[00:00:00]Ονομάζομαι Σκύφτας Θέμης, είμαι ερευνητής στο Istorima. Σήμερα είναι 6 Ιουνίου του 2020 και βρίσκομαι στην Θεσσαλονίκη, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στο σπίτι μου μαζί με την Μαρία. Μαρία θέλεις να μας μιλήσεις λίγο για σένα;

Kαλησπέρα Θέμη. Είμαι η Μαρία, είμαι 25 χρονών. Μένω στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης μαζί με την οικογένεια μου. Έχω άλλα τρία αδέρφια. Δύο κορίτσια και ένα αγόρι. Έχω σπουδάσει στο τμήμα Ψυχολογίας εδώ στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και αυτή την στιγμή βρίσκομαι στην Ελλάδα, λόγω του κορωνοϊού γιατί η δουλειά μου είναι στη Αγγλία.

Τι δουλειά κάνεις;

Εργάζομαι στην Αγγλία σε μια εταιρεία ως φροντιστής ατόμων ή αλλιώς, όπως το λένε αυτοί: «live-in carer». Ασχολούμαι με άτομα τα οποία έχουν προβλήματα υγείας είτε σοβαρά είτε και όχι, ανάλογα την κάθε περίπτωση.

Πώς έμαθες για αυτήν τη δουλειά;

Πέρσι το καλοκαίρι καθώς έψαχνα για μια πιο σοβαρή δουλειά και πιο σταθερή, μια φίλη μου μού την πρότεινε η οποία δουλεύει και αυτή στην ίδια εταιρεία. Και ενώ στην αρχή φοβόμουν να φύγω στο εξωτερικό, πήρα την απόφαση να το δοκιμάσω.

Θυμάσαι την στιγμή που φεύγεις ή ανακοινώνεις στους γονείς σου ότι πρέπει να φύγεις στο εξωτερικό για δουλειά;

Ναι. Η αλήθεια είναι ότι η περίοδος όπου πέρασα και έκανα τα χαρτιά μου για να φύγω στην Αγγλία ήταν αρκετά περίεργη γιατί δεν το ήξερε σχεδόν κανένας. Το πήρα απόφαση μόνη μου. Το ανακοίνωσα στους γονείς μου οι οποίοι στην αρχή λίγο σοκαρίστηκαν γιατί δεν περίμεναν από εμένα να πάρω μια τέτοια απόφαση, αλλά με βοήθησαν πάρα πολύ και με υποστήριξαν σε αυτό. Οπότε κάπως με βοήθησε. Απλά γενικά για μένα ήταν κάτι πολύ αγχωτικό εκείνο το διάστημα γιατί έπρεπε να αφήσω όλη μου τη ζωή εδώ και να ξεκινήσω κάτι καινούργιο εκεί.

Θυμάσαι τη μέρα που ετοίμαζες την βαλίτσα; 

Nαι. Ήτανε περίπου δύο μέρες η κατάσταση αυτή με την βαλίτσα, να δω τι θα χρειαστώ. Ήξερα ότι θα λείψω για κάνα δύο μήνες σίγουρα, οπότε έπρεπε να πάρω όλα τα σημαντικά πράγματα. Βρισκόμουν νομίζω σε ένα μικρό πανικό για να προλάβω να τα τακτοποιήσω. Τη στιγμή που έκλεισα τη βαλίτσα και ήξερα ότι τώρα φεύγω νομίζω ότι θα την θυμάμαι και την στιγμή που με πήγε ο μπαμπάς μου με την μικρή μου αδερφή στο αεροδρόμιο γιατί ήτανε ένα διαφορετικό ταξίδι από τα άλλα. Δεν θα γυρνούσα σύντομα και δεν θα πήγαινα και κάπου που θα ήξερα τα μέρη ή θα μπορούσα να τα βρω πιο εύκολα.

Εκεί πέρα είχες κανονίσει, στην Αγγλία εννοώ, διαμονή;

Nαι. Τις πρώτες μέρες θα με φιλοξενούσε μια φίλη μου που μένει εκεί για να με διευκολύνει και μετά έπρεπε να πάω σε μια μικρή πόλη έξω από το Λονδίνο, γιατί ήταν τα γραφεία της εταιρείας όπου θα έκανα τα χαρτιά μου και επίσημα. Θα περνούσα από μια δεύτερη συνέντευξη και θα έμπαινα και σε μια εκπαίδευση 7 ημερών για να μπω περισσότερο στη κατάσταση της δουλειάς. Έπρεπε κιόλας να εκπαιδευτούμε σε πρώτες βοήθειες, στη χρήση μηχανημάτων, γιατί αν ο άνθρωπος που θα αναλαμβάναμε θα είχε πρόβλημα κινητικό έπρεπε εγώ να είμαι προετοιμασμένη για κάθε είδους περίσταση. Οπότε ήταν αλλαγή πόλεων, μεταφορικών μέσων…

Δηλαδή όταν κατέβηκες από το αεροπλάνο πού πήγες;

Όταν κατέβηκα από το αεροπλάνο, η αλήθεια είναι ότι πήγα σε ένα γνώριμο μέρος, πήγα στο σπίτι της φίλης μου. Βέβαια, έφτασα ξημερώματα οπότε ήταν λίγο περίεργο. Πήγαινες σε ένα γνώριμο πρόσωπο αλλά από την άλλη ήξερα ότι μετά από μερικές μέρες θα το άφηνα και αυτό και θα ξεκινούσα κάτι καινούργιο. Οπότε τα συναισθήματα ήταν ανάμεικτα. Χαιρόμουν που θα ‘βλεπα την κολλητή μου γιατί μένει εκεί.

Σε ποια πόλη;

Στο Λονδίνο ξεκίνησα αρχικά. Απλά μετά από μερικές μέρες έπρεπε να πάρω τα πράγματα μου, να αφήσω την κολλητή μου, να μπω σε ένα τρένο και ο προορισμός ουσιαστικά ήταν ένας άγνωστος προορισμός. Δεν είχα ξαναπάει ποτέ σε αυτή την μικρή πόλη. Οπότε είχα –

Σε ποια πόλη;

Στο Alcester.

Alcester.

Alcester. Είναι περίπου 2 ώρες έξω από το Λονδίνο. Οπότε ήμουνα φουλ αγχωμένη. Νομίζω ότι αν έβλεπα εγώ το πρόσωπο μου θα τρόμαζα! Γιατί μου είπε η φίλη μου ότι: «ήσουνα τρομαγμένη στο πρόσωπο». Αλλά ήταν η πρώτη φορά που έκανα κάτι τόσο μεγάλο για μένα.

Φτάνεις στο Alcester. Τι συναντάς εκεί;

Mε παραλαμβάνει ο οδηγός της εταιρείας μαζί με άλλα 3 άτομα. Μπαίνουμε στο αυτοκίνητο και έχουμε προορισμό τα δωμάτια.

Έλληνες;

[00:05:00]Oχι. Ήτανε ένας Νοτιοαφρικανός, μία Βρετανίδα και μία Ισπανίδα –αν θυμάμαι καλά– με το σοκ που είχα. Μας ενημερώνει ότι πάμε στα δωμάτια, θα έχουν την λίστα με τα ονόματα μας. Θα τακτοποιηθούμε στα δωμάτια και την επόμενη μέρα ξεκινούσε η εκπαίδευση. Μας δίνανε και λίγες ώρες προσαρμογής. Εγώ με την γλώσσα είχα πάντα έναν φόβο ίσως να μιλήσω αγγλικά, οπότε ήμουν πιο κουμπωμένη να το πω έτσι. Προσπαθούσα να μιλήσω, να κάνω γνωριμίες. Για καλή μου τύχη ήταν και Έλληνες στα δωμάτια. Ήμασταν μία ομάδα Ελλήνων που κάναμε λίγο έτσι πιο γνώριμο μέρος πιο φιλικό. 

Συνολικά πόσα άτομα ήσασταν;

Να σου πω την αλήθεια πρέπει να ήμασταν γύρω στα 30 που περάσαμε από εκπαίδευση. Οι Έλληνες –τώρα δεν θυμάμαι ακριβώς τον αριθμό– μπορεί να ήμασταν και τα 10 άτομα από τους 30. Προτιμάνε Έλληνες γιατί δουλεύουμε πολύ περισσότερο σε αυτό και με την φροντίδα των ατόμων και επειδή εντάσσεται και η μαγειρική μέσα, η φιλική προσωπικότητα. Εντάξει, καλώς ή κακώς δεν το έχουν όλοι οι άνθρωποι και δεν υπάρχει σε όλες τις κουλτούρες αυτή η επικοινωνία.

Θυμάσαι κάποια στιγμή που να έχεις εντυπωσιαστεί στην εκπαίδευση που έκανες μία εβδομάδα; Κάτι που σου έμεινε πάρα πολύ;

Ναι. Νομίζω ότι αυτό που μου έμεινε, και εν τέλει δούλεψα κιόλας, ήταν την ημέρα που κάναμε την εκπαίδευση των μηχανημάτων. Είδα μηχανήματα τα οποία δεν είχα χρησιμοποιήσει, όπως τον γερανό που παρέχει υποστήριξη όταν το άτομο δεν μπορεί καθόλου να περπατήσει. Πώς μπορείς με απόλυτη ασφάλεια και προστασία να το μετακινήσεις. Να τον βοηθήσεις δηλαδή να έχει μία καλύτερη ζωή.

Μπορείς να μας πεις λίγα πράγματα περισσότερο για τον γερανό;

Ναι φυσικά, φυσικά. Από όσο ξέρω τα συγκεκριμένα μηχανήματα βγαίνουν σε διαφορετικά μεγέθη. Είναι δηλαδή είτε αυτά που είναι σταθερά στο δωμάτιο και που μπορείς με ειδική ζώνη να ασφαλίσεις το άτομο και να το σηκώσεις ψηλά για να μεταφερθεί στην αναπηρική καρέκλα, είτε αντίστοιχα και στην τουαλέτα την κινητή, είτε και μικρότερου μεγέθους. Ανάλογα βέβαια και πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα και φυσικά και τις εγκαταστάσεις του κάθε σπιτιού. Και έμαθα ουσιαστικά να το χρησιμοποιώ γιατί το τοποθετείς σωστά είτε το άτομο μπορεί να μετακινηθεί έστω και λίγο είτε το άτομο δεν μπορεί καθόλου, οπότε μάθαμε τεχνικές να μπορούμε να τον γυρίσουμε πάνω στο κρεβάτι χωρίς φυσικά να του προκαλούμε κάποιο πόνο. Γιατί πάνω από όλα είναι η προστασία και η ασφάλεια τους. Μάθαμε να σηκώνουμε ανθρώπους διαφόρων κιλών και διαφόρων προβλημάτων και να τους τοποθετούμε στην αναπηρική καρέκλα κι αυτό το είδα και μετέπειτα, τους προσφέρει πραγματικά κάτι πιο θετικό. Δηλαδή είναι κρίμα να αρνηθείς σε έναν άνθρωπο να αλλάξει περιβάλλον και να πρέπει να μείνει μόνο στο κρεβάτι. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να κάνει την βόλτα του, να φάει στο τραπέζι χωρίς να του αρνιέσαι ότι: «Πρέπει να μείνεις εκεί». Όχι. Υπάρχει η δυνατότητα να γίνει αυτό, κάτι που δεν γνωρίζω κατά πόσο πραγματοποιείται στην Ελλάδα. Δηλαδή πως οι άνθρωποι έχουν αυτή την δυνατότητα να πάρουν το μηχάνημα γιατί, δυστυχώς, και οικονομικά κοστίζουν κάτι παραπάνω.

Στην εκπαίδευση που διήρκησε μία εβδομάδα είδες ουσιαστικά για πρώτη φορά την δουλειά που πρέπει να κάνεις. Εκείνη τη στιγμή πώς την είδες την δουλειά; Θεώρησες ότι είσαι ικανή να κάνεις αυτή τη δουλειά;

Στην αρχή ήρθαν όλα μαζί σαν πληροφορίες και σκεφτόμουνα: «Μπορώ να τα καταφέρω; Δεν μπορώ;». Είχα σίγουρα μια μικρή τύπου αμφιβολία γιατί είναι μεγάλη ευθύνη. Από την άλλη σκέφτηκα ότι σταθερά και εφόσον έχω την υποστήριξη της εταιρείας, μπορώ να το δοκιμάσω αφού έχω όλες τις πληροφορίες. Φυσικά ανάλογα και την περίπτωση, μπορείς να ενημερώσεις την εταιρεία ότι δεν μπόρεσες να ανταποκριθείς οπότε να ζητήσεις κάτι διαφορετικό για να εκπαιδευτείς φυσικά. Ανάλογα τα περιστατικά ή μπορείς να αλλάξεις διάφορα περιστατικά, μπορείς να γίνεις πιο έμπειρος. Ξεκίνησα από το μηδέν αλλά χαίρομαι πολύ που δεν εγκατέλειψα γιατί έμαθα πάρα πολλά.

Μπορείς να μας πεις λίγα παραπάνω πράγματα για το πώς ξεκίνησες; Δηλαδή τι έγινε ακριβώς μετά την εκπαίδευση που έκανες;

Ολοκληρώνεται η εκπαίδευση, oπότε – εφόσον έχεις περάσει τα τεστ, γιατί φυσικά οι εκπαιδευτές αν δουν κάτι το οποίο δεν τους κάνει να πιστεύουν σε σένα ή φοβούνται ότι δεν θα ανταποκριθείς –

Έδωσες εξετάσεις στο τέλος;

Ας πούμε ναι. Πέρα από το θεωρητικό κομμάτι που απαντήσαμε σε κάποιες έτσι ερωτήσεις θεωρητικές για να δουν… Ας πούμε για παράδειγμα μας δώσουν κάποια περιστατικά, πώς θεωρητικά θα [00:10:00]αντιδρούσαμε σε αυτά; Κάποιες ερωτήσεις από τα μαθήματα που κάναμε και τις πρώτες βοήθειες και μετά περνούσαμε και από ένα πρακτικό τεστ. Αφού μας κάνανε την εκπαίδευση στα μηχανήματα, μετά έπρεπε να τα κάνουμε μόνοι μας, χωρίς να μας δώσουνε καμιά καθοδήγηση. Και επειδή έπρεπε να ακολουθήσεις συγκεκριμένους τρόπους για να είσαι σίγουρος ότι τηρούνται όλα τα μέτρα ασφαλείας, σε περίπτωση που βλέπανε ότι εσύ τα ξεχνάς όλα ή τα μπερδεύεις πάρα πολύ και γενικά δεν τηρείς τα μέτρα ασφαλείας για να είσαι σίγουρος ότι ο άνθρωπος αυτός θα σηκωθεί με τον γερανό σωστά και δεν θα τραυματιστεί, σε ενημερώνουν ότι έχεις περάσει το τεστ. Δημιουργείται ένα προφίλ ως εργαζόμενου στην εταιρεία και μετά προσπαθούν –

Έχεις δικό σου λογαριασμό;

Τον δικό σου λογαριασμό όχι ακριβώς. Εγώ δεν έχω πρόσβαση άμεσα στους πελάτες, αλλά με τα στοιχεία που έχουν από μένα ως χαρακτήρα, την συνέντευξη μου και από την εκπαίδευση προσπαθούν να βρουν τον κατάλληλο πελάτη για να μπορέσουν φυσικά να βοηθήσουν και τον εργαζόμενο αλλά και τον πελάτη, να βρουν το κατάλληλο άτομο γι αυτόν. Οπότε περίμενα κάποιες μέρες μέχρι να βρεθεί το κατάλληλο περιστατικό για μένα μιας και ήμουν καινούργια. Είχα κάποιες προτάσεις οι οποίες εν τέλει δεν συνέχισαν γιατί πρέπει να συμφωνήσουν και οι δύο πλευρές. Οπότε μπορεί και ο πελάτης να μην συμφωνήσει αν δει ότι εσύ είσαι ίσως καινούργιος.

Όταν λες δύο πλευρές εννοείς ο πελάτης που έχεις να φροντίσεις με την εταιρεία;

Nαι. Η εταιρεία καλύπτει… σε αυτούς τους πελάτες δίνει τα άτομα. Θα τους στείλει όμως το προφίλ σου, οπότε αυτός επειδή ουσιαστικά θα σε προσλάβει μέσω της εταιρείας θα έχει όλα σου τα στοιχεία. Αν κάτι δει που δεν του αρέσει μπορεί να το πει στην εταιρεία και η εταιρεία θα στείλει ένα άλλο προφίλ εργαζόμενου. Εν τέλει, ένα πρωινό μου στέλνουν ένα φάκελο για μια κυρία με άνοια. Εγώ ήθελα να ξεκινήσω την δουλειά, είδα τα στοιχεία και πολύ γρήγορα μάζεψα τα πράγματα μου γιατί συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις σε χρειάζονται άμεσα. Οπότε, αφού έχεις τελειώσει την εκπαίδευση, παίρνεις τα πράγματα σου και φεύγεις απευθείας για την περιοχή στην οποία σε ζητάνε.

Μπορεί και την ίδια μέρα;

Την ίδια μέρα. Μπορεί σε μια ώρα να σου πούνε: «Φεύγεις από το δωμάτιο, σε περιμένουνε στο σπίτι». Οπότε εγώ την ίδια μέρα από το Alcester έπρεπε να φύγω και να πάω στο Sheffield. Ξεκίνησα 11:00-12:00 η ώρα το πρωί. Μέχρι να πάω στο τρένο, να αλλάξω τα τρένα γιατί η διαδρομή είναι διαφορετική, 18:00-19:00 η ώρα το απόγευμα είχα φτάσει στο σπίτι και ξεκινούσε έτσι το πρώτο μου περιστατικό. Έγιναν όλα πάρα πολύ γρήγορα και συνήθως έτσι γίνεται. Επειδή σε χρειάζονται τώρα, φεύγεις και δεν το καταλαβαίνεις πότε έχεις φτάσει στο σπίτι και ξεκινάς δουλειά.

Θυμάσαι εκείνη τη στιγμή που είδες για πρώτη φορά την κυρία;

Σοκ γιατί ήτανε βράδυ. Με αφήνει το ταξί στο κεντρικό δρόμο. Κοιτούσα γύρω-γύρω στα σπίτια. Εν τέλει καταλαβαίνω ότι είναι σε ένα στενό. Με την βαλίτσα να κάνει φασαρία, χτυπάω το κουδούνι. Μου ανοίγει η άλλη κοπέλα που ήτανε γιατί θα κάναμε αλλαγή βάρδιας και παίνω μέσα στο σπίτι πάρα πολύ δειλά και διστακτικά και βλέπω στο σαλόνι το ηλικιωμένο ζευγάρι να με κοιτάνε κάπως και αυτοί διστακτικοί γιατί μεν είχαν και άλλα άτομα που μπήκαν στο σπίτι, αλλά δεν παύει ένα καινούργιο άτομο που μπαίνει στον προσωπικό σου χώρο. Οπότε έχουν και αυτοί τον χρόνο τους. Ήταν πολύ γλυκιά η κυρία. Μου χαμογέλασε. Ήξερε ότι είμαι απλά μια κοπέλα που θα έρθω, δεν καταλάβαινε και κάτι άλλο ούτως αλλιώς. Δεν θυμόταν ποτέ το όνομα μου.

Πόσο χρονών ήταν ;

90. 90 και οι δύο. Χρόνια παντρεμένοι με οικογένεια, στις πολυθρόνες τους να βλέπουν τηλεόραση! Και προσπαθούσαμε ουσιαστικά να χτίσουμε μία επικοινωνία μεταξύ μας. Να κερδίσω την εμπιστοσύνη τους γιατί είναι σημαντικό να σε εμπιστευτούν αφού μπαίνεις στο σπίτι τους και σε φιλοξενούν ουσιαστικά. Ήταν περίεργο το βράδυ αυτό. Κοιμήθηκα μεν, δεν μπορώ να πω, αλλά με ένα άγχος αν θα με εμπιστευτούν, αν θα τους αρέσει η φροντίδα μου, η παροχή υπηρεσιών που θα δώσω, αν θα έχουν κάποια ίσως ανασφάλεια. Γιατί δεν θέλεις σε καμία περίπτωση ο πελάτης να σε φοβάται.

Ναι. Πώς ήταν τον πρώτο καιρό;

Στο συγκεκριμένο περιστατικό επειδή ήτανε ουσιαστικά έκτακτο έμεινα 5 μέρες. Οπότε έγιναν όλα πάρα πολύ γρήγορα. Το επόμενο πρωινό ήταν πάρα πολύ φιλικοί μαζί μου, αλλά είχα και εγώ το άγχος ότι έπρεπε να θυμάμαι για τα φάρμακα τους, τι φαγητό τους αρέσει. Δεν είχα και πολλές πληροφορίες. Είχε γίνει ένα λάθος με το βιβλίο των πληροφοριών για το ζευγάρι οπότε έπρεπε να τους ρωτήσω για να μάθω. Η γλώσσα ήτανε ένα εμπόδιο γιατί και λόγω ηλικίας προσπαθούσαν να με καταλάβουν, και εγώ με το άγχος που είχα έκανα παραπάνω λάθη. Οπότε χτίσαμε μια επικοινωνία μετά κόπων [00:15:00]και βασάνων, αλλά τα καταφέραμε. Δεν μπορώ να πω, το κερδίσαμε αυτό! Εγώ είχα άγχος γιατί είχα μια ευθύνη ξαφνική. To ζευγάρι είχε αρκετά προβλήματα υγείας οπότε έπρεπε να τα έχω όλα υπό έλεγχο για να μην δημιουργήσω κάτι extra. Και φυσικά να είναι, και επειδή ήρθαν και η οικογένεια τους, να είναι και αυτοί ήσυχοι ότι δεν βρίσκονται σε κίνδυνο.

Είπες διήρκησε πέντε μέρες. Τι έγινε μετά;

Εφόσον ολοκληρώθηκε η συνεργασία μου με το συγκεκριμένο ζευγάρι, μου στάλθηκε ένας άλλος φάκελος για ένα άλλο περιστατικό. Έμεινα εκτός κάποιες μέρες και μετά πήγα σε μια άλλη κυρία. Μόνο κυρία πρόσεχα, ήτανε χήρα. Οπότε ξεκίνησα ένα άλλο περιστατικό σε μία άλλη περιοχή. Πάλι δρομολόγια με τα τρένα. Μπορώ να πω ότι έμαθα πολλά μέρη της Αγγλίας από το πουθενά. Και σημαίνει ότι εφόσον κλείνω το ένα περιστατικό, ξεκινάει το άλλο με άλλες ημερομηνίες. Εκεί έμεινα τον πρώτο καιρό έξι εβδομάδες.

Έξι εβδομάδες. Τι προβλήματα είχε αυτή η κυρία;

Δεν είχε άνοια όπως η πρώτη κυρία, απλά τα προβλήματα που είχε ήταν ότι είχε καρκίνο στο στομάχι. Οπότε είχε συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή την οποία εγώ έπρεπε να της παρέχω συνέχεια και επειδή είχε βιώσει και δύο εγκεφαλικά είχε και κάποια κινητικά προβλήματα τα οποία της στερούσαν την δυνατότητα να είναι αυτόνομη. Οπότε έπρεπε εγώ να αναλαμβάνω και την διατροφή της, για να της την παρέχω την ώρα που ήθελε να φάει είτε στην τραπεζαρία είτε στην πολυθρόνα της με το τραπεζάκι της και φυσικά τα φάρμακα. Δεν είναι ότι τα ξεχνούσε, τα θυμόταν όλα, αλλά ήταν πιο εύκολο να τις τα προσφέρω εγώ από το να μπαίνει στην διαδικασία να ταλαιπωρείται είτε με την αναπηρική καρέκλα είτε με την υποστήριξη, με το πι που λέμε κι εδώ στην Ελλάδα. Κατά τα άλλα την βοηθούσα και στην ενδυμασία, ακόμη και στην φροντίδα στο μπάνιο, θέματα υγιεινής. Ήμουν δίπλα της 24 ώρες το 24ωρο.

Πόσο καιρό έκατσες εκεί;

Tο περιστατικό αυτό, επειδή είχαμε πάρα πολύ καλή επαφή με την κυρία και είχαμε πολύ καλή σχέση και κέρδισα την εμπιστοσύνη της και μπορώ να πω ότι κέρδισε και μένα η φιλοξενία της, την κράτησα περίπου τρεις μήνες. Την περίοδο που πήγα στην δουλειά ήτανε η υγεία της σε μια πάρα πολύ καλή κατάσταση. Δυστυχώς όμως ολοκληρώθηκε η συνεργασία μας, μιας και το πρόβλημα έκανε το κύκλο του, αλλά δεν κατάφερε να το ξεπεράσει. Επομένως, την βρήκα και τελειώσαμε μαζί. Απεβίωσε η κυρία αλλά ήτανε τρεις μήνες πολύ σημαντικοί για μένα γιατί έμαθα πάρα πολλά από αυτήν και από την κατάσταση, πώς το βίωνε. Μάθαινα και εγώ μαζί της.

Θυμάσαι να μας περιγράψεις μια έντονη στιγμή μαζί της;

Η αλήθεια είναι ότι πέρα από τις πολύ θετικές στιγμές τις πρώτες έξι εβδομάδες που πήγα που τα προβλήματα ήταν εμφανή αλλά όχι τόσο, έχω διάφορες. Αλλά νομίζω ότι αυτό που θα μου μείνει ίσως είναι η τελευταία εβδομάδα που πήγα που την πρόλαβα ουσιαστικά λίγο πριν πέσει στον λήθαργο, στον κώμα –όπως το χαρακτηρίζουν– που συνειδητοποίησα ότι έζησα μαζί της διαφορετικές φάσεις της ζωής της, αλλά τις πιο σημαντικές. Γιατί από εκεί που πηγαίναμε μαζί για καφέ και κάναμε πράγματα μαζί, μετά δυστυχώς δεν μπορούσε να περπατήσει οπότε ήταν περισσότερο στο κρεβάτι οπότε πάλι κάναμε πράγματα μαζί. Και αυτός ο κύκλος έκλεισε με το ότι ουσιαστικά κοιμήθηκε και ήμουνα μαζί της ακόμα και σε αυτό. Ακόμα και στο τέλος.

Μέχρι την τελευταία στιγμή;

Λίγο πριν. Γιατί η αλήθεια είναι ότι λόγω κορονοϊού εγώ έφυγα πολύ ξαφνικά και το πρωί πετούσα επομένως την χαιρέτησα με κάποιον τρόπο και ενημερώθηκα ότι το απόγευμα είχε φύγει. Οπότε είναι σαν να έκλεισε ο κύκλος με κάποιον τρόπο ότι εγώ γύρισα στην Ελλάδα και η κυρία ξεκουράστηκε. Γιατί είχε ταλαιπωρηθεί. Κρατάω όμως τις θετικές στιγμές γιατί με εμπιστεύτηκε παρόλο που ήμουνα από μια άλλη χώρα, πολύ διαφορετική κουλτούρα. Την έκανα να γελάει, παρόλο που τα αγγλικά μου πολλές φορές την μπέρδευαν γιατί δεν άκουγε και καλά. Οπότε είχαμε κάποιες έτσι μικρές καταστάσεις ασυνεννοησίας. Αλλά της άρεσε που δεν ήμουν από την Αγγλία, ότι είχε κάτι διαφορετικό να λέει. Οπότε και με φίλες που μιλούσε και με γνωστούς πάντα έλεγε: «Έχω μια κοπέλα από την Ελλάδα». Είχε έρθει και στην Ελλάδα, είχε μια ιδέα αλλά δεν κατάφερε να ξανά έρθει να δει πράγματα. Οπότε εγώ τις έλεγα ιστορίες, μου έλεγε και αυτή ιστορίες δικές της. Μου μοιράστηκε ιστορίες από την ζωή της με τον σύζυγό της [00:20:00]που είχε φύγει πριν από χρόνια, με τα παιδιά της, με ταξίδια που είχε κάνει γιατί ήταν και πολυταξιδεμένη. Οπότε είναι ωραίο να σου αφηγούνται οι άνθρωποι τις ιστορίες τους γιατί με κάποιον τρόπο ταξιδεύεις και εσύ μαζί τους. Οπότε ήταν ένα μάθημα ζωής από πολλές απόψεις η συγκεκριμένη κυρία.

Θα ήθελα να ρωτήσω τώρα κάτι άλλο. Ακούγεται η δουλειά σου απαιτητική. Είχες χρόνο για τον εαυτό σου αυτό το διάστημα που έκατσες τρεις μήνες;

Να σου πω είναι απαιτητική. Είναι απαιτητική γιατί αναλαμβάνεις μια ευθύνη μεγάλη. Γιατί καταγράφεις τα πάντα, πρέπει να σημειώνω ό,τι έχω κάνει με τον πελάτη για να υπάρχει ένα αρχείο. Πρέπει να υπογράφω για τα φάρμακα. Μέσα στην ημέρα χρόνο για μένα – Είχα αρχικά περίπου 2 ώρες διάλειμμα που μπορούσα να τις αφιερώσω μόνο σε μένα και φυσικά το βράδυ που θα πήγαινε για ύπνο. Οι πελάτες που είχα πήγαιναν νωρίς για ύπνο και λόγω ηλικίας, οπότε είχα τον χρόνο μου. Δεν ήταν όμως καθαρά ο χρόνος για τον εαυτό μου όπως μπορεί να είχα υπό άλλες συνθήκες. Γιατί είναι μεικτό το περιβάλλον της εργασίας και του προσωπικού χώρου. Είχα το δωμάτιο μου, είχα το δικό μου μπάνιο και στις δύο περιπτώσεις αλλά όπως και να είναι εκεί δεν κλείνεις την πόρτα και λες: «Φεύγω τώρα και πάω στο σπίτι μου». Είναι όλα σε ένα . Οπότε πολλές φορές ο χρόνος για τον εαυτό ήταν παράλληλα με το μυαλό να τρέχει στην δουλειά γιατί είχα διάλειμμα, αλλά δεν σήμαινε ότι άμα με χρειαζόταν η κυρία και με φώναζε δεν θα πήγαινα. Δεν μπορούσα να πω ότι: «Δεν έρχομαι».

Πώς σε βοήθησε η σχολή σου, που σπούδασες Ψυχολογία, σε αυτή τη δουλειά;

Είχα πολλές πληροφορίες από την σχολή γιατί έχουμε κάνει και για διαταραχές είτε μνημονικές λόγω της άνοιας είτε ακόμα και για το εγκεφαλικό και φυσικά ακόμα και για τα προβλήματα υγείας όπως είναι ο καρκίνος. Πώς να τα διαχειριστείς. Νομίζω ότι με βοήθησε στο να παρατηρώ τους ανθρώπους και να ψάχνω να βρίσκω σημεία για να τους μάθω καλύτερα. Ένα παραπάνω που ήταν άνθρωποι ηλικιωμένοι με κάποια προβλήματα, οπότε έπρεπε να κερδίσεις την εμπιστοσύνη τους γιατί είναι σημαντικό αφού είσαι ένας ξένος που μπαίνεις στο σπίτι. Ίσως με βοήθησε και στο πώς να διαχειρίζομαι καλύτερα τα συναισθήματα τα δικά μου γιατί το άγχος, ο φόβος, η αγωνία για το ότι είδα κάτι καινούργιο είναι δυνατά συναισθήματα τα οποία μπορεί να σε οδηγήσουν στο να λειτουργείς αρνητικά. Εγώ προσπάθησα αυτά να τα δίνω ως στοιχεία, να λειτουργώ θετικά. Να γίνομαι πιο παραγωγική. Και επειδή υπήρχαν στιγμές που είχα προβλήματα στη δουλειά έπρεπε να παραμείνω ψύχραιμη. Δεν μπορούσες να χάσεις την ψυχραιμία σου όταν έχει να κάνει με υγεία –

Θυμάσαι μια τέτοια στιγμή;

Ναι. Ήταν η πρώτη εβδομάδα στο δεύτερο περιστατικό. Βασικά και στα δύο περιστατικά είχα. Στο ένα ήταν ότι είχα τον κύριο από το ζευγάρι όπου είναι βράδυ, προσπαθώ να τους βοηθήσω να πάνε για ύπνο. Βοηθάω την σύζυγό του, αλλά ο συγκεκριμένος ήθελε να –επειδή αισθανόταν ότι θέλει να είναι αυτόνομος και ανεξάρτητος, αλλά δυστυχώς τα προβλήματα υγείας που είχε δεν τον βοηθούσαν οπότε ήθελε υποστήριξη– προσπάθησε να αλλάξει μόνος του. Αυτό βέβαια οδήγησε στο να χάσει την ισορροπία του και να πέσει.

Να αλλάξει μόνος του ρούχα;

Ναι. Επειδή είχε πρόβλημα με το πόδι του λόγω διαβήτη έπρεπε να είναι καθιστός για να αλλάξει. Ήθελε να είναι όρθιος και να αλλάξει κάτι, που δεν τον βοήθησε φυσικά γιατί έχασε την ισορροπία του. Επομένως, εγώ βρέθηκα με έναν ηλικιωμένο κύριο στον πάτωμα χωρίς να μπορώ να τον βοηθήσω γιατί δεν μπορείς να σηκώσεις – 

Πού ήσουν εσύ ;

Ήμουνα στο σπίτι, ήμουν στο δωμάτιο. Μπροστά στα μάτια μου ουσιαστικά έπεσε. Δεν πρόλαβα. Δεν θα μπορούσα βέβαια και να τον συγκρατήσω. Είναι ένας κύριος 1.90 ύψος με βάρος –δεν είμαι σίγουρη– αλλά σίγουρα βαρύς! Είναι αυτή τη στιγμή στο πάτωμα, εγώ πρέπει να αντιδράσω άμεσα, να ρωτήσω αν έχει χτυπήσει. Επιβεβαιώνω ότι δεν έχει χτυπήσει κάπου, ευτυχώς, γιατί είναι σημαντικό να μην γίνει κάποια ζημιά σοβαρή στην σπονδυλική του στήλη. Πρέπει να καλέσω ασθενοφόρο γιατί δεν μπορώ να τον σηκώσω, εφόσον δεν έχει την δύναμη στα πόδια να σηκωθεί, μπορεί να τραυματιστώ κι εγώ αντίστοιχα και εγώ με την μέση μου.

Τα έχασες;

Τα έχασα. Τρόμαξα γιατί εκείνη την ώρα ήτανε στο πάτωμα. Η σύζυγος του ούσα πολύ ανήσυχη για τον άντρα της φώναζε αν είναι καλά, αν είχε χτυπήσει. Οπότε εγώ πρέπει να επιβεβαιώσω ότι δεν έχει χτυπήσει, να ηρεμήσω την σύζυγο του, να καλέσω την κόρη του και να ενημερώσω ότι θα καλέσω ασθενοφόρο. Γιατί ενημερώνεις την οικογένεια ότι έχει γίνει αυτό το συμβάν. Η κόρη [00:25:00]του επειδή ήξερε ότι αν έρθει το ασθενοφόρο έστω και για να τον σηκώσει η μαμά της θα πάθει κρίση, γιατί μπορεί να έχει άνοια αλλά αυτό που σίγουρα είχε ήταν μια μόνιμη ανησυχία να μην πάει ο άντρας της στο νοσοκομείο.

Γιατί;

Γιατί λόγω του διαβήτη είχε νοσηλευτεί κάποιες εβδομάδες και παρόλο που η άνοια ήταν σε προχωρημένο στάδιο είχε συγκρατήσει αυτό το συναίσθημα, ότι ο άντρας της έφυγε και έλειπε από το σπίτι και ήταν μόνη της. Οπότε επειδή είναι και πάρα πολλά χρόνια παντρεμένοι υπήρχε αυτός ο φόβος, να μην μείνει μόνη της. Επομένως έπρεπε να ηρεμήσω ότι όλα είναι καλά, να μην πάθει πανικό. Ο κύριος προσπαθούσε να σηκωθεί αλλά δεν τα κατάφερνε. Οπότε παρέχω ένα μαξιλάρι στο κεφάλι του και τον σκεπάζω γιατί είχε, δεν φορούσε παντελόνι – για ένα άλλο πρόβλημα το οποίο είχε– να μην κρυώσει. Έρχεται η κόρη μαζί με τον γιο της και την κοπέλα του η οποία ήταν νοσηλεύτρια και ευτυχώς καταφέραμε να κάνουμε την τεχνική με το σεντόνι για να τον σηκώσουμε και να τον βάλουμε με προσοχή στο κρεβάτι αφού –

Μπορείς να μας πεις λίγα πράγματα για την τεχνική με το σεντόνι; Τι ακριβώς έκανες δηλαδή;

Αυτό το έκανα μαζί με την νοσηλεύτρια. Ουσιαστικά περάσαμε το σεντόνι με πολύ προσοχή κάτω από το σώμα του για να μπορέσουμε να κρατήσουμε τις άκρες και να τον σηκώσουμε, χωρίς όμως να πιάσουμε τους ώμους τους ή τα πόδια του. Δηλαδή δεν έρχεσαι σε άμεση επαφή με το ανθρώπινο σώμα. Παρέχεις στήριξη χρησιμοποιώντας το σεντόνι. Έτσι, και προσεκτικά τον σηκώσαμε και δεν τραυματίσαμε τα άκρα του μιας και σίγουρα τα κόκαλα ήταν πολύ πιο ευαίσθητα για να βάλεις δύναμη και να τον σηκώσεις. Ήδη στο κρεβάτι βάζουμε τα μαξιλάρια σε κατάλληλη θέση, τον τακτοποιούμε και τον σκεπάζουμε. Επιβεβαιώνουμε ότι δεν έχει κάποιο άλλο πρόβλημα. Τον μαλώνει και λίγο η κόρη του γιατί δεν ακούει. Εν τέλει περνάει αυτό το βράδυ. Απλά για μένα ήτανε ένα σοκ από την άποψη ότι μας είχανε πει στην εκπαίδευση ότι μπορεί να πέσει ο πελάτης σας. Αυτό που κάνετε είναι ότι επιβεβαιώνετε ότι δεν έχει χτυπήσει, δεν έχει χάσει τις αισθήσεις του, ότι θυμάται ποιος είναι για να αποφύγουμε τυχόν αιμορραγίες. Καλείτε την οικογένεια και ασθενοφόρο. Εγώ πήρα την οικογένεια και μου επιβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει λόγος να έρθει το ασθενοφόρο γιατί ξέρανε λίγο-πολύ ότι παράκουσε τις οδηγίες μου.

Στο άλλο περιστατικό; H έντονη στιγμή που είπες πιο πριν;

Η έντονη στιγμή ήτανε την πρώτη εβδομάδα που βρίσκομαι στο σπίτι της κυρίας. Πάλι λόγω μιας μικρής ασυνεννοησίας με τα γραφεία της εταιρίας, δεν έχω τις πληροφορίες. Οπότε πρέπει να μάθω τα φάρμακα, τις ώρες. Κάθομαι και τα σημειώνω όλα. Η κυρία, λόγω του καρκίνου, είχε κάποιες έτσι τάσεις προς εμετό οπότε έπρεπε να τις διαχειριστούμε και αυτές. Να έρθει ο γιατρός για να μας δώσει το φάρμακο που θα παίρνει καθημερινά για να το ρυθμίσουμε αυτό και φυσικά για να μπορεί να τρώει και κανονικά. Διαφορετικά δεν μπορούσε να τρώει τα φαγητά που ήθελε και που μπορούσε. Επομένως, εκείνη τη εβδομάδα επικρατούσε πάλι ένα χάος γιατί εγώ μάθαινα τις πληροφορίες εκ των υστέρων, ρωτώντας την για τα φαγητά, για την καθημερινότητα της, συνήθειες. Συνήθως στον φάκελο που παίρνουμε μαθαίνουμε τα πάντα για τον πελάτη μας. Γιατί μπορεί να έχουν αλλεργίες, να έχουν κάποιες ιδιαίτερες προτιμήσεις είτε στα φαγητά είτε στον τρόπο που θέλουν να κάνουν για την ρουτίνα τους. Είναι και οι περίεργοι πελάτες και οι πιο επικοινωνήσιμοι πελάτες. Δεν ξέρεις τι θα σου πετύχει. Πρέπει όμως εσύ να είσαι ενημερωμένος. Οπότε για μένα που έχω συνηθίσει να έχω ένα πρόγραμμα γενικά, βρέθηκα ξαφνικά τελείως χαμένη. Με άγχωσε αυτό αλλά κατάφερα πάλι να βρω τα πατήματα μου και να είμαι πιο εξοικειωμένη. Οπότε φυσικά όταν ξαναγυρνούσα στο σπίτι ήταν σαν να γυρνούσα στο σπίτι μου. Ήξερα να πάντα, από την κουζίνα, το μπάνιο, την ντουλάπα της κυρίας, πού είναι τα φάρμακα της, τι φαγητά θέλει. Και αυτή ήταν πιο άνετη γιατί δεν με αγχωνόταν ότι πρέπει να μου εξηγήσει ξανά από την αρχή τα πράγματα.

Τώρα που γύρισες στην Ελλάδα πως σου φαίνεται η δουλειά στην Αγγλία; Πώς σου φάνηκε όλο αυτό που έζησες;

Επειδή αυτή τη στιγμή απέχω περίπου 2 μήνες-2,5 λόγω του κορονοϊού, από την μία μου είναι πολύ κοντά η κατάσταση γιατί έμεινα μήνες εκεί, από την άλλη μου φάνηκε ότι είναι και πολύ μακριά. Είναι λίγο περίεργο το συναίσθημα αυτό. Έχω όλες αυτές τις αναμνήσεις πολύ δυνατά στο μυαλό μου γιατί μου έμαθαν πράματα που νομίζω ότι δεν θα γνώριζα υπό άλλες συνθήκες. [00:30:00]Σίγουρα είχα έναν φόβο ο οποίος έγινε πάρα πολύ παραγωγικός και κέρδισα πολλές εμπειρίες και νομίζω και μια προϋπηρεσία σε έναν τομέα που δεν νομίζω ότι θα αποκτούσα εδώ. Ευελπιστώ τα πράματα να καλυτερεύσουν για να μπορέσω να το βελτιώσω, να το αξιοποιήσω ξανά.

Θα το ξανά έκανες;

Ναι. Τώρα που ξέρω, που είμαι πιο άνετη, που δεν φοβάμαι και που μπορώ να μείνω μόνη μου σε μία ξένη χώρα θα το έκανα γιατί θα το έκανα με περισσότερη αυτοπεποίθηση και με περισσότερη άνεση. Νομίζω θα κέρδιζα ακόμη περισσότερα. Οπότε, δεν ξέρω βέβαια πώς θα είναι τα πράματα τώρα, αλλά νομίζω τελικά μόνο όταν ξεπερνάς τα όρια τα δικά σου και τους φόβους σου μπορείς να μάθεις περισσότερα πράματα. Διαφορετικά μαθαίνεις πολύ λιγότερα από ό,τι εσύ πιστεύεις ότι μπορείς να μάθεις.

Μαρία σε ευχαριστώ πολύ για την συνέντευξη. Θα ήθελες να προσθέσεις κάτι τελευταίο;

Νομίζω ότι λίγο-πολύ αυτό που σου είπα, ότι πρέπει να ξεπερνάμε τα όρια μας για να μαθαίνουμε και σίγουρα οι ιστορίες που θα έχουμε να αφηγηθούμε θα είναι πολύ πιο δυνατές. Οπότε καλό είναι να τολμάς και να μην φοβάσαι για να έχεις να θυμάσαι πολύ σημαντικές εμπειρίες. Σε ευχαριστώ και εγώ για το χρόνο που μου διέθεσες για να πω τις ιστορίες μου.

Να είσαι καλά.