[00:00:00]Καλησπέρα. Λέγομαι Ρενάτα Κώττη- Δόμπρετς, είμαι ερευνήτρια για το Istorima. Είναι 20 Νοεμβρίου 2022 και βρισκόμαστε με τον Άγγελο Παλιουδάκη στην Αθήνα, όπου έχουμε έρθει να ακούσουμε αυτά που έχει να μας πει για τον ΠΟΦΠΑ. Γεια σου, Άγγελε.

Γεια σου, Ρενάτα. Λοιπόν, όλα ξεκίνησαν τα Χριστούγεννα του 2009, όπου ο κολλητός μου, ο Μάνος, με είχε καλέσει σε ένα πάρτι, που γινόταν σε φιλικό σπίτι, με σκοπό να αναμείξει τις παρέες του. Τότε δούλευε σαν σκηνοθέτης και είχε παρέες από διαφορετικούς κύκλους, που δεν είχανε γνωριστεί μεταξύ τους. Και εκεί γνώρισα έναν φίλο του Μάνου, τον Ιάκωβο, που δεν είχα ξαναδεί, ο οποίος μίλαγε με πολύ πάθος στην παρέα για τον ΠΟΦΠΑ. Εγώ τότε, το 2009, ήμουνα ήδη 5 χρόνια φοιτητής στο ΕΚΠΑ, στο τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας, και είχα ακούσει για το κτίριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης και είχα επισκεφθεί κάποιες φορές και το αναγνωστήριο, αλλά δεν είχα ακούσει ποτέ για τον ΠΟΦΠΑ. Στη σχολή πήγαινα, αλλά δεν είχε τύχει να δω αφίσες, που έμαθα εκ των υστέρων ότι είχαν αφισοκολληθεί σχετικά με τις δραστηριότητες του ΠΟΦΠΑ. Οπότε, για κάποιο λόγο 5 χρόνια είχε περάσει απαρατήρητος ο Πολιτιστικός Όμιλος Φοιτητών Πανεπιστημίου Αθηνών, τουλάχιστον σε μένα. Σε εκείνο το πάρτι άκουγα, λοιπόν, τον Ιάκωβο, ο οποίος μίλαγε με πολύ πάθος για τον Κινηματογραφικό Τομέα του ΠΟΦΠΑ. Είναι —έμαθα εκ των υστέρων— ένας από τους 4 τομείς. Οι άλλοι είναι ο Φωτογραφικός, ο Χορευτικός και ο Θεατρικός. Ο Ιάκωβος μου τον σύστησαν ως έναν φερέλπιδα διευθυντή παραγωγής, που είχε αρχίσει να δραστηριοποιείται στον χώρο αρχικά ερασιτεχνικά και ανακάλυψε κι εκείνος πολύ πρόσφατα τον ΠΟΦΠΑ, μέσω θυμών στην ουσία, γιατί ήτανε φοιτητής σε άλλο Πανεπιστήμιο τότε. Ήταν στην ΑΣΟΕΕ, νυν ΟΠΑ. Είχε ανακαλύψει πρόσφατα τον Τομέα την ίδια περίοδο που είχε αποφασίσει να ασχοληθεί ενεργά με τη διεύθυνση παραγωγής. Και βρήκε πολύ κόσμο, που θα μπορούσε να ανταλλάξει γνώσεις μαζί τους εκεί, βρήκε εξοπλισμό, που θα μπορούσε να δανειστεί ως μέλος, και είχε ξεκινήσει να παρακολουθεί και κάποια τεχνικά σεμινάρια, αλλά και να παρακολουθεί κάποιες σεμιναριακές προβολές. Όλα αυτά μου κίνησαν το ενδιαφέρον και πήγα και του μίλησα. Είχα ήδη επαφή, πολύ πριν από εκείνη την περίοδο με κάτι, αντίστοιχο. Πάλι εκ των υστέρων έμαθα ότι ένας προηγούμενος εκπρόσωπος του Τομέα στο Πανεπιστήμιο, ο Γιάννης Καραμπίτσος, είχε αυτονομηθεί. Είχε αποφοιτήσει από τον ΠΟΦΠΑ μια δεκαετία νωρίτερα και είχε ιδρύσει την ΕΤΕΚΤ και είχε ξεκινήσει να κάνει κάποιες προβολές ταινιών με συζήτηση, τις οποίες εγώ σαν λυκειόπαιδο είχα παρακολουθήσει στα Εξάρχεια. Δεν είχε μιλήσει ποτέ για το παρελθόν του. Δεν ξέραμε ότι έκανε κάτι αντίστοιχο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών πριν αυτονομηθεί και νόμιζα ότι, πέρα από τη δική του δραστηριότητα, δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο: προβολή ταινίας, συζήτηση μετά και κάποιου είδους λέσχης, όπου θα μπορούσες να μιλήσεις για τα ενδιαφέροντα, τα κινηματογραφικά με άλλα άτομα, που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα. Ενώ πήγαινα στις δικές του συναντήσεις, κάποια στιγμή έγιναν πολύ σποραδικές και γενικά δεν υπήρχε κλίμα, όπου θα μπορούσες να κρατήσεις επαφή με τα άτομα που γνώριζες εκεί. Πηγαίνατε, βλέπατε την προβολή, μπορεί να μιλάγατε για λίγο μετά, αλλά μετά το σπάγατε. Δεν μπορούσε εύκολα να κρατηθεί μια παρέα. Ξαναγυρνάω στο πάρτι. Στο πάρτι, λοιπόν, ο Ιάκωβος εκεί που μίλαγε για τον ΠΟΦΠΑ και έλεγε αν υπάρχει κάποιος στην παρέα που θέλει να συμμετάσχει, εγώ απλά τον πλησίασα και του είπα να μου πει περισσότερα γι’ αυτό το πράγμα, που, παρότι φοιτητής ΕΚΠΑ, δεν το είχα ακούσει ποτέ. Μου είπε κάποια πολύ γενικά πράγματα, ότι είναι ένας ιστορικός χώρος, ότι ο ΠΟΦΠΑ με τη μία μορφή ή την άλλη υπήρχε για πολλές δεκαετίες και μου είπε για το όραμά του να γί[00:05:00]νει πιο εξωστρεφής ο όμιλος, γιατί από τότε που ιδρύθηκε και μέχρι και εκείνη την περίοδο —τα τέλη της δεκαετίας του 2000— απευθυνόταν κυρίως σε φοιτητές ΕΚΠΑ. Τα διοικητικά τα αναλάμβανε κάποιος φοιτητής ΕΚΠΑ, ο οποίος εκλεγόταν και μετά έπαιρνε στους ώμους του όλα τα διοικητικά. Τα σεμινάρια, τα έκαναν κάποιοι πρώην φοιτητές ΕΚΠΑ, οι οποίοι ήταν φοιτητές στη δεκαετία του ‘90 και είχαν συνεχίσει μέχρι τα τέλη του 2000 να κάνουν τα ίδια σεμινάρια. Ενώ ήταν ένα πάρα πολύ καλό πρόγραμμα —ένα πρόγραμμα σπουδών που απευθύνεται σε φοιτητές, είναι από φοιτητές και πρώην φοιτητές και απευθύνεται σε φοιτητές— ο Ιάκωβος με το που είδε τον χώρο, μόλις λίγους μήνες πριν το πάρτι, είχε οραματιστεί κάτι πιο εξωστρεφές, ότι θα μπορούσαν να συμμετέχουν μη-φοιτητές, είτε ως κοινό είτε ως σεμιναριούχοι —παρουσιαστές σεμιναρίων— και αντί να έχουμε απλώς έναν εκλεγμένο εκπρόσωπο του ΠΟΦΠΑ στην Πρυτανεία, θα μπορούσε να υπάρχει μία συνέλευση από ενεργά μέλη, όχι απαραίτητα φοιτητές, οι οποίοι θα κάνανε brainstorming και θα συμμετείχαν τακτικά σε μια συλλογική διαδικασία λήψης αποφάσεων, ούτως ώστε το τελικό αποτέλεσμα, του πώς διοικείται ο Τομέας, να εκπροσωπεί πολύ περισσότερο κόσμο από απλώς φοιτητές του ΕΚΠΑ. Αυτό είναι κάτι που δεν είχε ξανακουστεί ποτέ στην ιστορία του ΠΟΦΠΑ, ήταν μια καινοφανής ιδέα, που ήθελε να εισαγάγει ο Ιάκωβος και μου είχε ζητήσει, αν συμμερίζομαι αυτό το όραμα, να τον βοηθήσω και στο επίπεδο των διοικητικών, αλλά και —δεδομένου ότι έχω κάποιες γνώσεις πάνω στον κινηματογράφο ως σινεφίλ, έβλεπα από πολύ μικρή ηλικία, ήδη από το δημοτικό, έβλεπα σινεφίλ ταινίες, διάβαζα γι’ αυτές στο σινεμά, στο Αθηνόραμα, είχα γνωρίσει από κοντά όλους τους κριτικούς σε διάφορες προβολές, που είχαν κάνει ήδη από πολύ μικρή ηλικία, οπότε είχα μεράκι, μου άρεσε πολύ το αντικείμενο— και μου πρότεινε να ξεκινήσουμε καινούργια σεμινάρια, που θα εμπλούτιζαν το πρόγραμμα, το οποίο ήταν αρκετά παγιωμένο για τουλάχιστον 10 με 20 χρόνια. Μετά από αυτό ανταλλάξαμε στοιχεία επικοινωνίας και αρχές του 2010, με το που άνοιξε μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων η Κινηματογραφική Λέσχη, με κάλεσε να δω την «Ίριδα». Η «Ίριδα» πάλι μου είχε περάσει απαρατήρητη, ενώ μπαινόβγαινα στο κτίριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης, για να πάω στο αναγνωστήριο, να διαβάσω για τη σχολή μου. Δεν είχα παρατηρήσει, ότι στο ασανσέρ ακριβώς στα δεξιά υπάρχει μια πόρτα και πίσω απ' την πόρτα είναι ένας ιστορικός κινηματογράφος —που αργότερα έμαθα, ότι χτίστηκε τη δεκαετία του ’30— που πλέον πρακτικά τον χειρίζονται οι φοιτητές και ότι εκεί γίνονται τα σεμινάρια και όχι σε ένα παταράκι, όπως είχα συνηθίσει. Γιατί ως έφηβος πήγαινα σε προβολές ταινιών με συζήτηση, αλλά πάντοτε ήταν ένα δωματιάκι, που θύμιζε λίγο σοφίτα, είχε έναν ψηφιακό προβολέα και ένα πανί στον τοίχο και γινόταν εκεί η προβολή πολύ ταπεινά με ένα ηχοσύστημα, το οποίο βρίσκει κανείς σε κατάστημα ηλεκτρονικών. Πολύ ταπεινά πράγματα και νόμιζα ότι, επειδή το κτίριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης έχει πολλούς ορόφους που έχουν γραφείο, ότι σε κάποιο τέτοιο γραφειάκι θα γινόταν. Οπότε, αυτή ήταν μια πολύ σημαντική πληροφορία, που επίσης μου είχε διαφύγει, ότι υπάρχει η «Ίριδα», που είναι ένα ιστορικό κινηματοθέατρο πολύ υψηλής αισθητικής. Έχει τα γύψινα γλυπτά μέσα τα οποία, τέλος πάντων, αργότερα έμαθα ότι πρόκειται για ένα εκλεκτικίστικο είδος αρχιτεκτονικής, που ενσωματώνει νεοκλασικά στοιχεία, ενσωμάτωνε στοιχεία μοντερνιστικής αρχιτεκτονικής. Είναι ένα κόσμημα. Οπότε, όταν πρωτοπήγα, απλά περίμενα ότι θα ήταν σε ένα γραφείο οι προβολές και ήταν τελικά σε αυτό το πανέμορφο κινηματοθέατρο. Αυτό με έκανε αμέσως να ερωτευτώ τον χώρο. Ήδη ήμουν ενθουσιασμένος που υπάρχει κάτι τέτοιο και απευθύνεται σε νέα άτομα. Το ότι γίνεται σε έναν τόσο ωραίο χώρο, με έκανε να το αισθανθώ ακόμα περισσότερο και είπα ότι: «Εδώ είμαστε! Πρέπει σίγουρα να συνεισφέρω». Και εκείνη τη μέρα, που πρωτοείδα την «Ίριδα», είχα αποφασίσει ότι τα επόμενα χρόνια [00:10:00]θα συνεισφέρω όσο περισσότερο γίνεται, γιατί είναι ένας χώρος, που πρέπει να έχει δραστηριότητα, πρέπει να έχει εξωστρέφεια, πρέπει να μάθουνε περισσότεροι γι’ αυτό και σκέφτηκα το πολύ απλό, ότι αν εγώ που είμαι φοιτητής στο ΕΚΠΑ, δεν ήξερα την ύπαρξη αυτού του χώρου, τι πιθανότητα έχει κάποιος —οποιοσδήποτε Αθηναίος που ασχολείται με τα πολιτιστικά— να μάθει γι’ αυτό. Πάλι εκ των υστέρων έμαθα ότι είχαν κάνει νωρίτερα μια απόπειρα να έχουν στο Αθηνόραμα αναγγελίες για τις δραστηριότητες, αλλά μετά αυτό σταμάτησε.

Εν πάση περιπτώσει, τα πρώτα σεμινάρια, στα οποία πήγα, ήταν το σεμινάριο του animation, «τεχνικό σεμινάριο για παραδοσιακό φιλμ Super 8», όπου εκεί μου δόθηκε η ευκαιρία στη συνέχεια να γυρίσω το δικό μου Super 8. Για πρώτη φορά γύρναγα κάτι με εξοπλισμό, που μου δάνεισε ο Tομέας, επειδή ήμουνα μέλος. Υπήρχε ψηφιακό σεμινάριο, που μάθαινε κανείς μοντάζ σε υπολογιστή. Υπήρχαν σεμινάρια προβολών, πέρα από το animation, και για μοντερνιστικό κινηματογράφο και για κλασικό Χόλυγουντ. Αυτό ήταν το παγιωμένο πρόγραμμα. Και με τον Ιάκωβο σκεφτήκαμε να αρχίσουμε να εισαγάγουμε νέα σεμινάρια. Το πρώτο, στο οποίο συνεισέφερα μαζί με τον Ιακώβου, ήταν «Οι προβολές μελών», που εγκαινιάστηκαν το 2010 και εκεί καλούσαμε τα μέλη του τομέα να προβάλουν μια αγαπημένη τους ταινία και μετά να μιλήσουν γι’ αυτή και, μεταξύ άλλων, οραματιζόμασταν ότι αυτό θα ήταν κάτι σαν εκκολαπτήριο νέων σεμιναριούχων, γιατί θα έπαιρνες έναν πρωτοετή φοιτητή, που απλώς έβλεπε ταινία στο δωμάτιό του, θα πρόβαλλε την ταινία στην «Ίριδα» μπροστά σε κοινό, θα μίλαγε γι’ αυτήν και ελπίζαμε και το κοινό και ο ίδιος να έβλεπαν ότι το να ασχολείσαι με το σινεμά, μπορεί να είναι ένα κοινωνικό χόμπι, δεν χρειάζεται να είσαι μόνος στο δωμάτιό σου και αυτό θα βοήθαγε στο να πάρουν το θάρρος, νέα παιδιά να κάνουνε σεμινάρια, για να εμπλουτιστεί ένα πρόγραμμα, το οποίο είχε μείνει παγιωμένο για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Και όντως λειτούργησε κάπως έτσι. Αρκετά από τα άτομα, που παρουσίασαν αρχικά ως μία και έξω, αργότερα ζήτησαν σεμινάριο και εμπλούτισαν όντως το πρόγραμμα. Ήτανε η πρώτη φορά που έβλεπα με τα μάτια μου μία λέσχη να λειτουργεί σαν σημείο αναφοράς και ως ένα hub, όπου άτομα μπορούν να σχηματίσουν παρέες, επειδή έχουν κοινά ενδιαφέροντα. Σε οποιαδήποτε άλλη λέσχη είχα δοκιμάσει να συμμετάσχω στο παρελθόν, δεν το είχα δει αυτό να συμβαίνει για οποιοδήποτε λόγο. Αλλά εκεί πέρα, μπορώ να πω ότι ήταν η πρώτη φορά, που βρέθηκα να είμαι μέλος μιας πολύ μεγάλης παρέας, που την ενώνει η αγάπη για το σινεμά. Μετά τον Ιάκωβο, γνώρισα πολλά ακόμα μέλη, με τα οποία έχουμε κρατήσει επαφή ή είμαστε φίλοι μέχρι και σήμερα, που είναι 12 χρόνια μετά, το οποίο το βρίσκω εντυπωσιακό.

Τώρα το επόμενο βήμα, μετά από το να ξεκινήσουμε αυτές τις προβολές μελών, ήταν να δούμε πώς μπορεί διοικητικά αυτό το νέο όραμα για εξωστρέφεια να αντανακλάται στον τρόπο, που τρέχει ο Τομέας. Γιατί το να προσθέσεις ένα σεμινάριο ή να πιάνεις μετά την προβολή άτομα και να τους μιλάς για τον Τομέα ελπίζοντας ότι θα παραμείνουν, θεωρούσαμε ότι δεν είναι αρκετό, ότι με κάποιο τρόπο τα νέα άτομα θα εμπλούτιζαν τον Τομέα, εάν μπορούσαν να συμμετάσχουν στη λήψη αποφάσεων, θα το αισθάνονταν πιο πολύ σαν κάτι δικό τους. Οπότε, αυτό που έγινε είναι ότι ο Ιάκωβος αρχικά και μετά και εγώ αρχίσαμε να συζητάμε για αλλαγή του εσωτερικού κανονισμού του Κινηματογραφικού Τομέα συγκεκριμένα, γιατί εκεί ήμασταν ανενεργοί. Ήταν ξεκάθαρο από τότε —και μέχρι και σήμερα ισχύει— ότι οι υπόλοιποι τομείς δεν ενδιαφέρονταν να γίνει η λήψη αποφάσεων σε συλλογικό επίπεδο. Προτιμούσαν να κρατήσουνε τη δομή που είχε ο ΠΟΦΠΑ για δεκαετίες, όπου οι φοιτητές του ΕΚΠΑ εκλέγουνε αναμεταξύ τους έναν άλλον φοιτητή του ΕΚΠΑ, ο οποίος στην ουσία τρέχει ολομόναχος τον Τομέα, ίσως με συμβουλές των παλαιοτέρων, και μετά έχει τακτικές συναντήσεις με τον Αντι[00:15:00]πρύτανη επί της φοιτητικής μέριμνας, που είναι υπεύθυνος για την Λέσχη και του μεταφέρει τις αποφάσεις που πήρε μόνος του. Αυτό ήταν το μοντέλο, το αρχικό του ΠΟΦΠΑ, και μέχρι και σήμερα αυτό είναι. Αλλά, με τον Ιάκωβο σκεφτόμασταν ότι αυτό πρέπει να αλλάξει για τον Κινηματογραφικό, γιατί θεωρούσαμε ότι η ποιότητα των ανθρώπων, που παρακολουθούσαν ταινίες ή συμμετείχαν στα τεχνικά σεμινάρια του ΠΟΦΠΑ, ήταν διαφορετική. Ήταν άτομα, τα οποία θα συμμετείχαν σε κάτι τέτοιο, αρκεί να το χτίζαμε. Θα συμμετείχαν σε μια συνέλευση, ας πούμε, που λαμβάνει συλλογικά αποφάσεις και συγκαλείται τακτικά κάθε εβδομάδα. Προκειμένου να γίνει αυτό όμως, πρέπει να αλλάξει o εσωτερικός κανονισμός, που προέβλεπε μια πιο κλειστή διαδικασία λήψης αποφάσεων. Οπότε, μιλήσαμε με τα άτομα, που τότε ήτανε στα διοικητικά, τους είπαμε ότι θέλουμε να ξεκινήσουμε μια συζήτηση για αλλαγή του εσωτερικού κανονισμού, ούτως ώστε «να γίνει πιο ανοιχτή η φάση», αυτή ήταν η φρασεολογία, που χρησιμοποιούσαμε τότε. Και αρχικά κάποιοι το είδαν με καχυποψία, κάποιοι θεώρησαν, ότι μπορεί να υπάρχει απώτερος σκοπός, δηλαδή, να εμπλακούν κομματικά όργανα σε όλο αυτό, που σε καμία περίπτωση δεν ίσχυε. Δεν θέλαμε να εμπλακούν κομματικά όργανα, γιατί ξέρουμε ότι τα κομματικά όργανα έχουν δικούς τους σκοπούς, που δεν είναι απαραίτητα η προώθηση των πολιτιστικών δρώμενων. Οπότε, όχι, δεν θέλαμε αυτό. Θέλαμε απλώς τα άτομα που αγαπάνε τον κινηματογράφο να μπορούν όχι μόνο να βλέπουν ταινίες, αλλά να βοηθάνε στη συνδιαχείριση των οικονομικών του Τομέα, που, παρεμπιπτόντως, τα οικονομικά των Τομέων, υπάρχει μια χορηγία που το Πανεπιστήμιο Αθηνών δίνει κάθε χρόνο. Είναι ένα σεβαστό ποσό. Μιλάμε για κάποιες χιλιάδες ευρώ, τα οποία μέχρι ένα σημείο τα διαχειρίζονταν στην ουσία ένα άτομο και θέλαμε να υπάρχει διαφάνεια ή μια ολόκληρη συνέλευση να ξέρει ποια είναι αυτά τα χρήματα, πόσα είναι και να ξέρει πού θα πάνε και να συναποφασιστεί το πού θα πάνε, ούτως ώστε το πώς θα αξιοποιούνται αυτά τα χρήματα να αντανακλά το τι θέλει η πλειοψηφία των ενεργών μελών και να μην είναι μια αυθαίρετη απόφαση κάποιου, που εξελέγη μια φορά τον χρόνο ή μια φορά κάθε 2 χρόνια. Τελικά, όλα πήγανε καλά, γιατί σταμάτησαν να είναι καχύποπτα τα παλαιότερα μέλη, είδαν κιόλας ότι ο κόσμος, που είχε τύχει να έρθει εκείνη την ακαδημαϊκή χρονιά —‘09 με ’10—, ήθελε να συμμετάσχει σε κάτι τέτοιο. Οπότε, ξεκινήσαμε, εγώ με τον Ιάκωβο, να συμμετέχουμε στις πρώτες συνελεύσεις, που γίνανε πρώτα κάπως πειραματικά. Και ξεκινήσαμε τη διαδικασία σύνταξης ενός καταστατικού, το οποίο θα προέβλεπε διαφορετική δομή λήψης αποφάσεων. Αυτό δεν έγινε τόσο γρήγορα όσο θα περιμέναμε, γιατί τρέχανε κι άλλα διαδικαστικά παράλληλα. Εκείνη τη χρονιά, ας πούμε, έπρεπε να αλλαχθεί και ο προβολέας και το πανί προβολής. Κυρίως το πανί προβολής έπρεπε να αλλαχθεί. Ο προβολέας εντάξει, είχε αγοραστεί καινούργιος σχετικά πρόσφατα, αλλά το πανί προβολής έπρεπε να αλλαχθεί. Οπότε, είχαμε κάποια πιο πρακτικά, που μας τρέχανε σε σχέση με το επίπεδο του πώς θα το τρέχουμε, τον Τομέα. Εκείνη τη χρονιά, γίναν εκλογές τον Μάρτιο του ’10 και επειδή ήμουν φοιτητής του ΕΚΠΑ και είχα μιλήσει αρκετά εμφατικά για το όραμα, που είχα με τον Ιάκωβο για αλλαγή του τρόπου λειτουργίας, όταν γίνονται οι εκλογές, για να βγει εκπρόσωπος —που αυτό που θέλαμε, δεν θα καταργούσε τον εκπρόσωπο, τον ήθελε και το Πανεπιστήμιο, τον ήθελε κι ο Πρύτανης— κατέβηκα στις εκλογές και εκείνη τη χρονιά εξελέγην εκπρόσωπος του Κινηματογραφικού Τομέα στην Πρυτανεία. Ο επίσημος τίτλος ήτανε «Εκπρόσωπος της Διοικούσας Επιτροπής». Αυτό ήταν ο επίσημος τίτλος. Και εξελέγην. Κατάφερα εκείνη τη χρονιά και εξασφάλισα —μιλώντας με τον τότε Αντιπρύτανη και τον Πρύτανη, που ήταν ο Πελεγρίνης— να πάρουμε για αλλαγή του πανιού και του ηχοσυστήματος ένα ποσό γύρω στις 10.000 ευρώ, για να γίνει η αντικατάσταση και να φύγει αυτό από τη μέση. Αυτό ήτανε κάτι για το οποίο αισθάνθηκα περήφανος. Δεν ξανακατέβηκα στις εκλογές του επόμενου έτους, του Μαρτίου του ‘11. Απλώς ήθελα να είμαι εκπρόσωπος, τότε που θα γινόταν η αλλαγή, για να κάνω εγώ ο ίδιος τις διαπραγματεύσεις με τον τότε Πρύτανη —ο οποίος αρχικά αντιστεκόταν στο να αλλάξουμε το παν[00:20:00]ί— και επίσης ήθελα να έχω κάποιο «επίσημο πόστο» —εντός εισαγωγικών—, όταν σε συνελεύσεις θα επαναλάμβανα ότι πρέπει να αποκτήσουμε ένα εσωτερικό κανονισμό, που θα προβλέπει μια πιο ανοιχτή διαδικασία. Πίστευα ότι το να είχα κάποιο πιο επίσημο πόστο, θα έκανε τη φωνή μου να ακουστεί καλύτερα, γιατί δεν ήμουν παλιός. Οι περισσότεροι σε εκείνες τις μαζώξεις ήταν πολύ παλιά μέλη, που είχαν έρθει μέσα του ’90 ή αρχές του 2000, είναι πολύ παλαιότερα από μένα. Και ο τρόπος να αντισταθμίσω την έλλειψη εμπειρίας μου θα ήτανε να έχω κάποιον θεσμικό ρόλο. Ο Ιάκωβος είχε χάρισμα στο να εκθέτει τις απόψεις του. Οπότε, παρότι δεν ήτανε παλιό μέλος και παρότι δεν ήταν επιλέξιμος να έχει κάποιο θεσμικό ρόλο, γιατί ήταν σε άλλο πανεπιστήμιο, στο ΟΠΑ, κατάφερε και εκείνος να πείσει για την ανάγκη της αλλαγής. Οπότε, με το που τελειώνει η θητεία μου και με το που τελειώνουνε όλα τα πρακτικά, που έπρεπε να λυθούν, όσον αφορά την αίθουσα, ξεκινήσαμε να δουλεύουμε τον εσωτερικό κανονισμό και αυτό πήρε αρκετό χρόνο. Δηλαδή, αφιερώσαμε όλες τις συνελεύσεις και συναντήσεις του 2011 και νομίζω και του 2012 στο να συντάξουμε συλλογικά το νέο κείμενο, το οποίο τελικά ολοκληρώθηκε, μετά από 1-2 χρόνια διεργασιών, και εγκρίθηκε. Τα άτομα, που είχαμε μαζευτεί, ως μια συνέλευση, που δεν πάταγε κάπου σε τυπικό επίπεδο... στην ουσία εμείς, ως ενεργά μέλη, είπαμε ότι από δω και πέρα το όργανο λήψης αποφάσεων θα είναι η συνέλευση. Το κάναμε και πιο επίσημο, γιατί κάναμε πολλές συνελεύσεις, όπου διαβάστηκε το κείμενο —που συλλογικά είχαμε συντάξει και εγκρίθηκε—, ότι από δω και πέρα αυτό θα είναι το κείμενο, το οποίο θα ορίζει το πώς θα παίρνουμε αποφάσεις. Κάτι πολύ σημαντικό, που βάλαμε σαν ρήτρα είναι ότι μία επόμενη συνέλευση μπορεί να ακυρώσει το τι ελήφθη σαν απόφαση σε προηγούμενη συνέλευση. Οπότε, αν για κάποιο λόγο αλλάξει η σύσταση των ενεργών μελών και τα ενεργά μέλη σε επόμενη φάση έχουν άλλο όραμα για το πώς πρέπει να τρέξουμε τη φάση, μπορεί να πάρει πίσω, με βάση μια διαδικασία, αποφάσεις, που είχαν ληφθεί παλαιότερα. Και νομίζω ότι αυτό εν τέλει ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει. Άρχισε να γίνεται πολύ πιο δημοκρατική, ας το πούμε έτσι, η διαδικασία του πώς τρέχει ο Τομέας και οδήγησε ή τέλος πάντων αν δεν οδήγησε —γιατί είναι λίγο δύσκολο να ξεδιαλύνει κανείς ποια είναι η τύχη και ποιο το αποτέλεσμα—, υπήρχε μια συσχέτιση του πόσα πολλά νέα μέλη αρχίσαμε να έχουμε εκείνη την περίοδο, αρχές του ’10, πόσα πολλά νέα σεμινάρια, πόσα πολλά νέα project κινηματογραφικά άρχισαν να αναλαμβάνουν τα μέλη μας. Υπήρχε μια συσχέτιση αυτού και της αλλαγής που ήρθε στον τρόπο διοίκησης. Και χαίρομαι πάρα πολύ που συμμετείχα σε αυτό. Εγώ το θεωρώ μια χρυσή εποχή για τον Κινηματογραφικό Τομέα. Ξέρω από παλαιότερα μέλη, που είναι από τις αρχές του ’90, ότι δεν είχε υπάρξει κάτι ανάλογο πιο πριν. Και επειδή συνέχισα, με κάποια διαλείμματα, να κινούμαι στον ίδιο χώρο, πιστεύω ότι δεν έχει ξαναϋπάρξει τέτοια άνθηση ούτε και κατοπινότερα, γιατί κάποια στιγμή —εντάξει— καταλάγιασε, μετά από κάποια χρόνια όλη αυτή η κινητικότητα. Χαίρομαι πολύ που συμμετείχα σε μια περίοδο μεγάλης αλλαγής για τον Κινηματογραφικό Τομέα, που είδε αυτού του είδους την άνθηση.

Και ο τρόπος που συνέχισα να συνεισφέρω εγώ προσωπικά ήταν ότι συνέχισα να πηγαίνω στις εβδομαδιαίες συνελεύσεις για πολλά χρόνια ακόμα. Στις περισσότερες συνελεύσεις —που έγιναν από το ‘10, μέχρι το ‘16— ήμουνα και μετά επανήλθα μετά από 5-6 χρόνια. Θα φτάσω εκεί λίγο αργότερα, υποθέτω. Συμμετείχα στο να ανοίξει ξανά το περιοδικό, το οποίο ήταν το βασικό όργανο, που μέλη του Τομέα κατέθεταν σε γραπτή μορφή αναλύσεις ταινιών που μπορεί να είχαν κάνει σε κάποιο σεμινάριο. Αυτό το περιοδικό λέγεται Μπομπίνα, έβγαινε στα 90s. Λίγα χρόνια πριν γίνω εγώ ενεργό μέλος, είχε σταματήσει τη λειτουργία του. Και εγώ ήμουνα στη συντακτική ομάδα —στην ουσία στην αρχισυντακτική ομάδα, ήμασταν 2- 3 αρχισυντάκτες— που το επαναφέραμε το 2012. Οπότε, ξεκινήσαμε τη Μπομπίνα της Β’ περιόδου, η οποία εκδιδόταν από[00:25:00] το 2012, μέχρι το 2020, κάθε ενάμιση έτος περίπου. Επειδή είναι εθελοντική προσπάθεια, δεν μπορούσαμε να την εκδίδουμε πιο τακτικά. Αρχικά μιλάγαμε για εξαμηνιαία βάση, αλλά τελικά έγινε κάθε ενάμιση έτος, μέχρι που σταμάτησε και η Β’ περίοδος. Ήμουν το μόνο μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού, που έμεινε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του περιοδικού της Β’ περιόδου, μέχρι που αναγκάστηκα να αποχωρήσω, για να συνεχίσω διδακτορικές σπουδές. Και τώρα υποτίθεται ότι θα ξεκινήσει μέσα στο 2023 ή ‘24 η Γ’ περίοδος. Έχουμε παραδώσει τη σκυτάλη τα παλαιότερα μέλη σε νέα μέλη, τα οποία είναι τώρα... πέρασαν στο πανεπιστήμιο και θέλουν να συνεχίσουν, αλλά προς άλλη κατεύθυνση, το περιοδικό και ελπίζω να καταφέρουν και να βγάλουν τη Μπομπίνα της τρίτης περιόδου. Οπότε, η Μπομπίνα ήταν ακόμα ένας τομέας, που συνεισέφερα. Το άλλο που είχα σαν έγνοια ήταν να παρουσιάζω κάθε χρόνο ένα διαφορετικό σεμινάριο σε αντίθεση με τους πιο πολλούς σεμιναριούχους, που είχανε το ίδιο σεμινάριο σε πάροδο πολλών ετών. Επειδή έχω ποικίλα κινηματογραφικά ενδιαφέροντα, ήθελα να καλύψω όλα αυτά με τα οποία ασχολούμαι. Οπότε με τις «Προβολές μελών» ασχολήθηκα μόνο το πρώτο έτος και μετά παρέδωσα τη σκυτάλη σε κάποια άλλα παιδιά, άλλα μέλη. Το επόμενο έτος έκανα «Ιστορία του ντοκιμαντέρ», όπου πρόβαλα ντοκιμαντέρ. Και μετά —χωρίς χρονολογική— σειρά έκανα μια σειρά από άλλα σεμινάρια, τα οποία κάλυπταν εξειδικευμένα είδη. Έκανα «Σινεμά και ψυχανάλυση», έκανα «New Queer Cinema», έκανα «Διασκευές Κόμικς στον Κινηματογράφο», έκανα «Σινεμά των Ιταλών auteur» και έκανα κι ένα πιο θεωρητικό σεμινάριο, που είναι «Η ιστορία της φιλοσοφίας της τέχνης» για ένα έτος. Αυτό γινότανε στον 4ο όροφο του κτηρίου της Πανεπιστημιακής Λέσχης, το οποίο κανονικά προορίζεται για μαθήματα μουσικής, αλλά ενίοτε μας τον δίνουν κι εμάς, αν πρόκειται για κάποιο θεωρητικού περιεχομένου σεμινάριο. Οπότε, έκανα και για ένα χρόνο αυτό. Και με συγκίνησε ότι παρά πολλά μέλη συμμετείχανε σε αυτά τα σεμινάρια. Στέκομαι λίγο σε αυτό που ήταν για τη φιλοσοφία της τέχνης, γιατί τελικά η φιλοσοφία είναι το αντικείμενο που ακολούθησα ακαδημαϊκά και στο master και στο διδακτορικό, που κάνω τώρα. Οπότε, ήθελα να κάνω κάτι με φιλοσοφία, που να κολλάει στον χώρο. Ο χώρος ασχολείται με τον πολιτισμό, οπότε η φιλοσοφία της τέχνης ήταν μια πολύ φυσική επιλογή, να ασχοληθώ με αυτό. Ήταν και ένα χόμπι μου. Και ενώ περίμενα ότι δεν θα υπήρχε ιδιαίτερη συμμετοχή, γιατί είναι ένα βαρύ αντικείμενο και μπορεί κάλλιστα κάποιος να ασχολείται με την τέχνη, να βλέπει ταινίες ή να γυρνάει ταινίες, αλλά να μην ασχολείται καθόλου με το meta-επίπεδο, που είναι η φιλοσοφία της τέχνης, εξεπλάγην, όταν είδα, ότι υπήρχε σταθερό κοινό, το οποίο γέμιζε την αίθουσα κάθε εβδομάδα, για αρκετούς μήνες που κράτησε το σεμινάριο. Και στο τέλος, ένα μέλος, ο Γιώργος, ήρθε και μου παρέδωσε 100 σελίδες χειρόγραφο. Είχε κρατήσει σημειώσεις παραδόσεων από την αρχή, μέχρι το τέλος, ό,τι είχα πει, και ήρθε και μου παρέδωσε στο τελευταίο σεμινάριο, ένα χειρόγραφο 100 σελίδων και μου είπε: «Θέλω να το βγάλεις σε βιβλίο μια μέρα». Ήτανε... με συγκίνησε. Αυτό. Είχε αφοσιωμένο κοινό, κάτι το οποίο θεωρούσα ότι το κάνω για τον εαυτό μου και το πολύ- πολύ να έρθουνε 2-3 άτομα, τα οποία σπουδάζουν φιλοσοφία και μέχρι εκεί, αλλά απ’ όσο κατάλαβα κανένας από το κοινό δεν σπούδαζε —ή ελάχιστοι— σπουδάζανε κάτι σχετικό με τη φιλοσοφία, ήτανε από πολύ διαφορετικά backgrounds, που απλά ήθελαν να ακούσουν τι έχουν πει διάφοροι στοχαστές ανά τις χιλιετίες, πάνω στο ζήτημα της τέχνης. Και δεν το έκανα «Φιλοσοφία του Κινηματογράφου» ειδικότερα, γιατί η φιλοσοφία του κινηματογράφου, που είναι επίσης ενδιαφέρον μου, είναι πολύ νέος σαν κλάδος, δεν έχουνε γραφτεί πολλά πάνω στο αντικείμενο και έτσι κι αλλιώς προϋποθέτει ότι πρέπει να ξέρεις κάποια γενικότερα πράγματα, για ό,τι έχει ειπωθεί πάνω στην φιλοσοφία των οπτικών τεχνών, που αυτό σαν αντικείμενο υπάρχει όντως χιλιετίες και έχουν ειπωθεί πάρα πολλά πάνω στις οπτικές τέχνες ή τις αφηγηματικές τέχνες. Και το σινεμά είναι και οπτική τέχνη και αφηγηματική τέχνη, τα συνδυάζει. Οπότε, αν θέλει τώρα κάποιος να ξεκινήσει να διαβάζει για τη φιλοσοφία του σινεμά, προϋποτίθεται ότι θα έχει ξεκοκαλίσει το τι έχει ειπωθεί για το τι είναι αφήγηση[00:30:00], τι είναι οπτική τέχνη. Όποτε, ήθελα να προσφέρω κάπως τα θεμέλια, τα γνωσιακά θεμέλια, πριν ξεκινήσει κάποιος να διαβάζει φιλοσοφία του σινεμά πιο εξειδικευμένα. Και για τη φιλοσοφία του σινεμά ανέφερα μόνο κάποια επιγραμματικά πράγματα προς το τέλος.

Τώρα, το τελευταίο project που ανέλαβα —το ανέλαβα αρκετά χρόνια πριν, αλλά δεν είχε ολοκληρωθεί, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων— ήτανε να καταγράψω την ιστορία του ΠΟΦΠΑ, ούτως ώστε να ανέβει σε κάποιο site, είτε στο site του Πανεπιστημίου Αθηνών είτε στο site του pofpa.gr, που για κάποιο λόγο δεν είχε δημιουργηθεί χρόνια τώρα. Δημιουργήθηκε μόλις πριν από ένα μήνα, με αφορμή ένα νομοσχέδιο, το οποίο καταργεί ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, την Πανεπιστημιακή Λέσχη και τώρα είμαστε μια διαδικασία, όπου θέλουμε να δούμε τι σημαίνει πρακτικά αυτό. Ένα απ' τα πρώτα βήματα είναι να δημιουργηθεί το pofpa.gr. Εκεί, λοιπόν, θα ήθελα να υπάρχει καταγεγραμμένη η ιστορία του Κινηματογραφικού Τομέα. Σκέφτομαι... Κατ’ αρχάς έχω ήδη πάρει κάποιες συνεντεύξεις από άτομα, τα οποία είναι τώρα ενεργά και τα οποία ήταν ενεργά από τη δεκαετία του ’90 και άκουσα για το πώς ήταν η Λέσχη τότε. Εγώ το βλέπω σαν να έχω ακούσει ιστορίες του παππού μου. Δεν είναι δικές μου προσωπικές εμπειρίες, αλλά είναι κάτι που έχω ακούσει από άτομα, τα οποία, για οποιοδήποτε λόγο, δεν θέλουν να το αφηγηθούνε. Οπότε, ναι, πολύ παρενθετικά αναφέρω ότι το Πανεπιστήμιο Αθηνών ήθελε να γίνει το ‘99 η «Ίριδα» χώρος διδασκαλίας της Νομικής και να φύγει ο ΠΟΦΠΑ από εκεί. Να βρουν κάποιον άλλον εξωτερικό χώρο, κάποιο κτίριο, το οποίο υπάγεται στο ΕΚΠΑ, αλλά δεν είναι διαμορφωμένο για πολιτιστικές δραστηριότητες, γιατί θεωρούσαν ότι επείγει να βρεθεί χώρος για τη Νομική, που είχε μείνει άστεγη τότε. Τότε είχε γίνει μια κατάληψη, ας πούμε, όπου προβαλλόντουσαν ταινίες. Αυτό δεν το έζησα. Ελπίζω κάποια στιγμή άτομα που το είχανε ζήσει να μιλήσουνε γι’ αυτό. Τώρα ασχολούμαι με την ιστορία του ΠΟΦΠΑ από την απαρχή. Πάλι παρενθετικά θα το αναφέρω... γιατί έμαθα γι’ αυτή την ιστορία προφορικά ή μαζεύοντας κομμάτια από δω κι από κει δημοσιογραφικά και συνέβαλε στο να αφοσιωθώ στον χώρο εγώ προσωπικά, γιατί είδα μια ιστορική συνέχεια που είναι πολύ σπάνιο να τη δεις στην Ελλάδα. Έχω την εντύπωση ότι οι πολιτιστικοί θεσμοί στην Ελλάδα είναι συνήθως βραχύβιοι. Είναι παρέες που μαζεύονται, κάνουνε κάτι, αλλά είναι διάττοντες αστέρας. Μετά από λίγα χρόνια εξαφανίζεται. Είναι πολύ σπάνιο να βρεις κάποιον θεσμό, που να είναι σε βάθος χρόνου σταθερή αξία και συμμετέχοντας σ’ αυτόν να θεωρείς ότι βάζεις κι εσύ το λιθαράκι σου σε μία ιστορία που πάει πολύ πίσω. Και εγώ προσωπικά που θεωρώ ότι έχω αίσθηση του ιστορικού βάρους και του ιστορικού βάθους, όταν άκουσα την ιστορία του ΠΟΦΠΑ, την πρώτη χρονιά που ήρθα κιόλας εκεί και την άκουσα δεξιά κι αριστερά, αυτό συνέβαλε στο να επιμείνω και να και να συνεχίσω να συμμετέχω τόσο ενεργά. Οπότε, παρενθετικά, αυτό που έγινε είναι ότι υπήρχε ένας ευεργέτης του 19ου αιώνα, ο Αντώνιος Παπαδάκης, ο οποίος όταν πέθανε, άφησε το οικόπεδο ως κληροδότημα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αυτό ήτανε, προκειμένου να υπάρχει φοιτητική μέριμνα, να εξασφαλιστούνε υποτροφίες για φοιτητές. Τελικά το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχτισε το κτίριο το 1930. Ο αρχιτέκτονας ήτανε ο Αλέξανδρος Νικολούδης, απόφοιτος της École des Beaux-Arts, στη Γαλλία και επειδή θα είχε ακαδημαϊκή χρήση το κτίριο, του έδωσε νεοκλασικά στοιχεία. Με το που ιδρύεται, αρχίζει και στεγάζει μια πρώτη θεατρική ομάδα, που ήταν ο πρόδρομος του ΠΟΦΠΑ. Η «Ίριδα» ήτανε κομμάτι του κτιρίου, αλλά το Πανεπιστήμιο Αθηνών είχε αποφασίσει να την εκμισθώνει σε ιδιώτη, ούτως ώστε να γίνονται προβολές ταινιών και μέρος των εσόδων να καλύπτει υποτροφίες φοιτητών. Οπότε απ' το ‘30 μέχρι τη μεταπολίτευση, το ‘74, ήτανε ο χώρος του κινηματογράφου ειδικότερα στα χέρια ιδιώτη, που μίσθωνε το κινηματοθέατρο. Μετά, με τα φοιτητικά κινήματα, υπήρξε το αίτημα να περάσει στους φοιτητές η χρήση και διαχείριση του χώρου. Οπότε, ξεκίνησε το Θεατρικό Τμήμα[00:35:00] —το οποίο είναι πολύ παλιό, όπως είπα, από τη δεκαετία του ‘30, αν όχι νωρίτερα— να χρησιμοποιεί τον χώρο για θεατρικές παραστάσεις. Και εν τέλει το Κινηματογραφικό ξεκίνησε σαν spin-off, όταν το 1978 ο Τάσος Μπουλμέτης, ο σκηνοθέτης της Πολίτικης Κουζίνας, που ήτανε τότε φοιτητής του Φυσικού και μέλος του Θεατρικού Τομέα, θέλησε να γυρίσει, σαν μέλος των Πολιτιστικών ομάδων του ΕΚΠΑ, την πρώτη του ταινία μικρού μήκους. Και... οι λεπτομέρειες μου διαφεύγουνε. Εκκρεμεί να του πάρω μια συνέντευξη. Ξέρω μόνο ότι έχει γυρίσει μια ταινία τον Βορρά, που είναι αυτοβιογραφική και αναφέρεται σε αυτήν την περίοδο. Αποφάσισε να γυρίσει την πρώτη του ταινία στο πλαίσιο της πολιτιστικής ομάδας και κάπως άτυπα εγκαινίασε την κινηματογραφική δραστηριότητα στους κόλπους των πολιτιστικών ομάδων των φοιτητών του ΕΚΠΑ. Αυτό σιγά σιγά μετεξελίχθηκε και τη δεκαετία του ‘80 και τυπικά ιδρύθηκε ο Κινηματογραφικός Τομέας, που συνέχισε να έχει σεμινάρια αδιάλειπτα από εκείνη την περίοδο και έχει μέχρι και σήμερα. Δηλαδή, ακόμα είναι ένας ζωντανός χώρος. Για να κλείσω την παρένθεση, άκουσα αυτή την ιστορία 12 χρόνια πριν, από παλαιότερα μέλη. Την επιβεβαίωσα από δημοσιογραφικές πηγές, που όμως καμία δεν είχε ένα συνεκτικό αφήγημα. Είχαν κάποια κομμάτια. Κάποιες πηγές λέγανε για το τι έγινε τον 19ο αιώνα. Άλλες πηγές είχαν για το τι έγινε τη δεκαετία του ’30. Άλλες είχαν για το τι έγινε το ’70. Άλλες για το τι έγινε στα 90s. Συνεκτικό αφήγημα δεν έχω συναντήσει μέχρι τώρα. Τώρα είμαι στη διαδικασία που συντάσσω ένα συνεκτικό ιστορικό αφήγημα από την αρχή μέχρι και σήμερα και πιστεύω ότι είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί, πριν να υπάρξει κάποια δυσάρεστη εξέλιξη, όσον αφορά τη μοίρα του ΠΟΦΠΑ. Γιατί τώρα που καταργήθηκε σαν αυτόνομη νομική οντότητα, κανείς δεν ξέρει ποιο θα είναι το μέλλον του. Θα μπορούσε κάλλιστα να ξαναεκμισθωθεί σε κάποιον ιδιώτη, προκειμένου να δοθούν τα χρήματα για υποτροφίες, αλλά αυτό θα σήμαινε ότι δεν θα υπάρχει ένας χώρος αποκλειστικά αφοσιωμένος στην πολιτιστική δημιουργία των φοιτητών, το οποίο για τα δεδομένα ευρωπαϊκής χώρας είναι κάτι ανεπίτρεπτο. Είναι δεδομένο σε κάθε δυτικό Πανεπιστήμιο ότι υπάρχει αφοσιωμένος χώρος στην πολιτιστική δημιουργία των φοιτητών.

Και τέλος, όσον αφορά το πιο δημιουργικό κομμάτι, πέρα από την ταινία Super 8 που γύρισα, συμμετείχα σε ταινίες φίλων, φερέλπιδων σκηνοθετών, ταινίες μικρού μήκους, όπου θέλανε κομπάρσους στην ουσία. Δεν είχα ποτέ κάποια φιλοδοξία να έχω ατάκες σε ταινία, αλλά όταν μου ζήτησαν να κάνω κάποιο πέρασμα, το έκανα πολύ ευχαρίστως σε αρκετές ταινίες μικρού μήκους. Μία πολύ ιδιαίτερη, που θυμάμαι, είναι η ταινία Die Projektion της Λουκίας, που έκανα το σεμινάριο animation, όπου έκανα το θύμα σε μία μικρού μήκους ταινία τρόμου. Ήταν μια πολύ ευχάριστη εμπειρία. Και γυρίστηκε αυτή ταινία στο υπόγειο του κτηρίου της Λέσχης, το οποίο δεν ήξερα ότι υπάρχει. Μάθαμε από τη διοίκηση της Λέσχης ότι υπάρχει και έχουμε πρόσβαση, για να γυρίσουμε ταινία μικρού μήκους. Το επισκέφτηκα για το γύρισμα της ταινίας, το καλοκαίρι του '12 και ήτανε άλλη μια ανακάλυψη, γιατί ήταν λες και έχει βγει από γοτθική ταινία τρόμου. Είναι ακριβώς κάτω από το κτίριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης ένας τεράστιος αποθηκευτικός χώρος, ο οποίος είναι κλειστός για δεκαετίες πρακτικά, και εκεί αποθηκεύουν βιβλία, τα οποία ήταν στα αναγνωστήρια, αλλά τα έχουν αποσύρει, γιατί είναι εγχειρίδια της δεκαετίας του ‘20 και του ‘30. Αντί να τα ανακυκλώσουνε ή να τα πετάξουν, τα έχουν αποθηκεύσει εκεί. Οπότε, υπάρχει αυτή η μυρωδιά παλιού βιβλίου, γιατί είναι πολλές κούτες από τέτοια βιβλία. Και κατά τ' άλλα είναι ένας άδειος χώρος με πολύ ψηλή οροφή, που ήταν ιδανικό σκηνικό για ταινία τρόμου και χάρηκα που μου δόθηκε η ευκαιρία να τον εξερευνήσω αυτόν τον χώρο για τις ανάγκες των γυρισμάτων της Λουκίας. Αυτή η ταινία πρέπει να υπάρχει ακόμα στο Vimeo. Ναι, οπότε αυτό είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που συμμετείχα, όσο ήμουν ενεργό μέλος, από το '10 μέχρι το '16.

Και γύρω στο '16[00:40:00] αποφοίτησα από το Πανεπιστήμιο —έκανα και μια αναστολή σπουδών για κάποια έτη— αποφοίτησα και μετά θεώρησα καλό να μην συνεχίσω να είμαι ενεργό μέλος, γιατί πίστευα ότι θα πρέπει άτομα, τα οποία είναι ακόμα στο πρώτο πτυχίο και έχουν φρέσκες ιδέες και όρεξη να κάνουν πράγματα, να πάρουν την σκυτάλη. Οπότε, αποχώρησα τότε έχοντας αποκομίσει πάρα πολλές εμπειρίες, που θα έλεγα ότι σε ένα βαθμό διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα μου. Αυτή η αίσθηση της μικρής κοινότητας που έχει κάποιο δημιουργικό όραμα και το εκφράζει με πολλαπλούς τρόπους σε ένα σημείο συνάντησης, αυτό πιστεύω ήτανε εμπειρία που καθόρισε τη σκέψη μου από εκείνο το σημείο και μετά. Και έχω κρατήσει άτομα από εκείνη την περίοδο. Και νόμιζα, ότι είχε τελειώσει για μένα η συμμετοχή στην Πανεπιστημιακή Λέσχη, μέχρι που ήρθανε τα lockdown. Το '20 και το '21 έπαυσαν οι δραστηριότητες του Τομέα και υπήρχαν κάποιες συζητήσεις για το πότε θα ξαναξεκινήσουνε, αν θα περάσουνε σε τηλεδιασκέψεις. Και επειδή αυτά ήταν ζητήματα που με απασχολούσανε με αφορμή τα ακαδημαϊκά, με τα οποία ασχολιόμουν εκείνη την περίοδο και είχα κάποια εμπειρία —για το πώς θα μπορούσε να ξανανοίξει η Λέσχη, ποιοι ήταν οι κανονισμοί που θα έπρεπε να τηρηθούνε, προκειμένου να είμαστε υγειονομικά σωστοί, αν θα μπορούσαμε να κάνουμε τηλεδιασκέψεις ή όχι— αποφάσισα ότι καλό θα ήταν να αρχίσω να συμμετέχω πάλι σε αυτές τις συνελεύσεις, προκειμένου να συνεισφέρω. Και όντως έγινε αυτό. Είχα προτείνει τηλεδιασκέψεις, αλλά ήτανε κάτι που δεν θέλανε οι περισσότεροι να γίνει, γιατί θα αλλοίωνε τον τρόπο συμμετοχής στον Τομέα. Είχα προτείνει, εφόσον μας είχε δώσει το Πανεπιστήμιο το δικαίωμα να κάνουμε εμείς υγειονομικούς ελέγχους, είχα προτείνει μήπως το κάναμε όντως, για να μπορούμε να έχουμε δραστηριότητα εν μέσω της πανδημίας, αλλά ήτανε κάτι που επίσης δεν θέλανε οι περισσότεροι να γίνει, γιατί θα μας έβαζε στη θέση του ελεγκτή, το οποίο θεωρούσαν ότι είναι ανάρμοστο και παράταιρο, σε σχέση με το τι κάνουμε όντως εκεί. Οπότε, πρακτικά ο Τομέας δεν άνοιξε ούτε το '21, ενώ θα μπορούσε να είχε ανοίξει, εννοώ το ακαδημαϊκό έτος ‘20-’21. Τελικά, ανοίξαμε πάλι μόλις φέτος, που είναι το ακαδημαϊκό έτος ’22- ‘23. Σκεφτόμουνα να κάνω ακόμη ένα σεμινάριο, που είναι η «Ιστορία του Σινεμά». Λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων, δεν το έχω αναλάβει. Τώρα αυτό στο οποίο συμμετέχω είναι οι συνελεύσεις που αφορούν το μέλλον του ΠΟΦΠΑ. Δηλαδή, έχω αρχίσει να πηγαίνω ξανά σε συνελεύσεις με αφορμή τα lockdown και συνέχισα, γιατί η επόμενη μεγάλη εξέλιξη, μετά τα lockdown, ήταν αυτό το νομοσχέδιο αρχικά —τώρα πλέον νόμος του κράτους—, που ψηφίστηκε το καλοκαίρι, που αφορούσε το μέλλον της Λέσχης. Ο νόμος θα είναι σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2023. Κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει με τη Λέσχη από εδώ και πέρα. Ήδη έχει δοθεί τα απογεύματα στο Παιδαγωγικό Τμήμα, το οποίο επίσης έχει μείνει άστεγο. Μας το ζήτησε η Πανεπιστημιακή Λέσχη να δώσουμε την «Ίριδα», για να γίνουν εκεί τα μαθήματα και δεχτήκαμε, εφόσον θα ήταν μόνο για το απόγευμα. Αλλά αυτό, εκ των υστέρων, βλέπουμε ότι μπορεί να μας οδηγήσει στο να απαιτήσουνε περισσότερες ώρες και εν τέλει να καταλήξει να γίνει πραγματικότητα η παραχώρηση της «Ίριδας» σε σκοπούς, που δεν έχουν να κάνουν με την πολιτιστική δημιουργία: είτε να εκμισθωθεί, όπως γινόταν παλαιότερα σε κάποιον ιδιώτη, είτε να μετατραπεί σε χώρο διδασκαλίας. Και τώρα, συμμετέχω αρκετά ενεργά στη λήψη αποφάσεων, που έχουν να κάνουνε με το πώς θα φανεί προς τα έξω το έργο που παράγει ο Κινηματογραφικός Τομέας. Η άποψή μου είναι ότι μετά από αυτή την περίοδο άνθησης, που ήταν μεταξύ '10 και '15 περίπου, μετά ήρθε μια περίοδος εσωστρέφειας ξανά, όπου δεν ανακοινώναμε παραέξω τι κάνουμε, δεν κάναμε φεστιβάλ, τα νέα σεμινάρια ήτανε πολύ λίγα κάθε χρόνο. Οι συνελεύσεις παρέμειναν, αλλά για κάποιο λόγο δεν τραβούσανε νέους φοιτητές. Οπότε, όταν ήρθε και ψηφίστηκε ο νέος νόμος, μας πέτυχε σε μια περίοδο που και ήμασταν κλειστά —λόγω των lockdowns— και ήμασταν σε μια νέα [00:45:00]περίοδο εσωστρέφειας. Και προσπαθώ να σκεφτώ τρόπους, όπου μπορούμε να ξανά απευθυνθούμε στο ευρύ κοινό, ίσως μέσω συνεντεύξεων Τύπου, να συνταχθεί κάποιο κείμενο —στο οποίο βοηθάω— το οποίο θα απευθύνεται προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Και πέρα από το τι κάνω εγώ, τα υπόλοιπα μέλη της συνέλευσης, έχουν ήδη σκεφτεί να υπάρχει ένα φεστιβάλ, το οποίο θα απευθύνεται σε όλο το αθηναϊκό κοινό και το οποίο θα είναι προβολές ελληνικών ταινιών με τους συντελεστές παρόντες, στο οποίο δεν συμμετέχω στη διοργάνωση αυτού, αλλά πηγαίνω. Και μόλις χθες πήγα στην 3η ημέρα του φεστιβάλ —έχω πάει και στην πρώτη— και μπορώ να πω, ότι, μετά από πάρα πολλά χρόνια, ήταν η πρώτη φορά που το κλίμα στην «Ίριδα» μου θύμισε τις χρυσές μέρες προ δεκαετίας, όπου ήτανε φίσκα η «Ίριδα» σε κόσμο που δεν είχε ξαναέρθει. Μπορεί να το είχε διαβάσει από το Αθηνόραμα, γιατί κάποια στιγμή, προ δεκαετίας, είχαμε αρχίσει να διαφημίζουμε κάποιες προβολές στο Αθηνόραμα ή γενικότερα στα social media και είχαμε κοινό το οποίο δεν είχαμε ξαναδεί ποτέ και ήρθε να δει ταινίες και είχαμε την ελπίδα ότι θα παραμένανε και θα ήταν τακτικοί πολλοί εξ αυτών και όντως έγινε. Τώρα πάλι βλέπω για πρώτη φορά, μετά από πάρα πολλά χρόνια, με αφορμή αυτό το φεστιβάλ που λέγεται «Irish Visions» να βλέπουμε για πρώτη φορά μετά από καιρό νέο κόσμο και ελπίζουμε κάποιοι εξ’ αυτών να παραμείνουν, να είναι τακτικοί και να αναβιώσουμε αυτή τη χρυσή περίοδο, της οποίας ήμουν μάρτυρας πριν από αυτά τα... τόσα χρόνια.

Ωραία. Άγγελε, σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ!

Εγώ ευχαριστώ!