[00:00:00]Καλημέρα, θα μου πείτε το όνομά σας;

Με λένε Δημήτρη Σκοτίδη, είμαι πρόεδρος της Φιλοτελικής Ένωσης Βόλου.

Eίναι 10 Mαρτίου του 2022, ονομάζομαι Θλιβερού Δήμητρα και βρίσκομαι στον Βόλο Μαγνησίας με τον Σκοτίδη Δημήτριο και είμαι ερευνήτρια στο Istorima. Κύριε Δημήτρη, θα θέλατε να μου πείτε κάποια πράγματα για εσάς;

Ε ναι. Eίμαι ο Δημήτρης Σκοτίδης, είμαι ηλεκτρολόγος-μηχανικός. Εδώ και ένα χρόνο είμαι συνταξιούχος, εργαζόμουνα σαν προϊστάμενος του Τμήματος Ισχύος στην ΑΓΕΤ Ηρακλής για 32 χρόνια. Τώρα πλέον, λόγω του αρκετού χρόνου που υπάρχει, ασχολούμαι με τη συγγραφή της τοπικής ιστορίας του Βόλου και με θέματα που με ενδιαφέρουν συλλεκτικά όπως είναι το γραμματόσημο και το χαρτονόμισμα, και είμαι και 10 χρόνια πρόεδρος στη Φιλοτελική Ένωση Βόλου.

Πολύ ωραία. Όλη αυτή η δράση και η ενασχόληση με τη συλλογή πως ξεκίνησε;

Προέρχομαι από μία φιλοτελική οικογένεια, ο πατέρας μου ήταν μέλος του ίδιου συλλόγου από τη δεκαετία του '60 και συνήθως έτσι γίνεται, το μικρόβιο του συλλεκτισμού συνήθως μεταφέρεται οικογενειακά. Βέβαια, ακόμα εγώ δεν το έχω δει στα δικά μου τα παιδιά, αλλά ευελπιστώ ότι, επειδή είναι μικροί ακόμα, κάποια στιγμή ίσως το αποκτήσουν αργότερα.

Πάρα πολύ ωραία. Τι σας παρακίνησε, ώστε να ασχοληθείτε για χρόνια με αυτό το πράγμα;

Aπό μικρό παιδί θυμάμαι πάντα τον πατέρα μου μέσα στο σπίτι να ασχολείται με το συγκεκριμένο χόμπι, το χόμπι του συλλεκτισμού του γραμματοσήμου, πάντα παρέα με φίλους να κάθονται να έχουνε ατέλειωτες συζητήσεις πάνω στο χόμπι αυτό, βέβαια, ήταν και άλλες εποχές, το γραμματόσημο ήταν στη χρυσή του εποχή, τώρα τα πράγματα, βέβαια, έχουν αλλάξει αρκετά και θα τα πούμε στην πορεία.

Γραμματόσημο είπατε. Τι είναι για εσάς η συλλογή γραμματοσήμων;

Το γραμματόσημο είναι ένα μικρό χαρτάκι το οποίο έχει επάνω μία ζωγραφιά, έχει τα χαρακτηριστικά ενός κρατικού αξιόγραφου όπως είναι το χαρτονόμισμα γιατί εκδίδεται από μια δημόσια αρχή και εξυπηρετεί μια δημόσια αρχή, τα ελληνικά ταχυδρομεία. Η παρουσία του σε ένα φάκελο βεβαιώνει ότι έχουνε προπληρωθεί τα κόμιστρα για τη μεταφορά ενός φακέλου ή ενός πακέτου από ένα τόπο σε κάποιον άλλον. Το σφραγισμένο γραμματόσημο είναι ένα κατεξοχήν συλλεκτικό αντικείμενο το οποίο μας δηλώνει ότι έχει εκτελέσει το σκοπό για τον οποίο εκδόθηκε, έχει ταξιδέψει, δηλαδή, και έχει σφραγιστεί.

Θα θέλατε να μου πείτε κάποια πράγματα παραπάνω για τη δική σας συλλογή γραμματοσήμων;

Ναι. Η δική μου συλλογή είναι… Καταρχάς έχει να κάνει με το ελληνικό γραμματόσημο, το οποίο έχει ιστορία το οποίο ξεκινά από το 1861 μέχρι τη μέχρι σήμερα. Υπάρχουν γύρω στα 3.500 διαφορετικά γραμματόσημα ελληνικά σε όλη αυτή τη διάρκεια των 160 χρόνων. Τα γραμματόσημα που εκδόθηκαν τον 19ο αιώνα από το 1861 μέχρι το 1900 θεωρούνται κλασικά, μια και είναι η κλασική περίοδος των γραμματοσήμων παγκόσμια. Στην Ελλάδα έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, γιατί μονοπώλησε την περίοδο αυτή των 40 ετών οι μεγάλες και οι μικρές κεφαλές του Ερμή καθώς και η ολυμπιακή σειρά το 1896. Εκ των υστέρων το γραμματόσημο ήταν πάντα συνδεδεμένο με την ελληνική ιστορία. Μελετώντας κανείς το γραμματόσημο είναι σίγουρο ότι θα μάθει αν μη τι άλλο την ελληνική ιστορία πάρα πολύ καλά. Όλες… όλη την ιστορία που ξεκίνησε από τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, τους Βαλκανικούς, τον εθνικό διχασμό, την παλινόρθηση της μοναρχίας και της δημοκρατίας τις δεκαετίες του 1920 και '30 και ό,τι έγινε μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο με την εθνική ανασυγκρότηση και μέχρι τις μέρες μας.

Πολύ ωραία. Κύριε Δημήτρη, εσείς τι αισθάνεστε όταν ασχολείστε με αυτό, με το γραμματόσημο; Τι σας δίνει όλο αυτό το συναίσθημα;

Γενικά ο συλλεκτισμός έχει να κάνει με μία εσωτερική παρόρμηση που έχει ο άνθρωπος για να συγκεντρώνει πράγματα τα οποία [00:05:00]– πώς να το πούμε; – τον εξιτάρουν, δηλαδή του δίνουν μια καλή διάθεση, βρίσκεται… γενικά όταν κάποιος ασχολείται με κάτι που του αρέσει, εξάλλου όλα τα χόμπι έχουν το ίδιο χαρακτηριστικό: Eίναι κάτι που αρέσει σε κάποιον, για να γεμίζει τις ώρες του και ουσιαστικά να περνάει τον καιρό του. 

Πάρα πολύ ωραία. Και ο σύλλογος ο φιλοτελικός εδώ πέρα περί τίνος πρόκειται; Θα θέλατε να μου πείτε κάποια πράγματα;

Βεβαίως. Η Φιλοτελική Ένωση του Βόλου ιδρύθηκε το 1938 από εμπόρους συλλέκτες της πόλης. Είναι η τρίτη παλαιότερη Φιλοτελική Ένωση που υπάρχει στην Ελλάδα μετά την Ελληνική Φιλοτελική Ομοσπονδία και την Φιλοτελική Ένωση Αθηνών που είναι στην Αθήνα. Θεωρούμαστε από τα πρωτοπόρα σωματεία πάνω στο χώρο αυτόν του συλλεκτισμού και ουσιαστικά του φιλοτελισμού. Έχει αδιάλειπτη λειτουργία επί 84 χρόνια από την εποχή, δηλαδή, που ιδρύθηκε μέχρι σήμερα ούτε την περίοδο του πολέμου σταμάτησε η λειτουργία του. Τα μέλη που την ίδρυσαν είναι γνωστοί έμποροι του Βόλου, οι οποίοι είχαν μεγάλη μεγάλη και κοινωνική και οικονομική επιφάνεια ξεκινώντας… ιδρύθηκε ουσιαστικά το 1938 από μέλη της ισραηλίτικης κοινότητας από τον κύριο Σαμπεθάι τον Κοέν, εκ των υστέρων υπάρχουν οι πρόεδροι μεγάλοι έμποροι γνωστοί στην τοπική κοινωνία αλλά και πανελλήνια όπως είναι ο Μιχόπουλος, ο Ματσάγγος, ο Κατσέμης, οι οποίοι άφησαν το στίγμα τους στον σύλλογο αυτό και στα δρώμενα της τοπικής κοινωνίας του Βόλου. Να σκεφτείτε ότι ένας από τους προέδρους, ο οποίος… τον οποίον χάσαμε προ τριών ετών, ήταν ηλικίας 100 ετών, ήταν μέλος του συλλόγου από το 1943 και θεωρείται πανελλήνιο ρεκόρ.

Τι θυμάστε από τον συγκεκριμένο κύριο αυτής της ηλικίας;

Ο κύριος αυτός ήταν πρόεδρος του συλλόγου για τουλάχιστον 25 χρόνια. Ήταν πολυγραφότατος, έγραψε πάρα πολλά κείμενα και στον τοπικό τύπο αλλά εξέδωσε και μία τοπική και μία φιλοτελική έκδοση όλα αυτά τα χρόνια στα οποία ήταν στα πράγματα σαν πρόεδρος. Τι να πούμε! Ο άνθρωπος ζούσε για τον φιλοτελισμό. Εγώ τον πρόλαβα έτσι αρκετά… σε μεγάλη προχωρημένη ηλικία. Παρόλα αυτά, και στην ηλικία των 80 plus που τον γνώρισα εγώ, ήταν ένα ανήσυχο πνεύμα όσον αφορά το σχολικό φιλοτελισμό, τον φιλοτελισμό γενικά, τον θεματικό φιλοτελισμό, ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος είχε αφιερώσει τη ζωή του σ' αυτό.

Πολύ ενδιαφέρον. Η δράση του συλλόγου στο σήμερα τι κάνει;

Η δράση, η αλήθεια είναι ότι την τελευταία δεκαετία έχουμε περιοριστεί αρκετά και έχουμε περιοριστεί αρκετά και οι λόγοι είναι αρκετοί. Ένας λόγος είναι δυστυχώς η οικονομική κρίση η οποία έχει πλήξει όπως και όλους τους πολιτιστικούς φορείς έτσι και τον δικό μας τον σύλλογο. Αυτό έχει να κάνει ότι χάθηκε πλέον από τον κόσμο η διάθεση του να μπορεί να αγοράζει, να πουλάει… Ουσιαστικά, δηλαδή, το αλισβερίσι αυτό που γινότανε μέχρι το 2010 που το θυμάμαι έντονα, αυτό έχει χαθεί. Και έχει χαθεί, όχι γιατί ο κόσμος φτωχοποιήθηκε – γιατί οι περισσότεροι λίγο-πολύ να μην πω ότι βρίσκονται και σε καλύτερη οικονομική κατάσταση – απλά έχει χαθεί η διάθεση, δεν υπάρχει η διάθεση να ασχοληθεί ο κόσμος με αυτά. Η σημερινή κατάσταση είναι ότι ο σύλλογός μας έχει περίπου 40 ενεργά μέλη με ηλικία από 35 μέχρι 85 χρονών, επαγγελματικά δραστηριοποιούνται σε ένα πλήθος δραστηριοτήτων. Δηλαδή είναι έχουμε τραπεζικούς υπάλληλους, εκπαιδευτικούς, στρατιωτικούς, δημόσιους υπαλλήλους, ιδιωτικούς, εμπόρους, δικηγόρους, γιατρούς, μέχρι και ο Εισαγγελέας του Βόλου, ας πούμε, πριν πάρει σύνταξη πριν πάρει μετάθεση ήτανε μέλος του Συλλόγου μας. Τώρα πλέον έχει πάρει μετάθεση και βρίσκεται σε άλλη πόλη. Οι δραστηριότητες που έχουμε. Που είχαμε, μάλλον, γιατί τώρα τελευταία έχουμε λίγα χρόνια να φανούμε λίγο προς τα έξω. Κάνουμε τοπικές εκθέσεις είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με άλλους φορείς. Ειδικά με το με τις υπηρεσίες του Δήμου Βόλου, με [00:10:00]πολιτιστικούς συλλόγους, συμμετέχουμε σε πανελλήνιες εκθέσεις σε συνεργασία και με άλλους συλλόγους. Η τελευταία μας… οι τελευταίες μας εκδηλώσεις ήταν σε συνεργασία με το μουσείο Μακεδονικού Αγώνα και το Σύνδεσμο Στρατιωτικής Ιατρικής στο Μουσείο της Πόλης, στην αίθουσα πολιτισμού Τζόρτζιο Ντε Κίρικο της πόλης μας, έχουμε εμφανιστεί αρκετά δυναμικά. Τώρα πλέον και μετά από αυτή την περίοδο της… των δύο τελευταίων χρόνων που υπολειτουργούσαμε βασικά, όπως και όλοι οι σύλλογοι σε όλη την Ελλάδα λόγω της πανδημίας, σκεφτόμαστε από την άνοιξη να ξεκινήσουμε με κάποιες μικρές τοπικές εκθέσεις στο χώρο μας βασικά και αν βρούμε και σε κάποιον μεγαλύτερο, που έχουν να κάνουνε πάλι με συλλεκτικά αντικείμενα των μελών, να αποκτήσουμε έτσι λιγάκι πάλι ξανά μία εξωστρέφεια και να γίνει γνωστό αυτό μέσω του τοπικού τύπου ή και κάποιων sites στα οποία αρθρογραφούμε.

Αναφέρατε πριν ότι θυμάστε έντονα το 2010. Γιατί εκείνη τη συγκεκριμένη χρονιά;

Γιατί τότε μάλλον άλλαξαν πολλά πράγματα στην Ελλάδα. Δεν έχει σημασία αν ήταν το '10 ή το '11 ή το 2009. Πραγματικά ήταν μία περίοδος πάντως εκείνη η περίοδος που άλλαξε η ψυχολογία του κόσμου. Από την ώρα που ξεκινήσαμε φυσικά να μπαίνουμε σε μία οικονομική ύφεση η οποία παρέσυρε και σε ύφεση και την συλλεκτική διάθεση, ας πούμε, του κόσμου.

Ναι. Πολύ ωραία. Αλλά θα ήθελα λίγο να επικεντρωθούμε στην δράση την δική σας και την ενασχόληση την δική σας με τα γραμματόσημα. Θυμάστε μια συλλογή έντονα δική σας;

Ναι. Επειδή, ναι, επειδή πλέον είμαστε αρκετά προχωρημένοι στο χόμπι μια και ασχολούμαστε για αρκετές δεκαετίες, έχουμε εξειδικευθεί σ' ένα αντικείμενο το οποίο είναι αρκετά θεματικό. Έχει να κάνει με την πρώτη περίοδο των ελληνικών γραμματοσήμων, τις μεγάλες κεφαλές του Ερμή. Σε αυτό έχω εμβαθύνει και έχω εξειδικευτεί και έχω γράψει και κάποια πράγματα. Έχει να κάνει με την περίοδο 1861-1886, στην περίοδο αυτή των 25 ετών, το γραμματόσημο το οποίο εκδιδόταν στην Ελλάδα είχε κοινή μορφή, ήταν η ίδια παράσταση, είναι το μεγάλο κεφάλι του Ερμή το οποίο βγήκε σε 13 διαφορετικές εκδόσεις από το 1861 μέχρι το 1886. Η παράσταση η οποία εικονίζεται στις επτά αξίες αυτής της σειράς είναι ίδια και κοινή όπως και τα χρώματα, πλην όμως διαφοροποιούνται ως προς την ποιότητα εκτύπωσης και την ποιότητα του χαρτιού. Εμείς… εγώ, μάλλον, μια και είναι κάτι πολύ προσωπικό, γιατί ο καθένας έχει και μία διαφορετική εξειδίκευση όλα αυτά τα χρόνια στο γραμματόσημο και οι συλλογές που κάνει, έχω εμβαθύνει περισσότερο σε αυτή την περίοδο μπορώντας να ξεχωρίσω και να διαχωρίσω την ποιότητα των χαρτιών και της εκτύπωσης σε όλες αυτές τις εκδόσεις οι οποίες φαινομενικά είναι ίδιες, παρόλα αυτά όμως για κάποιους μυημένους είναι διαφορετικές.

Είναι απίστευτο. Για μένα είναι η πρώτη φορά που μπαίνω σε αυτόν τον κόσμο –

Ναι.

Και σας βλέπω και πώς το περιγράφετε. Υπάρχουνε, είπατε ότι υπάρχουνε συγκεκριμένες εξειδικεύσεις. Κάποιος άλλος δηλαδή θα μπορούσε να κάνει τι –

Κάποιος άλλος το γραμματόσημο ειδικά κάποιος, έχει μεγάλη ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες ο θεματικός φιλοτελισμός. Ο θεματικός φιλοτελισμός έχει να κάνει με πράγματα που ο καθένας θεωρεί ότι είναι πιο κοντά σε αυτό που του αρέσει να συγκεντρώνει. Έτσι, λοιπόν, έχουμε να κάνουμε με θεματικό φιλοτελισμό που έχει να κάνει με τρένα ή με έντομα ή με ζώα ή με αυτοκίνητα ή με διάστημα ή με οτιδήποτε. Ο καθένας ασχολείται με κάτι θεματικό. Ο ταμίας μου, που μόλις έφυγε, ασχολείται με τρένα και με ποδήλατα. Είναι… κάνει, συγκεντρώνει γραμματόσημα με ποδήλατα ή τρένα από όλο τον κόσμο. Είναι πολύ όμορφη συλλογή, έχεις πάντα αντικείμενο μεγάλο, γιατί είναι ουσιαστικά ατέλειωτο. Όταν ασχολείσαι με το παγκόσμιο γραμματόσημο, παρότι είναι θεματικό και είναι πολύ συγκεκριμένο το θέμα το οποίο μαζεύεις, επειδή τα κράτη είναι πολλά προφανώς και τα γραμματόσημα είναι πολλά.

Για να κάνεις μία συλλογή γραμματοσήμων, τι χρειάζεται να κάνεις πρώτα; Δηλαδή, τι χρειάζεται να έχεις[00:15:00];

Θα πω κάτι το οποίο το λέω συχνά. Πρέπει να έχεις τα τρία Χ. Τα τρία Χ σημαίνει χρόνος, χώρος, χρήμα. Και, φυσικά, υπάρχει κι ένα τέταρτο Χ, το οποίο εδώ γελάμε, είναι χωρίς γυναίκα ή αλλιώς χωρισμένος, γιατί συνήθως οι προχωρημένοι φιλοτελιστές, επειδή έχουν μεγάλο όγκο γραμματοσήμων στα σπίτια τους, έχουν την γκρίνια της γυναίκας τους: «Γιατί, τι είναι αυτά; Γέμισε ο τόπος! Πάλι γραμματόσημα. Πάλι γραμματόσημα έφερες! Πού θα βάλεις αυτό το άλμπουμ!» και πολλά διάφορα. Τώρα άμα έχεις μεγάλο σπίτι και έχεις και όλα τα άλλα είναι μία χαρά! Έτσι; Εντάξει, τώρα υπό τύπο αστειώδες φυσικά. Οι γυναίκες μας δεν έχουνε τέτοια προβλήματα, το λέμε εδώ μεταξύ μας οι φιλοτελιστές, για να γελάμε ούτε και το θέμα του χρήματος. Βασικά, χρειάζεται χρόνος, χώρος, για να βάλεις αυτά τα οποία θέλεις και μεράκι. Δηλαδή να σου αρέσει και να το αγαπάς αυτό που κάνεις. Με το ζόρι αυτά δεν γίνονται όπως και όλα τα χόμπι βασικά, έτσι;

Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά. Είπατε για τις επόμενες δράσεις του συλλόγου, αλλά αυτό που δεν έχουμε πει, είναι όλο αυτό πώς… πώς διαιωνίστηκε στο πέρασμα του χρόνου; Τι χρειάστηκε να γίνει, περάσατε δυσκολίες σαν σύλλογος;

Ναι. Tις περισσότερες… τις μεγαλύτερες τις περνάμε τώρα. Kαι να σου πω τώρα. Γιατί τώρα. Μέχρι το 2010 – επιστρέφουμε ξανά στο 2010 που το… θεωρείται καθοριστική ημερομηνία που ακόμη και τα ΕΛΤΑ ήταν σε μία βιώσιμη κατάσταση και μπορούσαν να βοηθάνε τους φιλοτελικούς συλλόγους σε όλη την Ελλάδα – παίρναμε μία μικρή οικονομική ενίσχυση η οποία ήταν περίπου 2.000 ευρώ το χρόνο, έτσι; Δηλαδή 160 ευρώ το μήνα τα οποία μας επιδοτούσαν ένα μέρος του ενοικίου του χώρου τον οποίο βλέπετε εδώ και βρισκόμαστε τώρα. Γι' αυτόν εδώ το χώρο δίνουμε τώρα 2 κατοστάρικα, τα οποία 2 κατοστάρικα, αν υπήρχε εκείνη η οικονομική ενίσχυση λίγο πολύ θα επιδοτούνταν από τον ΕΛΤΑ. Μόνο και μόνο για να έχει ύπαρξη και συνέχεια η Ένωση. Αυτό όμως λόγω της οικονομικής συρρίκνωσης που υπάρχει ειδικά στο χώρο των ΕΛΤΑ θα μιλήσουμε και γι' αυτά – έχουμε να πούμε αρκετά και για τα ΕΛΤΑ – λοιπόν, δυστυχώς αυτό κόπηκε εντελώς. Είμαστε πλέον αυτοεξυπηρετούμενοι από αυτά τα 40 ενεργά μέλη που είμαστε, ζητάμε κάποια ετήσια συνδρομή την οποία αναγκαστήκαμε να την ανεβάσουμε, για να μπορούμε να βγάζουμε το ενοίκιο και τα άλλα λειτουργικά έξοδα, τα οποία είναι μικρά, βέβαια, αλλά έχουμε ίντερνετ, έχουμε φως, έχουμε νερό, τηλέφωνο ξέρω ‘γω, έτσι; Λοιπόν, όλα αυτά μαζί μαζεύουν ένα συνολικό κόστος γύρω στις 3.000 ευρώ το χρόνο. Ε αυτό είμαστε υποχρεωμένοι αυτά τα 40 - 50 μέλη που είμαστε εδώ να βάζουμε από 50 – 60 ευρώ το χρόνο, για να μπορούμε να ανταπεξέλθουμε, για να έχουμε και ένα χώρο να βρισκόμαστε και λοιπά. Δεν είναι μεγάλο το ποσό, αν σκεφτείς ότι είναι ένας καφές τον μήνα ας πούμε τώρα. Είναι 3 - 4 ευρώ το μήνα. Παρόλα αυτά όμως θα μπορούσαν να ήταν και καλύτερα τα πράγματα. Αυτά για τη σημερινή… τη σημερινή… είναι η σημερινή κατάσταση. Αυτό, όπως είπαμε και πιο μπροστά, δεν υπήρχε και αυτό το και ο λόγος ήτανε γιατί και τα μέλη ήταν περισσότερα και υπήρχε η επιχορήγηση των ΕΛΤΑ και γενικά, ο σύλλογος έβαζε και λεφτά στην άκρη. Γι' αυτό έχουμε και κάποια λίγα χρήματα στην άκρη. Η οικονομική δυστοκία που υπάρχει αυτή τη στιγμή έχει οδηγήσει τους περισσότερους συλλόγους στην Ελλάδα να μην έχουν στέγη, να έχουν συρρικνωθεί και… και από άποψη οικονομική αλλά και μελών και αυτή τη στιγμή να είναι ίσως 7-8 σύλλογοι οι οποίοι είναι ενεργοί σε όλη την Ελλάδα.

Αναφέρατε πριν για τα ΕΛΤΑ με μια δυσφορία.

Ναι, ναι.

Τι γίνεται γύρω από τα ΕΛΤΑ;

Δυστυχώς τα ΕΛΤΑ κινούνται σε μία άλλη διάσταση, έχουμε ένα χάσμα φιλοσοφίας πλέον, μεταξύ των ΕΛΤΑ και των συλλόγων υπάρχει ένα χάσμα, από την άποψη ότι τα ΕΛΤΑ πλέον δεν έχουν καμία – πώς να το πούμε; – φιλοτελική συνείδηση, παρότι υπάρχει το φιλοτελικό τμήμα έτσι; και είναι και ανθηρό και λειτουργεί, και μάλιστα το φιλοτελικό τμήμα των ΕΛΤΑ[00:20:00] είναι στην Αιόλου με Σταδίου, είναι στο κέντρο σε ένα έτσι, σε μία περίοπτη θέση και λοιπά. Παρόλα αυτά εμείς που είμαστε στην πρώτη γραμμή μια και είμαστε οι σύλλογοι και αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα σε… στην επαρχία και όχι στην Αθήνα δεν ακουγόμαστε, δεν φτάνουν στα αυτιά τους τα προβλήματα που υπάρχουν στην περιφέρεια και κινούνται σε έναν… σε ένα μήκος κύματος δικό τους. Δηλαδή οι άνθρωποι, καταρχάς, οι οποίοι είναι στο φιλοτελικό τμήμα των ΕΛΤΑ, δεν έχουν καμία σχέση με φιλοτελιστές, έτσι; Και δεν λέω ότι πρέπει να έχουν, αλλά είναι άνθρωποι οι οποίοι είναι νέα παιδιά, τα λεγόμενα golden boys τα οποία βρίσκουνε αυτές τις διευθυντικές θέσεις σαν εφαλτήριο, για να προχωρήσουν και να ανελιχθούνε μέσα στο χώρο του – πώς το λένε; – της δημόσιας μηχανής. Ο ΕΛΤΑ αυτή τη στιγμή, παρότι έχει μειωθεί δραματικά το ταχυδρομικό έργο που επιτελεί, γιατί πλέον το γνωρίζεις καλά ότι έχει μειωθεί για τον απλό λόγο, πρώτον ότι πλέον δεν στέλνονται επιστολές. Υπάρχουνε τα sms, τα e-mail, το instagram το… που είναι τρόποι επικοινωνίας πλέον των σύγχρονων ανθρώπων. Άρα, λοιπόν, το να στείλει κάποιος γράμμα σε κάποιον άλλον δεν υφίσταται. Το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να στείλει κάποιος δέμα σε κάποιον άλλον, αλλά κι αυτό έχει υποστεί μεγάλες… μεγάλη ταλαιπωρία. Γιατί; Γιατί υπάρχουν πλέον πάρα πολλές ιδιωτικές εταιρείες ταχυμεταφοράς, στις οποίες δεν χρειάζεται να ταχυδρομήσεις, να κολλήσεις γραμματόσημο, για να ταξιδέψει το δέμα, αλλά και τα ΕΛΤΑ ακόμα φρόντισαν να φτιάχνουν δέματα προπληρωμένου τέλους, για να μην κολλάς γραμματόσημα. Άρα, λοιπόν, όταν ο ΕΛΤΑ βγάζει 12 με 14 σειρές γραμματοσήμων το χρόνο, το… κάθε χρόνο, ουσιαστικά τι κάνει; Βγάζει γραμματόσημα μόνο για τους συλλέκτες. Και αυτή είναι η οικονομική αφαίμαξη των συλλεκτών οι οποίοι, εγκλωβισμένοι πλέον στο χόμπι τους, είναι αναγκασμένοι να συνεχίζουν να αγοράζουν γραμματόσημα τα οποία τα ΕΛΤΑ τα βγάζουν μόνο και μόνο για τους συλλέκτες και για κανέναν άλλον. Δηλαδή ένα γραμματόσημο, όμως, δεν εκδίδεται για να το αγοράσουν οι συλλέκτες. Εκδίδεται για να επιτελέσει ένα ταχυδρομικό έργο. Όταν δεν υπάρχει ταχυδρομικό έργο, καλύτερα να μην εκδίδεται. Δηλαδή ουσιαστικά εγώ πιστεύω ότι ο ΕΛΤΑ αν έβγαζε δύο με τρεις σειρές το χρόνο και όχι 12 μια χαρά θα εξυπηρετούνταν τα το ταχυδρομικό έργο το οποίο έχει για τις μέρες μας. Πλέον, είναι μία υπηρεσία η οποία μας φέρνει μόνο λογαριασμούς στο σπίτι και τίποτε άλλο και όχι γράμματα με γραμματόσημα. Ένα είναι αυτό, ένα άλλο θέμα είναι ότι πλέον δεν ερωτάται ο φιλοτελικός κόσμος για τη θεματολογία των γραμματοσήμων. Εκδίδουνε πράγματα τα οποία ποιοτικά είναι πολύ ανεπαρκή σαν φιλοτελικό είδος. Κάτι αυτοκόλλητα γραμματόσημα, κάτι στάμπες, κάτι ιδιωτικές εκδόσεις και κάποια τέτοια πράγματα. Σε αυτά όλα διαφωνούμε. Τα λέμε, τους τα ξαναλέμε, δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση.

Μπορείτε, δηλαδή, εσείς να απευθυνθείτε σε κάποιον –

Βεβαίως.

να διεκδικήσετε κάποια πράγματα;

Όχι, όχι. Όχι για να διεκδικήσουμε! Ο ρόλος μας είναι συμβουλευτικός και συνήθως, δηλαδή, να σου εξηγήσω. Κάποτε για να βγει μία σειρά γραμματοσήμων ο ΕΛΤΑ, ένα κομμάτι των ΕΛΤΑ το καλλιτεχνικό του κομμάτι το οποίο θα σχεδίαζε και θα υλοποιούσε την εκτύπωση κάποια σειράς γραμματοσήμων, έπαιρνε και τη σύμφωνη γνώμη των συλλεκτών μέσα από την ομοσπονδία, την Φιλοτελική Ομοσπονδία, για να καταλήξουν σε κάποια θέματα με τον τρόπο με τον οποίον θα τυπωνόταν και λοιπά. Τώρα πλέον αυτά ούτε καν. Δεν ασχολούνται τα ΕΛΤΑ με αυτά. Εκτός αυτού δεν φτάνει ποτέ και ειδικά στην επαρχία δεν φτάνει ποτέ – πώς να το πούμε; – οι… μάλλον, οι ανησυχίες δεν φτάνουν ποτέ στο κέντρο. Έχουμε κάποια… έχουμε κάποια θεματάκια. Όχι βέβαια μόνο με τον ΕΛΤΑ. Είχαμε μέχρι πρόσφατα και κάποια θεματάκια εμείς, σαν επαρχία. Και με την ομοσπονδία μας η οποία ήταν το λεγόμενο κράτος των Αθηνών, είχαν επαναπαυτεί στις δάφνες τους, ήταν κάποιοι κύριοι οι οποίοι ήταν σε αρκετά μεγάλη ηλικία και ουσιαστικά το μόνο που έκαναν όταν ήθελαν να μιλήσουν με την επαρχία, ήτανε ότι «στείλτε την ετήσια συνδρομή» και από κει και πέρα ούτε καν! Εγώ είμαι 10 χρόνια πρόεδρος εδώ στην στο σύλλογο, δεν με πήρε ποτέ κάποιος να μου πει ότι «ξέρεις κάτι πρόεδρε; Έλα κάτω να βρεθούμε πέντε άνθρωποι, να τα πούμε ή να 'ρθού[00:25:00]με εμείς απάνω, για να μην κατεβαίνετε εσείς κάτω». Αυτό δεν έγινε ποτέ. Ποτέ.

Ευτυχώς, στις τελευταίες εκλογές που είχανε τις… στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς, άλλαξε αυτό, έχουν βγει κάποια νέα παιδιά και μάλιστα ένας είναι και συμπολίτης μας, με τον οποίο πλέον έχουμε καλές σχέσεις και θέλω να πιστεύω ότι θα αλλάξει και η νοοτροπία της Φιλοτελικής Ομοσπονδίας.

Αυτό που δεν σας ρώτησα και θα ήθελα να το μάθω είναι σε ποια ηλικία εσείς ξεκινήσατε να ασχολείστε με την συλλογή γραμματοσήμων.

Ναι. Δυστυχώς, δεν ασχολούνται νέοι άνθρωποι με τον φιλοτελισμό. Πρέπει να έχεις λυμένα άλλα προβλήματα, για να ασχοληθείς με αυτό το χόμπι. Δεν είναι ένα χόμπι όπως είναι ξέρω ‘γώ το κυνήγι, το ψάρεμα που θα πάει κάποιος και μπορεί να πάει από μικρή ηλικία και… Συνήθως, για να ασχοληθεί κάποιος με κάποιο τέτοιο χόμπι, μα αυτό είναι ο φιλοτελισμός, μα είναι ο συλλεκτισμός, η συλλογή νομισμάτων ή χαρτονομισμάτων και λοιπά ή τηλεκαρτών ή παρασήμων – γιατί ασχολείται ο κόσμος με πολλά πράγματα δεν είναι μόνο το γραμματόσημο – πρέπει να έχει… πρέπει να έχεις λύσει άλλα προβλήματα και το βασικό πρόβλημα είναι ο βιοπορισμός. Αυτή τη στιγμή τα νέα μέλη του συλλόγου μας και μάλιστα ένας από αυτούς είναι και ο γενικός γραμματέας του συλλόγου, είναι στη Γερμανία. Εργάζεται στη Γερμανία, είναι 35 χρονών, είναι ηλεκτρολόγος-μηχανικός και γραφίστας. Δεν μπόρεσε να βρει αντίστοιχη δουλειά εδώ και είναι στο Ντίσελντορφ και πολλά άλλα νέα μέλη μας βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Αυστρία, στην Αγγλία και λοιπά. Παρόλα αυτά είναι μέλη μας, θέλουν και συνεχίζουν να είναι μέλη μας, ίσως και παρακολουθούν και διαχειρίζονται και τη σελίδα μας έστω και από μακριά. Είναι πρόβλημα το να είσαι νέος, να είσαι στην επαρχία και να έχεις ένα τέτοιο χόμπι. Γι' αυτό και τα μέλη μας πλέον δεν είναι άνθρωποι κάτω των 40, είναι πιο μεγάλοι. Και εγώ ακόμα, παρότι προέρχομαι από μία οικογένεια καθαρά έτσι φιλοτελική που ο πατέρας μου ήταν από πολλά πολλά χρόνια φιλοτελιστής και λοιπά, μετά τα 45 ασχολήθηκα. Και ασχολήθηκα γιατί; Γιατί πλέον είχα μία καλή δουλειά, τα παιδιά μου είχαν μεγαλώσει, είχαν γίνει φοιτητές, άρα είχα πλέον χρόνο και διάθεση να ασχοληθώ με το χόμπι. Σε μικρότερη ηλικία έχουμε άλλα προβλήματα να λύσουμε. Να τροφοδοτήσουμε τα παιδιά μας που σπουδάζουνε, η δουλειά μας και καλά εγώ είχα μια καλή δουλειά, κάποιος άλλος ο οποίος δεν έχει μία μόνιμη δουλειά, είναι λίγο δύσκολο όταν τα οικονομικά έχουν σκαμπανεβάσματα, να ακολουθήσεις ένα χόμπι που όσο να ναι και αυτό έχει κάποιες απαιτήσεις, όπως και όλα τα χόμπι. Δεν υπάρχει χόμπι που να μη χαλάς λεφτά. Εξάλλου δεν θα ήταν χόμπι. Όλα τα χόμπι έχουνε έξοδα.

Πολύ ωραία. Μέσα σε όλα αυτά τα 10 χρόνια που εσείς είσαστε πρόεδρος, θυμάστε έντονα κάποια δράση του συλλόγου ή κάποια έκθεση ενδεχομένως;

Όπως είπα προηγουμένως επειδή η δεκαετία – πραγματικά είμαι ένας πρόεδρος ο οποίος είχα ξεκινήσει με πάρα πολύ καλή διάθεση, για να ξεκινήσουμε έτσι την πορεία μου σαν πρόεδρος στο σύλλογο αυτό, παρόλα αυτά όμως ήμουν άτυχος, γιατί με το που ξεκίνησα και βγήκα πρόεδρος, ξεκίνησε και η οικονομική κρίση. Παρόλα αυτά έχουμε κάνει δύο εκθέσεις. Εντάξει, δεν ήταν κάτι μεγάλο, δεν μπορέσαμε, δηλαδή, να κάνουμε τις δράσεις που γίνανε τη δεκαετία του 2000, βλέπετε εξάλλου ό,τι βλέπετε εδώ και στον τοίχο και λοιπά είναι από εκθέσεις δικές μας οι οποίες έχουν γίνει στα μέρη που είπαμε και πιο μπροστά: Στην αίθουσα πολιτισμού του Ντε Κίρικο ή στο Μουσείο της Πόλης, γιατί ουσιαστικά αυτοί είναι δύο χώροι στους οποίους έχουμε κάποια πρόσβαση και μπορούμε να διοργανώσουμε κάποια έκθεση και λοιπά. Παρόλα αυτά κάναμε δύο εκθέσεις πριν από… έχουμε τώρα 3-4 χρόνια, ήταν και ο κορονοιός στη μέση, κάναμε δύο, τρεις, δύο εκθέσεις μία στο Μουσείο της Πόλης με θέμα Βαλκανικοί Πόλεμοι όπου συμμετείχαμε με όπως σας είπα πιο μπροστά με τον Σύνδεσμο Στρατιωτικής Ιατρικής και με το μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, συμμετείχαμε και εμείς με τον τρόπο μας και στο μερίδιο που μας αναλογούσε με τις εκδόσεις των ελληνικών γραμματοσήμων που έχουνε θέμα γύρω από τον Μακεδονικό Αγώνα. Είναι της δεκαετίας του 1910. Μία άλλη δράση που κάναμε ήταν με τον Πολιτιστικό Σύλλογο του Φυτόκου που κάναμε μία έκθεση για τα 100 χρόνια Ελληνικού Γραμματοσήμου, σε μία αίθουσα της Νέας Ιωνίας. Δεν κάναμε κάτι άλλο. Δεν κάναμε κάτι άλλο, δυστυχώς δεν κάναμε κάτι άλλο, γιατί, είπαμε, υπήρξε αυτή, έτσι, η εσωστρέφεια και η κακή [00:30:00]διάθεση που ήταν που… υπήρχε αυτή την δεκαετία. Πιστεύω όμως ότι θα ξεκινήσουμε σιγά-σιγά να κάνουμε κάτι καλύτερο την άμεση… το αμέσως προσεχές διάστημα.

Κύριε Δημήτρη, θα ήθελα να μου περιγράψετε ποια είναι η διαδικασία για κάποιον που δεν ξέρει, ενός φιλοτελιστή. Για την συλλογή γραμματοσήμων, δηλαδή πώς έρχεται το γραμματόσημο στα χέρια σας; Εσείς τι κάνετε από μεριά σας;

Ε να μην πω τον εαυτό μου, γιατί εγώ γεννήθηκα μες τα γραμματόσημα μιας και ήταν και ο πατέρας μου φιλοτελιστής, υπήρχε πάντα υπήρχαν πάντα εκατοντάδες άλμπουμ και χιλιάδες γραμματόσημα στο σπίτι, οπότε δεν έψαξα πολύ για να τα βρω. Ξέρεις τι γίνεται; Την δεκαετία του '70 και του '80, όταν ήμουνα κι εγώ μαθητής, τον φιλοτελισμό, ο φιλοτελισμός προμοτάρονταν, διαφημίζονταν και μέσω από… μέσα από τα σχολεία, δηλαδή θυμάμαι πολύ πολύ έντονα στο σχολείο και στις πρώτες τάξεις του γυμνασίου αλλά και στο δημοτικό, ότι υπήρχε η Παγκόσμια Μέρα Φιλοτελισμού, γράφαμε έκθεση με θέμα τον φιλοτελισμό. Φυσικά, σήμερα, τα παιδιά τα οποία τελειώνουν το λύκειο δεν γνωρίζουν καν τη λέξη, ότι φιλοτελισμός σημαίνει φίλος του τέλους, που το τέλος εννοείται ότι είναι κάτι το οποίο πληρώνεις για να εξυπηρετήσει μία ανάγκη, δηλαδή το να μετακινηθεί κάτι από ένα τόπο σε κάποιον άλλον, που έχει να κάνει με το γραμματόσημο. Λοιπόν, άρα λοιπόν πώς είναι δυνατόν τώρα ένα νέο παιδί να έχει σχέση με τον με τον φιλοτελισμό; Στη σημερινή εποχή το βλέπω εξαιρετικά δύσκολο. Παρόλα αυτά όμως έρχονται διάφοροι εδώ στο σύλλογο, άνθρωποι μιας ηλικίας, ξέρω εγώ 45-50-55, οι οποίοι όλοι κάτι έχουν στο σπίτι τους. Είναι αυτό που είπαμε πιο μπροστά. Επειδή υπήρχε μέσω των σχολείων, μέσω της τηλεόρασης δεν ξέρω, μέσω του ραδιόφωνου ή δεν ξέρω της εφημερίδας και λοιπά υπήρχε ένα promotion σε σχέση με τη… με τον φιλοτελισμό. Όλοι κάποτε κάτι μαζεύανε. Όλοι κάτι έχουνε στα σπίτια τους. Έστω ένα μικρό αλμπουμάκι με κάποια μικρά γραμματόσημα, με κάποια μικρή συλλογή γραμματοσήμων και λοιπά. Όλοι έρχονται εδώ, για να πούνε τι είναι αυτό που έχουν και λοιπά. Ήταν μία εποχή – πώς να το πούμε; – παχιών αγελάδων, δηλαδή όλος ο κόσμος ασχολούνταν με τον συλλεκτισμό, ήταν μια εποχή που πέρασε. Ένας νέος άνθρωπος σήμερα. Ένας νέος άνθρωπος σήμερα καταρχάς είναι δύσκολο να πέσουν στα χέρια του γραμματόσημα, γιατί δεν υπάρχουν γραμματόσημα πλέον σε φακέλους που να κυκλοφορούνε. Δηλαδή, μπείτε στην είσοδο μιας πολυκατοικίας, για να σας δώσω να καταλάβετε, μιας μεγάλης πολυκατοικίας την στιγμή που μόλις έχει περάσει ο ταχυδρόμος. Αν θα δείτε ότι έχει αφήσει 30 φακέλους οι 20 είναι λογαριασμοί, οι 9 είναι επιστολές με προπληρωμένο τέλος και θα είστε τυχεροί, αν βρείτε έναν φάκελο που να έχει γραμματόσημα. Και αυτό δεν είναι μόνο εδώ είναι παντού, έτσι; Άρα, λοιπόν, ένας νέος άνθρωπος είναι δύσκολο να έχει πρόσβαση σήμερα σε γραμματόσημα. Παρόλα αυτά όμως επειδή υπάρχει πληθώρα γραμματοσήμων, πληθώρα γραμματοσήμων, είναι εύκολο να μπορέσει να προσεγγίσει κάποιον σύλλογο όπως ο συγκεκριμένος ή κάποιον παλιό φιλοτελιστή. Μόνο έτσι μπορεί ένα παιδί σήμερα να έχει πρόσβαση στο γραμματόσημο. Μιλάμε μόνο για το γραμματόσημο, γιατί είμαστε και μία Φιλοτελική Ένωση. Ο Βόλος όμως επειδή είναι μία σχετικά μικρή πόλη σε σχέση με την Αθήνα, δεν θα μπορούσε να συντηρήσει και έναν δεύτερο σύλλογο που θα μπορούσε να ήτανε, ξέρω ‘γω, συλλέκτες νομισμάτων ή χαρτονομισμάτων ή παρασήμων ή καρτ-ποστάλ ή μεταλλίων ή τηλεκάρτας. Δηλαδή, βλέπετε ότι υπάρχουν χίλια δύο αντικείμενα τα οποία κάποτε ο κόσμος τα μάζευε και τα μαζεύει ακόμα. Άρα, λοιπόν, εδώ στο σύλλογό μας έχουμε παρότι είναι φιλοτελικός – έχει να κάνει με το γραμματόσημο δηλαδή – εντούτοις μέσα εδώ συστεγαζόμαστε και άνθρωποι οι οποίοι ίσως να μην έχουν και σχέση με το γραμματόσημο. Να έχουν σχέση ξέρω ‘γω με το νόμισμα ή με το γραμματόσημο ή με το χαρτονόμισμα ή με οτιδήποτε άλλο συλλεκτικό. Όλοι μαζί συστεγαζόμαστε, κουβεντιάζουμε τα λέμε δύο φορές την εβδομάδα κάθε Κυριακή και κάθε Τετάρτη απόγευμα, ανταλλάσσουμε πράγματα μεταξύ μας. Αν κάποιος θέλει κάτι να δωρίσει μπορεί να βγει σαν μία μικρή άτυπη δημοπρασία με κέρδη υπέρ του συλλόγου, για… όπως είπαμε ότι ο σύλλογος έχει κάποια λειτουργικά έξοδα, μήπως μπορούμε να γυρίσουμε χωρίς να αντιμετωπίσουμε κάποιο οικονομικό πρόβλημα στο τέλος της χρονιάς.[00:35:00] Κάπως έτσι κινούμαστε.

Κύριε Δημήτρη, αναφέρατε πριν - το οποίο το έχω συγκρατήσει - για τις κεφαλές του Ερμή.

Ναι.

Με το οποίο εσείς εξειδικεύεστε στα γραμματόσημα. Εσάς τι σας εξιτάρει πάνω σε αυτό και το κάνετε; Δηλαδή τι είναι αυτό που κοιτάτε και ασχοληθήκατε με κάτι τόσο συγκεκριμένο;

Nα σας πω. Tο πρώτο ελληνικό γραμματόσημο βγήκε το 1840 στην Αγγλία, είναι η μαύρη πένα. Ίσως να την έχετε ακουστά μόνο και μόνο έτσι εξ ακοής. Όντως είναι το πρώτο γραμματόσημο που βγήκε, πλην όμως, παρότι προηγήθηκε 20 χρόνια του ελληνικού, λόγω της οργάνωσης που είχαν τα βρετανικά ταχυδρομεία γνωρίζουνε σε ποια συγκεκριμένη πλάκα, σε ποια συγκεκριμένη θέση – το λεγόμενο position – στην κάθε εκτυπωτική πλάκα υπάρχει το κάθε γραμματόσημο που σήμερα μπορείς να το βρεις κολλημένο σε κάποια επιστολή. Δηλαδή, θέλω να πω ότι ήτανε τόσο οργανωμένες, τόσο… τα βρετανικά ταχυδρομεία ή τα γαλλικά αργότερα, που πλέον αυτός που μαζεύει ξέρει ακριβώς τι είναι αυτό που μαζεύει, ποια μέρα εκτυπώθηκε, από ποιο τυπογραφείο τυπώθηκε και όλες οι λεπτομέρειες. Όταν γνωρίζεις, λοιπόν, τα πάντα σε σχέση με ένα γραμματόσημο χάνεται το ενδιαφέρον της έρευνας. Στην Ελλάδα επειδή είμαστε γενικά μία χώρα που δεν φημιζόμαστε για την οργάνωση μας, παρότι βγήκανε βγήκε το ελληνικό γραμματόσημο 20 χρόνια μετά, το 1861, μέχρι το 1886 που σας είπα ότι βγαίνανε οι μεγάλες κεφαλές του Ερμού σε 13 διαφορετικές σειρές, δεν υπάρχει κανένα αρχείο. Αυτό ξέρετε τι σημαίνει; Ότι είναι ό,τι καλύτερο για μας, αλλά και για όλους τους παγκόσμιους ερευνητές. Δηλαδή οι μεγαλύτεροι ερευνητές γραμματοσήμων ασχολούνται με το ελληνικό γραμματόσημο γιατί; Γιατί υπάρχει ασάφεια, γιατί υπάρχει… δεν υπάρχει αρχείο. Γι' αυτό και είναι ειδικά ο χώρος αυτός της μεγάλης κεφαλής, είναι ένας χώρος ένα πεδίο δόξης λαμπρόν που λένε. Δηλαδή μπορείς να αφιερώσεις μία ζωή, μία και έχουν αφιερώσει πάρα πολλοί – πώς το λένε ;– μελετητές όλης τους την φιλοτελική ζωή, για να μπορούνε να κάνουν αυτό ακριβώς που σας είπα, δηλαδή να φτάσουν στο σημείο να μπορούν να ξεχωρίζουν όλα αυτά τα κεφάλια, έτσι; και να μπορούν να τα κατατάσσουν, ανάλογα με αυτό που βλέπουν, σε κάποια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, σε κάποιο συγκεκριμένο position, σε κάποια συλλεκτική πλάκα και λοιπά. Είναι πραγματικά πολύ ωραίο. Βέβαια, για κάποιον ο οποίος είναι έξω από αυτή την ψυχολογία, ίσως να φαίνεται λιγάκι «και τι έγινε δηλαδή που… εσύ αυτό μπορείς να το κάνεις;» Ε εντάξει είναι χόμπι! Και τα χόμπι είναι ο καθένας δεν μπορεί να πει γιατί εσύ έχεις χόμπι αυτό και εγώ έχω αυτό ενώ το άλλο είναι καλύτερο. Όλα τα χόμπι είναι καλά. Από την ώρα που σου αρέσει να ασχολείσαι με κάτι, εντάξει, σίγουρα ικανοποιείσαι και γι' αυτό και το κάνεις. Ναι όντως αυτή η έρευνα πάνω στο στον τρόπο αναγνώρισης, κατάταξης των πρώτων ελληνικών γραμματοσήμων, ναι, είναι κάτι που πραγματικά ενδιαφέρει πάρα πολλούς και ασχολούνται και πάρα πολλοί.

Ίσα-ίσα φαίνεται πολύ ιδιαίτερο. Πολύ ενδιαφέροντα –

Ναι, ναι, ναι.

Εδώ πέρα τι απεικονίζεται στον τοίχο;

Να σας δείξω τι απεικονίζεται στον τοίχο. Εδώ στην Ελλάδα –αυτό γράφω τώρα γιατί σας είπα ότι εδώ και ένα χρόνο που έχω συνταξιοδοτηθεί πλέον ασχολούμαι λιγάκι με τη συγγραφή – έχουμε ευτυχήσει να έχουμε πολλούς μεγάλους φωτογράφους καλλιτέχνες. Ο Βόλος έχει… πραγματικά δεν έχει να ζηλέψει καμία πόλη, μάλλον δεν έχει να ζηλέψει καμία μεγάλη πόλη, από την άποψη ότι έχει πασίγνωστους φωτογράφους, δηλαδή απλά και μόνο να σας πω για την οικογένεια Στουρνάρα. Ο Στέφανος Στουρνάρας με τα δύο τα παιδιά ο Κώστας και ο Νίκος, – εικονίζεται εκεί στο κάδρο ο Στέφανος Στουρνάρας – πρωτοπόρος φωτογράφος στο Βόλο από το 1895 μέχρι το 1928 που πέθανε. Την φωτογραφική ιστορία της συνεχίζουν τα παιδιά του και τα εγγόνια του μέχρι τις μέρες μας. Ό,τι βλέπετε απέναντι εκεί είναι φωτογραφίες του Στέφανου του Στουρνάρα μπορούμε από κοντά να σας εξηγήσω και τι είναι η κάθε φωτογραφία, είναι ο παλιός Βόλος, 100 χρόνια πριν. Είναι γωνιές τις οποίες περνάτε κάθε μέρα από μπροστά, φυσικά δεν τις γνωρίζετε. Εκεί είναι η «Eξωραϊστική» που βλέπετε εκεί στο δεύτερο τέτοιο. Πώς ήταν πριν τους σεισμούς όταν υπήρχε κι άλλος όροφος παραπάνω. Τι άλλο να πούμε; Εκείνο είναι το τελωνείο. Εκείνη εκεί είναι η γωνία Καρτάλη [00:40:00]με Δημητριάδος, εκεί που βλέπετε η μεσαία στήλη και λοιπά. Εκεί είναι η «Βεγγέρα» αυτό το κτίριο που βλέπετε στην άνω απάνω γωνία αριστερά η φωτογραφία είναι τα Παλιά είναι εκεί που είναι τώρα η «Βεγγέρα» το εστιατόριο έτσι; φαίνεται, δίπλα είναι ο δρόμος που ανεβαίνει από δω είναι η Βαρέλα η ψησταριά, δίπλα. Είναι όλο αυτό το κομμάτι εκεί ήταν που γινότανε η παλιά αγορά του Βόλου. Ναι, όλα αυτά έχουνε αποθανατιστεί, έχουνε… από την κάμερα του Στέφανου του Στουρνάρα και των παιδιών του βέβαια δεν είναι μόνο αυτοί, είναι ο Ζημέρης ο οποίος είναι ένας εξαιρετικός φωτογράφος, είναι ο Διαμαντόπουλος, είναι ο Ιωσάφατ, είναι ο Ραφανίδης, όλοι αυτοί οι φωτογράφοι έχουν αφήσει πλούσιο φωτογραφικό έργο. Έχουμε και από τέτοιους ανθρώπους, συλλέκτες εδώ παλιών φωτογραφιών και εγώ έχω μεγάλη συλλογή φωτογραφιών του Στέφανου του Στουρνάρα από την αρχή του αιώνα, του προηγούμενο έτσι; Τι άλλο; Αυτά που βλέπετε τα περισσότερα έχουν να κάνουν με φωτογραφικά έργα του Στέφανου του Στουρνάρα. Αυτές εδώ που βλέπεις απέναντι είναι συμμετοχές και βραβεύσεις από συμμετοχή του συλλόγου σε παλιότερες φιλοτελικές εκθέσεις, εκείνες είναι πιο πρόσφατες. Μία, δύο, τρεις, τέσσερις εκεί αυτές είναι πιο παλιές. Εδώ απάνω βλέπουμε όλους τους προέδρους από το 1938 μέχρι τον τελευταίον τον κύριο Κατσέμη, ο οποίος έφυγε πριν από λίγα χρόνια. Ο κύριος ήταν αυτός που είπαμε προηγουμένως που ήταν επί 75 χρόνια μέλος του συλλόγου, ο Σμπόρος από το 1943 μέχρι τώρα που πέθανε πρόπερσι.  Ο Ματσάγγος, ο γνωστός Ματσάγγος ο καπνοβιομήχανος ήτανε… είναι Βολιώ...που είχε και το εργοστάσιο εδώ ήταν πρόεδρος του – πώς το λένε; – του συλλόγου μας, ο Μιχόπουλος, γνωστός έμπορος και αυτός του Βόλου πρόεδρος, ο Κατσέμης πατήρ και από κάτω ο Κατσέμης υιός, ο απάνω ήταν… έχει ένα από τα πιο ωραία νεοκλασικά του Βόλου που υπάρχει ακόμα, βέβαια, – ανήκει στο δήμο τώρα – ήταν μεγάλος καπνέμπορος, ο γιος του ήταν διευθυντής στο Χημείο του Κράτους, ο Κόνσολας και ο Άρης ο αξιωματικός του ναυτικού που τους είχαμε πρόσφατα αυτούς, τους πρόλαβα και εγώ.

Πολύ ωραία, κύριε Δημήτρη. Αναφέρατε – κάτι τελευταίο, πριν κλείσουμε, εκτός αν θέλετε εσείς να προσθέσετε κάτι άλλο – εγώ θα ήθελα να σας ρωτήσω γι' αυτό που αναφέρατε για τη συγγραφή. Η συγγραφή με την οποία ασχολείστε έχει να κάνει με την... με τον σύλλογο ή με κάτι άλλο;

Με τον σύλλογο όχι. Έχει να κάνει με την ιστορία του Βόλου, την πόλη μου την υπεραγαπώ, τη γνωρίζω πάρα πολύ καλά, ασχολούμαι με την ιστορία της από τότε που δημιουργήθηκε, που βγήκαν, δηλαδή, οι πρώτοι οικιστές στο Βόλο το 1830. Ο Βόλος είναι μια νέα πόλη σχετικά, έτσι, δεν έχει κλείσει 200 χρόνια ιστορίας, είναι γύρω στα 170 χρόνια. Γύρω στο 1840-1850 δημιουργούνται οι πρώτες, ο πρώτος αστικός ιστός στη σημερινή Ιάσονος παραλία και Δημητριάδος από κει ξεκίνησε, ήτανε μία πόλη εμπόρων Πηλιορειτών, οι οποίοι ερχόντουσαν και πουλούσαν τα προϊόντα τους και μετά φεύγανε ξανά για τα χωριά τους. Σιγά-σιγά η πόλη επεκτάθηκε. Γράφω για την περίοδο αυτή, είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Το 1881 στις 2 Νοεμβρίου απελευθερώθηκε ο Βόλος απ' τους Τούρκους και από τότε ξεκινά, ουσιαστικά, ο Βόλος. Άρα λοιπόν απ' το 1881 μέχρι και το 1940 – βέβαια μετά τους πολέμους και τους σεισμούς – δεν αναφέρομαι γιατί υποτίθεται ότι τα γνωρίζει ο σύγχρονος πολίτης, γιατί είναι κάτι που ίσως το πρόλαβε ή ίσως το άκουσε από τον πατέρα του και λοιπά. Αλλά μία ιστορία που έχει να κάνει ξέρω ‘γω μέχρι το 1940 είναι πολύ ενδιαφέρουσα, γιατί; Γιατί ο Βόλος πραγματικά επειδή ήταν το μεγαλύτερο λιμάνι της τότε ελεύθερης Ελλάδας, ο Βόλος απελευθερώθηκε το '81, αλλά η Μακεδονία και Θράκη απελευθερώθηκαν αρκετά μετά. Ξέρω ‘γώ η Μακεδονία το 1912, η Θράκη το 1920, άρα ήταν τα βόρεια σύνορα της Ελλάδος, ήταν το δεύτερο λιμάνι μετά τον Πειραιά ο Βόλος και εξυπηρετούσε όλον τον θεσσαλικό κάμπο. Γι' αυτό και έχει και ο Βόλος τόσο μεγάλη ανάπτυξη. Ο Βόλος αναπτύχθηκε ραγδαία απ' το 1881 και μετά με πολλές βιομηχανίες, τέσσερις τοπικές τράπεζες. Ο Βόλος έχει τέσσερις δικές του τράπεζες. Τράπεζα Ηπείρου-Θεσσαλίας, τράπεζα Κοσμαδόπουλου, Τράπεζα [00:45:00]Εμπορίου και Βιομηχανίας και τράπεζα Θεσσαλίας. Όλα αυτά δημιουργήθηκαν από Έλληνες – από Έλληνες λέω – από Βολιώτες επιχειρηματίες, δραστηριοποιήθηκαν έντονα και με άλλα… και με άλλες, με άλλες δραστηριότητες εκτός από τις από τις τράπεζες, δηλαδή ο Παπαγεωργίου είχε το εργοστάσιο Παπαγεωργίου με τα υφάσματα και πολλές πολλές άλλες. Ο Κοσμαδόπουλος είχε την ΕΨΑ, είχε την Ηλεκτρική Εταιρεία, είχε την τράπεζα Κοσμαδόπουλου και όλοι αυτοί, ο Γκλαβάνης, ο Ζαμανούδης, όλοι λοιπόν, όλο το ανφάν γκατέ του Βόλου, της… των πρώτων δεκαετιών του 1920 ουσιαστικά κρατούσε οικονομικά την πόλη στα χέρια του. Όλα αυτά άλλαξαν το 1929 με το παγκόσμιο κραχ, μέσα σε 1-2 χρόνια όλες οι τοπικές τράπεζες κλείσανε, μπήκαμε σε κάποιο οικονομικό μαρασμό τη δεκαετία του '30 και από το '40 και μετά λόγω του πολέμου και μετά με τους σεισμούς, ο Βόλος μεταμορφώθηκε. Ο Βόλος ήταν μία πανέμορφη πόλη δηλαδή μέσα από τις φωτογραφίες φαίνεται μία πόλη η οποία ήταν πανέμορφη, με νεοκλασικά και λοιπά. Δυστυχώς δύο πράγματα ήταν καθοριστικά. Το ένα ήταν οι σεισμοί του '55 που γκρεμίσανε τη μισή και την άλλη μισή την γκρέμισαν… τη γκρέμισε η αντιπαροχή του Καραμανλή. Η αντιπαροχή, λοιπόν, έδωσε σε ανθρώπους την ευκαιρία να αποκτήσουν εκεί που είχαν ένα σπίτι να αποκτήσουν δύο και τρία διαμερίσματα και ουσιαστικά γκρεμίστηκαν τα περισσότερα νεοκλασικά και έχουμε τα κουτιά που έχουμε σήμερα σε όλη την πόλη. Όλα αυτά τα γράφω μέσα από την ιστορία της τοπικής βιομηχανίας, των τοπικών τραπεζών μέσα από φωτογραφίες των φωτογράφων που σας ανέφερα νωρίτερα. Το λιανεμπόριο που αναπτύχθηκε πάρα πολύ, ειδικά στον αστικό ιστό που υπάρχει και σήμερα το ανεπτυγμένο εδώ στο κέντρο δηλαδή, όλα αυτά προσπαθώ να τα γράψω μέσα από ντοκουμέντα τα οποία συγκεντρώνω και από προσωπική μου έρευνα αλλά και μέσω των ΓΑΚ Μαγνησίας, των Γενικών Αρχείων του Κράτους, αλλά και μέσω του ΔΗΚΙ, του Δημοτικού Κέντρου Ιστορίας και Τεκμηρίωσης που ανήκει στο δήμο. Βρίσκω στοιχεία από εκεί, γίνεται ένας συγκερασμός και με κάποια προσωπικά μου στοιχεία, γράφω!

Πάρα πολύ ωραία. Κύριε Δημήτρη, πριν κλείσουμε θα θέλατε να προσθέσετε κάτι άλλο, να μοιραστείτε κάτι άλλο;

Όχι τι να πω! Απλά να πω ότι μακάρι τα πράγματα να πάνε λίγο καλύτερα, να τελειώσουν όλες αυτές οι πληγές που είναι ανοιχτές ,μα αυτό λέγεται covid, μα λέγεται πόλεμος όπως είναι τώρα στη συγκεκριμένη κατάσταση, που θα μας αφήσει πολλά αρνητικά κατάλοιπα, δεν το έχουμε καταλάβει ακόμα, αλλά θα πάει μακριά αυτό έτσι με την με την οικονομική δυσκολία που αντιμετωπίζει η χώρα. Μακάρι να τα ξεπεράσουμε αυτά, για να μπορέσει ο κόσμος πλέον να επανέλθει σε μία καλύτερη διάθεση και να μπορέσει να υπάρχει κάποιο κλίμα διαφορετικό από αυτό που περνάμε σήμερα.

Πολύ ωραία. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ γι' αυτή την συνέντευξη –

Να 'στε καλά.

Και που βρεθήκαμε από κοντά. Να 'στε καλά!

Κι εγώ σας ευχαριστώ. Να 'στε καλά!