Istorima Archive

[00:00:00]Είναι Κυριακή, 14 Νοεμβρίου 2021. Είμαι η Φωτούλα Παπανδρέου, ερευνήτρια στο Istorima και βρίσκομαι με την Ηλιάνα Σεφερίδου στην περιοχή της Δράμας. Ηλιάνα, θα ήθελα να μου πεις λίγα πράγματα για σένα.

Είμαι η Ηλιάνα, είμαι τελειόφοιτος της σχολής Δασοπονίας στη Δράμα, στο Τ.Ε.Ι. Δράμας, πλέον ΔΙ.ΠΑ.Ε.

Πόσο χρονών είσαι;

Είμαι 26 χρονών, από τη Θεσσαλονίκη, αλλά μένω πλέον στη Δράμα, αυτά. 

Κάνεις κάποια δουλειά τώρα;

Προς το παρόν τελειώνω, αυτή την στιγμή τελειώνω με την πρακτική μου στον Δήμο Θεσσαλονίκης και επιστρέφω στη Δράμα και θα δουλέψω ξανά ως μπαρ, μπουφές, σέρβις, τέτοια, σε καφέ.

Με τι ασχολείσαι στην πρακτική σου;

Είμαι στο τμήμα πρασίνου, ασχολούμαι κυρίως με τηλέφωνα, παραγγελίες πολιτών για κλαδέματα σε οδούς και λοιπά. Έχω παρακολουθήσει κάποια κλαδέματα και κοπές δέντρων και τώρα, τις τελευταίες δύο εβδομάδες, ασχολούμαι με μεταφυτεύσεις στο φυτώριο του Δήμου.

Τέλεια. Έχεις άλλες ασχολίες, δραστηριότητες; 

Προς το παρόν, λόγω της κατάστασης με τον κορονοϊό, δεν ασχολούμαι με την ιστιοπλοΐα, αλλά μου αρέσει πάρα πολύ και έχω το δίπλωμα skipper και θα ήθελα να το ξαναξεκινήσω –ή μάλλον να ξεκινήσω κάποια στιγμή ξανά– όταν λίγο καλυτερέψουν τα πράγματα. Κάποια πράγματα λίγο με τη φωτογραφία, τοπίων κατά βάση, και με τη βοήθεια της φίλης μου Φωτούλας, γνωστή ως Ερευνήτρια του Istorima, με την αστροφωτογραφία. Κυρίως με αυτά και συν, τον τελευταίο καιρό, λίγο με χειροτεχνίες, με πηλούς, κατασκευές και τέτοια.

Τέλεια, θα ήθελα να μου πεις λίγο για τα παιδικά σου χρόνια στη Θεσσαλονίκη.

Γενικά, δεν ήτανε ποτέ τα παιδικά μου χρόνια κάποια χρόνια που μου άρεσαν πάρα πολύ ή είχανε κάτι το ιδιαίτερο που μου λείπει, ας πούμε, ή κάτι πολύ σημαντικό, πολύ ενθουσιώδες. Γενικά, δεν είχα πολλές παρέες στο σχολείο, κυρίως στο δημοτικό, ήμουν λίγο μονόχνωτο παιδάκι ή ντροπαλό, κλειστό. Πέραν δηλαδή της κολλητής μου από το νηπιαγωγείο, δεν υπήρχε κάποια παρέα που να είχα ιδιαίτερα. Σε κάποιες τάξεις, περίπου από την τρίτη δημοτικού, λόγω κάποιου προβλήματος υγείας, επειδή έβαλα ξαφνικά κάποια κιλά και σαν παιδάκι ήμουν πιο παχουλό από τα υπόλοιπα, κάποια παιδιά μού κάνανε bullying ως προς αυτό, το οποίο, εντάξει, ήτανε, βοηθούσε στο να μείνω, να παραμείνω κλειστός χαρακτήρας, ντροπαλός, να μην ανοίγομαι, να μην προσπαθήσω να κάνω παρέες... Και νομίζω ότι είναι και ένας απ’ τους βασικούς λόγους –η παρέα που δεν υπήρχε– το ότι δεν μου πολυλείπουν ή δεν είναι κάποια χρόνια τα οποία, όπως λένε πολλοί: «Θα ‘θελα να γυρίσω στα παιδικά μου χρόνια». Δεν μου πολυλείπει. Και νομίζω ότι επειδή και δεν μου άρεσε και πολύ ο χαρακτήρας μου, δηλαδή είμαι πολύ διαφορετική πλέον, σε σχέση με το κλειστό παιδάκι που ήμουν τότε. Αυτό.

Είπες ότι σου κάνανε bullying. Έχεις κάτι πιο συγκεκριμένο που μπορείς να αναφέρεις; Θυμάσαι κάποιο συγκεκριμένο περιστατικό;

Το πρώτο, και κατά βάση το μοναδικό που θυμάμαι τόσο συγκεκριμένα, ήταν στην τρίτη δημοτικού, ένα παιδάκι το οποίο, εγώ μπαίνοντας, είχα αργήσει δύο-τρία λεπτά στην τάξη, είχαν ήδη μπει τα παιδάκια. Και μπήκα αργοπορημένα και αυτός καθότανε στο πρώτο θρανίο, δίπλα στην είσοδο της αίθουσας και με το που μπήκα είπε: «Ω! Καλώς το σούμο». «Ήρθε ο σούμο». Κάτι τέτοιο, τέλος πάντων. Το οποίο με είχε πειράξει προφανώς πάρα πολύ, πώς κάποιος μπορεί να χαρακτηρίσει κάποιο παιδάκι– Γιατί να με χαρακτηρίσει, βασικά, έτσι; Και δεν ήταν ότι είχα πάρα πολλά κιλά παραπά[00:05:00]νω από ένα απλό, κλασσικό παιδάκι της ηλικίας των –πόσο ήμασταν– 8. Απλά δεν ήμουν το αδύνατο, κοκαλιάρικο παιδάκι, όπως τα περισσότερα, ας πούμε. Και γενικά, το συγκεκριμένο παιδάκι συνέχιζε για αρκετά χρόνια να κάνει σχόλια ή, γενικά, να μιλάει άσχημα, ως προς εμένα και προς άλλα παιδάκια προφανώς, που ίσως να είχαν κάποια παραπάνω κιλά ή να μην ήτανε, να μην ήταν κάποιο δημοφιλές παιδάκι, κάποιο ντροπαλό, γενικά οποιοδήποτε ήτανε, ας πούμε, μειονότητα σε εισαγωγικά. Και γενικά ήταν το μοναδικό άτομο, νομίζω, που μου προκαλούσε πρόβλημα στα σχολικά μου χρόνια. Αυτό νομίζω, κατά βάση.

Θυμάσαι πώς σε έκανε να αισθανθείς;

Δεν ξέρω πώς να το περιγράψω, δεν ήταν απαραίτητα ντροπή... Ήταν λίγο, νομίζω, ντροπή. Πώς με έκανε να αισθανθώ... Ότι ήταν κάτι κακό το ότι είχα κάποια παραπάνω κιλά σαν παιδάκι, το οποίο, ας πούμε, δεν θα ‘πρεπε... Ίσως ναι, ότι έκανα κάποιο λάθος, το ότι είχα, ενώ δεν ήταν, ας πούμε, δική μου ευθύνη απαραίτητα, τότε. Ναι και θεωρώ ότι ίσως, αν ήμουν άλλο παιδάκι ή αν οι γονείς μου ήταν διαφορετικοί ή αυστηροί, δεν ξέρω τι, θα μπορούσε κάποιο παιδάκι να είχε καταλήξει μετά από κάποια τέτοια σχόλια ή κάποιο τέτοιο bullying σε ανορεξία, που ευτυχώς δεν συνέβη. Αλλά δεν συνέβη, δηλαδή δεν είχα κάποιο πρόβλημα διατροφικό να καταλήξω. Ο εαυτός μου, ίσως να μου προκάλεσε θυμό εν καιρώ, νομίζω αυτά.

Στους γονείς σου μίλησες για αυτό;

Δεν θυμάμαι ακριβώς πώς το είχα αναφέρει στους γονείς μου, αλλά σίγουρα το γνωρίζανε, είχανε κάνει προσπάθειες με τον διευθυντή του σχολείου, είχανε κάνει προσπάθειες με τους γονείς αυτού του παιδιού, είχανε κάνει προσπάθειες με κάποιους δασκάλους προφανώς, αν θυμάμαι σωστά, αλλά, γενικά, δεν υπήρχε ανταπόκριση από κανέναν, κανένας δεν ασχολιόταν με αυτό το παιδάκι, έτσι ώστε να του πει ότι: «Αυτό το πράγμα που κάνεις είναι λάθος». Ότι: «Πληγώνεις τα υπόλοιπα παιδάκια με τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι». Γενικά, πέφταμε λίγο πάνω σε έναν τοίχο, οι γονείς μου βασικά, όσο προσπάθησαν να το σώσουν. Γενικά, θυμάμαι ότι είχα γυρίσει κάποιες φορές στο σπίτι κλαίγοντας ή με πάρα πολλά νεύρα εξαιτίας αυτού. Κάτι ενδιάμεσο, ναι, αυτό. 

Υπήρχανε άλλα περιστατικά που συνέβησαν στο δημοτικό;

Σχετικά με το bullying; Σίγουρα θα υπήρχαν, αλλά δεν θυμάμαι καθόλου άλλα πιο συγκεκριμένα. Αυτό που μου έχει μείνει ήταν αυτό, που μπήκα μες την τάξη και είπε αυτό που είπε αυτό το παιδί. Σίγουρα, μπορεί να ήμουνα... Θυμάμαι ότι όλο κάτι παρόμοιο είχε συμβεί, στο να ήμαστε, ας πούμε, στην τάξη ή στο διάλειμμα ή στη γυμναστική και να κάνει κάποιος σχόλιο τέτοιου τύπου... Το ίδιο παιδάκι και ίσως ένα-δυο ακόμα που κάνανε παρέα, τα οποία γενικώς κάνανε τέτοια σχόλια για πάρα πολλά παιδάκια... Ή να έλεγε κάποιο σχόλιο του τύπου: «Σίγα να μην μπορεί να τρέξει», ή διάφορα τέτοια. Νομίζω κάτι τέτοιο, αλλά πιο συγκεκριμένα δεν θυμάμαι κάτι περισσότερο. 

Πώς αντιδρούσες σε αυτές τις περιπτώσεις;

Νομίζω ότι τότε απλά δεν αντιδρούσα και κατέβαζα το κεφάλι και απλά το δεχόμουν, κατά μία έννοια, ή τέλος πάντων, ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούσα, φαινόταν ότι το δεχόμουν. Δεν έλεγα κάτι, δεν απαντούσα, δηλαδή, σε αυτό το παιδάκι ή σε όποιο άλλο παιδάκι μπορεί να έκανε κάποιο αντίστοιχο σχόλιο... Ναι, δεν νομίζω ότι απαντούσα.

Συνέχισαν και στην εφηβεία σου αυτά τα σχόλια; Έτυχε να αντιμετωπίσεις τέτοιες καταστάσεις και αργότερα, στο γυμνάσιο ή στο λύκειο;

Νομίζω πως όχι, τουλάχιστον σε αυτόν τον βαθμό και απ’ το συγκεκριμένο παιδάκι, γιατί έτυχε να ήμαστε συμμαθητές και εκεί. Αλλά νομίζω κάποια στιγμή, κάπου στο γυμνάσιο μάλλον, υπήρξε μια αλλαγή στο χαρακτήρα μου και άρχισα να μην πολυδίνω σημασία, να μην ακούω ή να μην αφήνω να με επηρεάσουν τέτοια σχόλια... Σίγ[00:10:00]ουρα υπήρξανε κάποια σχόλια από κάποιους ανθρώπους, θεωρώ, δεν θυμάμαι συγκεκριμένα, αλλά και ακόμα υπάρχουν. Πολλοί άνθρωποι θα κάνουν σχόλια για το βάρος κάποιου, για την εμφάνισή του, για το οτιδήποτε, χωρίς να τους ενδιαφέρει πώς αυτό θα επηρεάσει τον άνθρωπο για τον οποίο προορίζεται το σχόλιο. Αλλά νομίζω ότι εκεί είχε ξεκινήσει μια φάση που άλλαζε ο χαρακτήρας μου και δεν με πολυενδιέφερε, ή τέλος πάντων, ξεκίνησε να με ενδιαφέρει λιγότερο και πλέον η αντίδρασή μου –στο λύκειο τουλάχιστον, που θυμάμαι πιο χαρακτηριστικά– ήτανε σε παιδάκια τέτοιου χαρακτήρα, που μείωναν άλλα παιδάκια ή ακόμη και καθηγητές... Γενικά σε παιδιά και σε κόσμο που μείωνε άλλους ανθρώπους, πλέον νομίζω η αντίδρασή μου ήταν απλά εκνευρισμός, να σνομπάρω επιδεκτικά, να τους θεωρώ looser. Δεν ξέρω αν αυτό εδώ είναι καλό ή κακό, αλλά αυτό τους θεωρούσα. Μου έβγαζαν ένα μίσος, γιατί θεωρούσα ότι είναι κάτι πάρα πολύ άσχημο να βάζεις έναν άλλον άνθρωπο, επειδή εσένα δεν σου αρέσει αισθητικά, στη διαδικασία να τον προσβάλεις, να νιώσει άσχημα, να τον μειώσεις, απλά επειδή δεν έχεις να κάνεις κάτι καλύτερο με τον χρόνο σου. Ή επειδή θα νιώσεις εσύ καλύτερα, γιατί θα ανέβει η αυτοπεποίθησή σου. Και ναι, γενικά, επίσης δεν είχα, ήμουνα πολύ επιλεκτική με τους φίλους μου, δηλαδή έχω, και ακόμη είναι από το σχολείο τρεις-τέσσερις άνθρωποι όλοι και όλοι αυτοί που είναι οι κολλητοί μου και οι μόνοι άνθρωποι που έχω κρατήσει επαφή μέχρι τώρα. Και ήμασταν όλοι, όχι ότι όλοι είχαμε δεχτεί bullying, αλλά ήμασταν όλοι της ίδιας άποψης ότι αυτά τα άτομα δεν θα ‘πρεπε να συμπεριφέρονται με αυτόν τον τρόπο και είχαμε την ίδια αντίδραση απέναντί τους. Και ήτανε πάντα χωρισμένα τα παιδιά του σχολείου, στα παιδιά που κάνανε κάποιο είδους εκφοβισμό ή και σε αυτά που δεν συμπαθούσαν αυτά τα παιδάκια. Αυτό.

Θεωρείς ότι αυτά τα περιστατικά παίξανε ρόλο στο χαρακτήρα σου, ώστε εσύ να κάνεις πιο δύσκολα παρέες και να εμπιστευτείς ανθρώπους;

Σίγουρα, γιατί μέχρι ένα μεγάλο διάστημα δεν ανοιγόμουν προς τους υπόλοιπους ανθρώπους, το να ανοίξω συζήτηση, ή ένιωθα ότι αν ανοιχτώ, από οποιαδήποτε άποψη, είτε να βγω να χορέψω, είτε να βγω να μιλήσω εγώ πρώτη σε κάποιον άνθρωπο, είτε παρέα, είτε για σχέση, είτε το οτιδήποτε, νόμιζα ότι άλλος, ο απέναντί μου, απλά το πρώτο πράγμα που θα κάνει, θα 'ναι να με κοροϊδέψει. Το οποίο δεν έχει ιδιαίτερη λογική, αλλά είναι αυτό που σου αφήνει η όλη κατάσταση που έχεις περάσει. Και ναι, σίγουρα δυσκολευόμουν στο να κάνω παρέες, στο να μιλήσω, στο να... Ή δεν ήμουν τόσο αυθόρμητη, γιατί φοβόμουν ότι πρέπει να είμαι κάπως, με έναν συγκεκριμένο τρόπο, για να με αποδεχτούν, για να μην με κοροϊδέψουν, για να μην μου πουν το οτιδήποτε, πρέπει να ντύνομαι με έναν συγκεκριμένο τρόπο, αν δεν ντύνομαι έτσι, δεν θα με δεχτούν ποτέ, ότι έπρεπε να ταιριάζω και να χωράω μέσα σε κάποια συγκεκριμένα κουτάκια και μόνο εκεί. Και αν δεν γινόταν αυτό, ήμουν λάθος, ήμουν... Δεν άξιζα... Και ναι, σίγουρα, μέχρι και τα πρώτα χρόνια, νομίζω, τα φοιτητικά και μέχρι να κάνω τις πρώτες μου παρέες ήμουνα πολύ κλειστή, πάρα πολύ κλειστή σαν άτομο. Ακόμη θυμάμαι, ας πούμε, δυο-τρεις φίλους μου, που είμαστε ακόμη φίλοι, οι οποίοι μου είχανε πει ότι στο πρώτο έτος –βέβαια, αυτό το έμαθα στο τρίτο-τέταρτο, που είχαμε ήδη ξεκινήσει να κάνουμε παρέα– ότι στο πρώτο έτος με θυμόντουσαν ότι ήμουνα ένα τυπάκι πολύ κλειστό και μονόχνωτο και κατσουφιασμένο και γυρνούσα έτσι στους διαδρόμους της σχολής και δεν ήθελα να κάνω φίλους, για άλλους λόγους βέβαια. Ναι, δεν με, δεν με συμπαθούσαν καθόλου και δεν με ήθελαν για αυτόν ακριβώς τον λόγο, γιατί ήμουνα ένα κατσουφιασμένο, θυμωμένο, μονίμως, τυπάκι. Και ναι. Οπότε σίγουρα με είχε επηρεάσει, θεωρώ.

Θέλω να σε ρωτήσω και αν θες μου απαντάς σ[00:15:00]ε αυτό. Αν στην εφηβεία σου, είχες το θάρρος, την αυτοπεποίθηση, να πλησιάσεις κάποιον, σε εκείνη την ηλικία, ερωτικά, να κάνεις ένα φλερτ, να κάνεις μία σχέση, εκείνα τα χρόνια.

Δύσκολα, προφανώς σαν παιδάκι και εμένα μου άρεσε κάποιος. Όταν μου άρεσε κάποιος, ή θα ‘λεγα, θα συζητούσαμε με τις φίλες μου για κάποιο αγόρι που μας άρεσε ή κάτι τέτοιο, αλλά ποτέ, σχεδόν, ποτέ, ποτέ, ποτέ, δεν πήγα να– Ή προσπάθησα να δείξω τα συναισθήματά μου ή το... Αυτό πολύ «Bachelor» ακούστηκε... Να δείξω τα συναισθήματά μου σε κάποιο αγοράκι, ας πούμε, που μπορεί να μου άρεσε ή να προσπαθήσω, τέλος πάντων, για κάτι τέτοιο. Απλά μου άρεσε εξ αποστάσεως και ήμουνα: «Οκ, μου αρέσει». Και μπορεί να ήθελα, ας πούμε, να κάνω μια εφηβική, παιδική σχέση με το όποιο παιδάκι που μπορεί να μου άρεσε, αλλά δεν τόλμησα ποτέ νομίζω, ναι, όχι. Με κρατούσε λίγο πίσω όλο αυτό, γιατί φοβόμουν ότι θα μου πει: «Σιγά να μην ήμουν με εσένα, εσύ είσαι χοντρή», ή κάτι τέτοιο. Ή να πει κάποιο τέτοιο σχόλιο, ας πούμε. Γιατί έβλεπα προφανώς και τα υπόλοιπα παιδάκια, τα οποία, τα υπόλοιπα ήτανε... Τα υπόλοιπα κοριτσάκια, τα οποία μπορεί να ήτανε αδύνατα ή πιο περιποιημένα ή να είχαν πιο ωραία μαλλιά, κατά την γνώμη μου, ή πιο ωραίο σώμα ή το οτιδήποτε και να θεωρούσα ότι: «Οκ, και γιατί να μην τους αρέσει μια από αυτές τις κοπέλες και να αρέσω εγώ; Που μπορεί να έχω κάποια παραπάνω κιλά ή να μην είμαι τόσο δημοφιλής ή το οτιδήποτε». Οπότε ναι, δεν έκανα ποτέ, δεν τόλμησα ποτέ να πω σε κάποιο παιδάκι το οποίο μου άρεσε ότι: «Ξέρεις, μου αρέσεις», να φλερτάρω ή... Νομίζω ήμουνα πολύ αούγκανο, σαν παιδάκι, αυτό.

Πότε θεωρείς ότι άρχισες να έχεις περισσότερη αυτοπεποίθηση, να είσαι πιο κοινωνική, πιο ανοιχτή σαν άνθρωπος;

Δεν θυμάμαι ακριβώς πότε έγινε αυτή η μετάβαση, αλλά θυμάμαι να προσέχω τι– Να προσέχω στον χαρακτήρα μου ότι έχει αλλάξει, από κάποια σχόλια φίλων– Θυμάμαι, ας πούμε, ένα συγκεκριμένο, μια φίλη μου, μου είπε ότι– Είχαμε πάει να φάμε και μου λέει απλά... Πήγα να πάρω κάτι, μέσα από το μαγαζί και μου λέει: «Περπατούσες», λέει, «με πάρα πολλή αυτοπεποίθηση». Και ήμουνα: «Εγώ;». Το οποίο δεν γινόταν ούτε με προσπάθεια, ούτε τίποτα, αλλά, οκ. Ίσως να είχα μπει στην διαδικασία να είμαι κουλ με τον εαυτό μου, δεν ξέρω. Ή να θυμάμαι ότι κάποια χρόνια, τύπου στο δεύτερο-τρίτο έτος, δεν θυμάμαι, να είμαι, να χορεύω και 'μαι με παρέα μεγάλη, τους οποίους δεν τους ήξερα όλους, και να ‘μαστε σε κλαμπ και να χορεύουμε και να μην νιώθω άσχημα, να μην νιώθω ότι: «Είμαι χοντρή, είμαι άσχημη, εγώ άμα χορέψω, θα με κοροϊδέψουν» ή το οτιδήποτε τέτοιο. Το οποίο σίγουρα σε πιο μικρή ηλικία, λόγω όλων αυτών των καταστάσεων, το ένιωθα και το σκεφτόμουνα, ότι: «Θα χορεύω και θα είμαι άσχημη και θα δείχνω χάλια και δεν θα 'μαι όμορφη και θα με κοροϊδεύουν όλοι και όλοι θα κοιτάνε εμένα και...». Και νομίζω ότι κάπου εκεί πέρα είναι οι πρώτες στιγμές που θυμάμαι ότι δεν υπήρχε αυτό το ταμπού. Σίγουρα υπήρχε σε ένα βαθμό, ακόμη υπάρχει, αλλά όχι σε βαθμό που να με κρατήσει απ’ το να κάνω κάποια πράγματα τα οποία μου αρέσουν. Και σίγουρα μετά, βοήθησε πάρα πολύ η δουλειά, το να δουλεύεις σέρβις ή σε μαγαζί, τέλος πάντων, σε καφέ, στο οποίο έρχεσαι σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο και θέλεις-δεν θέλεις, θα πεις μια-δυο κουβέντες κάποια στιγμή με κάποιους πελάτες μέσα στη μέρα. Έστω και το ότι ξεκινάς να δουλεύεις, γιατί πρέπει να υπερασπιστείς τον εαυτό σου ή να βγάλεις τον εαυτό σου προς τα έξω σε κάποιον εργοδότη, στο να απαιτήσεις κάποια πράγματα, στο να ζητήσεις κάποια πράγματα, γιατί πλέον δεν είναι οι γονείς σου από πίσω, είσαι εσύ, σαν μονάδα και πρέπει να ανοίγεις το στόμα σου εκεί. Πρέπει να πεις αυτά που θες, αυτά που ζητάς, αυτά που δεν θέλεις. Οπότε πρέπει να ανοίγεσαι και νομίζω ότι ίσως η δουλειά... Όχι ίσως, σίγουρα η δουλειά βοήθησε πάρα πολύ σε αυτό το κομμάτι. Και πολλοί φίλοι μου, οι οποίοι με είδανε, με βλέπανε, όσο βρισκόμουν στη Δράμα και σπούδαζα, μία-δύο φορές το χρόνο, μετά από τρία-τέσσερα χρόνια που με είδανε και περάσαμε περισσότερο χρόνο,[00:20:00] καταλάβαιναν ότι έχω αλλάξει, είμαι πολύ διαφορετική από αυτό που ήμουνα τότε, ότι έχω ανοιχτεί. Από εκεί που, ας πούμε, ντρεπόμουνα να πάρω ένα τηλέφωνο, να ζητήσω, να κλείσω ένα εισιτήριο, ας πούμε, στα Κ.Τ.Ε.Λ. και ντρεπόμουν, αυτό πλέον ήτανε κάτι πολύ χαζό, ρουτίνας, το οποίο δεν θα σκεφτόμουν καν να πω ότι: «Ντρέπομαι, δεν θα πάρω τηλέφωνο». Και ναι, σίγουρα βοήθησε η δουλειά, γιατί θέλεις-δεν θέλεις εκτίθεσαι, έστω εμφανισιακά, σε πάρα πολύ κόσμο καθημερινά, οπότε κάποια στιγμή, νομίζω, απλά δεν σε ενδιαφέρει. Δηλαδή, καταλαβαίνεις ότι έχουνε άλλα πράγματα σημασία και όχι το εμφανισιακό τόσο. Και μπαίνουν, νομίζω, σε σειρά κάποια πράγματα και λες... Μπαίνουν κάποιες προτεραιότητες. Και το εμφανισιακό δεν είναι απ’ τα πρώτα. Αυτό.

Πώς ένιωθες όταν αποφάσισες ότι θα βρεις δουλειά; Εννοώ από την άποψη ότι ήξερες ότι θα ερχόσουνα σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο και, όπως είπες και εσύ ήδη, ήσουνα πολύ κλειστή ακόμα σε αυτό το κομμάτι. Πώς αισθανόσουνα εκείνη την περίοδο;

Ένιωθα ότι ντρέπομαι πάρα, πάρα, πάρα πολύ και ήταν σαν να βγαίνω– Σαν να βάζουμε ένα πολύ, πολύ ντροπαλό παιδάκι ή άνθρωπο, ή το οτιδήποτε, πάρα πολύ κλειστό –ίσως άνθρωπο που να έχει αγοραφοβία, ‘ντάξει, όχι τόσο πολύ, αλλά θα μπορούσε– να τον βγάζουμε αυτόν τον άνθρωπο σε μια σκηνή, μπροστά από χίλια άτομα. Προφανώς εγκεφαλικό θα πάθαινε ο καημένος, η καημένη... Νομίζω ότι κάπως έτσι ένιωθα. Είτε όταν πήγαινα για να ζητήσω δουλειά, γιατί είχα σίγουρη, ας πούμε, την απόρριψη από το οποιοδήποτε αφεντικό, είτε ότι θα ένιωθα περίεργα στο να υπάρχω στον χώρο σαν σερβιτόρα και ότι όλοι θα κοιτούσαν εμένα για κάποιον λόγο, το οποίο προφανώς δεν συμβαίνει, γιατί κανένας δεν πάει σε καφέ για να κάτσει να κοιτάξει αν η σερβιτόρα είναι ωραία ή όχι, δεν είναι αυτός ο σκοπός του ανθρώπου που πηγαίνει στο καφέ. Αλλά στις αρχές, προφανώς, εμένα αυτό ήτανε η πρώτη μου σκέψη, ότι όλοι θα κοιτάνε εμένα, όλοι –με την κακή έννοια όμως– ότι θα με σχολιάζουν αρνητικά... Ναι, είχα ένα θέμα τέτοιο με την έκθεση. Ή ότι θα τα χάσω όταν θα πάω να πάρω παραγγελία από κάποιον άνθρωπο. Ή ότι αν αυτός ο άνθρωπος θα είναι λίγο αγενής, θα με φρικάρει ακόμη παραπάνω. Που, ‘ντάξει, προφανώς συνέβη άνθρωποι να είναι αγενείς, προφανώς, αλλά ακόμη και αυτό, με τον καιρό, με τα χρόνια δουλειάς βελτιώνεται, γιατί πλέον, καλώς ή κακώς, δεν θα ανεχτώ να μου μιλήσει κάποιος άνθρωπος άσχημα και θα απαντήσω. Ενώ στις αρχές, ας πούμε, μπορεί να το δεχόμουν και να ήμουνα σαν χτυπημένο κουτάβι που θα έβαζα το κεφάλι κάτω και θα έφευγα. Οπότε ναι, σίγουρα βοήθησε πάρα πολύ η δουλειά, στο να γίνει αυτή η αλλαγή και στις αρχές ήταν πολύ δύσκολο. Αλλά ok, it takes time.

Γιατί πίστευες ότι θα σε απορρίψουνε;

Γιατί μπορεί να μην ήμουνα... Γιατί δεν ήμουν, βασικά, το πρότυπο που βλέπουμε σε κάποια καφέ ίσως, στα καφέ με πάρα πολύ κόσμο ή στα κεντρικά καφέ μιας πόλης, που πολλά αφεντικά κοιτάν, προσέχουν οι σερβιτόρες να είναι ενός συγκεκριμένου τύπου ντυσίματος, εμφάνισης, οτιδήποτε και επειδή εγώ δεν ήμουν αυτού του μοντέλου, ότι θα με απέρριπταν, γιατί ίσως να μην είχα το ύψος που θέλαν, τα κιλά που ‘θέλαν... Να μην ήμουν τόσο προσιτή, αλλά κυρίως τυπική προς τους πελάτες, και όχι τόσο προσιτή, ώστε να τους προσελκύσω στο μαγαζί. Ναι, θεωρούσα ότι, σε ένα βαθμό δυστυχώς ισχύει, ότι το εμφανισιακό κομμάτι σε πολλά μαγαζιά παίζει μεγαλύτερο ρόλο από το αν κάνεις σωστά την δουλειά σου και επειδή δεν ταίριαζα σε αυτό το πρότυπο που έχουν πολλά μαγαζιά, ότι δεν θα βρω δουλειά, δεν θα με θέλουν ή θα τους σχολιάσει κάποιο αφεντικό, είτε άντρας, είτε γυναίκα, αρνητικά. Και νομίζω ότι αυτό με κρατούσε πίσω, ακόμη και στο να πάω να ζητήσω δουλειά, όχι στο ότι δεν έβρισκα ή οτιδήποτε. Ναι, αυτά.

Έτυχε, όμως, να σε απορρίψουνε από κάποια δουλειά, την οποία ζήτησες, ή να δεχτείς αρνητικά σχόλια από εργοδότη;

Να με απορρίψουν λόγω εμφάνισης, από όσο, τουλάχιστον να μου το ‘χουνε πει, όχι. Κάποιο σχόλιο όχι,[00:25:00] δεν είχα ποτέ, ευτυχώς. Από κάποιον εργοδότη που να μου πει, ξέρω 'γω: «Είσαι άσχημη, είσαι χοντρή, είσαι κοντή, είσαι...», δεν ξέρω, το οτιδήποτε αρνητικό θα μπορούσε να πει ή να το πει με αρνητικό τρόπο. Δεν έχει τύχει, νομίζω, μέχρι στιγμής. Από όσο θυμάμαι, όχι, ευτυχώς όχι. Ούτε από πελάτες, να πω την αλήθεια. Το μόνο αρνητικό από πελάτες ή από αφεντικά ήτανε σε θέματα δουλειάς ή το οτιδήποτε, δεν είχε να κάνει με αυτόν τον λόγο για τον οποίο φοβόμουν να πάω να ζητήσω δουλειά. Η αγένεια κάποιων πελατών, επίσης, δεν είχε καμία σχέση με το εμφανισιακό. Όχι. Δηλαδή, αυτό που φοβόμουν, στην ουσία δεν είχε συμβεί, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, αλλά σε μαγαζιά, ας πούμε, που ήμουν και εγώ προκατειλημμένη ή που ήξερα ότι προσέχουν τα συγκεκριμένα στοιχεία, άσχετα με το αν κάνεις τη δουλειά σου σωστά ή το οτιδήποτε, δεν είχα πάει ποτέ να ζητήσω και δουλειά. Οπότε δεν ξέρω αν πήγαινα εκεί, ποια θα ήταν η ανταπόκριση και ποιος θα ήταν... Αν υπήρξε κάποιο... Αν θα υπήρχε κάποιος χαρακτηρισμός από τους εργοδότες. 

Πριν είπες ότι οι πρώτες μέρες που δούλευες, ήτανε ένα δύσκολο κομμάτι. Θα ήθελα να μου πεις λίγο περισσότερο γιατί ήτανε δύσκολο; Αυτό.

Γιατί ένιωθα ότι θα πάω να... Έπρεπε να πάω σε κάποιους ανθρώπους, τους οποίους δεν ήξερα, και να τους ρωτήσω αν θέλουν κάτι να παραγγείλουν ή τι θέλουν να παραγγείλουν, θα έπρεπε να έρθω σε επαφή μαζί τους και να υπάρξει μια συνομιλία ή οποία– Και προφανώς σε ένα βαθμό να την κάνω εγώ πρώτη, που έτσι και αλλιώς θα γινότανε, ήταν δεδομένο, αλλά για 'μένα ήταν ότι εγώ τους ενοχλώ αυτή τη στιγμή, δεν με θέλουν εκεί πέρα, δεν θέλουνε να πάω να ζητήσω παραγγελία. Ή ότι φοβόμουν ότι θα κάνω το οποιοδήποτε λάθος και θα μου μιλήσουν πάρα πολύ άσχημα αν κάνω κάποιο λάθος στην παραγγελία τους, στο οτιδήποτε. Ακόμη και αν δεν ακούσω την παραγγελία τους σωστά και τους ξαναρωτήσω την ίδια στιγμή: «Συγγνώμη, δεν άκουσα, πείτε μου ξανά». Ναι, ήταν λίγο σοκαριστικό, αλλά βλέποντας ότι, και σχετικά γρήγορα, ότι δεν παίζει κάτι τέτοιο και δεν έχει να κάνει με το εμφανισιακό κομμάτι, ίσως από εκεί πέρα άρχισε να διαχωρίζεται στο μυαλό μου ότι έχει να κάνει απλά η αγένεια και το όποιο σχόλιο αρνητικό κάνει κάποιος άνθρωπος προς έναν άλλον, έχει να κάνει αποκλειστικά με τον χαρακτήρα του και όχι με το πώς είναι ο άλλος εμφανισιακά. Και νομίζω ίσως εκεί διαχωρίστηκε στο μυαλό μου ότι όπως και να είμαι, και ψηλή ξανθιά, αδύνατη, με γαλανά μάτια, μοντέλο «Victoria Secret» να ήμουνα, αν ο άλλος θέλει να είναι αγενής, θα είναι αγενής. Θα βρει το ένα πράγμα, το οποίο, θα θεωρήσει αυτός αρνητικό πάνω σου και θα σου το χτυπήσει με τέτοιο τρόπο, ώστε εσένα να σε επηρεάσει. Οπότε σύντομα ξεκίνησα να καταλαβαίνω ότι αυτό δεν έχει καμία σημασία, το πώς είμαι εμφανισιακά και ότι κάποιοι άνθρωποι είναι απλά κακοί σαν χαρακτήρες, τελεία. Ναι, οπότε στην αρχή ήταν απλά μια αμηχανία, για να κόψω κίνηση στις αντιδράσεις του κόσμου, όταν πάει κάποιος να πάρει παραγγελία και σύντομα αυτό ήτανε ρουτίνα.

Σε τι ηλικία ήσουνα, περίπου, όταν ξεκίνησες αυτό το μεταβατικό στάδιο;

Γύρω στα δεκα– Όχι, τι λέω καλέ; Γύρω στα είκοσι... Απ' τα 14-15 είδα μια αλλαγή, θυμάμαι, τώρα σκέφτομαι ότι υπήρξε μια αλλαγή, κάπου προς το λύκειο, γυμνάσιο, τέλη γυμνασίου, αρχές λυκείου. Αλλά η μεγαλύτερη αλλαγή και η πιο εμφανής να είναι στο δεύτερο-τρίτο έτος, τέταρτο ίσως, μπορεί τέταρτο. Που ήδη είχα ξεκινήσει να δουλεύω και δεν... Ήμουν λίγο πιο ανεξάρτητη ως προς τις επιλογές μου στη ζωή, τις επιλογές μου για δουλειά, το οτιδήποτε. Γιατί έπρεπε να κάνω πράγματα και να είμαι υπεύθυνη για κάποια πράγματα και όχι να είναι οι γονείς μου μπροστά, ας πούμε. Οπότε, αυτό σίγουρα με άλλαξε και με ωρίμασε και τον τρόπο σκέψης μου... Ναι, αυτό.

Όταν έμαθες ότι πέρασες σε μία πόλη και ότι πλέον θα είσαι φοιτήτρια, θα ζεις μόνη σου, εξίσου πάλι θα εκτεθείς σε κόσμο, σε μία καινούρια πόλη, χωρίς να είναι δικοί σου άνθρωποι κοντά, πώς ένιωσες;

Λοιπόν, το ότι είχα περάσει σε μια σχολή στην οποία δεν ήθελα να περάσω –από σπόντα ήρθα– δεν βοήθησε πολύ, γιατί βασικό μου τότε ήτανε να μου αρέσει αυτό που θα πάω να σπουδάσω, που οκ, μου άρεσε γιατί ήθελα να είναι κάτι[00:30:00] περιβαλλοντικό, αλλά δεν ήτανε σχολή επιλογής μου η Δασοπονία. Και έτσι, την πρώτη χρονιά, επειδή δεν ήθελα καθόλου να κάτσω και ξαναέδωσα με το 10% πανελλήνιες, για να περάσω στη σχολή που ήθελα, για αυτό την πρώτη χρονιά που ήρθα, για να περάσω κάποια μαθήματα, σε περίπτωση που δεν περνούσα στην σχολή που ήθελα, όταν θα ξανάδινα, ήμουν αρκετά κρύα, γιατί έλεγα: «Οκ, θα έρθω για πολύ λίγο καιρό, δεν υπάρχει νόημα να κάνω φιλίες, δεν θα ξαναπατήσω το πόδι μου στη Δράμα». Και ήταν ένας λόγος ο οποίος ήμουνα πιο μονόχνωτη και κλειστή. Μετά... Οπότε το βασικό μου ήτανε το τι θα σπούδαζα, δεν με ενδιέφερε, δεν με ενδιέφεραν εκείνη τη στιγμή απαραίτητα οι φιλίες και δεν το ‘χα σκεφτεί στο πώς θα κάνω φιλίες εκεί. Μετά, δεν θυμάμαι να νιώθω παράξενα στο πώς θα κάνω φιλίες, σίγουρα δεν ήμουν πολύ ανοιχτή και μου πήρε αρκετό χρόνο και βοήθεια– Βοήθεια... Με δική τους πρωτοβουλία, βοήθεια από άλλους φίλους, να με δικτυώσουν, ας πούμε, σε παρέες, με άλλους φοιτητές μας και λοιπά. Αλλά, νομίζω, ότι με το που ξεκίνησα να έχω την παρέα μου, ένιωθα και πιο άνετα, γιατί ήταν περίπου και την ίδια περίοδο που ξεκίνησα και να δουλεύω, οπότε σίγουρα όλο αυτό ήταν ένα boost για την αυτοπεποίθησή μου και το πώς θα προσέγγιζα κάποιο άτομο, είτε φιλικά, είτε για φλερτ, είτε το οτιδήποτε και προφανώς αυτό ήταν μια μεγάλη αλλαγή. Άλλαξα αρκετά τον χαρακτήρα μου ή, τέλος πάντων, τη συμπεριφορά μου και μου το ‘κανε πολύ πιο εύκολο, αλλά, ναι, σίγουρα στις αρχές μού ήταν πολύ δύσκολο το να κάνω παρέες. Αλλά δεν το σκέφτηκα, δεν με άγχωσε ποτέ. Ναι, όχι. Παρόλα αυτά, σχετικά εύκολα νομίζω ότι έκανα παρέες. Την πρώτη-πρώτη χρονιά που ήρθα, γιατί ήρθα για ένα μικρό χρονικό διάστημα, έφυγα και ξαναγύρισα μετά από ένα-δύο χρόνια, αλλά όχι, μετά δεν το είχα σκεφτεί καθόλου, δεν με είχε αγχώσει. Ίσα-ίσα, μου άρεσε το ότι θα έφευγα από την πόλη μου, γιατί θα γνώριζα καινούργιο κόσμο και θεωρούσα ότι ίσως να βρω άτομα με τα οποία θα ταίριαζα πολύ περισσότερο απ' ό,τι με τα άτομα που υπήρχαν στο σχολείο μου, πέρα των τεσσάρων φίλων μου, που είναι ακόμη φίλοι μου. Δεν ταίριαζα ιδιαίτερα με άλλα άτομα στο σχολείο και θεώρησα ως να ήταν μια νέα αρχή, με διαφορετικούς ανθρώπους, που ίσως να είχαμε κάποια περισσότερα κοινά, σε μια πόλη που δεν θα είχα κάποιον, οπότε ήταν εντελώς μια καινούρια αρχή. Μου άρεσε το ότι θα μένω μόνη μου, ανεξάρτητη και όσο γίνεται. Ναι, όχι, δεν μπορώ να πω ότι με άγχωσε αυτό καθόλου, μου είχε αρέσει. Αλλά ναι, πήρε χρόνο αρκετό μέχρι να κάνω παρέες.

Πριν είπες ότι ήρθες στη Δράμα για ένα μικρό χρονικό διάστημα, έφυγες για ένα-δύο χρόνια και ξαναήρθες αργότερα. Μέσα σε εκείνο το διάστημα, των ένα-δύο χρόνων, τι έκανες;

Των ένα-δύο χρόνων πριν έρθω πρώτη φορά, ή αφότου ήρθα πρώτη φορά μέχρι να έρθω κανονικά;

Αφότου ήρθες.

Την πρώτη φορά.

Μία φορά, ναι.

Έδωσα πανελλήνιες με το 10% μία χρονιά, δεν πέρασα στη σχολή που ήθελα... Αμέσως, δηλαδή, μετά τις πανελλήνιες, την επόμενη χρονιά, έδωσα με το 10%, δεν πέρασα, ξαναέδωσα την επόμενη χρονιά, πέρασα, δεν πήγα λόγω κάποιων προβλημάτων, δεν το ‘χω μετανιώσει, βέβαια, ακόμα. Και βασικός λόγος, που δεν το έχω μετανιώσει είναι οι άνθρωποι, οι οποίοι γνώρισα στη Δράμα, οι οποίοι βρίσκονται –αυτοί που είναι ο λόγος που δεν το 'χω μετανιώσει– βρίσκονται ακόμη στη ζωή μου και, ναι, τους αγαπώ πολύ και είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μου. Και ναι, δεν το 'χω μετανιώσει ακόμα. Τι έκανα μέσα σε εκείνα τα δύο χρόνια; Βασικά, όχι, ερχόμουν, είχα έρθει για ένα εξάμηνο, στο δεύτερο έτος, δηλαδή, για το τρίτο εξάμηνο, έφυγα στο τέταρτο εξάμηνο, αφού πέρασα δυο-τρία μαθήματα εκείνου του εξαμήνου. Έδωσα πανελλήνιες, εκείνη τη χρονιά ήταν που πέρασα, δεν πήγα στην σχολή και, λόγω οικονομικών, δεν ήρθα να νοικιάσω αμέσως μετά, δηλαδή στο τρίτο έτος, και για όλο το τρίτο έτος και το πρώτο εξάμηνο του τέταρτου έτους πηγαινοερχόμουν Θεσσαλονίκη-Δράμα και προσπαθούσα λίγο να μπουκώσω σε δυο-τρεις μέρες τα μαθήματά μου, όσα περισσότερα γινόντουσαν, για να τα περνάω λίγο πιο γρήγορα, αλλά μέσα σε αυτές τις μέρες. Και μετά, και λόγω σχέσης και λόγω του ότι κάποια στιγμή έπρεπε να τ[00:35:00]ελειώσω με αυτή την σχολή, στο όγδοο εξάμηνο, δηλαδή τέλη του τέταρτου έτους, αποφάσισα ότι πρέπει να νοικιάσω και ήμουν τυχερή, γιατί και μπορούσα τότε οικονομικά και βρήκα ένα φτηνό σπίτι, τέλος πάντων. Και τότε, στην ουσία, έμεινα στη Δράμα. Πριν δεν ασχολιόμουν με κάτι ιδιαίτερα, μπορώ να πω, δηλαδή ήτανε κατά βάση, κάποιες μέρες η σχολή, ελάχιστες μέρες να βγαίνω με τους φίλους μου, αλλά οι περισσότεροι είχαν τα δικά τους προγράμματα, όντας σε σχολές στη Θεσσαλονίκη, full time, οπότε κάθε μέρα είχανε ένα πρόγραμμα αρκετά μπουκωμένο και οπότε ήτανε λίγο μοναχικά επίσης, εκείνα τα χρόνια, σχετικά. Ωραία ναι μεν, γιατί περνούσαμε πολύ ωραία και γνώρισα και παρέες φίλων μου, από πανεπιστήμια και λοιπά. Δηλαδή και εκεί δικτυώθηκα, μπορώ να πω, αλλά δεν ήτανε όπως, ας πούμε, πιο παλιά που ήτανε... είχα τις φίλες μου. Πλέον, οι φίλες μου είχανε και άλλες παρέες, κι άλλες υποχρεώσεις και όλοι είχαμε λίγο διαφορετικά προγράμματα. Και ναι, ήτανε λίγο, λίγο μοναχικά. Δεν πολυέκανα πράγματα εκείνο το διάστημα. 

Ασχολήθηκα λίγο με κάποιες θεατρικές ομάδες, τίποτα το ιδιαίτερο, όμως. Γενικά προσπαθούσα να βρω πράγματα να κάνω, αλλά επειδή, επίσης, δεν ήμουνα ακόμη ανοιχτός χαρακτήρας, δεν πολυέψαχνα κιόλας, πράγματα, να κάνω. Και ένας λόγος που είχα πάει σε μία απ’ τις δύο θεατρικές ομάδες ήταν αυτός. Και θυμάμαι να το λέω την πρώτη μέρα που μας ρώτησαν: «Γιατί ξεκινήσατε το προγραμματάκι;». Και έλεγα: «Γιατί», πέραν του ότι μου αρέσει πάρα πολύ το θέατρο, η υποκριτική και λοιπά, «γιατί ντρέπομαι πάρα πολύ, δεν μπορώ να εκτεθώ και είναι μία ευκαιρία στο να το ξεπεράσω». Ναι, αυτό.

Συνέχισες με το θέατρο, εννοώ εκείνη, τουλάχιστον, την περίοδο που ασχολήθηκες, πώς ένιωσες που ήρθες, έτσι, σε επαφή με τόσο κόσμο, που είχατε ένα κοινό ενδιαφέρον;

Σοκ, ένα μόνιμο σοκ. Γιατί πέραν του ότι ήμουνα η μικρότερη, γιατί ήτανε ένα πρόγραμμα του δήμου, δεν ήτανε κάποια θεατρική ομάδα, σχολή εννοώ. Ήμουν η μικρότερη, οπότε θεωρούσα ότι ίσως να με θεωρούνε λίγο χαζούλι ή το νιάνιαρο, το μικρό. Δεν ξέρω, πάντα η πρώτη μου σκέψη είναι ότι ο άλλος, ο απέναντί μου, θα σκεφτεί κάτι αρνητικό. Μπορεί να είναι κατάλοιπο όλων αυτών των συμβάντων, αλλά ναι, και ένιωθα κάπως έτσι, ότι δεν θα είμαι καλά ή θα με σχολιάζουν αρνητικά, γιατί δεν θα παίζω καλά ή θα ντρέπομαι ή θα χαζογελάω ή το οτιδήποτε. Δεν ασχολήθηκα μετά ιδιαίτερα, υπήρξε μετά από καμιά δυο χρόνια, κάνα-δύο χρόνια, μια προσπάθεια από κάποιους φοιτητές στη Δράμα να γίνει μια θεατρική ομάδα, στην οποία γνώρισα αρκετούς ανθρώπους, οι οποίοι θέλανε, όπως και εγώ, να κάνουμε κάποια πράγματα, δυστυχώς δεν πήγε καλά, δεν υπήρχε η ίδια θέληση από όλους, αλλά ναι... Και μετά απλά το παράτησα εντελώς.

Θυμάσαι πότε ξεκίνησες να φλερτάρεις; Συγγνώμη.

Νομίζω ότι δεν παίζει να φλέρταρα ιδιαίτερα ποτέ και πάντα να περίμενα να κάνει ο άλλος το πρώτο βήμα. Ακόμα βασικά νομίζω το ‘χω στο μυαλό μου έτσι, ότι πολύ δύσκολα, πολύ δύσκολα θα μπω στη διαδικασία πάλι να εκτεθώ εγώ και περιμένω πάντα τον άλλον να κάνει το πρώτο βήμα. Αλλά πρέπει να ήτανε εκεί, γύρω στο διάστημα που έκανα και την πρώτη μου σχέση, εκεί γύρω στα 20, 21. Νομίζω κάπου εκεί, που είχα ξεκινήσει να κάνω παρέες, να είμαι από αυτό το κομμάτι πιο κουλ, να έχω πιο πολλή αυτοπεποίθηση στο ότι θα μιλήσω με κόσμο, οκ, και τι; Γιόλο. Νομίζω κάπου εκεί. Και σίγουρα, όταν ξεκινάς να έχεις μια σχέση, αυτό, γιατί αναγκαστικά, θέλοντας και μη, εκτίθεσαι στον άλλον άνθρωπο, αν θέλεις αυτή η σχέση να λειτουργήσει και ανοίγεσαι, οπότε σίγουρα και αυτό βοήθησε πάρα πολύ στο να ανοιχτώ σαν χαρακτήρας, να είμαι πιο κουλ στο να μιλήσω με κόσμο, να φλερτάρω... Ναι, νομίζω εκεί, λίγο πριν την πρώτη μου σχέση, στις αρχές, λίγο μετά την πρώτη μου σχέση. Ω καλά, εκεί ήτανε, νομίζω, έκρηξη αυτοπεποίθησης και coo[00:40:00]lness και γιόλο, τα κάνω όλα, δεν έχω κανένα θέμα, είμαι– Μπορώ να μιλήσω με τον οποιοδήποτε, φέρτε μου όποιον θέλετε, δεν έχω κανένα πρόβλημα να μιλήσω, να ανοιχτώ, να συζητήσω. Γενικά, δεν υπήρχε κανένα... Δεν με σταματούσε τίποτα στο να– Δεν με φρίκαρε τίποτα, ήμουν πολύ open στο να γνωρίσω καινούριο κόσμο. Ίσα-ίσα, που το ήθελα και πάρα πολύ κιόλας. Και ναι, νομίζω, το μπαμ έγινε εκεί, γύρω στα 22 με 23, κάπου εκεί.

Τι θεωρείς ότι έπαιξε ρόλο και έτσι, γέμισες αυτοπεποίθηση, έκανες μια τόσο μεγάλη αλλαγή;

Νομίζω ήτανε συνδυασμός πραγμάτων, του ότι είχε ήδη υπάρξει μία σχέση στην οποία ήμουν πολύ ανοιχτή, συζητούσα τα πάντα, που γενικά δεν το 'κανα με κανέναν στη ζωή μου, ούτε με φίλους, ούτε με γονείς, ούτε με τίποτα. Υπήρχε, όμως, ένας άνθρωπος στον οποίο είχα ανοιχτεί πάρα πολύ και σίγουρα μαζί, σε συνδυασμό με τη δουλειά, που τότε ήτανε... Δούλευα σε ένα μαγαζί στο οποίο είχε πάρα πολύ κόσμο. Γενικά, οι άνθρωποι ήταν πολύ ανοιχτοί, μιλούσανε, κάναμε παρέες, δηλαδή ήδη οι μισές μου παρέες στη Δράμα είναι γνωστοί μου και πελάτες, είναι άνθρωποι οι οποίοι ήταν πελάτες στο μαγαζί, της ηλικίας μας και ξεκινήσαμε να κάνουμε, έτσι, παρέα. Οπότε νομίζω κάπως έτσι, κάπου εκεί πέρα πρέπει να έγινε αυτή η μετάβαση... Ή μάλλον αυτή να ήταν η αφορμή, οι λόγοι που κατέληξα να κάνω αυτό το μπαμ αυτοπεποίθησης. Και σίγουρα, γιατί αυτό έφερε και ένα άλλο vibe που εξέπεμπα στον κόσμο και προφανώς σε κάποιους άντρες, αγόρια, που θα μπορούσε να υπάρχει ένα φλερτ. Και αυτό, το ότι έβγαζα αυτή την αίσθηση της αυτοπεποίθησης, προκάλεσε και περισσότερο φλερτ. Γιατί σίγουρα όταν βλέπεις έναν άνθρωπο ο οποίος έχει αυτοπεποίθηση, σε τραβάει πολύ περισσότερο από έναν άνθρωπο ο οποίος είναι κλειστός, δεν δείχνει σίγουρος για τον εαυτό του, δεν είναι καλά με τον εαυτό του και λοιπά... Και σίγουρα, νομίζω, ότι και αυτό βοήθησε, δηλαδή, ήταν ακόμη ένα boost. Οπότε, νομίζω, εκείνο το διάστημα, μπορώ να πω, ήτανε ένα... Ναι, ήταν πολλοί παράγοντες που βοήθησαν και ήτανε πολύ ωραία περίοδος της ζωής μου, μπορώ να πω.

Θέλω να σε ρωτήσω πώς νιώθεις σήμερα για τον εαυτό σου.

Νιώθω αρκετά περήφανη για τον εαυτό μου, όχι ψωνισμένη, γιατί παρά τα στραβά, παρά τα άσχημα πράγματα που έχουνε συμβεί ή το οτιδήποτε, κατάφερα πολλά από αυτά να τα γυρίσω, μάλλον, μέσα από αυτά κατάφερα να τα γυρίσω, να τα γυρίσω όλα σε κάτι όμορφο και εποικοδομητικό προς εμένα και πλέον ό,τι άσχημο συμβαίνει, έχω μπει στη διαδικασία αυτόματα να το μεταφράζω σαν μάθημα και όχι σαν λάθος. Και νομίζω ότι ούτε αυτά, ας πούμε, θα τα άλλαζα ιδιαίτερα. Δηλαδή, αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω, δεν θα άλλαζα ούτε τον χαρακτήρα ως παιδάκι, στο πώς αντιδρούσα στα σχόλια άλλων παιδιών για το βάρος μου ή για το οτιδήποτε, γιατί θεωρώ ότι όλα αυτά δημιούργησαν τον χαρακτήρα που έχω τώρα. Ίσως κάποια πράγματα του χαρακτήρα μου τώρα να ήθελα να τα αλλάξω και να είμαι ακόμα πιο κουλ και με αυτοπεποίθηση και να μην με επηρεάζουν κάποια πράγματα, αλλά οκ, κανείς δεν είναι τέλειος 100%. Ναι, νομίζω αυτό.

Άμα μπορούσες να δώσεις μία συμβουλή ή να πεις κάτι στον εαυτό σου όταν ήτανε πίσω στο δημοτικό και βίωνε αυτό το κομμάτι του bullying, τι θα ήταν αυτό;

Τι θα ήταν αυτό; Σίγουρα το κλισέ θα ήταν να πω, να απαντήσω και να μιλήσω, αλλά οκ, τότε το έκαναν... Και στις περισσότερες περιπτώσεις το κάνουν οι γονείς για σένα, γιατί και που το 'κάναν πάλι δεν είχε κανένα απολύτως αποτέλεσμα, δηλαδή δεν θα είχε κάποια διαφορά το να το κάνω εγώ. Ίσως να ερχόμουν σε διαπληκτισμό ακόμη μεγαλύτερο με το συγκεκριμένο παιδάκι, το οποίο ίσως να με πλήγωνε ακόμη παραπάνω. Γιατί ήμουν εγώ και αυτός με τους φίλους του, οπότε ήμουν λιγότερη σαν αριθμός. Τι συμβουλή θα έδινα στον εαυτό μου; Πραγματικά δεν ξέρω, νομίζω [00:45:00]ίσως να μου έδινα τη συμβουλή να ανοίγομαι περισσότερο στα... Γενικά, στο να μην σκέφτομαι το ότι ο άλλος θα με κρίνει αρνητικά και αυτό το πράγμα να είναι κάτι το οποίο με κρατάει, να με κρατάει απ’ το να μιλήσω σε κάποια παιδάκια, να προσπαθήσω να κάνω παρέες, γιατί τουλάχιστον, από ό,τι μου λένε οι γονείς μου, όταν ήμουν πολύ-πολύ μικράκι, παντού έκανα παρέες. Ακόμη και στα νοσοκομεία, άμα πήγαινα για κάποια εξέταση, έκανα παρέα, έκανα φιλίες με τους γιατρούς. Οπότε νομίζω, αυτό, ότι θα έδινα τη συμβουλή στον εαυτό μου να μην στέκεται σε όλα αυτά τα σχόλια και να μην με κρατάνε αυτά τα σχόλια απ’ το να ανοιχτώ και να προσπαθήσω να κάνω παρέες με κάποια άλλα παιδάκια, ή να μην θεωρώ τον εαυτό μου, τέλος πάντων, κατώτερο. Νομίζω αυτό, δεν ξέρω αν θα το ακολουθούσα βέβαια, αλλά θα την έδινα τη συμβουλή πάντως.

Υπάρχει κάτι άλλο που θα ήθελες να συμπληρώσεις;

Όχι, νομίζω.

Ωραία, σε ευχαριστώ πολύ, Ηλιάνα.

Να αγαπάτε τον εαυτό σας, βασικά, όσο κλισέ και αν ακούγεται. Αυτό.

Τέλεια, ευχαριστώ πολύ.

Κι εγώ ευχαριστώ.