίθανο να συμβεί.

Κάτι έχω ακούσει ότι ο χρόνος, από όταν σε πλακώσει χιονοστιβάδα, μέχρι να βγεις στην επιφάνεια, είναι πολύ… λίγο-

Είναι, ναι, είναι περιορισμένος, γιατί δεν έχεις αέρα, ουσιαστικά. Εγώ ήμουνα τυχερή, γιατί είχα το χέρι μου έξω από το χιόνι. Οπότε, ουσιαστικά, υπήρχε δίοδος να μπει ο αέρας και να μπορώ να αναπνέω. Το άλλο, επίσης, είναι ότι, αν μπορέσεις να κρατηθείς από κάτι στέρεο, να το κάνεις. Δηλαδή, εγώ αν είχα κάτσει στο δέντρο, ίσως να ήταν καλύτερη επιλογή από εκείνη που είχα στο μυαλό μου εκείνη τη στιγμή, να με πάρει, να φύγω, να μην κολλήσω εκεί, να μη με πλακώσει εκεί το χιόνι. Ναι.

Αλλά μήπως μπορείς να κάνεις μία μικρή περιγραφή σε σχέση με αυτό; Με το ότι, ξέρω ’γω, όταν σε παρασύρει μία χιονοστιβάδα, έχεις αυτό τον χρόνο- 

Ναι, γενικά, ισχύει αυτό, ότι όταν σε παρασύρει μία χιονοστιβάδα, ή πρέπει να τρέξεις –αν την καταλάβεις– ή πρέπει να τρέξεις να φύγεις πιο γρήγορα από αυτή ή να βγεις από το λούκι, ας πούμε, στο οποίο κατεβαίνει η χιονοστιβάδα. Το άλλο κομμάτι, είναι να καταφέρεις να πιαστείς από κάτι, από ένα δέντρο, από έναν βράχο, από ένα κλαδί, από ένα οτιδήποτε. Και το τρίτο είναι, ναι, ότι συνήθως, άμα σε θάψει χιονοστιβάδα, και ειδικά αν σε θάψει βαθιά, δεν έχουνε χρόνο οι υπόλοιποι, και να σε εντοπίσουν και να σε ξεθάψουν. Γι’ αυτό και χρειάζεσαι και τον εξοπλισμό, ώστε να καταφέρουν να σε εντοπίσουν γρήγορα και να σε ξεθάψουν γρήγορα, γιατί έχεις, ουσιαστικά, όσο είναι η αναπνοή σου, έχεις δέκα λεπτά εκεί μέσα. Και άντε, και ο χώρος που είναι γύρω και ό,τι αέρα έχει μαζέψει αυτός ο χώρος. Αν κλείσει αυτό, δεν έχεις άλλο αέρα να αναπνεύσεις. Δηλαδή, μετά πεθαίνεις από ασφυξία, ουσιαστικά. Αν δεν έχεις πεθάνει από το χτύπημα, τελικά, πεθαίνεις από ασφυξία. 

Σ’ εσένα, τελικά, άφησε αυτό στην κνήμη, τίποτα άλλο, πάντως, ε; 

Όχι, όχι, ευτυχώς, τίποτα άλλο. Μου βγαίνουνε τώρα κάτι διαφορά –στα μάτια, κάτι σημάδια τέτοια, εντάξει. Αλλά είμαι οκέι, είμαι οκέι, ναι.

Σιδερένια.

Σιδερένια, ναι. Και ευτυχώς, δεν μου έχει αφήσει κάποιο τραύμα σε σχέση με το snowboard, ακόμα το εξασκώ, ακόμα μου αρέσει πολύ. Φυσικά, το σκέφτομαι δίπλα όταν πρέπει να βγω εκτός πίστας και φροντίζω να είμαι προετοιμασμένη κατάλληλα. 

Ωραία, τέλεια. Θες να μου πεις κάποια μελλοντικά σχέδια, από δω και πέρα, σε σχέση με το snowboard και γενικά, τη χιονοδρομία και το βουνό;

[00:35:00]Ναι. Μου αρέσει πολύ η εξέλιξη που έχει πάρει το snowboard, γενικότερα, παγκοσμίως. Έχει αρχίσει να γίνεται πολύ πιο κοντά στη φύση, έχει αρχίσει να ανεβαίνει πολύ το splitboard, έχουν αρχίσει να ανεβαίνουν events τα οποία γίνονται εκτός πίστας, το οποίο είναι μία πλευρά του snowboard που και με εκφράζει και μου αρέσει πάρα πολύ που το βλέπω να γίνεται σαν τάση παγκοσμίως. Έχει σταματήσει να είναι, δηλαδή, ένα σόου μόνο κι έχει αρχίσει να γίνεται πραγματικά αυτό που πρέπει, να είναι πιο κοντά στη φύση. Γιατί αυτό είναι η διαφορά που σου προσφέρουν τα σπορ στο βουνό, σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα, ότι σε φέρνουν πιο κοντά στη φύση. Οπότε, αρχίζει και ο κόσμος και εκτιμάει αυτό το κομμάτι της χιονοδρομίας και όχι μόνο το après ski και όχι μόνο το «Τι θα βάλω, τι θα κάνω, τι θα δείξω, τι κόλπο θα βγάλω». Οπότε, ναι, εύχομαι να δούμε και στην Ελλάδα πολλά τέτοια events. Φυσικά, δεν έχει καμία σχέση, δυστυχώς, στην Ελλάδα οι επενδύσεις που πέφτουν πάνω σε αυτό το κομμάτι. Παλιότερα, βλέπαμε πολλά πράγματα να γίνονται στα βουνά μας. Τώρα, βλέπουμε Χιονοδρομικά να κλείνουνε, πράγμα το οποίο είναι πάρα πολύ στενάχωρο, γιατί ενώ ο τουρισμός μας ανεβαίνει, η χιονοδρομία πέφτει. Που είναι κρίμα, γιατί έχουμε πάρα πολλά ωραία βουνά στην Ελλάδα, ωραία Χιονοδρομικά και θα έπρεπε ο κόσμος να έρχεται και τον χειμώνα για διακοπές, πέρα από το καλοκαίρι. Βλέπουμε δράσεις να γίνονται σε αυτό το κομμάτι, βλέπουμε ομάδες οι οποίες το προωθούν και το αγαπούνε πάρα πολύ αυτό, οι «The Thing About Greece», οι «The Frozen Ambrosia», είναι πολλά τα παιδιά που ασχολούνται με αυτό και εύχομαι να συνεχίσουν έτσι, δυναμικά, γιατί κάνουνε πάρα πολύ καλή δουλειά. 

Ωραία, τέλεια. Εγώ έχω καλυφθεί απ’ την κουβέντα μας, δεν ξέρω αν θέλεις εσύ να προσθέσουμε κάτι άλλο. 

Δεν ξέρω, τι άλλο να προσθέσω; Ναι. Όχι, είμαι… Νομίζω τα έχω πει όλα, δεν ξέρω τι άλλο να πω.

Και το είπες και πάρα πολύ ωραία.

Αλήθεια; 

Ναι, ναι, ναι.

Χαίρομαι. Δεν είμαι, δεν ξέρω… 

Ωραία, ωραία. Το κλείνω. Σ’ ευχαριστώ πολύ. 

Κι εγώ σ’ ευχαριστώ.