Είναι συνέντευξη για το Istorima, για τη γειτονιά της Κυψέλης. Πες μας το όνομα σου.

Λέγομαι Φουρίκος Κώστας.

Και πότε γεννήθηκες και πού

19/03 του 1986 στη Θεσσαλονίκη.

Και με τι ασχολείσαι;

Τώρα εργάζομαι στο Χαροκόπειο πανεπιστήμιο ως εξωτερικός συνεργάτης σε διοικητικά, ερευνητικά καθήκοντα, με σύμβαση ΙΔΟΧ. Ξέρω ‘γω Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου.

Πώς λένε τους γονείς σου;

Φουρίκος Δημήτριος και Αραμπατζή Χριστίνα, η μαμά μου.

Ζουν και οι δύο;

Ναι.

Από πού είναι οι γονείς σου;

Είναι από τη Θεσσαλονίκη, από τον νομό Θεσσαλονίκης. Ο μπαμπάς μου λίγο πιο έξω από την πόλη, εκεί στον Δήμο Χορτιάτη, στην περιοχή Χορτιάτη, που λέμε, και η μαμά μου από την περιοχή Λαγκαδά, από ένα χωριό που λέγεται Ζαγκλιβέρι. Αλλά Νομό Θεσσαλονίκης και οι δύο.

Εκεί γεννήθηκαν, μεγάλωσαν;

Ναι, εκεί.

Και εσύ γεννήθηκες, μεγάλωσες-

Εγώ στη Θεσσαλονίκη.

Μέσα στην πόλη;

Μμμ.

Οκέι. Έχεις αδέρφια;

Έχω μια αδερφή.

Μεγαλύτερη ή μικρότ-

Είναι μικρότερη, γεννήθηκε το ’90 και είναι τώρα παιδίατρος ειδικευόμενη.

Α! Έχετε σχέσεις;

Ναι. Αν και μένουμε μακριά και δεν έχουμε εντελώς καθημερινές, αλλά έχουμε, ναι.

Η αδερφή σου μένει Θεσσαλονίκη;

Η αδερφή μου πηγαινοέρχεται. Μένει μισό διάστημα Θεσσαλονίκη, μισό Κιλκίς, Όπου είναι το νοσοκομείο που κάνει ειδικότητα.

Οκέι. Οι γονείς σου τι δουλειά έκαναν ή κάνουν ακόμα;

Η μητέρα μου είναι φιλόλογος. Τώρα τα τελευταία χρόνια είναι σύμβουλος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού Θεσσαλονίκης, τέλος πάντων, εκεί στη Θεσσαλονίκη. Ο μπαμπάς μου ήτανε… Δούλευε στα ΕΛΤΑ ως προϊστάμενος και έχει συνταξιοδοτηθεί.

Και θα έλεγες ότι η οικονομική σας κατάσταση όταν μεγάλωνες ήτανε ποια;

Θα έλεγα ότι ήταν καλή.

Δε θυμάσαι να είχατε κάτι-

Όχι κάτι extreme, αλλά καλή. Δηλαδή, σε κάποια πράγματα που θεωρώ βασικά, ρε παιδί μου, για την ποιότητα ζωής, δεν είχαμε έλλειψη. Ξέρω ‘γω, στο να πάμε διακοπές, στο να έχουμε σπίτι, στο να έχουμε εξοχικό, στο να έχουμε αυτοκίνητο, στο να μπορούμε να πάμε ωδεία, φροντιστήρια, σε αυτά που θέλαμε να πάμε ως παιδιά κτλ., τι να σου πω; Νομίζω ότι ήταν καλή. Και μετά στη συνέχεια, όταν θέλαμε να σπουδάσουμε, μπορούσαν οι γονείς μας να βοηθήσουν. Να πιάσουμε σπίτι, να κάνουμε, να ράνουμε, αυτό.

Δεν θυμάσαι, δηλαδή, να είχατε ποτέ οικονομικά προβλήματα ή κάτι τέτοιο;

Για να πω την αλήθεια, όχι. Ξέρω, όμως, από τους γονείς μου ότι κυρίως είχαν ζοριστεί στο, ξέρεις, από εκεί που ήταν υπάλληλοι δημόσιοι και οι δύο από ένα σημείο και μετά, στο να φτιάξουν σπίτι και να μην είναι σε ενοίκιο και τέτοια. Αυτό τους είχε ζορίσει. Αλλά νομίζω ότι από εκεί και πέρα, που ουσιαστικά και εγώ ήμουν πιο μεγάλος πλέον για να καταλαβαίνω κτλ., όχι, σοβαρά, νομίζω, προβλήματα δεν είχαμε. Αλλά δεν ήταν και ότι τα φυσούσαμε, ξέρω ‘γω. Αυτό.

Οκέι. Στη Θεσσαλονίκη σε ποια περιοχή μένατε;

Αρχικά μέναμε Μαρτίου, έτσι τη λέμε. Προς τα ανατολικά τέλος πάντων, κεντροανατολικά, προς Καλαμαριές και τέτοια, και μετά γυρίσαμε πίσω εκεί, στο Ασβεστοχώρι-Ρετζίκι, Δήμο Χορτιάτη, ξαναλέω εκεί που γεννηθ-

Αυτά θεωρούνται καλή περιοχή;

Ναι, θα έλεγα καλή Είναι έτσι μια περιοχή μεσαίων εισοδημάτων, αλλά είναι προάστιο. Το Ρετζίκι, Ασβεστοχώρι, Εξοχή, Χορτιάτης, Πανόραμα, είναι ένα δαχτυλίδι, είναι προαστιακές περιοχές έξω από τη Θεσσαλονίκη. Καλά, με όρους Αθήνας, κλάϊν, είναι η απόσταση πολύ μικρή, αλλά θέλω να πω ότι εκεί έχει μονοκατοικίες, έχει αυλές, έχει γκαράζ. Κατάλαβες; Αυτό, για να πιάσεις τι αυτή. Δεν έχει πολυκατοικίες σε αυτά τα μέρη. Οπότε ναι, είναι λίγο καλύτερα. Φτιάχνεις το δικό σου σπίτι, ξέρεις, παίρνεις ένα οικόπεδο, χτίζεις, αυτό.

Μέχρι πότε έζησες εσύ στο πατρικό σου σπίτι, στο οικογενειακό;

Στο οικογενειακό έζησα μέχρι… Ουσιαστικά το πρώτο έτος. Όταν πέρασα στο πανεπιστήμιο και ήμουν στη Θεσσαλονίκη, σπούδασα, νοίκιασα μετά με έναν φίλο μου, νοικιάσαμε στο κέντρο.

Πήγαινες σε δημόσιο σχολείο;

Ναι.

Και έδωσες πανελλήνιες, πέρασες σε ποια σχολή;

Πέρασα Οικονομικό Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Θεωρείται καλή σχολή;

Για τα οικονομικά, ναι. Ήταν καλή, ναι. Ναι, καλή… Για το πέμπτο πεδίο που λέγαμε, καλή είναι.

Οκέι. Και μετακόμισες με συγκάτοικο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης;

Yes, Ροτόντα.

Γιατί το επέλεξες αυτό;

Ήθελα να μείνω μόνος μου, ήθελα να είμαι δίπλα στο πανεπιστήμιο, κοντά τέλος πάντων, να μην μετακινούμαι, έστω και αυτό το λίγο μου την έσπαγε. Κυρίως, όμως, ήθελα να μείνω μόνος μου μωρέ, ήθελα να είμαι λίγο πιο ανεξάρτητος. Είχε και πιο πολύ φαν το να μένεις, να είσαι φοιτητής, ξέρω ‘γω, και να μη μένεις με τους γονείς σου, ήταν πιο ολοκληρωμένη, νομίζω, εμπειρία φοιτητική. Οπότε ναι, το ήθελα. Δούλευα και τότε, ένα φεγγάρι στο τέτοιο, σε κάτι δουλειές επισιτιστικές, μπαρ και τέτοια, οπότε δεν ήταν και πολύ δύσκολο να το κάνω, μετά βοήθησαν και λίγο οι γονείς μου. Αυτό, κάπως.

Οκέι. Την απόφαση να έρθεις στην Αθήνα, πότε την πήρες;

Όταν τελείωσα τη σχολή.

Δηλαδή;

Το ’09. Σωστά. Το 2009.

Και…

Γιατί;

Ναι.

Τι σκεφτόμουν; Ήθελα να κάνω ένα μεταπτυχιακό. Πιο πολύ έτσι κι αλλιώς με ενδιέφερε το κομμάτι της πολιτικής επιστήμης, της ιστορίας, της φιλοσοφίας, αυτά τα πεδία. Ήθελα να αλλάξω και παραστάσεις, ήταν και μία έντονη περίοδος τότε στην Αθήνα. Μάλλον, ήταν μία έντονη περίοδος γενικά για τη χώρα, πολιτικά-κοινωνικά, το ’10, οπότε ήθελα, μου άρεσε η Αθήνα από πολλές μπάντες. Δηλαδή το συνδύασα, μεταπτυχιακό στο Πάντειο, Πολιτική Επιστήμη και Ιστορία, δουλειά, ξέρω ‘γω, στο Floral τότε δούλευα, στο βιβλιοπωλείο το Floral, και με το ότι γενικώς μου προκαλούσε η Αθήνα ένα ενδιαφέρον, λόγω του ότι, ξαναλέω, ήταν μία έντονη περίοδος και εκεί κρίνονταν τα πράγματα ουσιαστικά, εδώ κρίνονταν τα πράγματα ουσιαστικά. Επομένως, ήθελα ρε παιδί μου να έρθω.

Ήθελες να έρθεις Αθήνα, δεν ήθελες να φύγεις από εκεί που ήσουν απαραίτητα;

Άμα έπρεπε να διαλέξω ποιο είναι το πιο κοντινό, θα έλεγα ότι θέλω να έρθω Αθήνα, ναι. Την αγαπάω, δηλαδή μου αρέσει η Θεσσαλονίκη. Αλλά από την άλλη, εντάξει, επειδή είχα γεννηθεί, είχα μεγαλώσει και είχα σπουδάσει εκεί, είχε κορεστεί λίγο στο μυαλό μου. Κάπως το είχα σίγουρο ότι θέλω, ρε παιδί μου, να πάω κάπου αλλού. Θα πήγαινα εξωτερικό, θα πήγαινα στην Αθήνα; Υπήρχαν τέτοιες επιλογές, τέτοιες σκέψεις στο κεφάλι μου, που συνδυάζονταν με τις σπουδές σε εκείνη τη φάση, με τη συνέχεια των σπουδών μου σε μεταπτυχιακό επίπεδο.

Ποια ήταν η άποψή σου για την Αθήνα, πριν έρθεις να μείνεις εδώ;

Εντάξει ρε παιδί μου, από τη μία είχα το κομμάτι αυτό που καταλάβαινα, ότι η Ελλάδα είναι μία… Τέλος πάντων, παντού υπάρχει μία σχέση κέντρου-περιφέρειας, αλλά στην Ελλάδα είναι λίγο παραπάνω ισχυρό το κέντρο σε σχέση με την περιφέρεια, από πολλές μπάντες. Επομένως, η Αθήνα είναι καταρχάς ενδιαφέρουσα λόγω αυτού του πράγματος. Επομένως, ναι, πίστευα ότι θα είναι ενδιαφέρουσα. Μετά, εντάξει τώρα, υπάρχει κι ένας τοπικισμός, υπάρχουν και κάποιες κόντρες, επομένως την κορόιδευα και λίγο την Αθήνα, ήμουν από αυτούς που την κορόιδευαν λίγο την Αθήνα, έτσι ότι είναι, έτσι, λίγο απάνθρωπη η ζωή στην Αθήνα κτλ., ως Θεσσαλονικιός. Αυτά, περίπου, ήταν η εικόνα μου. Ότι σίγουρα έχει πολύ ενδιαφέρον, από την άλλη, σίγουρα μπορεί να είναι λίγο πιο δύσκολη σαν πόλη. Τα πιο σοβαρά πράγματα που μπορώ να πω, γιατί θα μπορούσα να πω και άλλα, αλλά τώρα... Σε ένα επίπεδο πιο χαλαρό, μετά, όταν ήρθα, νομίζω και τα δύο επιβεβαιώθηκαν σε έναν βαθμό. Δηλαδή, ναι, είναι λίγο πιο απαιτητική σε ρυθμούς, έχει πλευρές που την κάνουν πιο αφιλόξενη για συγκεκριμένους πληθυσμούς, για ανθρώπους κτλ., πιστεύω. Αλλά ταυτόχρονα είναι και πολύ ενδιαφέρουσα. Είχα δίκιο, δηλαδή, επιβεβαιώθηκα.

Είχες φίλους εδώ, γνωστούς;

Είχα, ναι, ναι.

Έπαιξε ρόλο αυτό;

Φουλ, φουλ. Προφανώς έπαιξε ρόλο και στο ότι δεν πήγαινα κάπου στο άσχετο εντελώς, είχα ανθρώπους που τους ήξερα, τσεκαρισμένα ρε παιδί μου, μπορούσαμε να κάνουμε παρέα, το ένα το άλλο κτλ., και αυτό φυσικά ήταν πολύ σημαντικό και για το πώς ενσωματώθηκα όταν ήρθα. Δηλαδή, θέλω να πω, δεν έψαξα τόσο πολύ, υπήρχαν κάποια μονοπάτια έτοιμα, ας πούμε, να τα διαβώ. Ναι, είναι καλό και στο πώς έρχεσαι και στο πώς περνάς, όταν έρχεσαι, το να έχεις ανθρώπους γνωστούς, με τους οποίους συνδέεσαι, ρε παιδί μου, ήδη· σε επίπεδο πολιτισμικό, σε επίπεδο αισθητικό, σε επίπεδο πολιτικό, σε χίλια δύο επίπεδα, ας πούμε.

Άρα γιατί λες ότι είναι δύσκολη η Αθήνα για κάποιους ανθρώπους;

Γιατί η Αθήνα είναι μια πιο… Εντάξει, το μέτρο σύγκρισής μου ήταν η Θεσσαλονίκη, είναι προφανές. Ναι. Η Θεσσαλονίκη, επειδή είναι και λίγο πιο μαζεμένη και είχε λιγότερες αντιθέσεις εντός της στο κομμάτι των διαφορετικών εθνοτήτων, ας πούμε, των διαφορετικών γλωσσών –δεν το λέω ως θετικό ή αρνητικό, [00:10:00]ως δεδομένο το λέω–, μου φαινόταν λίγο πιο ομαλή για, τέλος πάντων, συγκεκριμένες σκληρές καταστάσεις που τις είδα στην Αθήνα, ερχόμενος. Δηλαδή στην Αθήνα πιστεύω ότι οι φτωχοί είναι πιο φτωχοί. Πώς να το πω τώρα; Το λέω χαριτολογώντας. Είναι πιο έκθετοι. Οι πρόσφυγες είναι πιο πολλοί και είναι πιο αφημένοι πολλές φορές στην τύχη τους ή γίνονται αντικείμενο επιθετικών συμπεριφορών. Είναι μία μητρόπολη, είναι μία μεγαλούπολη και νομίζω ότι έχει αντιθέσεις πιο εκρηκτικές. Αυτό εννοώ ρε παιδί μου, όχι κάτι άλλο, τρελό. Αλλά, έτσι και αλλιώς, αυτό δεν το λέω τώρα… Το λέω σαν αίσθηση.

Εσύ δεν συνάντησες, δηλαδή, κάποια συγκεκριμένη δυσκολία που να-

Εγώ, λόγω της δικής μου μετακίνησης;

Ναι.

Όχι. Γιατί, νομίζω, το κυρίαρχο ζήτημα δεν είναι τώρα… Τέλος πάντων, νομίζω το κυρίαρχο ζήτημα είναι το ζήτημα του εισοδήματος, το ζήτημα κάποιων χαρακτηριστικών που έχεις ή δεν έχεις, τέλος πάντων, και στερεοτυπικά σε φέρνουν απέναντι σε κάποια πράγματα ή όχι. Αυτό είναι το βασικό. Τώρα ναι, οκέι, από την άλλη, κάθε παιδί που έρχεται από την επαρχία, μπορεί να συναντήσει δύο-τρία προβλήματα παραπάνω, όπως θα συναντούσε και αν τον πετούσες από την Αθήνα, αν τον πετούσες σε μία επαρχία ξέρω ‘γω, περίπου. Θέλω να πω, υπάρχει ένα ζήτημα εξοικείωσης. Εγώ δεν είχα τέτοιο πρόβλημα. Αλλά μπορεί να ήταν και λόγω του ότι είχα πολλούς φίλους στην Αθήνα, ήταν πολύ συγκροτημένη η επιλογή, μπούρου-μπούρου. Μπορεί κάποιος άλλος να αντιμετωπίζει, δηλαδή δεν το διεκδικώ και σαν κανόνα τη δική μου εμπειρία. Σίγουρα μπορεί, επειδή, ρε παιδί μου, υπάρχει αλλαγή στους ρυθμούς, ξέρω ‘γω. Οι ρυθμοί της ζωής είναι διαφορετικοί από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, αυτό είναι πολύ κλασικό συμπέρασμα. Λόγω των αποστάσεων, λόγω του πώς είναι δομημένη η κοινωνική ζωή, που είναι τα κέντρα της κτλ., κτλ., σου είναι ανοίκειο, όντας σε μία πόλη που, παρ’ όλο που είναι και αυτή ένα εκατομμύριο, με όρους Ελλάδας είναι πολύ πιο συγκεντρωμένη και τακτοποιημένη κτλ., σου είναι δύσκολο, σου είναι ανοίκειο. Αλλά, εντάξει τώρα, δεν εννοούσα αυτό τώρα, όταν έλεγα πριν ότι έχει δυσκολίες να προσαρμοστείς, εννοούσα κάτι πιο αιχμηρό, που το αντιμετωπίζουν άλλοι. Αλλά, παρ’ όλα αυτά, λέω ότι και για μένα δεν υπήρχε καν, αυτό πιστεύω, δηλαδή εξοικειώθηκα πάρα πολύ εύκολα.

Πού έμεινες στην Αθήνα πρώτη φορά, πού εγκαταστάθηκες;

Στα Εξάρχεια. Στη Μπενάκη για να είμαι πιο συγκεκριμένος.

Για ποιον λόγο;

Α! Για ποιον λόγο; Γιατί, αφενός, είναι ένα κεντρικό σημείο, –δεν ξέρω γιατί δεν μπορώ να το κλείσω αυτό–, είναι ένα κεντρικό σημείο ρε παιδί μου, βολεύει για πολλούς λόγους. Αφετέρου, τα θεωρούσα πάντα τα Εξάρχεια μια πολύ ενδιαφέρουσα γειτονιά. Δηλαδή, σχεδόν φορσέ θα έμενα στα Εξάρχεια όταν ερχόμουν για πρώτη φορά στην Αθήνα και εξακολουθώ να τα θεωρώ μία ενδιαφέρουσα γειτονιά για ιστορικούς, πολιτικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικούς λόγους. Δούλευα κιόλας, είχα βρει και μια δουλειά, έτσι συμπληρωματική, που ήταν πολύ κοντά στο σπίτι μου, με βόλευε και αυτό. Γενικά δραστηριοποιούμουν στα Εξάρχεια. Θέλω να πω, έβγαινα, έκανα διάφορα πράγματα. Επομένως, ήταν πολύ εύκολη επιλογή, θέλω να πω. Αλλά, γενικώς, προτιμούσα τις περιοχές του κέντρου.

Για ποιον λόγο;

Μου φαίνεται το κέντρο πολύ ενδιαφέρον. Ξαναλέω, μου φαίνεται… Μου αρέσει, ρε παιδί μου, η ζωή στο κέντρο, στις περιοχές του κέντρου. Γι’ αυτό και μετά, κι όταν έφυγα από τα Εξάρχεια, πάλι σε αντίστοιχες περιοχές κινήθηκα. Πέρα από τα Εξάρχεια, έχω μείνει στο Παγκράτι και στην Κυψέλη.

Στα Εξάρχεια πόσο καιρό έμεινες;

Από το ‘10 μέχρι το ‘12-’13; Εκεί.

Και γιατί έφυγες;

Γιατί έφυγα, ε; Γιατί, εντάξει, καταρχήν, προσωπικά κάπως με κούρασαν λίγο γρήγορα. Ενώ, ξαναλέω, ακόμα τα συμπαθώ και τα θεωρώ πολύ ενδιαφέροντα και πηγαίνω και βγαίνω κτλ., με κούρασε λίγο το ότι, επειδή ήταν και η πρώτη μου φάση στην Αθήνα, είχα περιοριστεί πολύ εντός τους στην πραγματικότητα, γιατί δούλευα εκεί, είχα ασχολίες εκεί, έβγαινα εκεί. Με περιόριζαν λίγο και κάπως αυτό με κούρασε. Κατά δεύτερον, τα ίδια τα Εξάρχεια βρίσκονταν τότε –και ίσως μάλλον και τώρα– σε μία διαδικασία κάπως, θεωρώ, αλλαγής αυτού που εγώ θεωρώ, τέλος πάντων, του κύριου προφίλ τους και του πιο ενδιαφέροντος. Υπήρχαν κάποια στοιχεία, έτσι, παρεμβολών σε αυτό. Πολύ σύνθετο θέμα τώρα αυτό, τέλος πάντων, μην το πιάσουμε, αλλά εγώ ένιωθα ότι κάπως χαλάνε –στο λέω στην πιάτσα–, ότι χαλάνε τα Εξάρχεια και ότι γίνονται πράγματα λίγο κουραστικά και λίγο περίεργα, τέλος πάντων. Μαζί με το γεγονός ότι, εντάξει, έτσι κι αλλιώς εγώ δεν ήμουν βέρος Αθηναίος, ήθελα να δω και άλλα πράγματα, με περιόριζε λίγο το ότι... Ήξερα ότι, ό,τι και να γίνει, όπου και να πάω, στα Εξάρχεια θα περνάω χρόνο, γιατί, ξαναλέω, ταιριάζει η περιοχή με τα πολιτικά μου, πολιτιστικά, ευρύτερα ενδιαφέροντα κτλ. Άρα, δεν με χαλούσε, ίσα ίσα το σκεφτόμουν να πάω σε καμία άλλη περιοχή και πήγα Παγκράτι, που έμεινα αρκετό καιρό και γενικά θεωρώ γαμώ το Παγκράτι.

Μπορείς να μου πεις κάποιο παράδειγμα που λες ότι: «Δεν πάει άλλο, πρέπει να φύγω από εδώ και να πάω αλλού»;

Εντάξει, δεν ήταν ακριβώς δεν πάει άλλο μωρέ, μην υπερβάλλουμε. Απλά, εντάξει, στα Εξάρχεια νομίζω ότι παιζόταν τότε –και παίζεται ακόμα– ένα παιχνίδι, το οποίο έχει να κάνει με μία κατάσταση, τέλος πάντων, που σχετίζεται και με την πολιτεία και με τους θεσμούς της, την αστυνομία, το ένα, το άλλο κτλ., που νομίζω ότι συγκροτημένα επιχειρεί να υποβαθμίσει λίγο την περιοχή, σπρώχνοντας κάποιες πιο παραβατικές καταστάσεις επίτηδες προς τα εκεί. Εντάξει, αυτό πιστεύω. Και αυτό, τέλος πάντων, ρε παιδί μου, συγκροτούσε ανταγωνιστικές διεργασίες, αλλά άλλαζε και την περιοχή ταυτόχρονα, άλλαζε τη γειτονιά. Εντάξει, αυτό. Είναι μια γειτονιά, τέλος πάντων, που έχει κάποια ειδικά χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά τα ειδικά χαρακτηριστικά είναι μια, ας πούμε, κατάσταση ελευθερίας και ανεξαρτησίας και λίγο έντασης σε σχέση με την αστυνομία. Όταν, όμως, η αστυνομία σπρώχνει εκεί την παραβατικότητα, το εμπόριο ναρκωτικών για παράδειγμα ή οτιδήποτε άλλο, αυτό αλλάζει αυτόν τον χαρακτήρα. Είναι άλλο πράγμα η ελευθερία και άλλο πράγμα, ξέρω ‘γω, αυτού του τύπου η παραβατικότητα, η αντικοινωνική και τα λοιπά. Ε, αυτό ήταν ένα ζήτημα για την περιοχή και παραμένει την τελευταία δεκαετία, με αυξομειώσεις, υφίσταται. Δεν λέω ότι αυτός ήταν ο λόγος που έφυγα, ξαναλέω. Ήταν ένας από τους λόγους. Ένας άλλος, σου λέω, ήταν ότι προσωπικά περνούσα άπειρο χρόνο εκεί, και με τις δουλειές και με όλα, και ήθελα έτσι και αλλιώς να πάω και αλλού, να γνωρίσω άλλες περιοχές στην Αθήνα κτλ. Απλά, ναι, σε πιο τέτοιες φάσεις, αναγνωρίζω και αυτό, ότι ένιωθα και ότι λίγο χαλάνε τα Εξάρχεια, αυτό ρε παιδί μου, και ότι εντάξει. Έμενα εγώ και πολύ κέντρο επίσης στα Εξάρχεια, έμενα Μπενάκη. Τώρα δηλαδή π.χ. στη Νεάπολη τα πράγματα είναι λίγο καλύτερα, αλλά εκεί που έμενα, δεν… Είχε φτάσει σε ένα όριο. Αυτό.

Και έφυγες από τα Εξάρχεια και πήγες στο Παγκράτι.

Ναι.

Με ποιο σκεπτικό;

Πήγα στο Παγκράτι με το σκεπτικό ότι προτιμώ το κέντρο σαν περιοχή, δηλαδή δεν θα πήγαινα στο Χαλάνδρι, να πω ένα παράδειγμα. Και από άποψη ενοικίων, μισθών, σε σχέση με τα δικά μου εισοδήματα κτλ., προφανώς, αλλά και από άποψη ότι, ξαναλέω, εμένα μου αρέσει, ρε παιδί μου, η βόλτα στο κέντρο. Μου αρέσει να μπορώ να πάω από το Παγκράτι στο Σύνταγμα, από το Σύνταγμα στα Εξάρχεια, από τα Εξάρχεια στην Κυψέλη και να το κάνω με ένα μέσο μεταφοράς ή με τα πόδια, να είναι μικρή η απόσταση. Πώς να σου πω; Να είναι μικρή η απόσταση. Μου αρέσει αυτό, να μην είναι πολύ μακριά οι αποστάσεις σε κεντρικά σημεία που θέλω να έχω αναφορά και παρουσία. Εντάξει, το Παγκράτι γενικά μου φαίνεται επίσης πολύ ενδιαφέρουσα περιοχή. Έχει ιστορία, έχει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα που σχετίζονται με τον λαϊκό πολιτισμό, με τις τέχνες, με το γενικά πώς είναι η… Ρε παιδί μου, πώς υπάρχουν αποτυπωμένα πάνω στη χωροταξία της Αθήνας κάποια ζητήματα, τέλος πάντων, έτσι, ιστορικής εξέλιξης των πραγμάτων κτλ. Και είναι και ωραία! Δηλαδή, θέλω να πω, έχει πιο… Πώς να το πω τώρα; Είναι λίγο πιο ήρεμη περιοχή. Ενώ είναι κέντρο –όπως θα το έλεγα σε ένα φίλο μου στο λέω– είναι πιο ήρεμη ταυτόχρονα, δηλαδή, περιοχή σε σχέση με το κέντρο-κέντρο. Αυτά ήταν τα χαρακτηριστικά, έτσι πήγαμε εκεί, Παγκράτι.

Με ποιον πήγες, ποιοι πήγατε; Είπες «πήγαμε».

Με φίλους. Ναι. Πάντα με συγκάτοικο έμενα στην Αθήνα.

Και στα Εξάρχεια;

Και στα Εξάρχεια, απλά αυτός έφυγε μετά, τέλος πάντων. Με άλλον συγκάτοικο έμεινα, έμεινε με την κοπέλα του. Με άλλον συγκάτοικο έμεινα στο Παγκράτι. Με άλλους συγκάτοικους έμεινα στο Παγκράτι –ψέματα–, με άλλους δύο και με τον έναν εξ αυτών συνεχίσαμε και στην Κυψέλη.

[00:20:00]Αυτό το επέβαλαν οικονομικοί λόγοι ή ήτανε…;

Νομίζω, ναι. Ότι καταρχήν αρχίζει και γίνεται ανεκτό και είναι μέσα στο πεδίο της σκέψης μας το ότι, εντάξει, ακόμα και αν μεγαλώνεις λίγο παραπάνω, είναι οκέι να μένεις με συγκάτοικο. Γιατί παλιότερα, φαντάζομαι, μπορεί να μην ήταν τόσο ΟΚ; Καλά, δεν θα σου έλεγε και κανένας κάτι, αλλά, θέλω να πω ρε παιδί μου, μπορεί να μην ήταν τόσο μαζικά, να μη συνέβαινε σαν επιλογή. Νομίζω ότι οικονομικοί λόγοι αυτής της δεκαετίας το βάλαν στο τραπέζι, αλλά μετά, αν με ρωτάς ας πούμε, εγώ, και να μην υπήρχαν οικονομικοί λόγοι, δεν θα ήθελα εύκολα να μένω μόνος μου.

Γιατί;

Μου αρέσει να έχω παρέα. Δηλαδή ή θα μένω με την κοπέλα μου ή προτιμάω να μένω με έναν φίλο μου, μία φίλη μου, δηλαδή σε μια πιο τέτοια, έτσι, συλλογική φάση. Δεν ξέρω. Ενώ θέλω και τον χρόνο μου και τον χώρο μου και αυτά, όπως όλοι, μου αρέσει να μένω με παρέα. Δεν μπορώ να το εξηγήσω παραπάνω πολύ. Νομίζω ότι έχει πάντα μία πλευρά, υπάρχουν οι συλλογικοί χώροι, το σαλόνι, το ένα, το άλλο, που υπάρχει η δυνατότητα να μιλήσεις με τον άλλο, να του πεις μία μαλακία, ακόμα και αν δεν έχετε μιλήσει όλη τη μέρα. Πώς να σου πω; Αυτό είναι που εκτιμώ εγώ στη συγκατοίκηση. Σίγουρα όμως, ξαναλέω, στο παιχνίδι την έβαλε τη συγκατοίκηση τόσο μαζικά για τις γενιές μας, την έβαλαν τα οικονομικά προβλήματα, οι μισθοί, τα ενοίκια, όλα αυτά, αυτό.

Εσύ εκείνη την περίοδο είχες οικονομικά προβλήματα;

Δεν είχα ποτέ τρομερά οικονομικά προβλήματα, μην πω ψέματα, αλλά, εντάξει, δεν είναι και ότι το φυσούσα. Προτιμούσα να μένω σε τέτοιο, να μοιράζομαι. Δηλαδή αντί να δίνω 350, να δίνω 170, είναι διαφορά. Σαφέστατη διαφορά, έτσι; Και αν γίνω πιο αναλυτικός επίσης, το σπίτι με των 350, το σπίτι που θα έδινα 350, με αυτό που θα έδινα 170, το δεύτερο θα ήταν καλύτερο. Θα ήταν πιο μεγάλο, θα είχε πιο μεγάλους κοινόχρηστους χώρους κτλ. Το πρώτο, θα έδινα και περισσότερο, θα ήταν και πιο μικρό και πιο μίζερο· συνήθως σου λέω τώρα, εντάξει. Άρα, ναι.

Από την άποψη διαφοράς Εξάρχεια-Παγκράτι, υπήρχαν διαφορές στα ενοίκια, στη ζωή, ήταν πιο ακριβά, πιο φθηνά;

Νομίζω η Αθήνα τώρα, όλη την τελευταία δεκαετία, έχει πολύ ρευστή κατάσταση στο πώς αλλάζουν τα ενοίκια. Συνήθως ακριβαίνουν, αλλά αυτό γίνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς, γιατί είναι σε μια φάση, τέλος πάντων, ιδιαίτερη, που και αξιοποιείται παραπάνω η ιδιωτική κατοικία, νοικιάζονται περισσότερο αυτά, υπάρχει επένδυση, Airbnb, ιστορίες, όλα αυτά, αλλά και, τέλος πάντων, εντάξει, η κρίση που έχει περάσει η χώρα κάπως και οι συνέπειές της, έχει δημιουργήσει αυξομειώσεις, μια ρευστότητα, ας το πούμε έτσι. Στο Παγκράτι, ας πούμε, είναι απάλευτη η κατάσταση, αυξήθηκαν πάρα πολύ έντονα τα ενοίκια. Εμείς, δηλαδή, που θέλαμε μεγαλύτερο σπίτι, δεν μπορούσαμε να μείνουμε στο Παγκράτι. Δηλαδή, ο λόγος που ήρθαμε στην Κυψέλη, αν και την εκτιμούσαμε, ήταν αυτός, ότι δεν βρίσκαμε… Όταν πήγαμε, ήτανε cool, αυτό θέλω να πω, 2012-’13. Μέχρι το ΄16 που αρχίζουμε να ψάχνουμε για αλλού, ξέρω ‘γω, και το ’17 που φεύγουμε, έχουν ανέβει τα ενοίκια τρομακτικά, τρομακτικά, τι να σου πω! Μην πούμε διπλασιαστεί, εντάξει, είναι ακραίο, αλλά έχουν ανέβει, ρε παιδί μου, πολύ. Δεν έχουν διπλασιαστεί, αλλά έχουν ανέβει κοντά στον διπλασιασμό σε κάποιες περιπτώσεις. Γιατί; Κυρίως γιατί θεωρήθηκαν –και είναι– μία πιο φιλική τουριστικά περιοχή, για τον τουρίστα που θα έρθει Αθήνα να δει το κέντρο της κτλ. Και είναι, μάλλον. Και είναι και καλή με βάση αυτά που είπα πριν, έχει λίγο πράσινο παραπάνω, λίγο άπλα παραπάνω, λίγο πλατείες παραπάνω, σε σχέση, ρε παιδί μου, με την Κυψέλη, ας πούμε, θέλω να σου πω, που είναι λίγο πιο στοιβαγμένη. Ναι. Επομένως, από τα Εξάρχεια στο Παγκράτι, τρομερή διαφορά στα ενοίκια δεν υπήρχε, να είναι λίγο πιο ακριβά στο Παγκράτι στην αρχή. Μετά υπήρχε πολύ μεγάλη διαφορά. Και η Κυψέλη είναι πολύ όμορφη περιοχή, πολύ ωραία γειτονιά, έχει ωραίες πολυκατοικίες, μπούρου-μπούρου, έβρισκες πολύ καλύτερα σπίτια σε πολύ λιγότερα λεφτά. Ήταν πολύ εμφανής η διαφορά από το Παγκράτι τότε, το ’17-‘18. Τώρα, χωρίς να τα παρακολουθώ και τόσο, έχω νιώσει ότι ανεβαίνουν.

Άρα ο λόγος που φύγατε από το Παγκράτι;

Ήταν κυρίως το ενοίκιο, ναι-

Ήταν οικονομικός.

Πρέπει να το παραδεχθούμε. Νομίζω ότι ήταν κατά βάση αυτός, που διατηρούσε, όμως, κάποια κριτήρια που έχω ήδη πει. Πάλι περιοχή κέντρου, πάλι σχετικά πιο ενδιαφέρουσα κατά τη γνώμη μου σε σχέση ξέρω ‘γω με –τι να πω; Δεν ξέρω–, τους Αμπελόκηπους. Που εντάξει, καθένας τώρα τη γειτονιά του θα την υπερασπιστεί, αλλά καταλάβατε τι λέω. Ότι έχει, η Κυψέλη έχει ένα ενδιαφέρον κι αυτή έχει ένα πολιτιστικό ενδιαφέρον, ένα καλλιτεχνικό ενδιαφέρον, έχει μια ιστορία.

Δηλαδή;

Δηλαδή; Να πω τώρα αυτά; Εντάξει, εγώ είμαι από αυτούς που, επειδή κιόλας όταν είχα έρθει στην Αθήνα, μου αρέσει και λίγο το κομμάτι του διαβάσματος για την ίδια την πόλη και τη ζωή της κτλ., από βιβλία του Χάκκα μέχρι του Βακαλόπουλου, μέχρι ιστορίες, μέχρι ιστορίες για τους ηθοποιούς και αυτά και εκείνα, εντάξει ρε παιδί μου, η Κυψέλη ήταν σε μία περίοπτη θέση. Είχε τα θέατρά της από νωρίς, είχε αυτά. Είναι μια παλιά συνοικία της Αθήνας, –περιοχή να την πούμε τώρα, τι συνοικία; Είναι τεράστια–, που νομίζω ότι είχε πολύ μεγάλο πολιτιστικό ενδιαφέρον. Δηλαδή, και από τον καλλιτεχνικό κόσμο που ήταν εδώ, και από το ότι ήταν και λαϊκή, ταυτόχρονα, περιοχή, δηλαδή δεν είχε μόνο υψηλά εισοδήματα, είχε και χαμηλά εισοδήματα κτλ., όλο αυτό της έδινε μια αίγλη παραπάνω. Νομίζω ότι είχε μια αίγλη, αυτό. Ήταν από τις παλιές περιοχές της Αθήνας που έχουν μία σχετική αίγλη.

Και γιατί δεν την είχες επιλέξει, στις προηγούμενες μετακινήσεις;

Έλα ντε;

Δεν το είχες σκεφτεί να μείνεις;

Δεν το πολύ-είχα σκεφτεί, ναι.

Ποια ήταν η άποψή σου, πριν έρθεις να μείνεις εδώ για την Κυψέλη;

Ότι είναι πιο hardcore πλέον, που είναι! Δηλαδή ότι είναι πιο… Είναι, εντάξει, μεταξύ σοβαρού και αστείου λέγεται –και είναι αλήθεια– ότι είναι από τις πιο πυκνοκατοικημένες γειτονιές του πλανήτη. Προφανώς το «του πλανήτη» είναι το αστείο, αλλά είναι σίγουρα στην Αθήνα, είναι από τις πιο πυκνοκατοικημένες. Αν κάνεις μια βόλτα, το καταλαβαίνεις. Μετά είναι από τις πιο πολυπολιτισμικές, πιο πολυεθνικές γειτονιές. Επίσης, αν κάνεις μια απλή βόλτα, το καταλαβαίνεις, δεν χρειάζεται, δηλαδή, καμιά τρομερή σοφία και κάτι. Αυτό, σε σχέση με τα σύνορά της, δηλαδή τα Εξάρχεια, την Αλεξάνδρας, την ΑΣΟΕΕ, πιάτσες ναρκωτικών, ιστορίες, το ένα, το άλλο, την έκανε πιο hardcore στις αφηγήσεις ρε παιδί μου. Δηλαδή, ήξερες ότι στη Μαυροματαίων έχει, ξέρω ‘γω, τέτοιο, στο άλλο, έχει τέτοιο. Τα ήξερες όλα αυτά. Κατάλαβες τι θέλω να πω. Άρα, σου έλεγαν διάφοροι: «Τι Κυψέλη, Πεδίον Άρεως; Είναι πιο hardcore». Αυτό εννοώ με τη λέξη hardcore. Αυτή την άποψη είχα. Αλλά δεν με πολυ-χάλαγε εμένα με βάση το δικό μου σκεπτικό και τα ενδιαφέροντα μου και αυτά και μπούρου-μπούρου, ούτε ένιωσα ποτέ ότι απειλούμαι τρελά. Παρ’ όλα αυτά, εντάξει, είχα μια εγρήγορση παραπάνω σε σχέση με το Παγκράτι, πλατεία Προσκόπων, είναι πιο ήρεμη περιοχή.

Εσύ πότε εγκαταστάθηκες στην Κυψέλη;

Δεν τα πάω καλά με αυτά. Μάλλον ήταν ο Δεκέμβρης του ’17.

Τον Δεκέμβρη του ’17. Και αυτό που περιγράφεις πιο πριν, είχε αλλάξει κάπως; Είχε αλλάξει η άποψή σου πριν έρθεις να μείνεις εδώ για να πάρεις την απόφαση, ας πούμε;

Δεν ήταν ποτέ τόσο κρίσιμος παράγοντας αυτό που περιέγραψα. Απλά με ρώτησες ποια ήταν η εικόνα μου, σου είπα. Ποια ήταν η εικόνα μου από τις αφηγήσεις; Ότι ήταν ενδιαφέρουσα. Ποια ήταν η εικόνα μου από τα βιβλία; Ότι είναι ενδιαφέρουσα. Ποια είναι η εικόνα μου από το τώρα τι συμβαίνει; Ότι είναι πυκνοκατοικημένη, είναι πολυεθνική και ότι είναι λίγο πιο επικίνδυνη. Πώς να σου πω; Ότι είναι λίγο πιο άγρια από άλλες. Αυτό. Όταν ήρθα, τα είδα λίγο-πολύ όλα αυτά, αλλά ταυτόχρονα νομίζω ότι ήρθα σε μια περίοδο που γενικώς υπάρχει κίνηση και των συνομήλικων μου –πώς να τους πω;–, της γενιάς μου και της φάσης μου άνθρωποι, κινούνται προς τα εδώ, και για οικονομικούς λόγους και για άλλους. Άρα οριακά είναι place to be το τελευταίο διάστημα. Δηλαδή όλα έρχονται προς τα εδώ, προς την Κυψέλη, προς τα Πατήσια κτλ. Και σχετίζεται και με αυτό που λέγαμε πριν με τα ενοίκια και πάει λέγοντας. Επομένως, την ένιωσα πολύ οικεία και όλα αυτά τα άλλα ζητήματα, που την κάνανε και πιο, έτσι, σκληρή κτλ., επίσης τα ένιωσα, έχουνε μια… Δεν ξέρω, εγώ, τέλος πάντων, δημιούργησα μια οικειότητα εξαρχής. Δηλαδή, είναι όντως πολυεθνική, αλλά είναι σχετικά ριζωμένο εδώ αυτό. Δηλαδή, βλέπεις, ας πούμε τις κοινότητες των Αφρικανών, ξέρω ‘γω, των άλλων εθνικοτήτων κτλ., τους βλέπεις τους ανθρώπους που έχουν τη ζωή τους κάπως συγκροτημένη. Πηγαίνουν στις εκκλησίες τους, φοράνε τις ενδυμασίες τους, κάνουν τις ιστορίες τους. Δεν είναι κάτι- Δεν λέω, εντάξει, προφανώς υπάρχουν όρια, που κατά τη γνώμη μου τίθενται με έναν τρόπο θεσμικό και υπάρχει ένας, τέλος πάντων, ρατσισμός θεσμικά κατοχυρωμένος, δεν λέω ότι δεν υπάρχουν προβλήματα, εδώ είναι μια όαση που ζουν οι άνθρωποι τέλεια, αλλά λέω ότι το έχουν κερδίσει κάπως και έχουν την καθημερινότητα. Η ζωή στην Κυψέλη έχει και αυτό το [00:30:00]πράγμα μέσα, εντός της. Αυτό θέλω να πω, ότι αυτά όλα μου δημιούργησαν μία οικειότητα, εμένα προσωπικά, όταν τα είδα. Και, επίσης, γίνονται και κινήσεις –σίγουρα– εξευγενισμού και αξιοποίησης, που την καθιστούν και πιο easy listening γειτονιά σε κάποιες πλευρές της, πλέον, σιγά σιγά.

Δηλαδή;

Δηλαδή, υπάρχει ρε παιδί μου, και εδώ αρχίζουν λίγο τα ενοίκια να ανεβαίνουν, και εδώ αγοράζονται σπίτια που γίνονται μαζικά Airbnb, υπάρχει κομμάτι τουριστών που το βλέπει, κατάλαβες, τέτοιου τουρισμού που εμφανίζεται. υπάρχει δραστηριοποίηση μαγαζιών, τύπου ψυχαγωγικών κτλ., υπάρχουν αυτά. Που δεν υπήρχαν, μάλλον, σε τέτοια ένταση πριν κάποια χρόνια. Αυτό θέλω να πω.

Αυτά είναι αλλαγές που είδες εσύ από το 2000-

Μέσα στα χρόνια αυτά, τα δύο-τρία χρόνια, ναι, ναι, εννοείται.

Οκέι και πώς… Αλλάξαν αυτά το πόσο σωστή θεωρείς την επιλογή σου να εγκατασταθείς εδώ;

Α! Το ίδιο σωστή τη θεωρώ. Ναι. Μπορεί να την κάνουν και ένα κλικ πιο σωστή, θέλω να πω, δεν αντιμετώπιζα και κανένα τρομερό- Σε πολύ ατομικό-ατομικό επίπεδο, σου λέω, όλα αυτά κάπως οικεία μου φαίνονται. Δεν μου φαίνονται αυτό- Βασικά το βάζω το όριο στο ζήτημα της οικειότητας, πρέπει εκεί που μένεις να μπορείς να εξοικειώνεσαι, να το οικειοποιείσαι, όλο αυτό έχει να κάνει με το οικείο. Ναι, οπότε δεν έχω θέμα και με αυτές τις εξελίξεις, θέλω να πω-

Τι σε έκανε να νιώσεις οικεία στη γειτονιά;

Αυτά περίπου που είπα. Αλλά, αν πρέπει να τα ξανα-συγκεντρώσω σε τίτλους, είναι, πρώτον το ότι γύρω μου κυρίως υπάρχουν, ας πούμε, άνθρωποι διαφορετικών εθνοτήτων, αλλά ταυτόχρονα είναι μικρές κοινότητες που έχουν δημιουργήσει μία μεγάλη κοινότητα. Αυτό σαν αίσθηση τώρα το λέω, δεν λέω ότι το βιώνουν όλοι με τον ίδιο τρόπο, αυτό μου έδωσε μία αίσθηση οικειότητας. Το δεύτερο είναι ότι πολλοί συνομήλικοί μου, άνθρωποι της ηλικίας μου, δηλαδή 30 πάνω-κάτω, που έχουμε βγει τώρα στη δουλειά και είναι περίεργα και αυτά και τα άλλα, κινούνται προς τέτοιες περιοχές, Κυψέλη-Πατήσια. Αυτό δημιουργεί μια καθημερινότητα στη γειτονιά, στην ευρύτερη περιοχή, και πολιτισμικά και αισθητικά κτλ., κοινή ρε παιδί μου. Νομίζω αυτές είναι οι δύο βασικές πλευρές.

Εσύ πώς ένιωσες ότι σε αντιμετώπισαν οι κάτοικοι της περιοχής όταν ήρθες εδώ πρώτη φορά;

Ε, δεν είναι όλοι οι κάτοικοι το ίδιο. Καλά, με τους μετανάστες και με τη νεολαία, πώς να το πω, έτσι όπως τους έχω αναφέρει, κομπλέ με αντιμετώπιζαν. Εντάξει, οι πιο μεγάλοι, νομίζω, υπάρχει ένα κομμάτι στην Κυψέλη λίγο πιο μεγάλων ηλικιών, που συνήθως τους γνωρίζουμε ως γείτονες, ως διαχειριστές, ως ιδιοκτήτες κτλ. Τώρα, εντάξει, μπορεί να γενικεύω μία δικιά μου εμπειρία, αλλά whatever. Ναι, αυτοί θα έλεγα ότι ίσως και να έχουν μία καχυποψία απέναντι μας, ίσως και να έχουν μία, έτσι… Έχουν σίγουρα μία διερευνητική, ας πούμε, πλευρά και τα λοιπά. Νομίζω ότι είναι η πιο παλιά φάση της Κυψέλης και γενικά του κέντρου της Αθήνας. Δεν με αντιμετώπισε πάντως κάποιος άσχημα, να το πω δηλαδή. Απλά, θέλω να πω ότι υπάρχουν, στο κεφάλι μου υπάρχουν αυτές οι δύο ομαδοποιήσεις. Δηλαδή υπάρχουν οι πιο παλιοί Αθηναίοι, που συνήθως τους έχω γνωρίσει έτσι, ξαναλέω, ως γείτονες, ως ιδιοκτήτες, ως διαχειριστές, μέσα σε αυτή την καθημερινότητα. Ως μαγαζάτορες; Ναι, κάποιοι. Γιατί είναι και πολλοί άλλοι που έχουν έρθει από αλλού κτλ., υπάρχουν μετανάστες μαγαζάτορες πολλοί στην Κυψέλη, υπάρχουν άνθρωποι που ήρθαν από κάπου και επένδυσαν, κάνανε κάτι, ξέρω ‘γω. Θέλω να πω, whatever. Ναι, αυτό το κομμάτι είναι λίγο πιο επιφυλακτικό, θα έλεγα ότι είναι λίγο πιο επιφυλακτικό προς εμένα, εμάς, τους νέους κατοίκους.

Έχεις κάποιο συγκεκριμένο περιστατικό να μας πεις;

Συγκεκριμένο περιστατικό, ε;

Καλά, άμα δεν έχεις…

Ναι, δεν έχω κάτι τρελό, νομίζω ότι έχω μικρές-μικρές λεπτομέρειες. Είτε αφορούσαν στο όταν ψάχναμε εμείς σπίτι, είτε αφορούσαν όταν ψάχναμε για φίλους που θέλουν να έρθουν και έλεγα: «Aμα δείτε κάτι» κτλ., που, ρε παιδί μου, αυτό το κομμάτι των ιδιοκτητών, των διαχειριστών κτλ., έχει ένα τέτοιο, να σου πει, κάπως, ότι: «Ξέρεις, εμείς εδώ, η πολυκατοικία μας ήταν τέλεια, ήταν από τις καλύτερες και γενικά εδώ στην περιοχή, ήταν η καλύτερη περιοχή». Κάπως θα σου πει: «Θέλουμε να σε τσεκάρουμε. Είσαι, τώρα, για να έρχεσαι ή δεν είσαι; Το πιάνεις ότι εδώ είναι πολύ σημαντικό το διαμέρισμα στο οποίο θα μπεις;». Αυτό το έχω αντιμετωπίσει. Τώρα τι να σου πω; Να γενικεύω μια εμπειρία; Μπορεί, μπορεί και όχι.

Αυτό έγινε σε σένα και-

Σε μένα και όταν, κυρίως όταν έψαξα, όταν έχει τύχει να ψάξω για άλλους. Δηλαδή, θα ρωτήσεις, ξέρω ‘γω, στο κομμωτήριο, στον διαχειριστή της πολυκατοικίας, αυτός θα σε συνδέσει με κάποιον ιδιοκτήτη, με κάποια ιδιοκτήτρια, θα πας να τη ρωτήσεις, θα της πεις: «Ψάχνουν οι φίλοι μου», αυτό, θα αρχίσει να σε ρωτάει: «Τι δουλειά κάνουν, τι αυτό, τι εκείνο;. Από αυτές τις συζητήσεις. Σε εμάς όχι τόσο. Σε εμάς όχι τόσο, γιατί είναι κομπλέ η ιδιοκτήτριά μας.

Να σε πάω λίγο πιο γενικά. Εσύ ποια περιοχή ορίζεις ως Κυψέλη; Δηλαδή άμα…

Ενδιαφέρον. Εντάξει, ξέρω περίπου, ρε παιδί μου, τα όρια της Κυψέλης ποια είναι γενικώς. Από την Αλεξάνδρας και δώθε, μέχρι ας πούμε, σίγουρα, τι να πούμε τώρα εκεί; Τη Λέλας Καραγιάννη; Τέλος πάντων. Κάπου προς τα εκεί εγώ ορίζω ότι τελειώνει, στη Λέλας Καραγιάννη. Και από την Πατησίων μέχρι –τι να πω;– το ύψος της Αλεπότρυπας, δεν ξέρω πώς τους λένε αυτούς τους δρόμους εκεί πάνω. Την προέκταση, μια προέκταση της Βεΐκου; Πώς τη λένε; Whatever. Αλλά για μένα Κυψέλη πιο πολύ, κατά βάση είναι αυτό το ανέβασμα της οδού Κυψέλης, δηλαδή από κάτω, από τη Δροσοπούλου μέχρι την πλατεία Κυψέλης, και άμα πάρουμε την Κυψέλης και τη Φωκίωνος Νέγρη, ας πούμε, φτιάχνουν ένα πράγμα. Αυτό είναι, κυρίως, για μένα. Γιατί κυρίως κινούμαι εκεί. Αλλά, εντάξει, καταλαβαίνω και τα παρα-εκεί και τα παρα-εδώ. Κυρίως αυτά εκεί προς Αλεπότρυπα, που είναι ωραία.

Έχεις ακούσει να αναφέρονται κάπως αλλιώς σε περιοχές που εσύ πιστεύεις ότι είναι στην Κυψέλη; Ή εκεί που είσαι εσύ, ας πούμε, να υπάρχει…;

Α, ναι! Εκεί που μένουμε εμείς είναι η Αγίου Γεωργίου, ας πούμε. Τη λένε Αγίου Γεωργίου. Αλλά όχι ότι τη βάζουν, όχι, δεν το λένε αυτό αντιπαραθετικά προς την Κυψέλη. Είναι γνωστό place Κυψέλης. Αυτά που είναι τα πιο οριακά είναι εκεί με τα Πατήσια κτλ., δηλαδή είναι διάφοροι που λένε «Κυψέλη μένω» και μένουν Πλατεία Αμερικής. Το οποίο μάλλον Κυψέλη είναι, είναι όριο, ξέρω ‘γω; Αλλά εγώ, ό,τι είναι κάτω από την Πατησίων, θεωρώ ότι δεν πολυ-είναι Κυψέλη. Από την άλλη, και τι είναι; Whatever.

Και πιστεύεις έχει διαφορά μέσα στον χώρο της γειτονιάς τα διάφορα μέρη; Ψηλά, κοντά στην Πατησίων, μακριά;

Εντός της Κυψέλης, ε; Θα έλεγα ότι η Κυψέλη είναι από τις πιο ισορροπημένες στο εσωτερικό της. Ας πούμε, αν με ρωτούσες το ίδιο για το Παγκράτι, θα σου έλεγα ναι, ότι έχει τρομερή διαφορά το Προσκόπων, Μετς, Βαρνάβα, ξέρω ‘γω, σε σχέση με το βαθύ Παγκράτι, εκεί που συνορεύει με Βύρωνα-Καισαριανή, έχει διαφορά σίγουρα. Και σε σπίτια και σε κόσμο, κατάλαβες. Τώρα, στην Κυψέλη, νομίζω ότι μόνο το ψηλό κομμάτι, αυτό που λένε Νέα Κυψέλη, εκεί προς την Αλεπότρυπα, όρια με Γαλάτσι, εκεί φαίνεται, που δεν το ξέρω και τόσο καλά, ότι ίσως, ας πούμε, έχει… Ναι, ίσως είναι και λίγο πιο ακριβά τα σπίτια, άρα λίγο πιο υψηλά τα εισοδήματα; Αυτό. Κατά τα άλλα, νομίζω ότι, για τη μεγάλη πλειοψηφία λέμε τώρα, όχι ότι δεν υπάρχουνε, δεν θα συγκροτήσεις εύκολα τις αντιθέσεις από περιοχή σε περιοχή εντός. Νομίζω εγώ τουλάχιστον, μπορεί να κάνω και λάθος. Από Φωκίωνος, Αγίου Γεωργίου, από Αγίου Γεωργίου σε –ξέρω ‘γω, τι να πω;–, πλατεία Κυψέλης; Ούτε στα μέρη που αράζουν, ανεξαρτήτως σπιτιών, σε στέκια, να το πω έτσι, σε συνήθειες κτλ. Εντάξει, όχι, εκεί θα δεις διαφορές. Δηλαδή η Φωκίωνος Νέγρη είναι πιο local δρόμος, η Αγίου Γεωργίου έχει πολλούς επισκέπτες, αυτό είναι διαφορά. Από αυτή τη σκοπιά ναι, υπάρχει. Αλλά νομίζω η ερώτηση αφορούσε κάπως οικονομικές αντιθέσεις, ταξικές, αν κατάλαβα καλά;

Όχι, αυτό.

Όχι, ασαφώς, γενικώς. Ε, αυτό που σου είπα.

Ασαφώς. Ωραία, εσύ πού μένεις;

Αγίου Γεωργίου. Στο ύψος Αγίου Γεωργίου.

Οκέι. Και πώς είναι το κτίριο;

Καλό είναι, νομίζω ότι είναι από τις καλές πολυκατοικίες.

Ξέρεις πότε χτίστηκε ή κάτι τέτοιο;

Δεν ξέρω ακριβώς. Δηλαδή ξέρω, αλλά δεν θυμάμαι προφανώς ποτέ. Είναι από αυτές τις πολυκατοικίες που χτίστηκαν τις πρώτες δεκαετίες μετά τον πόλεμο, νομίζω, 50s-60s; Είναι παλιά [00:40:00]πολυκατοικία. Αλλά είναι καλοδιατηρημένη. Και χτίστηκε με όρους, νομίζω –δεν είμαι αρχιτέκτονας κτλ.–, αλλά με όρους, ρε παιδί μου, ξέρεις. Δεν έφτιαξαν… Έχει, ας πούμε, οροφοδιαμερίσματα, έχει μεγάλα διαμερίσματα, ακόμα και εκεί που χωρίζεται ο όροφος κτλ. Προορίζονταν, ας πούμε, για μια σχετικά, όχι πολυτελή, αλλά σχετικά άνετη ζωή. Έδινε μια σημασία ο σχεδιαστής, ας πούμε, στην ποιότητα, αλλά και στην ποσότητα. Στο να είναι μεγάλο το σπίτι, ακόμα και αν προορίζεται για ζευγάρι, ξέρω ‘γω, νεαρό ή δυάρι, για μεγάλη οικογένεια, να είναι μεγάλο το σπίτι, π.χ., σου λέω ένα χαρακτηριστικό. Και γενικά, σε άλλα υλικά κτλ., νομίζω ότι ήταν μια πολυκατοικία για τουλάχιστον μεσαία στρώματα.

Πόσα διαμερίσματα έχει;

Λοιπόν, θα σου πω. Έχει ένα, δύο… Δέκα! Νομίζω έχει δέκα.

Και σε ποιον όροφο μένεις;

Μένω στον πέμπτο.

Είναι… Έχει…

Όχι, είναι οροφοδιαμέρισμα.

Έχει έξι, έχει πόσους;

Α, ναι! Έχει αυτά τα περίεργα, που είναι ρετιρέ πέμπτος, ρετιρέ έκτος.

Πρώτο ρετιρέ;

Ναι, πρώτο ρετιρέ, δεύτερο ρετιρέ.

Και εσύ εκεί νοικιάζεις;

Ναι, μαζί με άλλους δύο. Φίλους. Να πω ότι… Αγόρια, συγκάτοικοι, brothers. Ε, κομπλέ. Τι να πω ρε φίλε άλλο;

Πώς προέκυψε αυτή η συγκατοίκηση;

Α! Είμαστε φίλοι χρόνια. Με τον έναν ήμασταν φίλοι και από πριν ρε παιδί μου. Μάλλον, ήμασταν συγκάτοικοι από πριν, στο Παγκράτι, αλλά και είμαστε πολύ αδερφικοί φίλοι εδώ και πολλά χρόνια. Με τον άλλον όχι τόσο, εννοώ δεν ήμασταν χρόνια φίλοι κτλ., αλλά σε εκείνη τη φάση κάναμε πολύ παρέα και πάει λέγοντας και το έψαχνε και αυτός και μείναμε μαζί. Τώρα –εντάξει, κάνω παρένθεση– λέω για το πώς το πιάσαμε το σπίτι. Τώρα, το πώς κατέληξε, ενώ είναι εκεί… Κατάλαβες, αυτά κόφ’ τα!

Όχι, δεν θα το κόψω! Γιατί άλλαξε; Γιατί δεν μένεις πια με αυτούς που νοίκιασες το σπίτι;

Εντάξει, τυπικά με τον έναν μένουμε μαζί, αλλά, όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις, μένει πιο συχνά στο σπίτι της κοπέλας του, γιατί έχει κοπέλα. Ο άλλος, πάλι λόγω της κοπέλας του, μένει στο Βερολίνο αυτή τη στιγμή, χωρίς να έχει αφήσει τα δικαιώματα του στο σπίτι. Κάπως, εντάξει. Αστείο είναι αυτό. Τα έχει αφήσει μάλλον. Μένει Βερολίνο, το πιο τέτοιο είναι να μείνει κιόλας στο Βερολίνο. Οπότε, σε αυτή τη βάση και στο πλαίσιο των υπόγειων δικτύων που στηρίζουνε φίλους κτλ., μένουνε δύο φίλες μας στη θέση τους, στην πραγματικότητα. Περίπου έτσι, τέλος πάντων, αυτό.

Άρα μένεις εσύ με δύο κοπέλες;

Μένω εγώ με δύο κοπέλες και ένα αγόρι, που είναι ο φίλος μας, που έχει το δωμάτιό του κανονικά αλλά δεν μένει πολύ συχνά.

Οκέι. Και πώς… Οικονομικά πώς το διαχειρίζεστε; Είναι ισόποσα, ξέρω ‘γω, ο διαχωρισμός; Πώς λειτουργεί;

Ε ρε φίλε, τώρα θες να σου λέω τέτοιες λεπτομέρειες; Ναι, γενικά είχαμε κάνει έναν χωρισμό εξαρχής, που έλεγε ότι οι τρεις έχουν ισότιμα χαρακτηριστικά διαβίωσης. Αν υπάρχει τέταρτος, στην πραγματικότητα, είναι… Στην πραγματικότητα είναι μία φίλη μας που για ένα διάστημα, –έτσι ξεκίνησε τουλάχιστον– που δεν είχε… Εντάξει, το σπίτι είναι πολύ μεγάλο, ρε! Είναι ένα σπίτι διακοσίων τετραγωνικών. Έχει χώρους. Έχει, όμως, ας πούμε, ένα δωμάτιο… Έχει κάποια δωμάτια που δεν θα ήθελες να είναι το υπνοδωμάτιο σου, γιατί είναι σχετικά μικρό π.χ.. Αυτό αποτέλεσε μία –πώς να το πω;– προσωρινή λύση για μία φίλη, η οποία όχι, δεν δίνει… Δίνει ένα μικρότερο ποσό, συμβάλλει κάπως στην οικονομία του νοικοκυριού. Επομένως, οι άλλοι πληρώνουν ισόποσα, ναι.

Οκέι. Και έχει υπάρξει, από όταν ήρθατε, αλλαγή στο ενοίκιο; Στα κοινόχρηστα; Στο τι πληρώνετε;

Όχι, όχι, έχουμε σταθερά, κοινόχρηστα-

Οκέι. Έχετε θέρμανση;

Έχουμε θέρμανση, ναι. Φυσικό αέριο, ατομική. Δεν ξέρω, σε απασχολεί αυτό, να το…; Γαμώ! Ξέρω ‘γω; Ήτανε στα πλαίσια της ανακαίνισης που έκανε η προηγούμενη ιδιοκτήτρια, που και εμείς το θέλαμε κτλ. και έβαλε ατομικό, για το διαμέρισμα, φυσικό αέριο, που νομίζω ότι είναι μία πολύ decent επιλογή. Δεν είναι εύκολο κιόλας, από φίλους που ψάχνουν σπίτι, δεν είναι εύκολο να το πετύχεις αυτό. Αυτά. Είναι καλή επιλογή. Οικονομικά είναι καλή, δεν κρυώνεις. Σε κάποιες άλλες πολυκατοικίες, εξαρτάται με τα εισοδήματα, με τις συνήθειες, μπούρου-μπούρου, παίζει… Εντάξει, η Αθήνα είναι ζεστή πόλη σχετικά, αλλά, τις λίγες μέρες που κάνει κρύο, παίζει να κρυώσεις, γιατί οι άλλοι θα το ανάβουν, ξέρω ‘γω, δύο ώρες το απόγευμα.

Ξέρεις αν τα άλλα διαμερίσματα στην πολυκατοικία έχουν θέρμανση;

Τα άλλα; Όχι, δεν έχουν κεντρική. Λειτουργούνε τα άλλα διαμερίσματα κυρίως ΔΕΗ, σώματα –πώς τα λέμε αυτά;– κλιματιστικά και τέτοια, ή κάποια έχουν βάλει ατομική και αυτά.

Οκέι. Είναι όλα τα διαμερίσματα ανακαινισμένα;

Όχι. Δεν ανήκουν κιόλας στους ίδιους ιδιοκτήτες, άρα δεν είναι, δεν ξέρω. Όχι, δεν είναι. Ξέρω, δηλαδή, ότι δεν είναι.

Έχεις επαφές με άλλο κόσμο στην πολυκατοικία; Ξέρεις τους γείτονες;

Ε ναι, όλοι λίγο-πολύ γνωριζόμαστε. Εντάξει, λίγο-πολύ, δεν τους ξέρω και όλους. Αλλάζουν κιόλας.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά; Είναι στην ηλικία σου, ξέρω ‘γω; Νοικιάζουν; Είναι ιδιοκτήτες;

Μπα! Οι περισσότεροι δεν είναι στην ηλικία μου. Έχει έναν σεβαστό αριθμό ιδιοκτητών, έχει κάποιους μετανάστες, λίγο μεγαλύτεροι. Οι ιδιοκτήτες είναι σίγουρα μεγαλύτεροι, κάποιοι είναι και πολύ μεγαλύτεροι. Αυτά είναι τα γενικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή, άλλους ενοικιαστές που ξέρω, είναι μετανάστες, έχει δύο-τρεις διαφορετικές οικογένειες μεταναστών. Από το Μπαγκλαντές, από την Αφρική κτλ. Αυτοί είναι ενοικιαστές, πιο κοντά ηλικιακά, αλλά λίγο μεγαλύτεροι. Οι άλλες οι κυρίες κτλ. που μένουν από πάνω και σε άλλους δύο-τρεις ορόφους, είναι ιδιοκτήτριες και είναι μεγάλης ηλικίας.

Έχετε σχέσεις;

Με όλους έχουμε λίγο-πολύ, ναι. «Καλημέρα», «Καλησπέρα».

Όχι φιλικές;

Φιλικές- φιλικές, θα έλεγα ότι όχι, δεν έχουμε.

Υπάρχουν γραφεία, επαγγελματικοί χώροι στην πολυκατοικία;

Όχι.

Κενά διαμερίσματα;

Ναι. Υπάρχει ένα κενό ακριβώς από πάνω μας, είναι ασαφές τι γίνεται με αυτό. Δεν μένουν πάντως.

Υπάρχουν Airbnb στην πολυκατοικία;

Το φτιάχνουνε; Όχι, αυτή τη στιγμή, μάλλον. Δεν υπάρχουν, όχι. Ούτε πριν υπήρχαν. Αλλά υπάρχουν ένα-δυο, που υπάρχει δραστηριότητα γύρω από αυτά τα σπίτια, δεν είναι αφημένα, αλλά υπάρχει μια δραστηριότητα κάπως ασαφής. Θα επανέλθει ο ιδιοκτήτης τους; Θα μείνουν, θα τα νοικιάσουν; Πάντως τα ανακαινίζουν εδώ και καιρό.

Η δικιά σου κατάσταση ζωής, που μένεις με τους συγκατοίκους στην Κυψέλη, πιστεύεις είναι συνηθισμένη για την περιοχή, για τους ανθρώπους εκεί, ας πούμε;

Ναι, για την περιοχή είναι πιο συνηθισμένη σίγουρα από ό,τι ήταν στο παρελθόν και νομίζω ότι, ναι, είναι πλέον συχνό φαινόμενο στην περιοχή.

Πώς θα χαρακτήριζες την οικονομική σου κατάσταση σήμερα;

Συμπαθητική; Όχι κάτι τρελό. Έτσι, μεσαίου βεληνεκούς. Δεν θα μου λείψει και κάτι από αυτά που είχα πει και στην αρχή. Καλά, θα πιεστώ κάπου, θα ζοριστώ κάπου, αλλά τέλος πάντων, η δουλειά μου στο Χαροκόπειο αυτή τη στιγμή μου δίνει αυτή τη στιγμή ένα μεσαίο εισόδημα, ένα μεσαίο εισόδημα μισθωτού. Δεν μου δίνει ένα μεσαίο εισόδημα γενικά για την κοινωνία. Επομένως, ναι, δεν μου λείπουν διακοπές, έχω πληρώσει τα νοίκια και όλα αυτά, θα πάρω πράγματα που θέλω, θα πάω κάνα ταξίδι. Θα το χαρακτήριζα έτσι.

Πιστεύεις, σε σχέση με την πλειοψηφία των κατοίκων, είσαι καλά, είσαι πιο άσχημα, είσαι…;

Είμαι καλά, θα έλεγα. Έτσι όπως την καταλαβαίνω, είμαι καλά, γιατί, ξαναλέω, έχει πολλά υπόγεια η Κυψέλη, έχει πολύ πυκνοκατοικημένη η Κυψέλη, έχει κόσμο που ζορίζεται πολύ η Κυψέλη. Εντάξει, τώρα δεν είναι… Έχει φουλ φτωχό κόσμο σίγουρα. Εντάξει, σε σχέση με τη μεγάλη πλειοψηφία και τα πιο ενεργά τμήματα της περιοχής, είμαι καλά. Ξαναλέω, υπάρχουν και οι πιο ηλικιωμένοι, κατά τη γνώμη μου οι ιδιοκτήτες, παλιοί κάτοικοι κτλ., αυτοί είναι καλύτερα, αλλά είναι οι λιγότερο δραστήριοι αυτή τη στιγμή στην περιοχή και ίσως είναι και λιγότεροι πλέον.

[00:50:00]Άρα θα έλεγες ότι η οικονομική κατάσταση της γειτονιάς, ας πούμε, δεν είναι πολύ καλή;

Ναι. Θα έλεγα ότι, εντάξει ρε παιδί μου, δεν ξέρω τώρα τι μέτρο σύγκρισης να πω. Τέλος πάντων. Θα έλεγα ότι δεν έχει πολύ, πολύ, πολύ ψηλά εισοδήματα μάλλον η Κυψέλη. Ένα αυτό. Έχει μεσαία εισοδήματα. Έχει ανθρώπους που ακόμα, πιστεύω, έχουν εισοδήματα κομπλέ, σαν τα δικά μου, και έχουν ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά και αυτά και ελκύονται από την περιοχή, αλλά έχει και κόσμο που, εντάξει, είναι στον αγώνα. Κυρίως μετανάστες και πρόσφυγες, κατά τη γνώμη μου, που έχει πολλούς, που τους βλέπω, ρε φίλε, μένουν πολλοί μαζί, π.χ. Είναι πολύ βασικό, νομίζω, στοιχείο που δείχνει ένα κομμάτι δυσκολίας. Έχει νεαρό κόσμο, ο οποίος είναι διαρκώς… Εντάξει δεν είναι ότι πεινάει και ζητιανεύει, αλλά ζει με χαμηλούς μισθούς. Τώρα ζει με μισθούς εξακοσίων, εφτακοσίων, οχτακοσίων ευρώ, ξέρω ‘γω, που είναι χαμηλοί. Ή ζει σε μια ανασφάλεια, που σου λέει ότι: «Για πέντε μήνες ακόμα έχω δουλειά και μετά δεν ξέρω». Αυτό θεωρώ ότι ναι, εντάξει, δεν είναι, σου ξαναλέω, δεν είναι ανθρωπιστική κρίση ντε και καλά, κατάλαβες, δεν ψάχνουν σκουπίδια, αλλά εντάξει. Είναι δύσκολα.

Έχεις δει ανθρώπους να ψάχνουν στα σκουπίδια;

Στην Κυψέλη; Καταρχήν, ναι, έχω δει. Τώρα προσπαθώ να σκεφτώ, να το προσδιορίσω χωροχρονικά, αλλά, νομίζω, χρονικά στο μυαλό μου είναι λίγο πιο πίσω. Δηλαδή, υπήρχε κόσμος πολύ πιο δύσκολα πριν κάποια χρόνια, σε αυτό το εξαθλιωτικό επίπεδο ας πούμε. Τώρα, νομίζω ότι ίσως είναι ένα κλικ ότι κάπως αυτό περιορίστηκε σε έναν βαθμό, στο εντελώς δηλαδή εξαθλιωμένο επίπεδο κάπως υπήρξαν κάποια μέτρα, αλλά, παρ’ όλα αυτά, έχω δει και τώρα, έχω δει και στην Κυψέλη να ψάχνουν στα σκουπίδια· και για τρόφιμα και για να πάρουν συσκευασίες και να τις κάνουν κάτι και γενικώς το έχω δει. Και να κοιμούνται στον δρόμο έχω δει στην Κυψέλη. Και κοντά στο σπίτι μου έχω δει στον δρόμο, και στην κοντινή πλατεία να κοιμούνται στον δρόμο. Πρόσφυγες σε κοντινές πλατείες, που έρχονται από camp και τέτοια και δεν έχουν τίποτα, πραγματικά τίποτα, δεν έχουν ούτε σπίτι ούτε τίποτα και προσπαθούν να βρουν άκρη κτλ. Ξενώνες που χτίζονται, φτιάχνονται- Όχι χτίζονται, φτιάχνονται σε πολυκατοικίες και σε νεοκλασικά στην Κυψέλη φουλ, [Δ.Α 00.53.56]. Είναι αρκετοί, για τέτοιο κόσμο. Άρα αυτό –πώς να σου πω;–, τη βλέπεις, δηλαδή τη δυσκολία, τη βλέπεις, δεν είναι ότι δεν τη βλέπεις στην Κυψέλη τη δυσκολία. Σε άλλες γειτονιές δεν την έβλεπες τόσο έντονα, εδώ τη βλέπεις.

Πώς σε κάνει να αισθάνεσαι αυτό;

Πώς με κάνει να αισθάνομαι; Τι να σου πω τώρα; Σε ατομικό επίπεδο, κάθε φορά που βλέπεις έναν άνθρωπο να είναι δύσκολα, αν παραμένεις λίγο άνθρωπος, νιώθεις ρε παιδί μου, νιώθεις και εσύ δύσκολα. Βέβαια, τώρα το εξορθολογίζεις όλο αυτό σε ατομικό επίπεδο, δηλαδή λες, επειδή είναι κάτι που σε φοβίζει, είναι κάτι που σου είναι μη ευχάριστο, κάνεις κάποιες σκέψεις και το τακτοποιείς. Λες, πρώτον: «Σκέψου, μαλάκα, να το περνούσα εγώ αυτό». Λες: «Δεν το περνάω, πάλι καλά». Μετά κάνεις σκέψεις, γιατί συμβαίνει αυτό, πώς θα γινόταν να μη συμβαίνει, πώς γίνεται να βοηθήσω; Άμα είσαι οκέι κατά τη γνώμη μου κάνεις τέτοιες σκέψεις. Άμα είσαι τώρα σε μία απάνθρωπη, ας πούμε, κατάσταση, λες: «Δεν με απασχολεί, κάτι θα έκανε και φταίει», δεν ξέρω τι. Αλλά, τέλος πάντων, εγώ είμαι στην πρώτη κατηγορία. Αλλά, από εκεί και πέρα, δεν είναι μόνο αυτά, κάθε εμπειρία όταν περπατάς στον δρόμο, κάθε ερέθισμα το βιώνεις και σε ένα ατομικό επίπεδο και τα λοιπά. Εντάξει, υπάρχουν και πιο συλλογικοί τρόποι να νιώθεις και να σκέφτεσαι –και να νιώθεις κιόλας!– για πράγματα που συμβαίνουν. Σε αυτούς τους πιο συλλογικούς τρόπους, προσωπικά νιώθω οργή και νιώθω μια ανάγκη να αλλάξουν κάποια πράγματα. Ότι υπάρχει δυνατότητα, επίσης, είναι πεποίθηση αυτό, υπάρχει δυνατότητα να αλλάξουν. Αυτό.

Στην πολυκατοικία κλειδώνουν την είσοδο;

Ναι. Θέλουν να την κλειδώνουμε όλη τη μέρα. Δώσαμε μάχη για να την κλειδώνουμε από τη Δύση του ήλιου και μετά, από το απόγευμα και μετά, ξέρω ‘γω, όταν σκοτεινιάζει. Αυτό, γιατί έχουν κλέψει, έχουν υπάρξει κλοπές σε κάποια διαμερίσματα και υπήρχε από ένα κομμάτι, αυτό που είπα πιο πριν, το πιο ηλικιωμένο, ότι: «Τώρα το κλειδώνουμε γενικά». Αν και, βέβαια, τέλος πάντων, οι κλοπές δεν γίνονταν έτσι, δεν έμπαιναν από την πόρτα ακριβώς, αλλά τέλος πάντων, δημιουργούσε μία αίσθηση ασφάλειας στον κόσμο, οπότε μπήκαμε σε αυτό το τριπ. Το βρήκαμε στην πραγματικότητα, πήγε να κλιμακωθεί και εκεί είπαμε όχι, εντάξει να μην κλιμακωθεί, δηλαδή να κλειδώνεται όλη τη μέρα, και μείναμε στο παλιό status.

Και εσύ έμενες στην πολυκατοικία όταν έγινε διάρρηξη;

Έμενα ναι, σε μία διάρρηξη ναι, σίγουρα σε μία ακόμα, σε δύο.

Και πώς ένιωσες;

Εντάξει, μία έκπληξη θυμάμαι. Τέλος πάντων τώρα, τι να σου λέω; Δεν πίστευα εγώ ποτέ ότι στα πολύ ψηλά είναι τόσο εύκολο. Οι τρόποι που μπαίνανε ήταν κάπως, έτσι, κατσαπλιάδικοι, μπαίνανε για πολύ λίγο, να πάρουν κάτι, να φύγουν. Δεν μπαίνανε: «Μπήκαμε να το σηκώσουμε». Οπότε, εγώ πίστευα ότι δεν είναι εύκολο για χι λόγους να μπουν σε ψηλούς ορόφους, άρα ένιωθα πάντα ότι… Αλλά έβλεπα στους γύρω μου –εγώ είμαι και λίγο περίεργος–, οι γύρω μου, εντάξει, λέγανε… Φοβόντουσαν λίγο. Εντάξει, αυτό. Εννοώ οι συγκάτοικοι, οι συγκάτοικες, σου λέει: «Θα μπουν και σε εμάς» και τέτοια. Εγώ έλεγα, και καλά, δεν παίζει να μπουν εκεί ψηλά. Μπορεί να κάνω και λάθος.

Και έγιναν μικροκλοπές ή…:

Μικροκλοπές ήταν, εντάξει, δεν σήκωσαν συσκευές μεγάλες και τέτοια. Έπαιρναν κοσμήματα, χρήματα, τέτοια.

Γενικά νιώθεις ασφαλής όταν είσαι στο σπίτι σου, ας πούμε;

Ναι.

Όταν περπατάς στη γειτονιά;

Σε γενικές γραμμές, ναι. Δεν θα ένιωθα το ίδιο ασφαλής αν ήμουν γυναίκα όμως.

Περπατάς με άνεση δηλαδή το βράδυ, όταν επιστρέφεις σπίτι;

Ναι, ναι. Εντάξει αν, ας πούμε –τι να σου πω ρε παιδί μου;–, μπορεί να αποφύγω και έναν-δύο δρόμους για να νιώθω πλήρη άνεση. Δηλαδή, άμα δω ότι είναι μια παρέα από ανθρώπους που είναι εθισμένοι στα ναρκωτικά, καταλάβω ότι είναι… Μπορεί να τον αποφύγω τον δρόμο, να πάω από τον αμέσως πιο κάτω, κατάλαβες. Μπορεί να πάω από έναν κεντρικό φουλ φωτισμένο δρόμο και να στρίψω να βγω κατευθείαν στο δικό μου σπίτι. Μπορώ να αποφύγω και κάτι. Άρα, θέλω να πω, ότι, επειδή και κάπως την ξέρω λίγο την περιοχή, ναι, νιώθω πλέον full-on καλά. Τι να πω τώρα; Όχι ότι δεν μπορεί να σου συμβεί κάτι, εντάξει. Μπορεί να σου συμβεί κάτι, αλλά δεν νιώθω ανασφάλεια όταν περπατάω. Ξαναλέω, όμως, ότι είναι και λίγο διαφορετικό το ποιος ερωτάται κάθε φορά. Δηλαδή, έχω σκεφτεί σε διάφορες φάσεις και από διαφορετικά υποκείμενα ότι, αν ήμουν γυναίκα, θα είχα θέμα να περπατήσω σε αυτόν τοn δρόμο. Μπορεί να μη συνέβαινε και τίποτα, αλλά θα είχα θέμα ρε παιδί μου. Δεν ξέρω τώρα, τέλος πάντων, κατάλαβες.

Υπάρχει αστυνόμευση στη γειτονιά;

Αστυνόμευση στη γειτονιά, ναι… Κοίταξε, υπάρχει, μην πούμε ότι δεν υπάρχει, και αυτή αφορά κυρίως, νομίζω, μια έτσι γενικότερη κατεύθυνση καταστολής. Κυρίως αυτή η αστυνόμευση υπάρχει στην Κυψέλη. Δηλαδή υπάρχει μία αστυνόμευση, ρε παιδί μου, κυρίως τους τελευταίους μήνες, που την είδαμε και στην πανδημία κτλ., που είναι έτσι παρεμβατική σε ένα επίπεδο άμα αράζεις στις πλατείες, είναι σε κόσμο νεολαία, κυρίως, που αράζει στις πλατείες, που κυκλοφορεί στους δρόμους, σε τίποτα μετανάστες, σε τέτοιους. Υπάρχει μία τέτοιου τύπου αστυνόμευση, εγώ έτσι το έχω καταλάβει. Περιπολίες με μηχανές κτλ., αυτό είναι η Κυψέλη, η αστυνομία στην Κυψέλη. Περιπολίες ενοχλητικές. Αυτό, δεν ξέρω τι άλλο να πω.

Δεν συμβάλλουν, όμως, στο αίσθημα ασφάλειας που νιώθεις;

Δεν έχω νιώσει ασφάλεια και, άμα μπω και στα παπούτσια ενός παππού, ας πούμε, που φοβάται μην του κλέψουν το σπίτι, δεν νομίζω ότι έχει νιώσει να συμβάλλει κάπως η αστυνομία σε αυτό το πράγμα. Δηλαδή, μάλλον αυτό για να το ένιωθε, θα έπρεπε να έχει ακούσει, να έχει μάθει ότι υπάρχει γρήγορη ανταπόκριση σε κάποιο περιστατικό κλοπής, σε κάτι κτλ. Τώρα εδώ, οι κυρίως εμπειρίες με την αστυνομία το τελευταίο διάστημα είναι πόσο ασχολείται με τύπους που πίνουν μπύρες σε κάτι πλατείες και τέτοια. Δεν νομίζω ότι είναι [Δ.Α.]… Ίσα ίσα, μάλλον έχει δημιουργήσει μία περαιτέρω ανασφάλεια αυτό! Ότι μπορεί να γίνουν επεισόδια, ότι μπορεί να γίνει κάνας χαμός, ότι μπορεί να κατέβει καμιά βιτρίνα, όλα αυτά, κατάλαβες.

Υπάρχει στη γειτονιά κάποιο ύποπτο σημείο; Κάτι που έχεις ακούσει;

Ύποπτο; Από ποια σκοπιά;

Κάτι που δεν πλησιάζεις, που δεν...

Είπα, υπάρχουν κάποιες ψιλό-γνωστές πιάτσες ναρκωτικών, ξέρω ‘γω, αυτό. Τώρα, ξαναλέω, συνήθως, επειδή είναι και κεντρικά [01:00:00]σημεία, περνάς από εκεί, δεν είναι ότι σε ενοχλεί κανένας ή κάτι. Είναι σημείο που φεύγουν τα λεωφορεία, ιστορίες. Εντάξει τώρα, άμα όμως, –πώς να το πω τώρα;–, πολύ βραδινές ώρες, σε τέτοια μέρη επικρατεί μία Sin City συνθήκη. Δεν ξέρω πως να το πω. Το αποφεύγεις λίγο. Δεν θα πάθεις και τίποτα μάλλον τρελό, αλλά τώρα, εντάξει, όταν είναι, ας πούμε, άνθρωποι τοξικοεξαρτημένοι σε ένα συγκεκριμένο σημείο, γύρω από αυτή την ενασχόληση, από αυτό το στόχο, εντάξει, μπορεί να αντιμετωπίσεις καμία αλλόκοτη συμπεριφορά, καμία αντικοινωνική συμπεριφορά. Μπορεί να την αποφύγεις, δεν χρειάζεται να πας να αράξεις εκεί. Αυτά τα σημεία ξέρω εγώ ως λίγο περίεργα, τι να σου πω; Και όλος ο κόσμος τα ξέρει δηλαδή, δεν τα ξέρω μόνο εγώ. Είναι γνωστά σημεία.

Ποια είναι η γνώμη σου για την καθαριότητα της γειτονιάς;

Ε, κακή! Δεν ασχολείται ο Δήμος με την καθαριότητα της γειτονιάς, στα παπάρια του. Δεν… Ποια καθαριότητα στη γειτονιά; Καταρχήν, είναι κακή, δεν είναι καλή, το επίπεδο καθαριότητας είναι κακό. Δεν ξέρω τι άλλο να πω! Στα χοντρά τώρα, σε αυτά που μετράνε, όχι στο αν έχει κάνα σύνθημα ο τοίχος. Δεν ξέρω ποιον ενοχλεί, εμένα δεν με ενοχλεί. Σε αυτά που μετράνε όμως, τα καθαρά πεζοδρόμια, κυρίως τα καθαρά πεζοδρόμια. Δηλαδή, η Κυψέλη, έχει που έχει η καημένη μικρά πεζοδρόμια, εντάξει, δεν είναι καθαρά ρε συ, είναι πολύ σαφές. Δεν υπάρχει, νομίζω δεν υπάρχει αρκετό προσωπικό για την καθαριότητα, πιστεύω. Κυρίως αυτό θα έλεγα, ότι η καθαριότητα είναι ένα θέμα. Ο φωτισμός, προσπαθώ να σκεφτώ, δεν είναι τόσο, θα μπορούσε να είναι πιο δημιουργικός και ευφάνταστος σε κάποια σημεία, αλλά όχι τόσο. Νομίζω το βασικό πρόβλημα είναι η καθαριότητα.

Σε σχέση με άλλες περιοχές του κέντρου της Αθήνας, πιστεύεις ότι ο Δήμος έχει μεριμνήσει για την περιοχή;

Σίγουρα πιστεύω ότι υπάρχουν περιοχές που μεριμνά περισσότερο από τη δικιά μας περιοχή-

Γιατί;

Να το θέσω έτσι. Τις προσέχει πιο πολύ, έχει πιο συχνά προσωπικό, περισσότερα χρήματα δίνει, δεν ξέρω τι κάνει ακριβώς, πώς γίνεται στο logistics του Δήμου, αλλά ξέρω το αποτέλεσμα ρε συ. Ότι ένας δρόμος, που στην Κυψέλη θα καθαριστεί μία φοράς τις τρεις μέρες, πέντε, δέκα, δεν ξέρω καν πόσες, π.χ. στο Κολωνάκι θα τον καθαρίζουν δύο φορές τη μέρα. Δεν ξέρω πώς να το πω τώρα, στο λέω στην υπερβολή του, δεν ξέρω. Αλλά ξέρω ότι υπάρχει σε αυτό το κομμάτι, αλλά και σε ένα κομμάτι αν θες κιόλας κάποιων βασικών έργων συντήρησης, που είναι συντήρηση, πρέπει να γίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, σίγουρα φαίνεται ότι δεν τα κάνουν. Δεν ξέρω πώς να το προσδιορίσω πιο πειστικά. Το λέω με έναν εμπειρικό τρόπο, ότι είναι πιο υποβαθμισμένος ο τρόπος που σκάει ο Δήμος ή κάνει αισθητή την παρουσία του στην Κυψέλη σε σχέση με άλλες γειτονιές και ανέφερα συγκεκριμένα το Κολωνάκι, θα σου έλεγα ακόμα και το Παγκράτι, που έχω εμπειρία. Ακόμα και σε σχέση με εκεί, θα έλεγα ότι εκεί ήταν πιο προσεγμένη. Είναι πιο εμφανής η παρουσία του Δήμου, ρε συ, στο κομμάτι σκουπίδια, χαζο-έργα, διατηρούν μία πλατεία, την αυτώνουν, δεν την αλλάζουν, δεν κάνουν έργο, αλλά κατάλαβες, συντηρούν πραγματάκια. Ναι, θα έλεγα ότι εδώ είναι λίγο πιο άφαντοι.

Από άποψη υπηρεσιών, πώς είναι η περιοχή;

Τι υπηρεσίες;

Ταχυδρομεία, ΚΕΠ, εκεί που πάνε για τις δουλειές τους ας πούμε;

Είναι πολύ πυκνοκατοικημένη η Κυψέλη. Επομένως βρίσκεις κοντά σου, έχει, αλλά να πούμε την αλήθεια, στην πραγματικότητα θα έπρεπε να έχει ή μεγαλύτερα ή κι άλλα; Εντάξει, ό,τι τέτοια υπηρεσία έχει τύχει να πάω στην Κυψέλη, έχει ουρές. Σαφώς, εντάξει, μάχιμα.

Υπάρχουν νοσοκομεία;

Νοσοκομεία εντάξει, είναι καράκεντρο η Κυψελάρα, πρέπει να πας στα κεντρικά νοσοκομεία. Νομίζω ότι υπάρχουν, ναι. Τι να σου πω τώρα; Δεν προσεγγίζεις το ζήτημα των νοσοκομείων με αναφορά στην Κυψέλη ή στους Αμπελόκηπους ή στα Εξάρχεια ή στο Παγκράτι, αυτό θέλω να πω. Το προσεγγίζεις Αθήνα. Το πας πιο κεντρικά για να απαντήσεις στο ζήτημα τι παίζει με τα νοσοκομεία. Δεν έχω συναντήσει ποτέ το ζήτημα –δεν ξέρω τι γίνεται σε πολύ έκτακτες ανάγκες– του τύπου: «Πού είναι το νοσοκομείο, πρέπει να οδηγάμε κάνα δίωρο». Όχι, εντάξει, έχει κοντά, βρίσκεις κοντά νοσοκομείο. Οπότε, από αυτή τη σκοπιά, της πρόσβασης, οκέι. Από τη σκοπιά τώρα του μέσα στο νοσοκομείο πώς είναι τα πράγματα, αυτό είναι τώρα πολύ ευρύ ζήτημα. Η γενική εικόνα που έχω είναι ότι, εντάξει, θα μπορούσε να είναι καλύτερη η κατάσταση. Και από προσωπικό, κυρίως από προσωπικό, και από υλικοτεχνική υποδομή κτλ., εντάξει, το λένε οι ίδιοι οι γιατροί και τους πιστεύω, δεν έχω να πω πολλά. Πάντως, πιστεύω ότι δεν είναι καλά τα πράματα στα δημόσια νοσοκομεία.

Από άποψη ανοιχτών χώρων, χώρων πρασίνου, χώρων αναψυχής, παιδικές χαρές;

Μπράβο! Εκεί είναι και ένα ζήτημα σε αυτό που προσπαθούσα να πω πριν με τη συντήρηση κτλ. Εντάξει, έχει η Κυψέλη κάποια κοντινά πράγματα. Είναι από τις περιοχές που έχουν κάποια πάρκα, κάποια αυτά, έχουν το πεδίον του Άρεως, τις πλατείες πάνω που ενώνονται από εκεί με τα δικαστήρια κτλ. Έχει αυτό το όλο, τον πυλώνα που είναι ωραίος. Έχει το Γαλάτσι ψηλά και από το άλσος Βεΐκου. Είναι σε σημείο που έχει κάποια. Αλλά, εντάξει, γενικά το πράσινο στην Αθήνα είναι πολύ περιορισμένο κατά τη γνώμη μου και γενικώς δεν θα έλεγες ότι, ας πούμε, έχεις δημοτικές αρχές και γενικά διοίκηση και διαχείριση που το έχει το μυαλό της εκεί, στο πώς θα βρίσκει χώρους πρασίνου. Δεν το λες αυτό, σίγουρα δεν το λες. Έχουν χαθεί χώροι, στην πραγματικότητα, μέσα στη δεκαετία. Μπορεί να τσιμεντοποιούνται, να γίνονται πάρκινγκ, διάφορα. Έστω και μικροί; Έστω και μικροί. Έχουν χαθεί χώροι. Δεν υπάρχει στα σοβαρά, έτσι, μία πρόθεση να υποστηρίζεται αυτή η λογική, κατά τη γνώμη μου μάλλον γενικά, όμως, στην Αθήνα. Και υπάρχουν χώροι που αφήνονται να παρακμάσουν. Αυτό είναι το κομμάτι με τη συντήρηση. Ότι να προσέχεις, να έχεις στο μυαλό σου να φτιάχνεις παιδικές χαρές, γηπεδάκια ανοιχτά κτλ. και να τα στηρίζεις κιόλας ρε φίλε. Να μην τα αφήνεις να γίνονται χρέπια. Αυτά. Πάντως, θα έλεγα, συγκριτικά με την Αθήνα την υπόλοιπη, ότι η Κυψέλη έχει το καλό ότι έχει πολύ κοντινή πρόσβαση στο Πεδίον του Άρεως, που είναι ένας από τους πιο, έτσι όπως είμαστε στην Αθήνα, από τους πιο σημαντικούς θύλακες πρασίνου. Έχει πρόσβαση εύκολη, θεωρώ, προς αυτά που σας είπα, πάνω εκεί τα βόρεια, Αλεπότρυπες, Γαλάτσι κτλ., που επίσης είναι ωραία σημεία, πιο ανοιχτά, πιο αυτά κτλ. Γηπεδάκια είναι έτσι και έτσι, για Κυψέλη είναι πολύ έτσι και έτσι για να πω την αλήθεια, είναι άλλες περιοχές που είναι καλύτερα.

Εσύ παίζεις κάποιο σπορ;

Εγώ, ας πούμε, μπάσκετ παίζω στον ελεύθερο χρόνο μου. Τώρα έχω διαλύσει το πόδι μου, αλλά τέλος πάντων παίζω και τσεκάρω που έχει γηπεδάκια κτλ. πάντα. και σε συζήτηση που έχω με φίλους μου. Ναι, θα έλεγα ότι για το τι είναι, πόσο κόσμο έχει, θα έπρεπε να έχει πιο πολλά.

Εδώ στη γειτονιά που παίζεις, άμα θες να παίξεις;

Εδώ στη γειτονιά, η αλήθεια είναι, ότι, επειδή έχω χτυπήσει τώρα, δεν έχει τύχει να πολυ-πάω. Πιο πολύ πηγαίναμε προς Γκύζη, θυμάμαι, προς κοντινές περιοχές. Πολύγωνο θυμάμαι να έχω πάει, Γαλάτσι. Κυψέλη πού έχει ρε γαμώτο; Πού είναι τα βασικά της; Ούτε καν ξέρω να σου πω την αλήθεια. Δεν μου έρχονται τώρα, γιατί είμαι και σε αυτή τη φάση που δεν έχω πάει πρόσφατα, τα τελευταία δύο-τρία χρόνια, γιατί έχω λίγο ένα θέμα.

Αλλά δεν έχεις δει κάπου να παίζουν;

Αυτό τώρα σκέφτομαι, κάτσε να σκεφτώ λίγο. Δώσε μου…

Δεν είναι ερώτηση παγίδα, απλά σε ρωτάω.

Με απασχολεί τώρα, έχω δει. Πού; Τα πιο κοντινά που μου έρχονται τώρα στο μυαλό είναι προς Αμπελόκηπους και τέτοια ρε γαμώτο. Όχι, εδώ, κάτω-κάτω… Α! Σε σχολεία έχω δει, σε κάποια σχολεία πάνω στην Κυψέλης, ένα πολύ κλάσικ, πώς λέγεται; Είναι μία γωνία. Τέλος πάντων. Όχι, δεν έχω πολλά. Κάπου εκεί προς την Αγίας Ζώνης μετά έχει; Δεν θυμάμαι, δεν ξέρω καν.

Πώς κυκλοφορείς; Έχεις αυτοκίνητο;

Ναι.

Τι αυτοκίνητο;

Τι εννοείς; Ι.Χ.;

Μεγάλο; Μικρό;

Μεσαίο. Είναι ένα corsa πεντάθυρο, δεν ξέρω, 1400.

Κυκλοφορείς με το αυτοκίνητο στη γειτονιά;

Στη γειτονιά; Ε, καλά, όχι. Αν και είμαι φανατικός, χρησιμοποιώ πολύ αυτοκίνητο, εννοείς για να πάω, ας πούμε, από το σπίτι μου στην πλατεία Κυψέλης, όχι. Πάω με τα πόδια.

Χρησιμοποιείς συγκοινωνία;

Όχι. Στην Αθήνα, πάντως, χρησιμοποιώ αυτοκίνητο φουλ μες το κέντρο. Για να πάω Εξάρχεια, χρησιμοποιώ αυτοκίνητο. Συγκοινωνία δεν πολυχρησιμοποιώ, λόγω του ότι έχω αυτοκίνητο. Για να πάω στη δουλειά μου χρησιμοποιώ αυτοκίνητο.

Πώς πιστεύεις ότι είναι η σύνδεση της Κυψέλης με το υπόλοιπο κέντρο και τις άλλες περιοχές;

Κοίταξε, από επίπεδο δρόμων συμπαθητική είναι, είναι σε στρατηγικό σημείο. Δηλαδή δεν… Είναι όντως σε στρατηγικό σημείο. Δηλαδή πας εύκολα και προς τα βόρεια, από Γαλάτσι και τέτοια, από Νέα Σμύρνη- Νέα Σμύρνη λέω… Από Νέα Φιλαδέλφεια και λοιπά. Κέντρο το έχεις δίπλα, άμα θες έχεις πρόσβαση στην Αλεξάνδρας. Γενικά είναι σε καλό σημείο από επίπεδο δρόμων. Από Μέσα, που εγώ δεν τα χρησιμοποιώ ξαναλέω, είναι λίγο ριγμένη. Υποτίθεται ότι θα διορθωθεί το πρόβλημα με το μετρό, με τη νέα γραμμή, αλλά εντάξει, είναι λίγο… Δεν βολεύει. Έχει μόνο τη Βικτώρια, έχει γενικά το τρένο, κυρίως το τρένο, ναι. Είναι λίγο ριγμένη από τις αυτές, της [01:10:00]σταθερής τροχιάς Μέσα, που λέμε. Λεωφορεία έχει full-on, εντάξει. Αλλά έχω πλήρη άγνοια με τα λεωφορεία, δεν ξέρω τι να σας πω!

Γιατί δεν χρησιμοποιείς λεωφορείο;

Δεν ξέρω. Από μικρός δεν με ψήνει, το βαριέμαι. Δεν μπορώ λεωφορεία. Επειδή είμαι έτσι, συνήθως αργώ, είμαι στα όρια όταν πηγαίνω κάπου, δεν βολεύουν τα λεωφορεία, είναι για πιο πειθαρχημένους ανθρώπους.

Και πού παρκάρεις το αυτοκίνητο σου;

Στον δρόμο.

Εννοώ έχεις-;

Δεν έχω parking δικό μου, ούτε πυλωτή, ούτε νοικιάζω parking.

Και βρίσκεις;

Βρίσκω, σε γενικές γραμμές βρίσκω. Άντε να κάνω κάνα δεκάλεπτο.

Πιστεύεις είναι καλά σε σχέση με τις άλλες περιοχές του κέντρου που έχεις ζήσει;

Περίμενα ότι θα είναι τραγικά, οπότε ναι, καλά τη βλέπω. Περίμενα ότι θα… Σε σχέση με το Παγκράτι, είναι καλύτερα στο πάρκινγκ.

Αυτό γιατί; Είναι πιο…;

Δεν έχω ιδέα γιατί. Δεν ξέρω. Γιατί… Γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό; Δεν ξέρω. Parking τρομερά δεν έχει. Δεν ξέρω.

Ψηφίζεις εδώ;

Ναι, είμαι δημότης Αθηναίων.

Και ξέρεις τους εκλεγμένους της περιοχής;

Όλους τους δημοτικούς συμβούλους; Ή εννοείς τον Δήμαρχο, ξέρω ‘γω;

Του έκτου διαμερίσματος.

Α, τους διαμερισματικούς; Όχι, φυσικά δεν τους ξέρω.

Άρα δεν ξέρεις τα συμβούλια αν λειτουργούν; Δεν έχεις εικόνα; Πού μπορεί να απευθυνθεί κάποιος κάτοικος άμα έχει κάποιο πρόβλημα;

Όχι, δεν έχω και πιστεύω ότι, γενικώς, το ποσοστό που εκτιμώ εγώ ότι μπορεί να απευθύνεται στα διαμερισματικά ή δημοτικά συμβούλια για κάτι, πρέπει να είναι μικρότερο του 1%.

Δηλαδή;

Ότι δεν συνδέονται με την πραγματική ζωή των κατοίκων αυτοί οι θεσμοί της αυτοδιοίκησης στην πραγματικότητα. Υπάρχει ο Δήμαρχος, είναι κεντρική φιγούρα, τον ξέρουν όλοι. Πιο εύκολα πιστεύω μπορείς να προσπαθήσεις να βρεις κάναν Δήμαρχο ή κάτι πιο κεντρικό θέλω να πω, παρά τώρα το… Μακάρι να λειτουργούσαν, να υπήρχαν… Μακάρι να λειτουργούσαν; Τέλος πάντων. Γενικώς, αντιστοιχεί σε μία πόλη σαν την Αθήνα που είναι τεράστια, να έχει διαμερισματικά συμβούλια και διαμερισματικές διαδικασίες από κοινού συνεύρεσης και άσκησης πολιτικής. Σαφέστατα! Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Αλλά, επειδή είναι μια πρόσφατη κιόλας προσθήκη τα διαμερισματικά, από όσο ξέρω στον νόμο, στους νόμους που ορίζουν την τοπική αυτοδιοίκηση, νομίζω ότι τέλος πάντων, ρε παιδί μου, είναι ζήτημα ουσιαστικό, δεν είναι ζήτημα τεχνοκρατικό και ότι αυτή τη στιγμή δεν έχει αλλάξει τίποτα. Εγώ φυσικά δεν ξέρω ποιοι είναι στο διαμερισματικό συμβούλιο και δεν νομίζω να ξέρει και κανένας ποιοι είναι στο διαμέρισμα που ανήκει η Κυψέλη οι διαμεριασματικοί σύμβουλοι. Ή το ξέρουν οι ίδιοι ή κάποιοι φίλοι τους, αυτό.

Πώς διασκεδάζεις στην Κυψέλη; Βασικά διασκεδάζεις στην Κυψέλη ή πας αλλού, σε άλλες περιοχές;

Διασκεδάζω και στην Κυψέλη και πάω και σε άλλες περιοχές. Πώς διασκεδάζω; Πηγαίνουμε για φαγητά, για βόλτες, σε πλατείες, σε ανοιχτά μέρη κτλ., για φαγητά σε μαγαζιά, για ποτά σε μαγαζιά, για καφέδες σε μαγαζιά. Αυτά. Καμιά συναυλία… Τι άλλα; Αυτά νομίζω.

Υπάρχει χώρος συναυλιών εδώ στην Κυψέλη; Υπάρχουν χώροι;

Φυσικά. Υπάρχει…

Το Ίλιον Plus.

Το Ίλιον Plus. Γενικά υπάρχουν, εντάξει, είπα και πριν, η Κυψέλη ήταν και είναι μέρος που είχε, υπάρχουν θέατρα πολλά, υπάρχουν κινηματογράφοι, ιστορικοί και πολλοί. Υπάρχουν πολλοί δίπλα στη γειτονιά, υπάρχουν από ρεμπετο-λαϊκό-χώρους μέχρι πιο εναλλακτικούς underground, ξέρω ‘γω, όπως το Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων, μέχρι πιο εμπορικούς, πάλι εντεχνο-ροκ-χιπ χοπ, ένα πιο multi όπως το Ίλιον Plus. Υπάρχουν τα Εξάρχεια, που αντίστοιχα έχουν τέτοιους χώρους, και γενικά ακόμα και Πατήσια να πεις, Λιοσίων κτλ., υπάρχουν ιστορικοί χώροι. Καλά, υπάρχει το Κύτταρο. Υπάρχουνε! Γενικά, εδώ είναι η φάση. Σε αυτό το κομμάτι των συναυλιών κτλ., όσο το σκέφτομαι, είναι εδώ, και φυσικά στο Γκάζι, εντάξει, και εκεί.

Εσύ όμως περνάς τον ελεύθερό σου χρόνο στη γειτονιά;

Εγώ, ναι. Είπα, όχι όλον, αλλά ένα πολύ σημαντικό κομμάτι.

Τι θα έκανες, ας πούμε, ένα Σάββατο βράδυ στην Κυψέλη;

Ένα Σάββατο βράδυ στην Κυψέλη θα ξεκινούσα από ένα μπαρ να πίνω ποτά, θα πήγαινα σε ένα άλλο μπαρ να πίνω ποτά και στο τέλος κάποιο after, πάλι για ποτά. Θα μπορούσα να κάνω αυτό. Θα μπορούσα κάτι πιο χαλαρό, να πάω για φαγητό, ή για σινεμά και φαγητό, ή για σινεμά και ποτό. Ή θα μπορούσαμε να μαζευτούμε και σπίτι, σε ένα πιο ηλικιωμένο σκηνικό. Αυτά θα έκανα.

Και πιστεύεις οι τιμές είναι καλές στην εστίαση;

Οι τιμές στην εστίαση είναι καλές, σε γενικές γραμμές νομίζω, ναι. Καλές… Είναι στα νορμάλ σημεία, δεν έχει κάτι extreme, δηλαδή να πεις: «Πω! Πήγα Κυψέλη. Κυψέλη δεν πας να φας!», δεν το λες. Σου λέει ο άλλος: «Πήγες Κολωνάκι», δεν το λες για την Κυψέλη. Δεν έχει κάτι… Αλλά έχει κάποιο μαγαζί που θα είναι πιο καλό και ίσως λίγο πιο ακριβό, κάποιο που θα είναι πιο μέτριο, πιο κανονικές οι τιμές του κτλ. Αυτό. Δεν έχω να πω κάτι τρελό για τις τιμές, αυτό θέλω να πω.

Συχνάζεις σε μαγαζιά μεταναστών; Έχει τύχει να πας;

Έχει τύχει να πάω, ναι. Τούρκων, κυρίως, Κούρδων και κοντινά, εδώ, στα όρια Κυψέλης-Αμπελόκηπων, Κυψέλης-Εξαρχείων. Για να σκεφτώ άλλο... Πέρα από τους Κούρδους, να πάω-να πάω, νομίζω, όχι, δεν έχει τύχει, αλλά έχω δει και άλλα στην περιοχή.

Και γιατί δεν επιλέγεις να πας;

Έλα ντε! Νομίζω ότι κάποια είναι λίγο πιο… Γενικά πιο… Είναι σε μια κατηγορία μαγαζιών κάποια –που είναι και πολύ κοντά μου, για αυτό μου έρχονται–, που δεν θα επέλεγα εύκολα να πάω, λόγω της κατ- Όχι του ότι του ότι ανήκουν σε μετανάστες ή όχι, αλλά το τι κατηγορία μαγαζιών είναι. Είναι τα λεγόμενα… Κωλόμπαρα; Δεν ξέρω πώς αλλιώς να το πω! Είναι, τέλος πάντων, μαγαζιά, κατάλαβες ρε παιδί μου, συνοικιακά, πιο, έτσι, λίγο διαχυτικά. Αυτό, κατάλαβες. Δεν ξέρω πώς να τα πω, πραγματικά. Επομένως, ναι, αυτό. Κάποια είναι τέτοια. Κάποια άλλα, που είναι φαγητού και λοιπά, απλά έχει τύχει μάλλον, γιατί μου είναι πιο κοντά η τούρκικη ή κούρδικη κουζίνα που είπα πριν, και όχι μια πιο ανατολίτικη ή πιο αυτή. Που μπορεί απλά λόγω γούστου, λόγω εγγύτητας με τους Τούρκους και αυτά, να μην έχω πάει για αυτό. Α! Και φυσικά έχω πάει –το ξέχασα εντελώς και φουλ, δεν υπάρχει– σε πολλά μαγαζιά με ψιλικά, ψιλικατζίδικα κτλ., που τα έχουν άνθρωποι από το Μπαγκλαντές, από το Πακιστάν. Έχω πάει σε κομμωτήρια που τα έχουν Ρωσίδες, Ρώσοι, έχω πάει σε κομμωτήρια που τα έχουν Πακιστανοί, δηλαδή, θέλω να σου πω, υπάρχουν και πιο καθημερινά μαγαζιά –έμπλεξα με την ψυχαγωγία, γι’ αυτό κόλλησα–, που εννοείται, φουλ, έχει πολλά στην περιοχή.

Ποιοι είναι, ας πούμε, οι χώροι κοινωνικοποίησης στην περιοχή; Πού θα πας να βρεις κόσμο ή πού θα συναντηθείς με κόσμο; Πέρα από τα μαγαζιά. Υπάρχουν πέρα από το μαγαζιά; Μπορεί να μην υπάρχουν.

Υπάρχουν πλατείες, νομίζω. Και γενικά η Φωκίωνος, αν την πάρουμε σαν… Δεν είναι και ακριβώς πλατεία, όλο αυτό το πέρασμα, έχει και τα δικά της σποτ κτλ. Για παράδειγμα. Ή υπάρχουν και άλλες πλατείες που είπα. Υπάρχουν δραστηριότητες που είναι κοντά στην ψυχαγωγία, αλλά δεν είναι και ακριβώς, και κοινότητες που επίσης είναι τέτοιοι χώροι. Δηλαδή, υπάρχουν, ρε παιδί μου, εργαστήρια μαχητικών τεχνών· και εδώ και στα Εξάρχεια και στην κοντά περιοχή. Και παλιότερα ήμουνα... Ας πούμε, πριν μείνω εγώ Κυψέλη, κάπου εδώ κοντά πηγαίναμε. Υπάρχουν, ξέρω ‘γω, για άλλους μπορεί να είναι χορός, γιόγκα, μπορεί να είναι τέτοια πράγματα, μπορεί να είναι κοινότητες που τις έχουν μετανάστες, ας πούμε η «Ανάσα» που έχει τύχει να πάμε κι άλλοι. Είναι κάποιοι, δεν είναι μετανάστες, δεύτερης γενιάς κυρίως άνθρωποι από Αφρική, που όμως κάνουν πολιτικά-πολιτισμικά πράγματα, που έχει τύχει να πάμε και λευκοί, να το πω έτσι. Ναι, υπάρχουν τέτοια. Δεν ξέρω αν σε κάλυψα. Κυρίως δεν είναι τόποι, αυτά που είπα, είναι… Είναι και τόποι, οκέι, αν ανοίξεις ένα γυμναστήριο, είναι ένας τόπος το γυμναστήριο π.χ. και κάνεις πολεμικές τέχνες. Αλλά, κατάλαβες, πιο πολύ είναι δραστηριότητες, αυτό. Κατά τα άλλα, οι πλατείες.

Εσύ, όμως, που θα πας να συναντήσεις τους φίλους σου;

[01:20:00]Εγώ, στα μαγαζιά και στις πλατείες. Δεν θα πάω κάπου αλλού. Πλατεία θα πάω και θα βρω κόσμο, έτσι και αλλιώς ή θα πω: «Πάμε πλατεία!». Αυτό.

Και από πού μαθαίνεις τι γίνεται στη γειτονιά; Πώς μαθαίνεις τα νέα;

Από τους βασικούς κόμβους της οικονομίας και της παραγωγής που ταυτόχρονα έχουν ανοιχτές τις κεραίες τους, Η κομμώτρια, στον μπακάλη, σε αυτόν που πάω στο καθαριστήριο για να πλύνω τα πουκάμισα μου, στο κλασικό καφέ-μπαρ που θα πάω να πιώ κι εγώ καφέ, θα πάω πάρω και take-away, ξέρω τον κόσμο που δουλεύει εκεί, αυτούς. Θα μάθω τα νέα της γειτονιάς από τα μαγαζιά κυρίως, από τους ανθρώπους των μαγαζιών, που, όμως, ξέρεις, κάποιοι δουλεύουν εκεί συνέχεια, έχεις και φιλικές σχέσεις πλέον κτλ. Στους ίδιους χώρους πάνω-κάτω, στις ίδιες γύρες θα βρεις και τους γείτονές σου και τους φίλους γείτονες κτλ. Κάπου σε όλο αυτό το πάρε-δώσε της αγοράς, πώς να το πω τώρα;

Οι άνθρωποι στον δημόσιο χώρο της Κυψέλης μοιάζουν με σένα; Είναι κοντά σου ή είναι διαφορετικοί από σένα; Θεωρείς ότι είσαι εξαίρεση;

Σε ποιο επίπεδο;

Από τους ανθρώπους που βλέπεις γύρω σου. Νιώθεις ότι είσαι σε μια περιοχή που έχει ανθρώπους σαν εσένα ή σε μια περιοχή που είσαι σαν τη μύγα μες στο γάλα; Προφανώς υπάρχουν πολλά ενδιάμεσα.

Ναι, υπάρχουν και γκρίζα σε τέτοια ζητήματα. Εντάξει, πιο κοντά στο ότι υπάρχουν άνθρωποι σαν και εμένα, σαν τη μύγα μες στο γάλα δεν νιώθω ποτέ και δεν έχω νιώσει. Για όλους όλους αυτούς τους λόγους που είπαμε πριν, δηλαδή ηλικιακούς, γενεαλογικούς, οικονομικούς, πολιτισμικούς. Όχι, δεν νιώθω σαν τη μύγα μες στο γάλα. Βλέπω και άλλους, διαφορετικούς από μένα, εντάξει. Όπως μπορούμε, γιατί είναι περίεργη ερώτηση αυτή, πρέπει να ορίσουμε το διαφορετικός και μπούρου-μπούρου, αλλά τέλος πάντων, σε ένα πρώτο επίπεδο, πρώτο layer αντανακλαστικής σκέψης, βλέπω πολλούς κοντινούς με εμένα, λιγότερους διαφορετικούς από εμένα.

Τελειώνουμε! Έχεις κουραστεί;

Λίγες ερωτησούλες είχες! Όχι, κομπλέ.

Θα αφήσω αυτή την ωραία ερώτηση-

Don’t worry ρε. Πες. Ξεκόλλα-

Για το τέλος και θα σου πω.

Πες τις όλες.

Άλλαξε η αντίληψη σου για την Κυψέλη από πριν έρθεις να μείνεις εδώ, τώρα που μένεις εδώ;

Ναι. Νομίζω λίγο το έχουμε συζητήσει πιο αρχή αλλά σαν αντίληψη-αντίληψη, όπως το λες τώρα, ναι, άλλαξε προς το καλύτερο. Δηλαδή, ένιωθα λίγο όταν ήρθα στην Κυψέλη, ότι ήρθα και λίγο από ανάγκη, όπως περιέγραψα, οικονομική κτλ. Και ένιωσα ότι θα είναι λιγότερο χαλαρωτική σαν γειτονιά, ότι έχει πιο πολλή ένταση σε σχέση με το Παγκράτι, και ότι κάποια πράγματα, αυτό, θα είναι λίγο πιο hardcore, έτσι τα περιέγραφα εγώ, έτσι τα συμπύκνωνα στο μυαλό μου. Γενικά, εντάξει, υπάρχουν κάποια από αυτά, αλλά πιο πολλά είναι τα θετικά-ενδιαφέροντα. Εμένα δηλαδή, η Κυψέλη, από όταν ήρθαμε και τώρα, μου φτιάχνει εικόνες που, ξέρεις, τις χωνεύω και λέω, είναι άλλο να μιλάς για κάτι και άλλο να το βλέπεις. Όπως π.χ. το ζήτημα, ξαναλέω, το πώς είναι να βλέπεις πραγματικά μια συνύπαρξη διαφορετικών εθνικοτήτων και θρησκειών κτλ., αλλά με έναν πολύ ομαλό, καθημερινό, βιώσιμο, ωραίο τρόπο, κατά τη γνώμη μου. Αυτό, ρε παιδί μου, εντάξει, με έναν έμπρακτο τρόπο το είδα εδώ να γίνεται και μου άρεσε, με ψήνει. Δηλαδή, σε στιγμές, μου αρέσει. Μετά, και από άποψη διασκέδασης, ψυχαγωγίας κτλ., είναι καλύτερα από ό,τι το περίμενα. Μου αρέσει να μην τραβιέμαι πολύ μακριά και τέτοια, να βγαίνω εδώ. Άρα κομπλέ, πιο καλά από ό,τι το περίμενα.

Είναι πιο καλά από ό,τι το περίμενες;

Ναι.

Μία λίγο κακή ερώτηση και μετά τελειώνουμε. Έχεις παρατηρήσει, ας πούμε, την παρουσία ακροδεξιών ομάδων ή της Χρυσής Αυγής ή περιστατικών ακροδεξιάς-ρατσιστικής βίας στην περιοχή;

Λοιπόν, από τότε που μένω είναι σχετικά ισχνή η οργανωμένη παρουσία της Χρυσής Αυγής, που υπήρξε το πιο εμβληματικό και μαζικό πράγμα από την πλευρά της ακροδεξιάς τα τελευταία χρόνια. Προφανώς έχει αποδυναμωθεί η ίδια χάρη στη δράση του αντιφασιστικού κινήματος και ευρύτερων εξελίξεων πολιτικών, αλλά και στην περιοχή είναι ισχνή η παρουσία της. Δηλαδή, έχει τύχει να ακούσω ότι έγινε κάτι, ότι αυτό, εκείνο, αλλά δεν τους βλέπω. Παρ’ όλα αυτά, σε ένα πιο ανοργάνωτο, να το πω έτσι, σε ένα μη οργανωμένο καθημερινό κομμάτι, ναι, υπάρχουν. Υπάρχουν καταστάσεις πιο καθημερινές που το βλέπεις. Από τον τρόπο που θα μιλήσει κάποιος σε κάποιον άλλον, από τον τρόπο που θα κοιτάξει, –πώς να σου πω ρε παιδί μου;– από διάφορες λεπτομέρειες, τις πιο καθημερινές, το βλέπεις, ξέρω ‘γω, ότι υπάρχουν. Δηλαδή τελευταία θυμάμαι ένας, ξέρω ‘γω, απλά επειδή ο άλλος ήταν Αιγύπτιος και φαινόταν ότι ήταν ξένος, χωρίς να έχει κάνει κάτι στον δρόμο, κάτι… Έφταιγε ο πρώτος τέλος πάντων, κάτι τύπου αυτοκίνητα. Τώρα, κώδικας οδικής κυκλοφορίας, τέτοιο τσακωμό. Και ήταν εμφανές ότι φταίει, άρχισε να χώνεται πολύ έντονα με βρισίδια και τέτοια, που στόχευαν κυρίως σε αυτό, ότι: «Να πας αλλού Αιγύπτιε» και τέτοια. Νομίζω ούτε καν κατάλαβε ότι είναι Αιγύπτιος, τον έλεγε γενικά κάπως που αναφερόταν σε μετανάστες, δεν θυμάμαι καν τι του έλεγε. Άρα ναι, θέλω να πω, πιο πολύ θα έλεγα ότι αυτό που έχω παρατηρήσει είναι πιο καθημερινές καταστάσεις. Δεν έχω δει να πω ρε παιδί μου: «Ω! Οργανωμένα εδώ συχνάζουν στάνταρ φασίστες», όχι. Αντίθετα, νομίζω πιο οργανωμένη είναι η παρουσία του άλλου, του αντιφασιστικού κομματιού. Διαφορετικών αποχρώσεων αλλά πιο οργανωμένη και καθημερινή είναι αυτή η παρουσία. Παρ’ όλα αυτά, λέω, δεν πρέπει να υπάρχει, για όποιους, ας πούμε, είναι αντίθετοι από αυτό, δεν πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός, γιατί υπάρχει με έναν πιο καθημερινό τρόπο το ακροδεξιό πράγμα. 

Ωραία, για να τελειώσουμε, περίγραψε μας τι θα έκανες μια Κυριακή πρωί που ξυπνάς στο σπίτι σου.

Μια Κυριακή πρωί θα πήγαινα βόλτα, ιδανικά έτσι σε καμιά πλατεία, θα έπινα καφέ σίγουρα, μπορεί να έπαιρνα και χέρι με φίλους καφέ και να πίναμε εκεί στην πλατεία. Ή μπορεί να καθόμασταν, ξέρω ‘γω, και να τον πίναμε. Αν ήταν καλοκαίρι, μπορεί να θέλαμε να φύγουμε, να πάμε και για μπάνιο. Αν δεν μετακινούμασταν και μέναμε εδώ στην περιοχή, αυτό: καφές, φαγητό, γενικά, ρε παιδί μου, πράγματα που σχετίζονται με ελεύθερο χρόνο. Δεν ξέρω αν θα τα έκανα όλα μαζί την Κυριακή. Αλλά καφέδες φαγητά, σινεμά, θέατρα, τέτοια πράγματα, βόλτες, είναι τα συνηθισμένα που ορίζουν μία μέρα κατεξοχήν ελεύθερου χρόνου και χαλάρωσης.  

Θα πρότεινες σε κάποιον να έρθει να μείνει στην Κυψέλη;

Ναι. Το κάνω, το προτείνω και πέρα από τη συνέντευξη. Ναι, εντάξει, δεν είναι για όλους. Δηλαδή κάποιος που θέλει να έχει αυλή, ξέρω ‘γω, δεν έχει αυλή! Αλλά για κόσμο που θέλει και για λόγους εγγύτητας θέλει να είναι στο κέντρο, για λόγους μετακίνησης κτλ. και ταυτόχρονα θέλει να είναι σε μια γειτονιά, σε κάτι που έχει εσωτερική ζωή, έχει τα μαγαζιά, τα μικρά, τα μεγάλα κτλ., που του αρέσει να δομεί τη ζωή του σε μια γειτονιά, ναι, θα του έλεγα ότι: «Η Κυψέλη είναι γειτονιά, είναι μια ενδιαφέρουσα γειτονιά, έλα!»

Οκέι. Ευχαριστούμε πολύ.

Να ‘στε καλά.

Ήσουν πολύ συνεργάσιμος, τα είπες πολύ ωραία.

Ευχαριστώ.

Εδώ τελειώνει αυτή η συνέντευξη.

Σας χαιρετώ.