[00:00:00]Καλησπέρα, σήμερα 3 Σεπτεμβρίου του 2020, βρισκόμαστε με την Δήμητρα Καμπίτη στο Λυγουριό Αργολίδας. Εγώ ονομάζομαι Κυριακή Γιαννούλη, είμαι ερευνήτρια στο Istorima και σήμερα θα πραγματοποιήσουμε μία συνέντευξη σχετικά με την οικολογία. Καλησπέρα, Ντέμη.

Καλησπέρα.

Θα ήθελα να μου δώσεις κάποιες βασικές βιογραφικές πληροφορίες, παράδειγμα, το έτος γέννησής σου, τις σπουδές που έχεις κάνει, που μπορεί να σχετίζονται με την οικολογία, και γενικότερα πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με την οικολογία. 

Ονομάζομαι Δήμητρα Καμπίτη, είμαι γεννημένη το 1990 και οι σπουδές μου έχουνε γίνει στο Αγρίνιο, στη Διαχείριση Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Πανεπιστήμιο Πατρών και έχω κάνει και ένα μεταπτυχιακό στις Ενέργειες, Εφαρμογές Προστασίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος. Η οικολογία και ό,τι έχει να κάνει με την οικολογία έχει γεννηθεί μέσα από τις σπουδές μου, και εκεί ανέπτυξα και κάποιες δικές μου φιλοσοφίες, και κάποια δικά μου γνωμικά, ας πούμε.

Έχεις μεγαλώσει στο Λυγουριό; Έχεις γεννηθεί και έχεις μεγαλώσει, εννοώ, και σχολείο έχεις πάει στην περιοχή του Λυγουριού; 

Ναι, ναι, ναι, είμαι εδώ, Λυγουριό Αργολίδας, εδώ γεννήθηκα, εδώ έχω μεγαλώσει.

Πώς συνδέονται οι σπουδές σου με την αφύπνισή σου, να το πω έτσι, στο κομμάτι της οικολογίας και του περιβάλλοντος γενικότερα;

Ήταν μία πρόκληση τότε για μένα, ήτανε μία σχολή πολύ ενδιαφέρουσα αρχικά. Και έτσι ξεκίνησα αυτό το ταξίδι.

Μέσα από μαθήματα, παράδειγμα, που σου δίδαξαν συγκεκριμένοι καθηγητές ή γενικότερα μέσα από ολόκληρο τον οδηγό σπουδών;

Σίγουρα, μπαίνοντας δεν ήξερα τι μαθήματα θα συναντήσω ακριβώς. Βέβαια, με τα μαθήματα που έκανα, ανέπτυξα πολύ ωραίες προσδοκίες. Ας πούμε, η Oικολογία ήταν ένα μάθημα το οποίο μ’ άρεσε πάρα πολύ και ήθελα, έτσι, να αναπτύξω κι άλλα πράγματα μέσα απ’ αυτό. 

Σαν ορισμό της λέξης, της λέξεως «οικολογία» τι θα πρότεινες, τι θα μας έλεγες;

Όπως είχε πει και ο Θεόφραστος, ο οποίος είχε παρατηρήσει ότι τα φυτά αναπτύσσονται καλύτερα σ’ έναν οικείο τόπο, και αυτό θ’ ακολουθήσω και εγώ και θα πω με τη σειρά μου. Και επίσης, ότι οικολογία είναι ένας κλάδος της Βιολογίας, της γενικής επιστήμης, που μελετά τους οργανισμούς, αρχικά σαν πολύ σαν ευρεία έννοια της οικολογίας. Παρ' όλα αυτά, πώς θέλετε να ξεκινήσουμε;

Γενικά, δεν ξέρω, θα ήθελες να πούμε γενικά για την οικολογία, θα ήθελες να δώσεις κάποια tips σε ανθρώπους που δεν έχουν ασχοληθεί τόσο έντονα ή και τα δύο ίσως. 

Πολύ ωραία. Αρχικά να πούμε, λοιπόν, ότι η οικολογία είναι για μένα μία ευθύνη και είναι ένας τρόπος ζωής, έτσι; Ο πλανήτης μας αποτελεί ένα τέλειο δημιούργημα του ίδιου μας του Θεού, το οποίο πραγματικά ο άνθρωπος έχει ευθύνη να το φροντίσει. Ωστόσο, βλέπουμε καθημερινά ότι δεν του συμπεριφερόμαστε, δεν συμπεριφερόμαστε στον πλανήτη μας, όπως του αξίζει και γι’ αυτό έχει αρχίσει και εκπέμπει και ένα μεγάλο SOS. Γι’ αυτό, λοιπόν, θεωρώ ότι οφείλουμε όλοι μας να βοηθήσουμε με κάθε τρόπο την διάσωσή του και εκεί κατ’ επέκταση, βέβαια, και την δική μας επιβίωση μέσα σ’ αυτό, έτσι; Λοιπόν, συναντάμε καθημερινά πολλές οικολογικές καταστροφές σ’ όλο τον κόσμο και βλέπουμε και την αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος. Και θεωρώ ότι πρέπει λίγο να αφυπνιστούμε σ’ αυτό το κομμάτι. Θέλω όμως να τονίσω και σ’ αυτό το σημείο ότι επίσης πιστεύω ότι ο σύγχρονος άνθρωπος και η νεολαία γενικότερα, υπάρχει μία ευαισθητοποίηση σε κάποια οικολογικά θέματα, και προσπαθεί να διαμορφώσει τις καθημερινές του συνήθειες, ώστε να είναι πρότυπα για ένα πιο φιλικό περιβάλλον. Οπότε, θα ήθελα να πούμε κάποια tips, ας πούμε, για οικολογικούς τρόπους για οικολογική συνείδηση κλπ. κλπ.  Αρχικά να πω ότι πρέπει να ξεκινήσουμε όλοι από πολύ βασικά πράγματα. Να μειώσουμε, ας πούμε, τοξικές και επικίνδυνες ουσίες που υπάρχουνε γύρω μας, να χρησιμοποιούμε οικολογικά προϊόντα, φιλικά για τον άνθρωπο και να εκμεταλλευτούμε όλα αυτά τα δώρα της φύσης που μας έχει δώσει τόσο απλόχερα. Επίσης, πρέπει να είμαστε όλοι ενωμένοι σαν μία αλυσίδα, ώστε όλο αυτό να έχει κάποιο πιο σωστό αποτέλεσμα, κάτι που να γίνει πολύ ωραίο σ’ όλο αυτό. Θέλω να δώσω επίσης έμφαση στο γεγονός ότι όλα ξεκινούν από το σπίτι και την οικογένεια και πώς έχουμε μεγαλώσει σ’ αυτό. Οπότε, θεωρώ ότι το βασικό, το κύριο... Πώς να το πω...; [00:05:00]Το βασικό όλων είναι η οικολογική παιδεία, ας το πούμε έτσι. Εμείς, δυστυχώς, ίσως να μην είχαμε και τόσο την δυνατότητα απ’ τους γονείς μας να μας διδάξουν κάποιες οικολογικούς τρόπους, παρ' όλα αυτά, θεωρώ ότι οι νέοι γονείς το κάνουνε και να δώσουμε κάποια έτσι μικρά bullet για να ξεκινήσουμε; Ωραία. Σαν γονείς προτείνω, λοιπόν, να δίνουμε στα παιδιά μας ένα πολύ καλό παράδειγμα. Τι σημαίνει καλό παράδειγμα; Ας πούμε, ένα πολύ καλό παράδειγμα είναι να δώσουμε μια πράσινη ζωή στο σπίτι, ας φτιάξουμε έναν κήπο, αν δεν έχουμε κήπο, μία γλαστρούλα. Και να διδάξουμε στα παιδιά μας και στα ανίψια μας και στα εγγόνια μας πώς μπορούν να καλλιεργούν τα φρούτα τους, τα λαχανικά τους. Και έτσι μέσα απ’ αυτό να κάνουμε και την διαδικασία της κομποστοποίησης ενδεχομένως, γιατί όχι. Να τους διδάξουμε την ανακύκλωση. Αυτό, βέβαια, μπορεί να γίνει και μέσα από το σχολείο φυσικά. Και να βρούμε κάποιους ωραίους τρόπους, ώστε να δώσουμε στα παιδιά μας γύρω μας ένα έναυσμα, ώστε να μπούνε στον τρόπο καλής συμπεριφοράς. Επίσης κάτι πάρα πολύ αισιόδοξο που έχω δει, είναι ότι υπάρχουνε πενήντα ένα χιλιάδες οικολογικά σχολεία σε εξήντα εφτά χώρες, πάρα πολύ αισιόδοξο και πάρα πολύ ελπιδοφόρο θα πω. Είναι ένα έναυσμα, βλέπω ότι υπάρχει μία κίνηση και από τα σχολεία, υπάρχει μία κινητοποίηση γενικότερα. Λοιπόν και να επιστρέψουμε, και να πούμε ότι το να προστατεύουμε το περιβάλλον είναι σαν να φροντίζουμε την δική μας την υγεία για μένα. Ένας άνθρωπος που φροντίζει το περιβάλλον, που είναι οικολόγος, ας το πούμε έτσι, αυτόματα κάνει καλό και στην υγεία του. Με ποιον τρόπο, θα μου πεις; Με τον τρόπο ότι θα περπατήσει, δεν θα πάρει το αυτοκίνητό του, ας πούμε, να πάει μέχρι το περίπτερο, θα περπατήσει να πάει μέχρι το περίπτερο. Αυτό αυτόματα έχει κάνει ένα καλό και στο περιβάλλον και στον ίδιο του τον εαυτό. Υπάρχει μία προσωπική ανάπτυξη, μία κοινωνική ενεργοποίηση. Γιατί λένε ότι οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται για τη φύση, είναι πιο παραγωγικοί και πιο γενναιόδωροι. Επίσης, κάνεις μία υπέρβαση στον εαυτό σου και αυτό τι σημαίνει: κάνεις μία υπέρβαση στον εαυτό σου; Συγνώμη, σκάλωσα λίγο.

Όχι, δεν υπάρχει πρόβλημα. Εγώ ήθελα να ρωτήσω...

Ναι, πες μου και θα συνεχίσω.

Ότι είπες πενήντα ένα χιλιάδες σχολεία, αν θυμάμαι καλά, σε εξήντα εφτά χώρες. Σε χώρες της Ευρώπης ή γενικά σε όλη την υφήλιο; 

Λογικά παγκοσμίως. Παγκοσμίως έχει γίνει αυτό. Και απ’ ό,τι ξέρω, και στην Ελλάδα υπάρχουν οικολογικά σχολεία. Δεν γνωρίζω το πόσα, αλλά σίγουρα υπάρχουν και στην Ελλάδα, υπάρχουν οικολογικά σχολεία.

Γνωρίζεις σε ποιες περιοχές; Παράδειγμα, είναι στην Πελοπόννησο;

Όχι, δεν το γνωρίζω, όχι και αν δεν υπάρχουν οικολογικά σχολεία, σίγουρα υπάρχουν δράσεις μέσα στα σχολεία και αυτό.

Οι οποίες, παράδειγμα, μπορεί να χρηματοδοτούνται από τον εκάστοτε δήμο ή είναι καθαρά πρωτοβουλίες καθηγητών; Παράδειγμα, να πάρουν τα παιδάκια και να πάνε να φυτέψουν δέντρα ή κάτι παρόμοιο;

Και τα δύο, και τα δύο. Και υπάρχουνε και δράσεις από και διάφορους οργανισμούς, τα οποία μπαίνουνε σε κάποιους διαγωνισμούς τα παιδιά και βάζουνε τα παιδιά σ’ αυτή την διαδικασία, και να κερδίζουν και έναν διαγωνισμό και να κάνουν και ένα καλό στο περιβάλλον. Και στον εαυτό τους.

Στα χρόνια τα δικά σου, εννοώ όταν ήσουνα παιδί Δημοτικού ή τέτοια ηλικία συν-πλην, υπήρχαν τέτοιες δράσεις ή έχουν ξεκινήσει να αναπτύσσονται τώρα;

Υπήρχανε, υπήρχανε και από τον Δήμο μας τότε, όσον αφορά την ανακύκλωση κυρίως υπήρχανε τέτοιες δράσεις. Και υπήρχε και στο γυμνάσιο, είχαμε μία περιβαλλοντική ομάδα, η οποία είχε πάει πάρα πολύ εξαιρετικά και μέσω διαγωνισμού κιόλας πάλι ήτανε αυτή η ομάδα, και είχαμε κερδίσει νομίζω και ένα βραβείο. Υπήρχανε, υπήρχανε, νομίζω απ' τα χρόνια τα δικά μας, δηλαδή, απ’ όταν πηγαίναμε εμείς δηλαδή από το ’04, 2004 στο σχολείο. Βέβαια, είχαμε και πάρα πολλούς καθηγητές που ενδιαφερόντουσαν γι’ αυτά τα πράγματα, είχανε μπει, δηλαδή, σ’ αυτό το τριπάκι της οικολογίας και του περιβάλλοντος γενικότερα. Είχε αρχίσει να αναπτύσσεται λίγο αυτή η ιδέα στα μυαλά κάποιων.

Ναι.

Να συνεχίσω και να πω, λοιπόν, ότι η επιστροφή στη φύση κάνει και στην δική μας υγεία καλό, έτσι; Το να είμαστε, λοιπόν, οικολόγοι, αυτόματα μας απομακρύνει και απ' τον υπερκαταναλωτισμό. Δηλαδή, δεν κοιτάμε τα υλικά αγαθά, δηλαδή, τα χρήματά μας να δαπανώνται σε πράγματα τα οποία είναι για δικές μας εμπειρίες, ας πούμε, για να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας και όχι για να αγοράσουμε πέντε ρούχα παραπάνω. Κάνει καλό και στην τσέπη μας, λοιπόν, η οικολογία. Επίσης, [00:10:00]οι οικολόγοι επίσης φημίζονται για την ευκολία στην λήψη των αποφάσεων τους, γιατί πρεσβεύουν για να κρίνουν τι είναι σωστό να πράξουν. Επίσης, η υγιεινή διατροφή. Και τι σημαίνει και αυτό; Η καλλιέργεια φρούτων, λαχανικών κλπ. κλπ., και να μην τρώμε προϊόντα ζωικής προέλευσης, αυτόματα μας οδηγεί σε μία καλύτερη ποιότητα διατροφής μας. Κάτι πιο γενικό, επίσης, είναι και η ορθή μόνωση του σπιτιού μας. Το να είναι ένα καλό μονωμένο σπίτι, έχουμε και ζεστούς και ψυχρούς χώρους αντίστοιχα και διασφαλίζουμε πάλι και την υγεία μας σε αυτό. Δεν θα μιλήσω για οικολογικά ρούχα κλπ., τα είπα και νωρίτερα.

Οικολογικά ρούχα εννοείς τα ρούχα second hand, που τα...

Ναι, είναι μία καλή λύση και αυτό, αλλά ας μην κάνουμε υπερκατανάλωση και ας μην παίρνουμε και οικολογικά ρούχα. Αλλά ναι, και οικολογικά... Το να παίρνουμε ή να παίρνουμε second hands και να δωρίζουμε πάρα πολλά ρούχα, επίσης είναι πάρα πολύ ωραίο και ξέρετε κάτι; Μέσω της οικολογίας γινόμαστε και λίγο πιο λιτοί και πιο συνειδητοί και κάνουμε και πέρα απ’ το περιβάλλον κάνουμε και δέκα καλά παραπάνω, θα δώσουμε και ένα ρούχο σε ένα παιδί που το έχει και πραγματικά ανάγκη. Να μιλήσουμε τώρα για οικολογική συνείδηση και κάποια tips πιο συγκεκριμένα;

Φυσικά, ναι.

Λοιπόν. Όπως προανέφερα, να μην θερμαίνουμε ένα άδειο σπίτι, έτσι; Να υπάρχει μία σταθερή θερμοκρασία στο σπίτι, ο υπολογιστής φυσικά και καλό είναι να είναι σβηστός, όταν δεν λειτουργεί. Να καθαρίζουμε την πλάτη του ψυγείου, να προσπαθούμε να μοιράζουμε διαδρομές με τ’ αυτοκίνητο, ώστε να μην καταναλώνουμε βενζίνη περιττή. Ας πούμε, ένα καλό tip επίσης είναι να ρίχνουμε τις στάχτες απ’ το τζάκι στις γλάστρες, στον κήπο μας, να φτιάχνουμε κομπόστ. Να αγοράζουμε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, να χρησιμοποιούμε πιο πολύ το ύφασμα και όχι το χαρτί, δηλαδή, να χρησιμοποιούμε υφασμάτινες πετσέτες στην κουζίνα μας και όχι χαρτί κουζίνας, ας πούμε.

Με τη λογική να μην κόβονται τόσα πολλά δέντρα, ούτως ώστε να χρησιμοποιηθεί το ξύλο και κατ’ επέκταση να φτιαχτεί το χαρτί;

Ακριβώς, ακριβώς, να επιδιορθώσουμε βρύσες και καζανάκια οι οποίες στάζουνε στο σπίτι και χάνουμε νερό χωρίς λόγο και αιτία. Και όλα αυτά που λέω, φυσικά κάνουνε καλό και στην τσέπη μας, έτσι; Είναι όλα αυτά αλληλένδετα. Οι νοικοκυρές μπορούνε να φτιάξουνε στο σπίτι τους απορρυπαντικά από φυσικά, φιλικά προς το περιβάλλον, απορρυπαντικά, όπως είναι το ξύδι, ας πούμε, να δώσουμε ένα παράδειγμα, και να μην καταναλώνουν απορρυπαντικά, τα οποία είναι τέρμα χημικά, όλα. Φυσικά από μόνοι μας να μαζεύουμε τα σκουπίδια απ’ το δρόμο, να προστατεύουμε τις παραλίες μας, να μην αφήνουμε τα αποτσίγαρά μας παντού. Κάτι πάλι πολύ όμορφο είναι να 'χουμε το δικό μας μπουκάλι και να παίρνουμε το νερό μας μαζί μας, να μην παίρνουμε μπουκαλάκια, να 'χουμε το μπουκάλι του καφέ μας και να πηγαίνουμε στην καφετέρια και να λέμε: «Ορίστε, γεμίστε το από δω». Nα ξεκινήσουμε να μοιραζόμαστε πράγματα σε οργανισμούς και ιδρύματα, –αυτό που είπα και πριν–, με τα ρούχα μας, με τα πράγματά μας, με τα γραφεία, με τα έπιπλά μας, με τα πάντα μας, τα βιβλία μας, μ’ ό,τι μπορούμε να δώσουμε. Και να επαναχρησιμοποιήσουμε εμείς αντίστοιχα απ’ αυτούς. Και φυσικά το μείζον θέμα που θεωρώ ότι το 'χουν κάνει όλοι πια, ακόμη και τα super market αφυπνίστηκαν σ’ αυτό είναι οι πλαστικές σακούλες, να 'χουμε όλοι τη δική μας σακούλα και να την επαναχρησιμοποιούμε και να να μην χρειαζόμαστε να πάρουμε πλαστική σακούλα από πουθενά, από πουθενά, να την έχουμε μόνο μέσα στην τσάντα μας, στο αυτοκίνητο μας. Κάτι άλλο πάρα πολύ ωραίο που έχει συμβεί τον τελευταίο καιρό, εγώ τουλάχιστον τα τελευταία δύο χρόνια, ένα, το βλέπω, είναι τα online εισιτήρια. Αυτό που πάλι είχαμε εισιτήρια για τα πάντα, είχαμε ένα χαρτάκι μόνιμα, για το σινεμά, για τη συναυλία, για ταξίδια, για ferry boat, για δεν ξέρω και γω τι, πια όλα αυτά έχουνε γίνει online και χαίρομαι πάρα πολύ γι’ αυτό και αν μπορεί να γίνουνε και σ’ άλλες υπηρεσίες, να γίνονται online τα εισιτήρια –θα τα πούμε–, να γίνονται παντού έτσι. Τι άλλο μπορούμε να πούμε; Το χαρτί το είπαμε. Α, και πάρα πολύ καλό όσον αφορά το χαρτί, είναι να φτιάξουμε και 1 δικό μας κάδο ανακύκλωσης μόνο για το χαρτί, να μην υπάρχει κάτι άλλο σ’ αυτό και να το βάζουμε στον ειδικό κάδο ανακύκλωσης χαρτιού, γυαλιού, ε...

Αλουμινίου.

Αλουμινίου, αυτό θα 'ταν ακόμα πιο... Αν μπορεί κάποιος, δηλαδή, να το πάει και σ’ άλλο επίπεδο. Κανονικά σιγά-σιγά πρέπει να το πάμε σ’ αυτό το επίπεδο και να ζούμε έτσι.

Εννοείς, κάδους μέσα στο σπίτι να ξεχωρίζουμε τα σκουπίδια;

Ναι, ναι, ναι, γιατί πια... Υπήρχε, νομίζω, [00:15:00]κάποια περίοδος που υπήρχε αυτό, τώρα πάλι έχει λίγο εξαλειφθεί. Νομίζω ότι πρέπει να το ξαναφέρουμε λίγο, και αυτό, βέβαια, πρέπει να γίνει από δήμους, πάλι και από σχολεία, γιατί και από μόνοι μας λίγο δύσκολα παίρνουμε μπρος. Πρέπει να γίνει λίγο, έτσι, ένα ξεκαθάρισμα, ναι, γίνεται πιο εύκολο και πιο σωστό. Να δώσω και κάποιες άλλες ατομικές, έτσι, λύσεις και να κάνουνε, όσον αφορά την οικολογία επίσης: να παίρνουμε και βιοδιασπώμενες σακούλες απορριμμάτων στο σπίτι μας, δηλαδή, εκεί που πετάμε τα απορρίμματά μας, όλες αυτές οι σακούλες να είναι βιοδιασπώμενες. Πέρα, λοιπόν, απ’ τις σακούλες πολλαπλών που είναι επαναχρησιμοποιημένες να τις έχουμε για το super market και τα υπόλοιπα, έτσι; Ένα πάρα πολύ έξυπνο όσον αφορά το απορρυπαντικό που είπα και πριν, υπάρχουνε κάποιες σαν αμπούλες, οι οποίες τις χρησιμοποιείς στο πλυντήριο σου ξανά και ξανά. Όλα αυτά πλέον τα προμηθεύεσαι από το ίντερνετ, έχει άπειρα site που μπορείς να προμηθευτείς, άπειρους συμβούλους μέσα στο ίντερνετ που μπορούν να σου δώσουνε λύσεις, ώστε να ζήσεις οικολογικά. Εγώ αυτή τη στιγμή απλά προτείνω κάποιες μικρές λύσεις, κάποιες που μπορεί να τα κάνει... Μία καλή αρχή για κάποιον, ας πούμε, αυτό προτείνω, έτσι; Ένα πάρα πολύ όμορφο επίσης είναι η σιλικόνη, για την αντικατάσταση του αλουμινόχαρτου και της λαδόκολλας, το οποίο να επισημάνω ότι δεν ανακυκλώνεται. Οπότε, μία τέτοια λύση επίσης είναι σωτήρια. Υπάρχει οικολογικό χαρτί τουαλέτας, το οποίο είναι ανακυκλώσιμο, όλα αυτά τα βρίσκεις από το ίντερνετ, έχει τα πάντα πια, όπως και χαρτοπετσέτες, τις οποίες μπορείς να τις αντικαταστήσεις με πετσέτες που πλένονται, με υφασμάτινες, όπως είπα και πριν. Μπορείς να υποκαταστήσεις τις οδοντόβουρτσες και τις μπατονέτες με οδοντόβουρτσες και μπατονέτες από μπαμπού.

Τις οποίες τις βρίσκουμε στο εμπόριο ή μπορεί κάποιος να τις φτιάξει μόνος του;

Στο εμπόριο σίγουρα, τώρα να, μια καλή ενασχόληση να κάτσεις να δεις και πώς μπορείς να φτιάξεις, να βάλεις τρυπούλες, δεν ξέρω, γιατί όχι, γιατί όχι, να το φτιάξεις και μόνος σου κάτι. Υφασμάτινοι δίσκοι ντεμακιγιάζ, όχι αυτοί οι δίσκοι που παίρνουμε απ’ το εμπόριο και πόσους τόνους χαλάμε από αυτά. Άμα συλλογιστεί κάποιος πόσα πολλά χαλάμε μέσα στο χρόνο και πόσα μπορείς ατομικά κάποιος να διασφαλίσει την οικολογία μόνος του, θα είναι σοκαριστικά νομίζω τα νούμερα. Βιοδιασπώμενες σερβιέτες, όπως και το κύπελλο περιόδου, κάτι που ήρθε στη μόδα κιόλας και επίσης πολύ ελπιδοφόρο. Δεν είναι κακό να το δοκιμάσουμε και να δούμε γιατί, τι μπορεί να μας προσφέρει και πώς μπορούμε να το υποκαταστήσουμε.

Το κύπελλο περιόδου τι είναι;

Είναι ένα κύπελλο περιόδου, το οποίο μπαίνει εσωτερικά, φαντάζομαι υπάρχουν οδηγίες χρήσης, δεν έχω δει ακριβώς πώς είναι η λειτουργία του, αλλά μπαίνει εσωτερικά και κάνει και αυτό εξαιρετικά τη δουλειά του, νομίζω είναι ασφαλές.

Και έγινε μόδα μέσα στο 2020;

Να σας πω την αλήθεια, εγώ τώρα το άκουσα, δεν το είχα ξανακούσει. Εγώ τουλάχιστον τώρα το 'χω πάρει, πιο πολύ το βλέπω στο ίντερνετ να σας πω την αλήθεια, που παλιά δεν το έβλεπα, τώρα το βλέπω πιο συχνά. Επίσης, ένα μεγάλο βάσανο είναι τα εμφιαλωμένα νερά, επιτέλους βγήκαν αυτά τα φίλτρα νερού, όπως είπα και πριν κάνεις καλό και στην υγεία σου, και στην τσέπη σου, και στο περιβάλλον. Και φυσικά και τελευταίο είναι η... Μπορούμε να πάρουμε μεταχειρισμένες συσκευές, να μην παίρνουμε συνέχεια κάθε χρόνο ένα κινητό, έναν υπολογιστή, ένα τάμπλετ. Μπορούμε να πάρουμε μεταχειρισμένες συσκευές, τις οποίες κάνουνε άψογα και αυτές τη δουλειά τους, όπως μία φωτογραφική μηχανή. Νομίζω υπάρχουν και στο εμπόριο φωτογραφικές μηχανές μεταχειρισμένες εξαιρετικές. Όπως παίρνουμε ένα μεταχειρισμένο αυτοκίνητο, έτσι μπορούμε να πάρουμε και μεταχειρισμένες συσκευές. Αυτά ήταν κάποια tips που μπορώ να σας δώσω για ένα αρχικό στάδιο επαγρύπνησης, έτσι, λίγο και να γίνουμε λίγο πιο οικολόγοι.

Επειδή βλέπω γενικά ότι είχες αρκετά πράγματα να παρουσιάσεις, και να πεις ,και να παροτρύνεις τον άλλον να ξεκινήσει να ζει με έναν διαφορετικό καινούριο τρόπο ζωής, ουσιαστικά μπορείς να... Είσαι στην ομάδα των ανθρώπων που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε vegetarian ή vegan ή κάτι τέτοιο; Επειδή προηγουμένως ανέφερες ότι καλό θα ήταν να περιορίσουμε την τροφή ζωικής προέλευσης.

Δεν είμαι, όχι, αλλά το να ελαχιστοποιήσουμε τα ζωικά τρόφιμα είναι και αυτός ένας μικρός τρόπος, όσον αφορά την οικολογία. Δεν έδωσα πολύ ακραία παραδείγματα, έδωσα πολύ μικρά tips, κάτι που οι περισσότεροι μπορεί και να γνωρίζουνε. Όχι ότι είναι ακραίο αυτό, το να είσαι vegetarian, απλά θεωρώ ότι είναι, έχεις πάει σε άλλο στάδιο πια της οικολογίας και της οικολογικής συνείδησης. Εγώ παρουσίασα ένα πολύ αρχικό στάδιο. Τώρα ναι, φυσικά, το να[00:20:00] γίνεις και vegetarian και να μην χρησιμοποιείς καθόλου ζωικά τρόφιμα, είναι μία πολύ καλή... Πώς να το πω...

Εναλλακτική, προστασία στο περιβάλλον;

Είναι μία πολύ καλή πρόταση, ναι, είναι λίγο δύσκολο δεν θα 'θελα να το προτείνω, γιατί δεν το κάνω και 'γω η ίδια αυτό. Αυτό.

Ανήκεις ή ανήκες ποτέ σε κάποια ομάδα όπως παράδειγμα η Greenpeace; Ή θα ήθελες να ασχοληθείς στο μέλλον με κάποιο τέτοιου είδους εθελοντισμό;

Όχι, όχι, όχι, δεν έχω ασχοληθεί, θα ήθελα, φυσικά και θα ήθελα. Έχω ασχοληθεί μόνο σε κάποιες ομάδες στο Πανεπιστήμιο μου και στο δήμο όταν δούλεψα όσον αφορά την πρακτική μου, πάλι όμως πολύ χαλαρά, πολύ βασικά πράγματα, όσον αφορά την ανακύκλωση κυρίως, βασικά, πολύ σημαντικά. βέβαια, αλλά βασικά. Μόνο σ’ αυτές, σε τέτοιες ομάδες έχω ασχοληθεί.

Η πτυχιακή σου στο προπτυχιακό επίπεδο ή η διπλωματική σου στο μεταπτυχιακό είχαν κάποια σχέση με τεχνικές...

Όσον αφορά την οικολογία, όχι.

Ναι, ακριβώς.

Όχι, όχι, καθόλου, όχι. Δεν είχα να κάνω, ότι η οικολογική συνείδηση σίγουρα μου έγινε λίγο πιο μεγαλύτερη μέσα στο πανεπιστήμιο και... Γιατί είχα και μαθήματα οικολογίας κλπ. Παρ' όλα αυτά, θεωρώ ότι αν κάποιος αποκτήσει οικολογική συνείδηση θα γίνει επειδή το θέλει πραγματικά, επειδή έχει αρχίσει και σέβεται λίγο το συνάνθρωπο του και το περιβάλλον γενικότερα, είναι μία ατομική ευθύνη του καθενός. Σίγουρα όλοι μας έχουμε παρασυρθεί να από ένα φίλο, από ένα γνωστό, ενδεχομένως από μία συνέντευξη. Αλλά από εκεί και πέρα είναι πολύ ατομική ευθύνη του καθενός, πώς θα δει την οικολογία γενικότερα και την οικολογική συνείδηση. Σίγουρα, ναι, μέσα στο πανεπιστήμιο έμαθα και εγώ κάποια περισσότερα πράγματα. Το έναυσμα το δικό μου, ώστε να γίνω λίγο πιο οικολόγος, ήτανε η καταστροφή που γίνεται γύρω μας, αυτό. Δηλαδή, αν κάποιος αντιληφθεί το τι γίνεται γύρω μας, νομίζω θα αρχίσει σιγά-σιγά να σκέφτεται πιο σοβαρά όλα αυτά που τα tips, ας πούμε, που είπα πριν. Και να κάνει έστω και το 1/3.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να σε ρωτήσω, αν το γνωρίζεις, κατά πόσο η ανακύκλωση γίνεται στο 100%. Νομίζω ότι πριν χρόνια είχα δει κάποιο ντοκιμαντέρ για την Αγγλία και ανέφεραν ότι παρόλο που οι άνθρωποι έκαναν πραγματικά σε πολύ μεγάλο βαθμό ανακύκλωση, το τελικό στάδιο αυτής, όπως και να 'χει, μέσα από τις διάφορες εταιρείες –και γενικά δεν ξέρω ποιος φτάνει στο τέλμα της την ανακύκλωση–, ήταν λιγότερο από 5%. Δηλαδή, ναι μεν οι κάτοικοι πέταγαν στους κάδους τους ειδικούς, αλλά το τελικό στάδιο ήταν μικρότερο από το 5%. 

Το 'χω ακούσει και εγώ, δεν το 'χω δει με τα μάτια μου, έχω ακούσει κι εγώ ότι δεν γίνεται καλή –πώς να το πούμε;–, καλή μέριμνα σε αυτό, καλή συνέχεια σε αυτό. Παρ' όλα αυτά, αν αντιληφθεί κάποιος στο οικείο του περιβάλλον ότι κάτι τέτοιο γίνεται, καλό είναι να ενημερώσει τις αρχές, να ενημερώσει το δήμο του και να επιληφθεί επί του θέματος. Βέβαια, ντάξει, ένας άνθρωπος μπροστά στους εκατό χιλιάδες, τώρα δεν κάνει τίποτα. Αλλά αν ισχύει όντως κάτι τέτοιο και το χει δει κάποιος ή το έχει αντιληφθεί, καλό είναι να μιλάει με τις αρμόδιες αρχές. Εύχομαι να μην γίνεται κάτι τέτοιο, δεν το 'χω δει, δεν θα πω ψέματα, δεν το 'χω δει, το 'χω ακούσει κι εγώ, δεν το 'χω δει.

Ωραία, σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ για τη συνέντευξη, Δήμητρα.

Και εγώ.