[00:00:00]Καλησπέρα Βάσια.

Καλησπέρα.

Πώς ονομάζεσαι;

Ονομάζομαι Βάσια Γερογιάννη. 

Είναι Πέμπτη 4 Αυγούστου 2022, είμαι με την κυρία Βάσια Γερογιάννη, βρισκόμαστε στα Ιωάννινα, εγώ ονομάζομαι Μάριος Γραμματικούδης και ξεκινάμε. Βάσια καλησπέρα, ευχαριστώ που ήρθες. 

Να είσαι καλά. 

Και για την αποδοχή. Ξεκινώντας, θες να μας πεις λίγα λόγια για σένα; Καταγωγή, για παιδική ηλικία.

Ναι. Έχω γεννηθεί στα Ιωάννινα όπου και μένω τα τελευταία χρόνια. Εδώ εργάζομαι, είμαι λογίστρια. Παιδική ηλικία εδώ ήμουν, εδώ μεγάλωσα, εδώ γεννήθηκα.

Τι αναμνήσεις έχεις έτσι από τα παιδικά χρόνια; Τα εφηβικά; Με λίγα λόγια. 

Ωραίες αναμνήσεις έχω, ξέγνοιαστες. Σαν παιδί ήμουν χαρούμενο, περνούσα ωραία πάντα. Με το σχολείο δεν είχα ιδιαίτερα καλή σχέση αλλά πήγαινα. 

Δεν σου άρεσε; 

Όχι, δεν μου άρεσε το σχολείο. Μόνο μου αρέσαν συγκεκριμένα μαθήματα. Όταν ήμουν… Από το δημοτικό κιόλας άρχισα να ξεχωρίζω, δεν μου αρέσαν καθόλου τα θεωρητικά μαθήματα. Μου αρέσαν πιο πολύ ό,τι είχε να κάνει με αριθμούς. Σκέψου, όταν ήμουν νηπιαγωγείο που τα άλλα τα παιδιά δεν ήξεραν καν ορθογραφία, εγώ έκανα τα πάντα με αριθμούς. Έκανα πρόσθεση, αφαίρεση, έπαιρνα τηλέφωνα. Οπότε είχα μια κλίση από τότε.

Άρα είχες έφεση από τότε σε αυτό;

Ναι.

Τι θυμάσαι έτσι με λίγα λόγια από αυτά τα χρόνια εκτός σχολείου; Κάποια πιο ξεχωριστή ιστορία, κάτι διαφορετικό.

Μου αρέσαν οι δραστηριότητες πολύ, οπότε είχα δοκιμάσει σχεδόν τα πάντα. Το πιο αστείο είναι μια φορά... Οι γονείς μου με είχαν γράψει μπαλέτο, γιατί πήγαιναν και τα άλλα παιδάκια της ηλικίας μου, ας πούμε, τα κορίτσια. Αλλά δεν ήμουν καθόλου καλή σε αυτό και έβρισκα διάφορες ευκαιρίες για να ξεφεύγω, να μην πηγαίνω στο μάθημα κτλ.. Οπότε μετά βρήκα κάτι που μου άρεσε πιο πολύ. Πήγα, ξεκίνησα καράτε και εκεί ήταν καλύτερα. 

Θυμάσαι έτσι κάτι άλλο παρόμοιο από εκείνα τα χρόνια μήπως; 

Όπως; 

Κάτι παρεμφερές που να σου έχει μείνει. 

Έπαιζα ποδόσφαιρο. Ξεκίνησα, έπαιζα έτσι στις γειτονιές με φίλους κτλ., μετά ξεκίνησα σε ομάδες με κορίτσια και μετά ασχολήθηκα με την διαιτησία στα εφηβικά χρόνια. Είχα γραφτεί σε μια σχολή, είχα περάσει τις εξετάσεις και κατευθείαν γήπεδο. 

Άρα είχες έντονα αθλητική δραστηριότητα; 

Ναι. 

Σου άρεσε ο αθλητισμός; 

Μου άρεσε ο αθλητισμός, ναι, και γενικά είχα δοκιμάσει πολλά αθλήματα αλλά είχα καταλήξει εκεί. 

Το γεγονός ότι δοκίμασες πολλά αθλήματα σου έκανε καλό μετά θεωρείς ή ήταν μόνο λόγω της ηλικίας; 

Μου έκανε καλό, γιατί όταν από παιδί μαθαίνεις να είσαι σε μια ομάδα γενικά μπαίνεις σε αυτήν την φιλοσοφία της ομάδας, οπότε να λειτουργείς ομαδικά, να βοηθάς τον συμπαίκτη. Οπότε όλα αυτά τα βρίσκεις και λίγο μπροστά σου στην ζωή μετέπειτα. 

Και μας είπες ότι είσαι λογίστρια. 

Ναι. 

Θες να μας πεις λίγα λόγια και για τα φοιτητικά χρόνια πριν πούμε παραπάνω λόγια για το επάγγελμα; 

Ναι, σπούδασα σε άλλη πόλη, όχι στα Γιάννενα, οπότε έζησα την φοιτητική ζωή στο 100%. Δούλευα παράλληλα όταν σπούδαζα. Άσχετη δουλειά με το αντικείμενό μου. Και εντάξει, ωραία ήταν. Ήμουν σε παραθαλάσσια πόλη οπότε περνάγαμε ωραία τα καλοκαίρια. 

Η απόφαση να ασχοληθείς με την λογιστική πώς προέκυψε, Βάσια; 

Είχα από μικρή μια έφεση με τους αριθμούς, όπως σου είπα και πιο πριν, και γενικά με τράβαγε ό,τι είχε να κάνει με νούμερα. Μετά έβλεπα... Και ο πατέρας μου κάνει ένα παρόμοιο επάγγελμα οπότε από μικρή ήμουν από πίσω του και έβλεπα διάφορα και μου άρεσε. Με βοήθησε κιόλας σε αυτό το κομμάτι, γιατί και όταν σπούδαζα και πιο πριν, ας πούμε, μου έδειξε λίγο τον δρόμο οπότε πήρα την απόφαση να ασχοληθώ κι εγώ με αυτό. 

Εσύ σαν παιδί ήθελες συγκεκριμένα αυτό ή ήθελες κάτι σχετικό με οικονομικά με... 

Ήθελα συγκεκριμένα αυτό και μάλιστα όταν είχα δώ[00:05:00]σει εξετάσεις είχα γράψει για πολύ παραπάνω, δηλαδή έπιανα πολύ ανώτερες σχολές αλλά δεν ήθελα να πάω, γιατί ήθελα να κάνω αυτό. 

Σου άρεσε από μικρή δηλαδή; 

Ναι. 

Τι θυμάσαι έτσι από τα χρόνια που ασχολήθηκες με το επάγγελμα; Πώς ήταν τα πρώτα χρόνια της δουλειάς; 

Τα πρώτα χρόνια της δουλειάς ήταν δύσκολα, γιατί όταν ξεκίνησα εγώ το επάγγελμα ήταν μες στην κρίση. Οπότε ήταν δύσκολο και να μάθεις την δουλειά και να μείνεις σε μια δουλειά. Σιγά σιγά, με τον καιρό, εντάξει, ανεβαίνεις και επίπεδο στην δουλειά, αλλάξαν και οι εποχές, δηλαδή δεν είναι όπως ήταν πριν δέκα χρόνια, οπότε… 

Θεωρείς ότι ήταν χειρότερα τότε ή σήμερα; 

Θεωρώ ότι ήταν χειρότερα τότε. Εντάξει, τώρα, σίγουρα σήμερα δουλεύω σε άλλο επίπεδο. Δεν πάω, ας πούμε, να μάθω την δουλειά. Τότε είχα διπλό βάρος, γιατί προσπαθούσα και να μάθω την δουλειά. Αλλά τότε, κοίταξε, επειδή εμείς κατά κύριο λόγο ασχολούμαστε με επιχειρήσεις, την εποχή από το '11 μέχρι το '13, '14, ας πούμε, οι επιχειρήσεις ήταν νεκρές, οπότε είχαμε να αντιμετωπίσουμε και αυτό. 

Δυσκόλευε την ίδια την δουλειά σου δηλαδή; 

Δυσκόλευε και την ίδια την δουλειά, ναι. 

Η δουλειά γενικότερα ήταν έτσι όπως την φανταζόσουν από πριν; Ήταν διαφορετική; Πιο εύκολη, πιο δύσκολη; 

Κοίτα, επειδή από την αρχή είχα αποφασίσει να ασχοληθώ με ένα συγκεκριμένο κομμάτι της δουλειάς που είναι οι επιχειρήσεις, επικεντρώθηκα απ' την αρχή σε αυτό οπότε αυτό ήθελα να κάνω. Έχει τις δυσκολίες του, ναι, πάντα είχε, ακόμα έχει, αλλά για μένα είναι το πιο ενδιαφέρον, γιατί είναι σημαντικό να κάνεις μια δουλειά που δεν βαριέσαι. 

Ήταν όμως όπως το είχες στο μυαλό σου ή βρήκες διαφορετικά πράγματα; 

Το βρήκα καλύτερο από ό,τι το είχα στο μυαλό μου, αλλά πιο δύσκολο. 

Πιο δύσκολο από ποια άποψη; 

Από την άποψη ότι αν θες να είσαι σε αυτήν την δουλειά χάνεις πολλά από την ζωή σου γενικότερα. 

Και εξ όσων γνωρίζω, η πρώτη εργασιακή περίοδος ήταν σε μια μεγάλη εταιρεία εδώ πέρα. Πώς ήταν, ας πούμε, αυτή η περίοδος; Δηλαδή σε σύγκριση με την τωρινή δουλειά, εκείνη η περίοδος πώς ήταν; 

Κοίταξε, απέκτησα μεγάλη εμπειρία από εκεί. Οι αρμοδιότητες σίγουρα ήταν άλλες και ήταν πιο συγκεκριμένες εκεί, γιατί τώρα έχεις να κάνεις με πιο μεγάλο κύκλο, ας πούμε. Εκεί ασχολούσουν μόνο με ένα αντικείμενο. Γενικά, στις εταιρείες έτσι γίνεται, ασχολείσαι μόνο με ένα αντικείμενο οπότε έχεις συγκεκριμένα πράγματα να κάνεις, οπότε οι δυσκολίες είναι λιγότερες. 

Βρήκες διαφορές δηλαδή αναμεσά σε εκείνο τον τρόπο δουλειάς και στον τωρινό, αυτόν που ακολουθήσες; 

Ναι, φυσικά, είναι τελείως άλλη δουλειά. Εκεί είσαι μισθωτός υπάλληλος, εδώ είσαι ελεύθερος επαγγελματίας. Στον ελεύθερο επαγγελματία ένα μικρό ποσοστό μόνο είναι η δουλειά. Όλα τα άλλα είναι άλλα πράγματα όπως δημόσιες σχέσεις. Εκεί δεν τα χρειάζεσαι αυτά. 

Άρα θεωρείς ότι τώρα είναι πιο πολύπλοκο; 

Είναι πιο πολύπλοκο αλλά πιο ενδιαφέρον. 

Την μετακίνηση, αυτήν την αλλαγή από την μεγάλη εταιρεία στο λογιστικό, πώς ήταν για σένα; Πώς την βίωσες; 

Το περίμενα εγώ αυτό από καιρό και εκεί ήθελα να καταλήξω. Δύσκολο ήταν η μετάβαση στην αρχή αλλά εντάξει. Δούλεψα σκληρά δηλαδή για να ανεβώ σκαλοπάτι. 

Αυτή η αλλαγή κατά την γνώμη σου σε ωφέλησε, δηλαδή- 

Ναι- 

Ήταν για καλό; 

Ναι, με ωφέλησε. Ήταν ο αρχικός μου σκοπός αυτός αλλά αυτό που σου είπα και πριν, ότι πρέπει να περάσεις από μια μεγάλη εταιρεία ή από δύο, να αποκτήσεις μια εμπειρία, να δεις πώς είναι και εκεί τα πράγματα. Γενικά, στην δουλειά μου ό,τι αποκομίσεις καλό είναι, από οποιαδήποτε πλευρά. 

Οι διαφορές ήταν και στο κομμάτι που είπαμε περί δημοσίων σχέσεων ή ήταν και πάνω στην δουλειά την ίδια; Σαν δουλειά. 

Κοίτα, ο τρόπος που δουλεύει μια μεγάλη εταιρεία είναι διαφορετικός από τον τρόπο που δουλεύει μια μεσαία εταιρεία έξω κι έχει εσένα σαν εξωτερικό συνεργάτη. Στην μεγάλη εταιρεία είναι περιορισμένα τα καθήκοντα σου και οι ευθύνες σου. Σαν εξωτερικός συνεργάτης έχεις το [00:10:00]100% της ευθύνης και είσαι από πάνω, συμβουλεύεις. Στην μεγάλη εταιρεία δεν έχεις τέτοιες ευθύνες. Στην μεγάλη εταιρεία ό,τι σου πουν οι από πάνω κάνεις, αυτό. Και ασχολείσαι μόνο με ένα κομμάτι του λογιστικού. Δεν μπορείς δηλαδή σε μια μεγάλη εταιρεία ένας να κάνει από όλα. 

Θα μπορούσες- 

Οπότε εμένα αυτό μου φαίνεται και λίγο, ξέρεις, σε περιορίζει. 

Θα μπορούσες, Βασια, να μας περιγράψεις το επάγγελμα σου αλλά από την δική σου οπτική, από την πλευρά του λογιστή. Εμείς το φανταζόμαστε με κάποιον τρόπο. Ο λογιστής πώς το ζει; 

Ναι, κοίτα, είναι επάγγελμα που έχει πολύ άγχος. Απαιτεί πολλές ώρες δουλειάς, δεν έχεις ωράριο, γιατί όταν ασχολείσαι κυρίως με επιχειρήσεις ανά πασά στιγμή μπορεί ο καθένας να χρειαστεί κάτι και πρέπει να είσαι εκεί. Δεν έχει ότι είμαι διακοπές και δεν σηκώνω το τηλέφωνο ή ότι είναι Κυριακή και δεν σηκώνω το τηλέφωνο. Πρέπει ανά πασά στιγμή να είσαι εκεί να εξυπηρετήσεις. 

Σαν δουλειά, ας πούμε, την ώρα της δουλειάς; 

Σαν δουλειά, την ώρα της δουλειάς, εντάξει. 

Εννοώ, ως προς την πίεση. 

Γενικά, είναι πιεστική δουλειά από μονή της οπότε… Οι προθεσμίες, όλα αυτά που έχουμε, ξέρεις. Πρέπει να είσαι… Δεν χωράει… Δεν έχεις περιθώριο να αφήσεις κάτι για μετά ή οτιδήποτε, πρέπει να είσαι σε όλα just in time, που λέμε. 

Επομένως, έτσι για να το... αυτό το κομμάτι να το συνοψίσουμε, ποια θεωρείς ότι είναι τα θετικά; 

Τα θετικά; Τα θετικά… Το μεγαλύτερο θετικό για μένα είναι ότι έχω την ευκαιρία να δουλεύω με διάφορα αντικείμενα. Με πολλούς κλάδους, να δω από διάφορες οπτικές πελάτες, πωλήσεις... Δεν ασχολούμαι δηλαδή μόνο με ένα αντικείμενο και κάθε δουλειά είναι ξεχωριστή. Οπότε αυτό είναι ενδιαφέρον πολύ για μένα και κάθε μέρα κάτι καινούριο βγαίνει, κάτι καινούριο διαβάζεις, κάτι καινούριο θα σου προκύψει. 

Και τα αρνητικά; Έτσι για να το συνοψίσουμε. 

Το αρνητικό της δουλειάς αυτής είναι αυτό που σου είπα και πριν, ότι πρέπει να είσαι μόνιμα διαθέσιμος για τους πελάτες σου. Ανά πασά ώρα και στιγμή, αν κάποιος κάτι χρειαστεί, δεν μπορείς να τον αφήσεις. 

Άρα, κατά κάποιον τρόπο, είσαι ο άνθρωπός τους ως προς το... 

Ναι, γιατί εμείς στην ουσία κάνουμε και συμβουλευτική, κάνουμε τα πάντα, δεν κάνουμε μόνο το λογιστικό κομμάτι πλέον. 

Και μιας και ανέφερες το ζήτημα των πελατών, το ζήτημα της διαχείρισης των πελατών, δηλαδή της συναναστροφής με τον κόσμο, πώς είναι; 

Κοίταξε, μια μικρή κοινωνία όπως είναι τα Γιάννενα οι δημοσιές σχέσεις παίζουν μεγάλο ρολό. Τώρα σε πιο μεγάλες πόλεις κτλ. δουλεύουν αλλιώς, είναι τελείως άλλη η λογική. Εδώ εντάξει, είναι πιο κλειστός ο κύκλος, πιο μικρή η κοινωνία, οι δημοσιές σχέσεις παίζουν σημαντικό ρόλο. 

Άρα θεωρείς ότι όσο πιο μικρή η κοινωνία τόσο πιο δύσκολο; 

Όχι, δεν θα το έλεγα, το αντίθετο θα 'λεγα. Όσο πιο μικρή η κοινωνία τόσο πιο εύκολο. 

Από ποια άποψη το εννοείς αυτό; 

Από την άποψη ότι ένας πελάτης που θα είναι ευχαριστημένος από σένα θα σε συστήσει και σε άλλους δέκα. Στην Αθήνα, ας πούμε, δεν δουλεύουν έτσι. Στην Αθήνα έχεις ένα γραφείο στο κέντρο και θα περάσουν δέκα άγνωστοι και απλά θα μπούνε μέσα. Δεν θα ρωτήσει κανένας: «Σε ποιον λογιστή να πάω;». 

Άρα είναι πιο απρόσωπο κατά τη γνώμη σου; 

Εντελώς απρόσωπο, ναι. Οπότε δεν ξέρω, εμένα μου αρέσει καλύτερα το κομμάτι έτσι όπως πάει εδώ. 

Όλα αυτά τα χρόνια που εργάζεσαι αντιμετώπισες γενικότερα, εννοώ με τον κόσμο, δυσκολίες; 

Ναι, εντάξει, και η καθημερινότητα έχει πολλές δυσκολίες τώρα με την δουλειά. Με πελάτες όχι, δυσκολίες δεν είχα σε προσωπικές σχέσεις κτλ., ποτέ. Σιγουρά είναι μια δουλειά που έχει ένταση οπότε συμβαίνουν και αυτά, ξέρεις. Αλλά είν[00:15:00]αι και αυτά μέρος της καθημερινότητας. Με τόσο πίεση και ένταση. 

Αυτές οι δυσκολίες, που όπως λες ότι είναι αρκετές, θεωρείς ότι σου έκαναν καλό; Σε ωφέλησαν; 

Κοίτα, ούτε με ωφέλησαν ούτε με δυσκολέψαν. Απλά μαθαίνεις λίγο καλύτερα πώς να διαχειρίζεσαι τους ανθρώπους νομίζω. Γνωρίζεις διάφορους χαρακτήρες, διάφορες προσωπικότητες, συναναστρέφεσαι, έρχεσαι αντιμέτωπος καμιά φορά, οπότε μαθαίνεις πώς να διαχειρίζεσαι κάθε είδος χαρακτήρα. 

Τους δύσκολους χαρακτήρες πώς τους διαχειρίζεσαι; Τους εύκολους εντάξει, είναι εύκολοι. 

Κοίτα, θα σου πω. Εγώ λειτουργώ και λίγο σαν καθρέφτης. Οπότε ανάλογα με το τι έχω απέναντι μου λειτουργώ και εγώ, κατάλαβες; Δεν έχω δηλαδή… Δεν πάω με στάνταρ. Δεν έχω tact να πω ότι θα κρατήσω αυτόν τον τύπο. 

Από όλα αυτά τα χρόνια έως σήμερα είναι έτσι κάποια πιο ξεχωριστή ιστορία που σου έχει μείνει από την δουλειά; Κάτι παράξενο; Κάτι το οτιδήποτε; 

Συνέχεια μού συμβαίνουν παράξενα στην δουλειά- 

Πράγματα που περνάνε τα χρόνια και τα θυμάσαι ακόμα, αυτό εννοώ. 

Ναι, δεν ξέρω, μου έχουν συμβεί διάφορα η αλήθεια είναι. 

Θα ήθελες να μας πεις μερικά; 

Κοίτα, συμβαίνουν διάφορα, ναι. Τώρα δεν ξέρω... Ως προς τι, ας πούμε, θες να σου πω κάτι; 

Γενικότερα, μια καλή συμπεριφορά ή μια παράξενα κακή, μια μέρα πιο ξεχωριστή. Κάτι που βίωσες έτσι λίγο πιο έντονα. 

Ξέρεις, έχω πολλά τέτοια και δεν ξέρω τι να σου πρωτοπώ. Εντάξει, έχουν τύχει διάφορα, έχουν τύχει και καλά πράγματα και άσχημα. Και καυγάδες, ας πούμε, και διάφορα, αλλά… 

Κάποιο καλό; Ας μείνουμε στα καλά. 

Κάποιο καλό… 

Για παράδειγμα, με είχε ξαφνιάσει ευχάριστα ένας πελάτης που είχε ταξιδέψει στο εξωτερικό και όταν γύρισε μου είχε φέρει ένα πάρα πολύ ωραίο δώρο που ήταν πολύ ξεχωριστό και με συγκίνησε. 

Άρα ήταν κάτι που σου έμεινε; Το εκτίμησες δηλαδή; 

Ναι, αυτό ήταν κάτι ωραίο και συνέχεια, συνέχεια μου συμβαίνουν τέτοια. Εντάξει, βέβαια δεν μπορούμε να αποφύγουμε και τα άλλα. Που έχει τύχει, ας πούμε, να με πάρει πελάτης δύο η ώρα το βράδυ και ξέρεις, για κάτι τελείως απλό και να έχει την απαίτηση να το κάνω τότε. Αυτά είναι, όπως σου είπα και πριν, τα άσχημα. 

Σε είχε καλέσει εκείνο το βράδυ για εργασιακούς λόγους δηλαδή; 

Ναι, ναι, ναι. Και για κάτι που μπορούσε να το κάνει και αύριο το πρωί, ας πούμε. 

Όλη αυτή η ενασχόλησή σου έως τώρα με την εργασία της λογίστριας, με την λογιστική, τι σου έχει αφήσει, Βάσια; Από την αρχή μέχρι και σήμερα δηλαδή. 

Μου έχει αφήσει μόνο ικανοποίηση, γιατί αυτό ήθελα πάντα να κάνω. Αλλά, ξέρεις, δεν σταματάω να το εξελίσσω, προσπαθώ κάθε χρόνο να το πηγαίνω και ένα βήμα παραπάνω. 

Επομένως είναι κάτι που σε γεμίζει;  

Ναι, η δουλειά για μένα είναι μεγάλο μέρος της ζωής μου και πάντα αυτό ήθελα. Με τα καλά της και τα κακά της, έτσι όπως είναι. 

Και για να κλείσω το κεφάλαιο της δουλειάς, για το μέλλον το πιο μακρινό τι όνειρα θα έκανες, αν επιτρέπεται; 

Να το εξελίξω ακόμα περισσότερο. Στο ίδιο κομμάτι, όπως δουλεύω, αλλά αυτό που σου είπα και πριν, δεν θέλω να υπάρχει στασιμότητα, θέλω να πηγαίνω… Μόνιμα να ανεβαίνω σκαλοπάτι.

Επομένως, νιώθεις δικαίωση για το γεγονός ότι επέλεξες να εργαστείς έτσι και όχι σε μια μεγαλύτερη εταιρεία;

Ναι, ναι, ναι.

Να πάμε και στο κεφάλαιο «Ταξίδια». Γνωρίζω ότι έχεις πραγματοποιήσει πολλά. 

Ναι. 

Ας ξεκινήσουμε με την Ευρώπη. Θέλεις να μας περιγράψεις μερικά από αυτά; Πώς τα βίωσες; 

Ναι. 

Τους προορισμούς; 

Στην Ευρώπη έχω πάει σχεδόν παντού. Ξεκίνησα από πολύ μικρή να πηγαίνω στην Ευρώπη. Όποτε έβρισκα χρόνο και διέθετα κάποια χρήματα, ταξίδευα. Είναι προορισμοί που έχω πάει δύο και τρεις και τέσσερεις και πέ[00:20:00]ντε φορές και πάντα… Έχω αφήσει και κάποιους, γιατί πάντα θεωρούσα ότι η Ευρώπη είναι κάτι πολύ κοντινό μας και ότι οποιαδήποτε στιγμή θέλω μπορώ να ξαναπάω, ας πούμε. 

Θέλεις να μας πεις με λίγο παραπάνω λεπτομέρειες για την Ευρώπη, ας πούμε, στην προκείμενη περίπτωση;

Ναι. Μου άρεσε. Ας πούμε, το καλοκαίρι προτιμούσα από το να πάω διακοπές στην Ελλάδα όπως όλος ο κόσμος, προτιμούσα να πάω έξω. Κυρίως εδώ, μεσογειακές χώρες, Ισπανία, Ιταλία, μου αρέσαν πάρα πολύ. Πέρα από αξιοθέατα, είμαι και λίγο fan του γαστρονομικού ταξιδιού οπότε όποτε μου δινόταν η ευκαιρία δοκίμαζα, ξέρεις. Γιατί θεωρώ ότι το φαγητό παίζει και σημαντικό ρόλο στην κουλτούρα του κάθε λαού. Από το φαγητό μπορείς να καταλάβεις πολλά για την κουλτούρα του κάθε λαού. Οπότε τα ταξίδια μου ήταν σε αυτό το mood.

Σε ποια μέρη, ας πούμε, έχεις πάει, αν μπορείς να μας το περιγράψεις λίγο πιο παραστατικά;

Ναι. Στην Ιταλία έχω πάει σχεδόν σε όλες τις πόλεις. Έχω πάει στην Ιταλία πάνω από είκοσι φορές. Στην Ισπανία έχω πάει. Στην Γαλλία έχω πάει καμία δεκαριά φορές κι εκεί. Στο Παρίσι, γιατί είναι η αγαπημένη μου ευρωπαϊκή πόλη, θα έλεγα. Τώρα έχω κλείσει να πάω στην Βιέννη που δεν έχω πάει.

Κάποιο άλλο μέρος;

Είναι ωραία η Ευρώπη, ναι, έχω πάει παντού. Έχω πάει στην Βουλγαρία, έχω πάει… Κάποιο άλλο μέρος εδώ που να μου έκανε εντύπωση, ε; Το Μονακό μου έκανε εντύπωση εδώ, το Μόντε Κάρλο. Είναι ίσως η πιο ακριβή χωρά που έχω πάει, με ωραία αρχιτεκτονική.

Από τις ευρωπαϊκές χώρες έτσι ποια είναι τα αξιοθέατα που σου έμειναν περισσότερο από όλα; 

Νομίζω, τα πιο τοπ αξιοθέατα είναι στο Παρίσι και στην Γερμανία. Αλλά το Παρίσι, δεν ξέρω, έχει μεγάλη ιστορία. Το μουσείο του Λούβρου. Θεωρώ ότι είναι κάτι πάρα πολύ ξεχωριστό. Η Μόνα Λίζα και άλλοι πίνακες που είχανε εκεί. Θυμάμαι ότι είχα ενθουσιαστεί. Μάλιστα είχα μείνει στο Παρίσι μια εξτρά μέρα, γιατί δεν προλαβαίναμε να δούμε όλο τον Λούβρο σε μια επίσκεψη. Ναι, θεωρώ είναι κάτι ξεχωριστό που ο καθένας πρέπει να δει. 

Τις υπόλοιπες χώρες; Έτσι… 

Και στην Ισπανία είχε ωραία αξιοθέατα, στην Βαρκελώνη, αλλά εκεί σε κερδίζουν άλλα πράγματα. Νομίζω η ζωή τους είναι πιο ωραία οπότε είναι πιο ωραία να είσαι έξω, να κάνεις βόλτες. Και κει η αρχιτεκτονική είναι σούπερ! 

Την κουλτούρα του κάθε λαού, μιας και μας ανέφερες ότι έχεις πάει σε πολλές χώρες, πώς τη βίωσες, ας πούμε; Δηλαδή...

Θα σου πω, αυτό που λένε ότι παίζει πολύ σημαντικό ρόλο οι καιρικές συνθήκες στην κουλτούρα των λαών, παίζει. Γιατί αν θα το παρατηρήσεις, όσο πιο βόρεια πας, που είναι και ο καιρός πιο ψυχρός, έτσι είναι και οι άνθρωποι, λίγο πιο ψυχροί, πιο απόμακροι. Οι χώρες που είναι, ας πούμε, στα ίδια επίπεδα με την Ελλάδα εδώ... Έχουμε πολλά κοινά, ας πούμε, με τους Ιταλούς και τους Ισπανούς. Έχουμε πιο πολλά κοινά από ό,τι έχουμε με τους Ελβετούς ή τους Γερμανούς. Το ίδιο και το φαγητό, έτσι; 

Σχετικά με τις άλλες χώρες που δεν έχουμε τόσα κοινά, πώς θεωρείς ότι είναι η κουλτούρα τους; Είναι πολύ διαφορετική;

Ναι, είναι διαφορετική, είναι πιο… Οι μεσογειακές χώρες πάνω κάτω είναι στο ίδιο μοτίβο. Όσο πιο βόρεια πας καταλαβαίνεις την διαφορά και στους ανθρώπους και στα μέρη, σε όλα, σε όλα.

Ως προς το ζήτημα που μας ανέφερες της γαστρονομίας, τι θα μπορούσες να μας πεις; Τι έχεις δοκιμάσει ανά τη χώρα;

Ότι κι εκεί παίζουν ρόλο οι καιρικές συνθήκες. Θα δεις ότι όσο πιο βόρεια πας, το φαγητό είναι πιο έντονο, πιο[00:25:00] βαρύ. Επιλέγουν περισσότερο κρέατα παρά, ας πούμε, άλλα φαγητά. Τα ποτά, ακόμα και τα ποτά, είναι πιο βαριά όσο πιο βόρεια πας ενώ πιο ελαφριά όσο είσαι κοντά στην Ελλάδα, ας πούμε.

Εσύ προτιμάς κάθε χώρα που πηγαίνεις να δοκιμάζεις και τα- 

Ναι, σε κάθε χώρα που πηγαίνω-

Τα ντόπια προϊόντα-

Δοκιμάζω τα ντόπια, δηλαδή δεν τρώω τα τουριστικά, τρώω τα παραδοσιακά τους.

Από τις ευρωπαϊκές χώρες τι είναι αυτό που σου άρεσε περισσότερο; Τι ξεχώρισες;

Μου αρέσαν τα φαγητά της Ισπανίας που είναι λίγο… Είναι ανάλαφρα φαγητά, αλλά ιδιαίτερα πολύ.Έχουν έντονα το στοιχείο της θάλασσας, δηλαδή έχουν ψάρια, έχουν όστρακα, έχουν διάφορα τέτοια. Κοίταξε, μου άρεσε και το… Μου αρέσαν και τα φαγητά της Γαλλίας, ειδικά στην βόρεια Γαλλία, τα γλυκά τους, τα κρουασάν, όλα αυτά που θεωρώ ότι δεν τα βρίσκεις αλλού, γι' αυτό και φημίζονται τόσο. Μετά, στις πιο βόρειες χώρες, όπως σου είπα, επικρατεί το κρέας και βαριά κρέατα που εμείς εδώ δεν τα πολυτρώμε. 

Όπως για παράδειγμα;

Όπως αλλαντικά βαριά που αυτοί, ας πούμε, τα τρώνε για πρωινό, εμείς εδώ δεν θα τα τρώγαμε ούτε για μεσημέρι. Και γενικά είναι… Τα φαγητά τους είναι πιο βαριά, πιο... Όπως και τα ποτά.

Η καθημερινότητα των ανθρώπων σε αυτές τις χώρες, μιας και έχεις πάει πολλές φορές, πόσο διαφορετική είναι σε σχέση με εμάς; Ο τρόπος που ζούνε, που εργάζονται; 

Κοίταξε, πάλι θα σου πω ότι όσο πιο βόρεια πας οι ρυθμοί είναι πιο σκληροί, πιο γρήγοροι και οι άνθρωποι πιο απόμακροι. Κάτω επικρατεί μια χαλαρότητα, όπως είναι και στην Ελλάδα. Δηλαδή δεν θα δεις διαφορές στις γειτονικές μας χώρες.

Άρα οι διαφορές και οι ομοιότητες, με βάση αυτά που μας λες, έχουν να κάνουν με βάση το γεωγραφικό-

Ναι, και παίζουν πολλά ρόλο, γιατί η καθημερινότητα τους είναι τελείως αλλιώς και αυτό ξεκινάει και από την δουλειά. Δηλαδή τα ωράρια, όλα αυτά παίζουν ρόλο και όλα αυτά είναι διαφορετικά.

Θεωρείς ότι θα μπορούσες να ζήσεις σε μια τέτοια βόρεια χώρα με βάση τα όσα έχεις δει;

Όχι, στην Ευρώπη δεν θα μπορούσα να ζήσω πουθενά εκτός από την Ελλάδα.

Ούτε στις άλλες νότιες χώρες που λες ότι έχουν πολλές ομοιότητες;

Στις άλλες νότιες χώρες ίσως θα μπορούσα να ζήσω, στην Ιταλία ή στην Ισπανία. Ίσως. Αλλά όχι κάπου αλλού.

Εσύ όλα αυτά τα ταξίδια ανά την Ευρώπη γενικότερα πώς τα έζησες; Πώς τα βίωσες; Δηλαδή τι σου άφησε το κάθε ταξίδι, πέρα από...

Κοίτα, το κάθε ταξίδι είναι ξεχωριστή εμπειρία και όταν με ρωτάνε: «Ποιο είναι το αγαπημένο σου ταξίδι;», δεν μπορώ να τους πω. Το κάθε ένα είναι διαφορετικό, σου αφήνει μια άλλη γεύση, μια άλλη εμπειρία. Πάντα κάτι παίρνεις μαζί από ένα ταξίδι. Αν και έχω... Έχω χρόνια που έχω σταματήσει να εξερευνώ την Ευρώπη, γιατί στις χώρες που ήθελα να πάω έχω πάει. Έχω πάει και δύο και τρεις φορές. Οπότε πιο πολύ πλέον δεν πάω για εξερεύνηση, πάω σε φάση διακοπές. 

Από όλα αυτά τα ταξίδια ανά την Ευρώπη έχεις κάποια πιο ιδιαίτερη ιστορία; Κάτι που σου έχει μείνει; Κάτι παράξενο. 

Ναι, όταν είχα πάει στο Παρίσι είχα μείνει μια μέρα στην Disneyland και φεύγοντας θέλαμε… Πηγαίναμε με το τρένο στο αεροδρόμιο και θέλαμε γενικά… Γενικά είμαι λίγο της εξερεύνησης εγώ. Οπότε εκεί ήταν μια έκθεση με διάφορα μηχανήματα και οχήματα και, ναι, είχα σταματήσει στην έκθεση για λίγο και τελικά το λίγο έγινε πολύ και, ξέρεις, ξεχάστηκα και έχασα το αεροπλάνο και μετά ήταν δύσκολα να βρω άλλη πτήση, να γυρίσω στην Ελλάδα. Την επόμενη μέρα δούλευα και τράβηξα λίγο μια ταλαιπωρία αλλά εντάξει, γελούσαμε. Το λύσ[00:30:00]αμε. 

Θυμάσαι κάτι άλλο έτσι παρόμοιο από άλλες χώρες; 

Ναι, θυμάμαι ότι το πρώτο μου ταξίδι… Ένα από τα πρώτα μου ταξίδια που είχα πάει στην Βαρκελώνη, που η πτήση μας ήταν πάρα πολύ κακή, πετούσαμε από Θεσσαλονίκη και μέσα στο αεροπλάνο επικρατούσε λίγο πανικός και είχα φοβηθεί πάρα πολύ και μετά δεν ήθελα να γυρίσω πίσω. Και σκεφτόμουν να αφήσω την πτήση και να γυρίσω με άλλο μέσο, με ό,τι βρω. Και αυτό αστείο μου φαίνεται, τώρα που το σκέφτομαι, αλλά, ναι, είχα περάσει… Ήταν περίεργα τότε. 

Είναι κάτι άλλο παρόμοιο;

Στην Ευρώπη, όχι, εντάξει.

Και για να κλείσω το κεφάλαιο της Ευρώπης, είναι κάποιος προορισμός που θα ήθελες να ανακαλύψεις, να εξερευνήσεις; Πιο ασυνήθιστος εννοώ. 

Στην Ευρώπη; Ναι, θα ήθελα να πάω... Δεν έχω πάει στην Ισλανδία. Θα ήθελα να πάω στην Ισλανδία και θα ήθελα να πάω στην Ρωσία. Εντάξει, δεν το λες Ευρώπη αλλά είναι στα σύνορα της Ευρώπης οπότε για μένα είναι Ευρώπη.

Γιατί θα ήθελες να πας σε αυτές τις δύο, συγκεκριμένα, χώρες; 

Γιατί είναι οι μόνες δύο που δεν έχω πάει από αυτές που θέλω να πάω στην Ευρώπη. Και θεωρώ ότι στην Ρωσία έχει και εξερεύνηση και άλλη κουλτούρα εντελώς από εμάς οπότε μου αρέσει αυτό το διαφορετικό.

Όταν αναφέρεσαι στη Ρωσία, αναφέρεσαι στην ευρωπαϊκή Ρωσία ή σε όλη;

Σε όλη, σε όλη.  

Και πάμε και στο κομμάτι των ταξιδιών εκτός Ευρώπης. Θέλεις να μας μιλήσεις γι' αυτά; Τους προορισμούς, πού είναι. 

Ναι, τα εκτός Ευρώπης είναι τελείως διαφορετικά ταξίδια. Έχουν περιπέτεια, έχουν απρόοπτα και τώρα τελευταία προτιμώ τα εκτός Ευρώπης, να σου πω την αλήθεια, παρά τα Ευρώπης, εντάξει... 

Σε ποιους προορισμούς έχεις πάει;

Έχω πάει στην Αμερική τέσσερις φορές. Έχω πάει στην Ταϊλάνδη από μακρινά, έχω πάει στην Κούβα, στο Ντουμπάι, αν μπορείτε να το θεωρήσετε μακρινό, στο Άμπου-Ντάμπι. Αυτά.

Μιας και αυτοί οι προορισμοί είναι σχετικά πιο ασυνήθιστοι, θέλεις να μας πεις λίγα λόγια για τον καθένα από αυτούς; Άλλη ήπειρο ο καθένας, άλλα μέρη. 

Ναι, στα Εμιράτα όταν πήγα ήταν το πρώτο μου ταξίδι εκτός Ευρώπης, δεν είχα ξαναπάει. Ήταν πολύ ξεχωριστό, γιατί είναι τελείως διαφορετικό, είναι τελείως διαφορετική η ζωή εκεί από εμάς. Άλλη θρησκεία, άλλη κουλτούρα, άλλοι άνθρωποι. Ακόμα και το περιβάλλον δεν είναι ίδιο, έτσι; Γιατί είσαι μέσα σε μια έρημο. Οπότε ήταν και περιπέτεια μαζί και εξερεύνηση, ήταν πολύ ωραίο ταξίδι. Παράλληλα είχα πάει και στο Άμπου-Ντάμπι τότε, όταν ήμουν στο Ντουμπάι, γιατί είναι μια χωρά διπλανή που πας ακόμα και οδικώς. Και ναι, είχα πάει εκεί, είχα πάει στην πίστα της Φόρμουλα 1. Να σου πω και μια ιστορία ξεχωριστή από εκεί την οποία έφτιαξε ο πρίγκηπας του Άμπου-Ντάμπι, γιατί είναι φαν της Φεράρι. Οπότε ήθελε να έχει και τη Φεράρι στο σπίτι του, οπότε έφτιαξε και την πίστα της Φόρμουλα 1. Και μάλιστα όταν ήμουν, επειδή είχε κάποιες… Είχε κάτι σαν γιορτή τέλος πάντων, κάτι για αυτούς, και ο πρίγκηπας, εκτός από φαν της Φεράρι είναι και φαν της Μόνα Λίζας, είχε πληρώσει δύο εκατομμύρια ευρώ για να τη φέρουν την Μόνα Λίζα για λίγες μέρες από το Παρίσι στην πίστα της Φόρμουλα 1. 

Ήταν κάτι που σε εντυπωσίασε, τελείως ασυνήθιστο; 

Ναι, ήταν πολύ ωραία. Δεν είχα ξαναπάει σε πίστα Φόρμουλα 1, πόσο μάλλον σε αυτήν την πίστα που είναι από τις καλύτερες στον κόσμο. 

Σε αυτά τα μέρη, εκεί στα αραβικά μέρη, κατάλαβες το ζήτημα της αντιμετώπισης του γυναίκειου φύλου έναντι των ανδρών; 

Ναι, κοίταξε, παρόλο το ότι είχα πάει προϊδεασμένη, γιατί εντάξει, λίγο πολύ όλοι τα ξέρουμε αυτά, η θρησκεία τους είναι λίγο σκληρή με τις γυναίκες, δεν περίμενα να το αντιμετωπίσω έτσι τόσο έντονα. Ιδίως στο Άμπου-Ντάμπι. Στο Ντουμπάι είναι λίγο πιο τουριστικό μέρος οπότε είχες άλλη αντιμετώπιση. Το Άμπου-Ντάμπι είναι πιο κλειστή κοινωνία, δηλαδή δεν βλέπεις γυναίκα να περπατάει [00:35:00]μόνη της στον δρόμο ή να οδηγεί ή να φοράει κοντομάνικο ας πούμε. Και μάλιστα είχα πάει σε ένα τζαμί, που είναι το μεγαλύτερο τζαμί στον κόσμο, και εκεί εννοείται ότι φορούσες στολή για να μπεις. Δεν μπαίναμε εμείς, ας πούμε, με τις φόρμες ή με κοντομάνικο, παρόλο που είχε 40 βαθμούς έξω, μας ντύσανε. Και κάποια φάση μου είχε ανεβεί λίγο η μπλούζα πάνω στον λαιμό και ήρθε ένας αστυνομικός και με έπιασε βίαια και μου λέει: «Τραβήξου -μου λέει- φαίνεται το δέρμα». Και τότε μπήκα σε κλίμα πώς λειτουργούν εκεί. 

Σχετικά με τους άλλους προορισμούς θα μπορούσες να μας πεις λίγα λόγια; 

Σχετικά με τους άλλους εκτός Ευρώπης; 

Εκτός Ευρώπης, ναι. 

Ναι, στην Ταϊλάνδη ήταν πάρα πολύ ωραία, από τους αγαπημένους μου προορισμούς. Είχα περάσει τέλεια, γιατί παράλληλα πήγαμε και στην πρωτεύουσα, στην Μπανγκόκ, πήγαμε και σε ένα τουριστικό μέρος που λέγεται Πουκέτ που είναι καθαρά για διακοπές. Πήγα σε κάποια νησιά που είναι απέναντι από την Ταϊλάνδη που είναι έτσι πολύ εξωτικοί προορισμοί. Και εκεί τελείως άλλος κόσμος, τελείως διαφορετική κουλτούρα αλλά εντάξει, καμία σχέση τώρα με τις αραβικές χώρες, έτσι; Ευρωπαίοι που πηγαίνουν συνέχεια για διακοπές, ας πούμε, μια χαλαρότητα. 

Τι σε εντυπωσίαζε περισσότερο εκεί πέρα; 

Με εντυπωσίασε το περιβάλλον. Είναι άγριο λίγο το περιβάλλον. Παρόλο ότι είναι μόνιμα καλοκαίρι, κάπου κάπου μπορεί, ας πούμε, να πιάσει μια καταιγίδα και να κρατήσει δύο λεπτά και να πλημμυρίσουν τα πάντα σε δύο λεπτά, και μετά να έχει ήλιο. Αυτό γινότανε μόνιμα. Οι παραλίες τους είναι ωραίες αλλά είναι λίγο τρομακτικές για μάς. Εγώ είχα πάει, είχα δοκιμάσει και είχα κάνει κατάδυση, όχι σε παραλία όμως, μας είχαν πάει με ένα ταχύπλοο μέσα στον ωκεανό. Που για αυτούς ήταν κάτι πολύ light. Για εμάς εδώ τώρα αυτό ήταν λίγο... Δηλαδή εγώ κινδύνεψα και λίγο να σου πω την αλήθεια, γιατί κάτω που κατεβήκαμε, ας πούμε, είχε ψάρια τεράστια κτλ. και μετά εκ των υστέρων διάβασα πόσα ατυχήματα έχουν γίνει εκεί με καρχαρίες και τέτοια, εκεί, σε εκείνο το σημείο. Αλλά εντάξει, για αυτούς είναι κάτι που το ζουν κάθε μέρα. Για εμάς εδώ είναι, ξέρεις, κάτι πιο… Αλλά ήταν ωραία εμπειρία.

Θέλεις να μας πεις και λίγα λόγια για την Αμερική και την Κούβα; 

Ναι, η Αμερική είναι, επειδή με ρώτησες πριν, η μόνη χώρα που μπορώ να πάω να ζήσω. Όπου και αν πήγα στην Αμερική μου άρεσε. Και στην Νέα Υόρκη μού άρεσε και στο Μαϊάμι μού άρεσε και στο Λας Βέγκας μού άρεσε και στο Λος Άντζελες. Στην Αμερική είναι διαφορετική η ζωή, οι ρυθμοί είναι πολύ γρήγοροι κι εκεί. Αλλά θεωρώ ότι έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής από την Ευρώπη. Πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής από όλες τις απόψεις. Και σε όλες τις πολιτείες, τουλάχιστον σε αυτές που έχω επισκεφθεί εγώ.

Βρήκες διαφορές ανάμεσα σε αυτές τις πολιτείες;

Ναι, βρήκα διαφορές. Στην Νέα Υόρκη δηλαδή, στην δυτική όχθη, που λένε… Στην ανατολική όχθη, που λένε, είναι λίγο πιο εργασιομανείς. Τώρα σου μιλάω για το κέντρο, έτσι; Είναι μια πόλη, ας πούμε, οπότε καταλαβαίνεις πώς είναι να ζεις μέσα σε μια πόλη. Δεν έχουν… Δεν έχει πολλές διαφορές με μια πόλη ευρωπαϊκή. Οι ρυθμοί είναι γρήγοροι, έντονοι, ασφυκτικά έντονοι θα έλεγα. Στις άλλες πολιτείες είναι διαφορετικά. Το Μαϊάμι είναι ένα μέρος, ας πούμε, που πάνε για διακοπές οπότε είναι πιο χαλαρά τα πράγματα. Έχει και θάλασσα οπότε όπου έχει θάλασσα, ξέρεις, είναι λίγο πιο… Στο Λος Άντζελες εντάξει, θεωρώ ότι είναι πόλη-κόσμημα το Λος Άντζελες. Όχι μόνο για τους celebrities και τους δισεκατομμυριούχους που ζουν εκεί. Και εκεί μ' άρεσε η ποιότητα ζωής, κι εκεί θα μπορούσα να ζήσω. Κι εκεί έχουν γρήγορους ρυθμούς, κι εκεί έχει θάλασσα, του[00:40:00]ρίστες.

Η Κούβα πώς σου φάνηκε;

Η Κούβα ήταν ίσως ό,τι πιο διαφορετικό έχω κάνει. Μου φάνηκε πολύ μακρινό ταξίδι. Είχα φύγει χειμώνα από εδώ και έφτασα εκεί… Είχα φύγει Δεκέμβριο και έφτασα εκεί και είχε 40 βαθμούς οπότε, ξέρεις, πάντα όταν γίνεται αυτό αργείς λίγο να προσαρμοστείς με το περιβάλλον. Εκεί δεν έχει γρήγορους ρυθμούς. Υπάρχει φτώχεια, πολλή φτώχεια αλλά, ξέρεις, παρόλα αυτά οι άνθρωποι είναι πολύ χαρούμενοι και πολύ ανοιχτοί. Δεν υπάρχει εγκληματικότητα, δεν έζησα δηλαδή κάτι τέτοιο εγώ. Σαν τουρίστας ήταν κάτι πάρα πολύ ευχάριστο αλλά είναι λίγο σκληρό κάποιος από την Ευρώπη να πάει να ζήσει εκεί. Δεν νομίζω ότι θα είναι εφικτό, ότι θα άντεχε.

Ως προς το ζήτημα της κουλτούρας των ανθρώπων; Και αναφέρομαι πιο πολύ στην Ταϊλάνδη και στην Κούβα, γιατί για το Ντουμπάι και το Άμπου-Ντάμπι μας είπες.

Κοίταξε, ως προς την κουλτούρα, στην Ταϊλάνδη είναι κι εκεί έτσι με την θρησκεία τους, λίγο... ξέρεις. Έχουν τους ναούς τους οι οποίοι είναι και μουσεία παράλληλα. Εκεί έχουν τον βασιλιά τον οποίον λατρεύουν σαν θεό, ας πούμε, έχει παντού στους δρόμους αφίσες με τον βασιλιά κτλ. Εντάξει, το μορφωτικό επίπεδό τους είναι λίγο υποβαθμισμένο παρόλο που στις μεγάλες πόλεις, όπως είναι η Μπανγκόκ, υπάρχουν από τα μεγαλύτερα ιατρικά κέντρα με επιστήμες στον κόσμο. Γενικά, έχει πολλά εργοστάσια, γιατί γενικά είναι... Οι μεγάλες εταιρείες βολεύονται και λίγο εκεί, γιατί έχει φτηνά… Το κόστος παραγωγής δεν είναι το ίδιο με το να έχεις ένα εργοστάσιο στην Ευρώπη και όλα ξεκινάνε από τα φτηνά εργατικά χέρια, έτσι; Οπότε έχει βιομηχανία πάρα πολλή.

Ως προς το ζήτημα της γαστρονομίας, και αναφέρομαι κυρίως στις τρεις χώρες εκτός Αμερικής, αυτό πώς ήταν; Πώς το βίωσες;

Θα σου πω. Και στις τρεις χώρες αυτές έπαθα δηλητηρίαση. Στις δύο. Γιατί τα φαγητά τους, ακόμα και το νερό, περιέχουν μέσα ουσίες που εμάς ο οργανισμός μας δεν μπορεί να αντέξει. Παρόλο που πρόσεχα, ήθελα να δοκιμάσω, ας πούμε, και τα δικά τους, οπότε καταλαβαίνεις. Δεν γίνεται δηλαδή να μην πάθεις κάτι αν θες να το δοκιμάσεις.

Ανάμεσα σε αυτές τις χώρες καταλαβαίνουμε ότι έχει αρκετές ομοιότητες και διαφορές, εσύ τι εντόπισες; Γιατί είναι τέσσερεις διαφορετικές χώρες.

Στην Κούβα μού άρεσε η ισότητα των ανθρώπων μεταξύ τους. Μου άρεσε ότι υπήρχε σεβασμός στις γυναίκες, υπήρχε πάντα μια ευχάριστη διάθεση και η πρόθεση ήταν πάντα να περνάμε καλά, ας πούμε. Στην Ταϊλάνδη εντάξει, όπως σου είπα ήταν και λίγο χαμηλό το μορφωτικό επίπεδο, οπότε δεν θα δεις μεγάλη ανάπτυξη. Και ό,τι μεγάλη ανάπτυξη, όπως σου είπα πριν, με γιατρούς κτλ., είναι ξένη, δεν είναι από εκεί. Στην Ταϊλάνδη υπάρχει μόνο φουλ βιομηχανία. Τώρα στην Κούβα οι άνθρωποι ήταν πιο ανοιχτοί, πιο φιλόξενοι, παρόλο που, ξέρεις, ήταν πολύ φτωχοί, δηλαδή πάρα πολύ φτωχοί. Σκέψου ότι ο μισθός, επειδή έκανα και τέτοιες συζητήσεις, ο μισθός κυμαίνονταν στα δέκα τρία με δέκα πέντε ευρώ τον μήνα για εμάς εδώ.

Άρα οι ομοιότητες έχουν να κάνουν με το οικονομικό κομμάτι πιο πολύ και με το μορφωτικό επίπεδο σε αυτές τις χώρες;

Ναι, ναι. Και γενικά, εντάξει, κοίταξε, στην Κούβα είναι και λίγο θέμα… Έχουν την ιδεολογία αυτήν με τον κομμουνισμ[00:45:00]ό, που είναι όλοι έτσι, οπότε, ας πούμε, νοιάζονται για τον διπλανό του ο καθένας. Στην Ταϊλάνδη δεν υπάρχει αυτό, στην Ταϊλάνδη υπάρχει εγκληματικότητα, υπάρχει… Ξέρεις, βλέπεις ότι ο καθένας λειτουργεί με βάση το συμφέρον, είναι τελείως άλλη νοοτροπία.

Πιο μεγαλύτερες διαφορές εντοπίζονται με την Αμερική;

Εντάξει, οι Αμερικανοί είναι ένας λαός διαφορετικός από μόνος του που δεν μπορείς να τον συγκρίνεις με άλλους λαούς. Είναι περήφανοι για την πατρίδα τους. Δηλαδή δεν μπορείς να τους πεις κουβέντα για την Αμερική. Κοίταξε, έχουν… Για μένα η κυβέρνησή τους τούς προστατεύει αρκετά. Τους προστατεύει αρκετά και οπότε δικαιωματικά και αυτοί είναι, ξέρεις, λίγο πιο απόμακροι από τις γειτονικές χώρες. Ας πούμε Μεξικό κτλ.. Στο Μεξικό, ας πούμε, είναι μια χωρά που συνορεύει με την Αμερική και όταν πήγα ένιωσα ότι είμαι πάρα πολύ μακριά.

Από όλα αυτά τα ταξίδια εκτός Ευρώπης, θυμάσαι έτσι κάτι, όπως πριν, κάτι ξεχωριστό; Κάποια ιστορία που σου έμεινε;

Ναι, θυμάμαι όταν πήγαινα στην Καραϊβική που είχαμε… Η πτήση μας είχε μια καθυστέρηση, γιατί το αεροπλάνο που προσγειωνόταν πριν από εμάς κάτι έγινε, δεν ξέρω, δεν κατάλαβα και προσέκρουσε -το χτύπησε κεραυνός- και προσέκρουσε στο… Πέρασε τα όρια του αεροδρομίου, ας πούμε, και έφυγε απ' έξω, κάτι τέτοιο. Και θυμάμαι ότι είχαμε πολλή καθυστέρηση κτλ. και δεν μπορούσαμε να ειδοποιήσουμε και τους δικούς μας ότι είμαστε καλά. Μας έστειλαν στην Νέα Υόρκη, μείναμε εκεί μια μέρα, γιατί δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά, πετάγαμε από Αγγλία. Και τότε θα πήγαινα στην Καραϊβική και παραλίγο να χάσω το καράβι. Άλλη ιστορία… Δεν ξέρω, έχω πολλές ιστορίες. Όταν είχαμε πάει στο Μεξικό είχαμε πάει στην ζούγκλα σε ένα δύσβατο σημείο, ας πούμε, με… Είχαμε ένα τζιπ και μας είχαν πει: «Προσέχετε, γιατί έχει άγρια ζώα». Και εντάξει, εμείς γελούσαμε. Πιο πολύ μας τρόμαξαν όταν μας είπαν να κλείσουμε το κάμπριο γιατί πέφτουν φίδια από πάνω και κάποια στιγμή κατεβήκαμε από το αυτοκίνητο και βρέθηκα μπροστά σε μια πινακίδα που έλεγε: «Μην διασχίζετε τον δρόμο, γιατί περνάνε κροκόδειλοι». Και όντως λίγο πιο πέρα είδα έναν κροκόδειλο τρία μετρά. Και εκεί κατάλαβα ότι όντως είμαι στην ζούγκλα.

Κάτι άλλο παρεμφερές από τις υπόλοιπες χώρες;

Κάτι άλλο παρεμφερές…

Άμα θυμάσαι.

Ναι, στο Λας Βέγκας μου άρεσε πολύ στην Νεβάδα, στην έρημο. Εκεί κάνουν διάφορα extreme πράγματα με τους τουρίστες, ας πούμε, για να δοκιμάζουν... Γιατί εκεί πέρα, ας πούμε, υπάρχει η φήμη ότι ο αμερικάνικος στρατός έκανε διάφορες δοκιμές κτλ.. Οπότε εκεί πέρα δοκιμάζεις τα πάντα, από περίεργα όπλα στην Νεβάδα, μέχρι περίεργα οχήματα και ξέρεις, μπαίνεις λίγο στο κλίμα αυτό.

Από... Βασικά θα το πω αλλιώς. Πού αλλού θα ήθελες να πας εκτός Ευρώπης που να το έχεις βάλει στόχο;

Θα ήθελα να πάω στο Τόκυο, στην Κίνα που δεν έχω πάει. Και δεν πήγα, γιατί... Θα πήγαινα αλλά λόγω κορονοϊού το είχα ακυρώσει αυτό το ταξίδι. Γενικά, εκτός Ευρώπης έχω πολλούς προορισμούς που θέλω να πάω, όπως είναι Αργεντινή, Κολομβία.

Θεωρείς ότι, μιας και τον ανέφερες, ότι ο κορονοϊός επηρέασε τα ταξίδια, τα άλλαξε ή...

Κοίταξε, τα τελευταία δύο χρόνια κι εγώ εκτός δεν είχα πάει, τώρα, πριν πάω Αμερική. Οπότε ήταν και λίγο ρίσκο να κλείσεις ένα ταξίδι και να πας ειδικά στην πλευρά της Ασίας που υπή[00:50:00]ρχε πολύ μεγαλύτερη μετάδοση από ότι στην Ευρώπη και τα μέτρα τους ήταν και πιο χαλαρά, ας πούμε. Κι εντάξει, ο κόσμος τρόμαζε οπότε δεν πήγαινε προς τα εκεί.

Θέλεις να μας πεις λίγα λόγια και για το σήμερα;

Ναι.

Σήμερα συνεχίζω να εργάζομαι, όπως σου είπα. Η οικονομία έχει αρχίσει και επανέρχεται μετά τον κορονοϊό οπότε μπαίνει και η δουλειά μας ξανά σε σειρά, όπως ήταν πριν. Σκέφτομαι να συνεχίσω τα ταξίδια μου τα μακρινά, που δεν μπορούσα να πάω όλο αυτό το διάστημα και ταξίδευα μόνο στην Ευρώπη. Και ελπίζω να μπει ξανά η ζωή μας στους ρυθμούς προ Covid.

Βάσια, κλείνοντας, έχεις να προσθέσεις κάτι; Τι σου έμεινε από όλα όσα μας διηγήθηκες;

Μου έμεινε... Σ' ευχαριστώ πάρα πολύ καταρχήν.

Εγώ ευχαριστώ.

Μου θύμισες και ωραία πράγματα από τα ταξίδια μου.

Είναι κάτι που θα ήθελες να προσθέσεις; Κάτι που σου έμεινε, που σου έχει μείνει από την δουλειά, κάτι παραπάνω που δεν έχουμε πει;

Όχι.

Αν υπάρχει. Σε ευχαριστώ πάρα πολύ-

Κι εγώ σε ευχαριστώ-

Για την πολύ όμορφη διήγηση Βάσια, να είσαι καλά.

Και εγώ. Να είσαι καλά. Γειά.